مواد غذایی مناسب آلودگی هوا را حتما در این روزهای آلوده در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید؛ هر چند بهترین توصیه این است که در روزهایی که هوا آلوده است تا حد امکان از خانه خارج نشوید. با شادمگ همراه شوید.
آلودگی هوا و مواد غذایی مناسب آلودگی
این روزها میزان آلودگی هوا به وضعیت بسیار نامطلوبی رسیده و لطمات زیادی به سلامت مردم وارد می‌شود. خستگی، عصبانیت، کم حوصلگی، کلافگی، سردرد، سوزش چشم و گلو، مشکلات تنفسی و…از جمله آثار سوء وارده به بدن است که نتیجه تنفس هوای آلوده است. شما با برخی مواد غذایی و تغییر در سبک زندگی می توانید به دفع سموم آلودگی هوا کمک کنید.
آلودگی هوا تهدیدی جدی برای سلامت است که باعث افزایش احتمال بروز عوارضی همچون سکته مغزی، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های مزمن تنفسی، سرطان و کم هوشی می‌شود، اما می‌توان با راهکارهایی از بروز برخی از این عوارض در امان ماند.
شاید نتوان به راحتی جلوی آلودگی هوا را گرفت اما می‌توان با راهکارهایی این شرایط خطرناک را تا حدودی کنترل کرد. بهترین راه موجود، ماندن در خانه و قرار نگرفتن در فضای آزاد است که با شرایط کاری هر فرد، نمی‌توان آن را به عنوان راهکاری صد در صد در نظر گرفت.
تحقیقات نشان داده تنظیم خوردوخوراک یکی از راه‌های مقابله با مشکل آلودگی هواست. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید چطور چنین چیزی ممکن است، با این مقاله همراه باشید.
چگونه با خطرات آلودگی در هوا مقابله کنیم؟
آلودگی هوا دلیل اصلی بسیاری از بیماری‌های امروزی است؛ اما نمی‌توان دست روی دست گذاشت و شاهد نابودی سلامتی‌مان به‌وسیله آلاینده‌ها باشیم.
تحقیقاتی که در این خصوص انجام شده، راهکارهای مختلفی مثل استفاده از تصفیه‌کننده‌ی هوا، بیرون نرفتن از خانه، استفاده از ماسک و… را پیشنهاد داده‌اند. اما این راه‌ها چندان هم موثر و کاربردی نیستند!
برخی از آن‌ها مثل خانه‌نشینی راهکار کارآمدی نیست. برخی دیگر نیز مثل خرید و استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا هزینه زیادی دارند. اما بالاخره شخصی به نام «ریچارد پس واتر» متخصص علوم بیوشیمی، انقلابی را برای مبارزه با آلاینده‌ها آغاز کرد.
ریچارد به مطلب مهمی دست پیدا کرد. او دریافت که بسیاری از خوراکی‌ها و عادت‌های غذایی ما در زمان مواجهه با آلودگی‌های محیطی بخصوص هوا، تأثیرات مختلفی در بدن به‌جای می‌گذارند.
او با انجام تحقیقات و آزمایش‌های گوناگون نتایج مهمی رسید. تحقیقات او نشان می‌داد خوراکی‌هایی وجود دارند که در زمان برخورد ما با آلودگی‌ها، باعث تقویت فعالیت شش‌ها و سیستم‌های مختلف بدن می‌شوند.
چیزهایی که باید در هنگام آلودگی هوا بخوریم؟
لیمو، مرکبات و سبزیجات حاوی ویتامین سی
در واقع ویتامین سی یک ویتامین مهم و مؤثر علیه هوای آلوده است که در مرکبات و سبزیجات به‌راحتی در دسترس است. بزرگسالان به ۴۰ میلی‌گرم از این ویتامین در روز نیاز دارند. سبزیجاتی مانند زنجبیل، گشنیز، جعفری، کلم و شلغم منابع خوبی از ویتامین C و از جمله غذاهای مناسب در روزهای آلودگی هوا هستند.
پرتقال و لیموترش نیز میوه‌هایی غنی از این ویتامین هستند. توصیه می‌شود برای مقابله با آلودگی هوا، آبلیمو را در رژیم غذایی خود بگنجانید. می‌توانید از خود لیموترش نیز استفاده کنید؛ روی غذا یا سالادتان آب آن را بریزید یا در کنار غذای اصلی‌تان میل کنید.
لیموترش سرشار از ویتامین C است. این ویتامین نقش یک آنتی‌اکسیدان مهم را بازی کرده و به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از آلودگی کمک می‌کند. علاوه بر این، از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می‌کند و حاوی فلاونوئیدهایی است که فواید سلامتی و خواص ضد التهابی در مبارزه با بیماری های ناشی از آلودگی هوا دارند.
