گیاهان آپارتمانی، همدمهای سبز و شاداب ما، برای شادابی و طراوت به مراقبت و توجه نیاز دارند. یکی از مهمترین این مراقبتها، تعویض خاک گلدان در زمان مناسب است. خاکی که در طول زمان فرسوده و فشرده میشود، دیگر مواد مغذی کافی برای رشد گیاه را فراهم نمیکند و ریشهها را در تنگنا قرار میدهد. در این مقاله، به بررسی علائمی که نشان میدهند زمان تعویض خاک گلدان فرا رسیده است پرداخته و سپس، گام به گام مراحل این فرآیند را به شما آموزش خواهیم داد.
چه زمانی برای تعویض خاک گلدان مناسب است؟
زمان تعویض خاک گلدان به عوامل مختلفی از جمله نوع گیاه، سرعت رشد، اندازه گلدان فعلی و شرایط ریشه آن بستگی دارد. در حالت کلی زمانهای زیر را میتوانید برای تعویض خاک گلدان مد نظر قرار دهید:
- فصل بهار
در اکثر موارد بهتر است خاک گلدان یا باغچه کمی قبل از آغاز فصل بهار درست قبل از شروع رشد گیاه، تعویض یا تقویت شود. چرا که هوا خنکتر است و گیاهان بیشتر از معمول نیاز به آب ندارند. همچنین هنوز به شکوفه دادن نرسیدهاند. برخی نیز فصل پاییز را برای تعویض خاک گلدان در نظر میگیرند؛ اما بهترین زمان همان روزهای آغازین فصل بهار است.
- پس از گلدهی
برای بسیاری از گیاهان گلدار، تعویض خاک پس از دوره گلدهی بسیار توصیه میشود. این کار به گیاهان امکان میدهد تا مواد مغذی بهتری برای رشد و گسترش جدید خود دریافت کنند.
- مشاهده نشانههای ضعف