از آب مرکبات هم به عنوان مواد غذایی مناسب آلودگی هوا غافل نشوید. پیشنهاد می‌کنیم درباره خواص و فواید پرتقال بیشتر بخوانید. میوه‌ها و سبزیجات نارنجی مثل پاپایا و کدو تنبل هم سرشار از ویتامین C مناسب برای ریه هستند و با عفونت‌ها و التهاب ناشی از کیفیت بد هوا مبارزه می‌کنند.
سیب و توت فرنگی
سیب سرشار از اسیدهای فنولیک و فلاونوئیدهایی است که به کاهنده التهاب در مجاری هوا معروف هستند. التهاب مشکلی رایج بین کسانی است که در هوای آلوده تنفس می‌کنند. کافی است سیب را در رژیم غذایی روزهای آلوده قرار دهید.
توت فرنگی هم یکی از میوه‌هایی است که این روزها به راحتی می‌توانید در هر فصلی از سال به آن دسترسی داشته باشید. این میوه پتکین زیادی دارد و در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا بر بدن، موثر است. در مورد خواص و مضرات توت فرنگی بیشتر بخوانید.
آناناس
از جمله خواص آناناس به عنوان مواد غذایی مناسب آلودگی هوا این است که حاوی آنزیمی است که به ریه‌ها کمک می‌کند تا مواد زائد را از بین ببرند و به طور طبیعی عمل سم زدایی را انجام می‌دهد. در ضمن این میوه، التهاب و تورم راه‌های هوایی و تنفسی را کاهش می‌دهد و به قطع شدن سرفه کمک می‌کند.
زنجبیل
زنجبیل آلاینده‌های هوا و سایر محرک‌هایی را که از راه‌های هوایی و ریه‌ها به بدن وارد می‌شوند، از بین می‌برد. این مواد غذایی مناسب آلودگی هوا پرخاصیت برای همچنین سرفه را کاهش می‌دهد و گردش خون را بهبود می‌بخشد. می‌دانستید زنجبیل دو برابر پرتقال ویتامین سی دارد؟ پس از خواص و فواید زنجبیل به عنوان یکی از بهترین خوراکی ها برای روزهایی که هوا آلوده است غافل نشوید.
سیر و پیاز
مصرف سیر، تره فرنگی و پیاز در رژیم غذایی روزهای آلوده می‌تواند به محفاظت از مخاط دستگاه تنفسی کمک کند. این سبزیجات حاوی مقادیر زیادی گوگرد هستند و به سیستم ایمنی عمومی بدن کمک می‌کنند.
نعنا فلفلی یا سوسنبر
نعناع فلفلی حاوی منتول است که دستگاه تنفسی را آرام می‌کند. مصرف این نوع نعنا، ریه‌ها را فعال و به کاهش علائم ناشی از آلودگی هوا کمک می‌کند. این گیاه خوش عطر با طعم قوی و کمی تند را می‌توانید هم در کنار غذا و هم به عنوان دمنوش مصرف کنید.
سبزیجات چلیپایی مثل انواع کلم
سبزیجات چلیپایی شامل کلم بروکلی، کلم پیچ، کلم بروکسل و گل کلم هستند. گنجاندن این سبزیجات در رژیم غذایی روزانه، به مبارزه با التهاب کمک می‌کند و خطر ابتلا به سرطان ریه و سایر بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا را کاهش می‌دهد.
دانه‌ها و آجی
دانه‌هایی مثل تخم کتان، تخمه آفتابگردان و تخمه کدو تنبل سرشار از منیزیم هستند. منیزیم یک ماده معدنی مهم برای تمیز و آرام نگه داشتن مجاری هوایی است. این ماده معدنی التهاب را کاهش می‌دهد تا تنفس را آسان کند. هر روز یک مشت از این دانه‌ها را بخورید و خطر ابتلا به بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا را کاهش دهید.
کرفس
کرفس را به چاشنی‌ها، انواع سالاد، سبزیجات، آبمیوه‌ها، انواع سوپ و انواع خورش مثل خورش کرفس اضافه کنید. مواد مغذی موجود در این سبزی مفید به بدن کمک می‌کنند تا جذب فلزات سنگین را که عامل بروز بیماری ریوی هستند، کاهش دهند. همچنین کرفس منبع غنی سدیم است که به دفع دی اکسید کربن از بدن کمک می‌کند.
در روزهای آلودگی هوا آب بنوشید
نوشیدن آب کلیه‌ها را پاکسازی و املاح اضافی بدن را خارج می‌کند. از این طریق ذرات آلودگی مدت زمان کمتری در بدن باقی می‌مانند.
شیر و لبنیات کم چرب از مواد غذایی مناسب آلودگی هوا
شیر یکی از مایعاتی است که جذب سرب در بدن را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. تاثیر مثبت این نوشیدنی برای تقویت بدن در روزهای آلوده را احتمالا شما هم شنیده‌اید. شیر سرشار از ویتامین‌ها و سایر ترکیباتی است که به بهبود سیستم ایمنی کمک می‌کند.
فسفر، منیزیم، کلسیم و … از دیگر ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در شیر هستند که می‌توانند از جذب سرب و بروز عوارض آن خودداری کنند. در کنار شیر، مواد لبنی دیگر مثل ماست، دوغ و پنیر به خنثی کردن سموم می‌پردازند و مخاط تنفسی را نرم می‌کنند.
چای سبز از دیگر مواد غذایی مناسب آلودگی هوا
چای سبز مملو از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که برای مبارزه با علائم آلرژی ناشی از آلودگی هوا بسیار مفید است. این نوع از چای، التهاب‌های گلو را تسکین می‌دهد. همچنین از ریه‌ها در برابر تحریکاتی که معمولا هنگام تنفس در هوای آلوده رخ می‌دهد، محافظت می‌کند. علاوه بر این، بدن را به خوبی هیدراته و راه‌های تنفسی را تمیز نگه می‌دارد. به بیان بهتر یک نوشیدنی عالی برای تقویت ایمنی و سم‌زدایی بدن از آلودگی‌های هوا است.
روغن زیتون
یکی از بهترین مواد غذایی مناسب آلودگی هوا روغن زیتون است. این روغن حاوی چربی‌های غیراشباع و مواد مغذی گیاهی است که برای حفظ سلامت ریه‌ها حتی زمانی که در هوای آلوده تنفس می‌کنید، عالی هستند. این روغن با سایر خطرات سلامتی مرتبط با آلودگی هوا مثل فشار خون بالا و بسته شدن رگ‌های خونی، به دلیل کاهش اکسیژن بدن مبارزه کند.
آلفا توکوفرول (Alpha-tocopherol)، ویتامین E موجود در روغن زیتون، عملکرد ریه را بهبود می‌بخشد. اسیدهای چرب موجود در روغن زیتون نیز برای کاهش التهاب مفید است.
تخم کتان از مواد غذایی مناسب آلودگی هوا
یکی از مواد غذایی مناسب در روزهای آلودگی هوا تخم کتان است. تخم کتان دارای مقادیر زیادی فیتواستروژن (phytoestrogens) و اسیدهای چرب امگا ۳ است. فیتواستروژن‌ها دارای خواص ضداکسیدانی هستند که به کاهش علائم آسم و سایر واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کنند. تخم کتان را می‌توانید هر روز در اسموتی‌ها، ماست و سالادهایتان بریزید یا به غذاهای پخته‌شده خود اضافه کنید.
آووکادو و اسفناج از مواد غذایی مناسب آلودگی هوا
گروه تحقیقات زیست محیطی کالج کینگ لندن (King’s College)، مطالعه‌ای درمورد تأثیر ویتامین E و بررسی غذاهای مفید هنگام آلودگی هوا انجام داد. این مطالعه نشان داد که در بدن افرادی که از بیماری‌های ریوی مثل آسم رنج می‌برند، سطح ویتامین E کاهش یافته است.
محققان از این مطالعه نتیجه گرفتند که مصرف مواد غذایی مانند آووکادو و اسفناج، که هر دو دارای ویتامین E بالا هستند، می‌تواند به خنثی‌کردن اثرات انواع خاصی از آلودگی ذرات کمک کند.
گوجه فرنگی
اگر به یک تغذیه مناسب در روزهای آلودگی هوا هستید باید بدانید که رژیم غذایی شما حتما باید حاوی مقدار زیادی گوجه‌فرنگی تازه باشد؛ زیرا گوجه‌فرنگی دارای لیکوپن (lycopene) است؛ آنتی‌اکسیدانی که از شما در برابر بیماری‌های تنفسی محافظت می‌کند. سالادی که حاوی گوجه‌فرنگی، بروکلی و روغن زیتون باشد، یکی از غذاهای مفید در زمان آلودگی هواست.
نوشیدن آب گوجه‌فرنگی هم بسیار در روزهای آلوده مفید است. پیشنهاد می‌کنیم مقاله ۶ نوشیدنی برای مقابله با آلودگی هوا را هم بخوانید.
همان طور که گفتیم، بهتر است تا حد امکان در روزهای آلوده از منزل خارج نشوید. اگر بر حسب ضرورت مجبور به خروج از خانه هستید، این خوراکی‌های مفید برای آلودگی هوا را چندین بار در روز مصرف کنید تا به کمک منابع خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها با علائم بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا مبارزه کنید.
انواع سبزیجات برگ سبز مثل کاهو، اسفناج یا میوه‌هایی که رنگ نارنجی دارند مثل طالبی، انبه، کدو تنبل و زردآلو منابع عالی از بتاکاروتن هستند. همچنین سلنیوم را می‌توانید از غذاهای دریایی، مرغ، غلات، نان و آجیل‌ها دریافت کنید. در ضمن تا جای ممکن سعی کنید در این روزها غذاهای پرچرب و پر از ادویه‌های تند و تیز نخورید.
این توصیه‌ها را جدی بگیرید!
۱.خوردن آنتی اکسیدان‌ها راهی برای مقابله با عوارض آلودگی هواست.افرادی که کمبود کلسیم دارند، بیشتر در معرض خطر آلودگی با سرب قرار می‌گیرند.
۲.تغذیه متعادل و مناسب با در دسترس قرار دادن مواد مغذی که هر یک به طریقی بافت‌های بدن را در برابر آثار مخرب ذرات آلاینده یاری می‌کنند، نقش موثری در حفظ سلامت بدن دارد.
۳.سبزی‌ها و میوهای تازه، منابع غنی ویتامین C هستند. حساسیت این مواد به حرارت، نور و PH محیط بالاست؛ مثلاً با افزودن جوش شیرین به غذا، ویتامین موجود در این مواد غیر فعال می‌شود. از این رو بهتر است میوه‌ها و سبزیجات را تازه مصرف کنید.
۴.روغن سویا، آفتابگردان، جوانه گندم و سایر روغن‌های گیاهی، غنی ترین منابع ویتامین E هستند. ویتامین‌های E نسبت به شرایط طبخ مقاومت بیشتری دارند.
مواد غذایی چرب و چیلی ممنوع !
۵. تا می‌توانید از غذاهای فست فودی پرهیز کنید.در روزهایی که آلودگی هوا بسیار زیاد است، از خوردن غذاهای چرب به خصوص چربی‌های جامد حیوانی و فست فودها پرهیز کنید؛ زیرا مصرف چنین غذاهایی سبب تشدید کاهش توان بدنی و ذهنی شما در طول روز خواهد شد.
خوردن تنقلات کم ارزش مانند چیپس، پفک ، نوشابه های گازدار،مواد حاوی نگهدارنده مانند سوسیس و کالباس ،مواد کافئین دار مانند قهوه،نسکافه و …. را به کلی فراموش کنید.
۶. روزانه بینی و گلوی خود را با آب نمک معمولی و نه خیلی شور شستشو دهید. با این کار مجاری تنفسی تان تمیز می‌شود.
۷.هنگام برگشتن از کار روزانه به خانه سعی کنید دوش گرفته یا حداقل سر و صورت خود را با آب و صابون بشویید تا آلودگی نشسته بر آن از بین برود.
۸.لبنیات میل کنید اما کم چرب؛ در زمان آلودگی هوا باید بیشتر از روزهای معمول دیگر شیر، ماست و دوغ بنوشید، زیرا فسفر، منیزیم و کلسیمی موجود در لبنیات به عنوان خنثی کننده سموم عمل کرده و تاثیر به سزایی در کاهش صدمات دستگاه تنفسی و التهاب دستگاه گوارش ناشی از آلودگی هوا، خواهد داشت.میزان کلسیم موجود در بدن رابطه معکوس با جذب سرب در بدن خواهد داشت.
خرید از وانتی ممنوع!
در روزهای آلودگی هوا نباید از وانتی‌هایی که میوه و سبزیجات تازه را در کنار خیابان‌ها می‌فروشند یا مغازه‌هایی که سبزیجات خود را بیرون از مغازه و در مسیر عبور خودروها می‌گذارند، میوه و سبزی بخرید.
چرا استراتژی رژیم غذایی برای مبارزه با آلودگی اتخاذ می‌شود؟
علیرغم اینکه شما ممکن است به سلامتی خود اهمیت دهید و غذاهای سالم زیادی را در رژیم غذایی روزانه خود مصرف کنید تا سالم و سلامت بمانید، اما احتمال دارد که ندانید آنتی اکسیدان‌های موجود در گوجه‌فرنگی تازه و یا سایر مواد غذایی موجود به شما کمک می‌کنند تا راحت‌تر نفس بکشید.
مصرف این گونه مواد غذایی برای جلوگیری از آلودگی هوا نه تنها یک روش امن و ساده است، بلکه موجب صرفه‌جویی نیز می‌شود. همانطور که دولت‌ها و گروه‌های مختلف زیست محیطی همچنان در کنترل آلودگی هوا نقش خود را بازی می‌کنند، خوردن غذا به خوبی به شما کمک می‌کند تا اقداماتی مفید برای کمک به بهبود سیستم دفاعی بدن خود به منظور مقابله با آلودگی هوا انجام دهید.
بنابراین یک سالاد شامل آووکادو، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، روغن کتان و روغن زیتون، یک شام عالی برای شما خواهد بود که به کاهش اثرات ناشی از آلودگی هوا کمک شایانی می‌کند.
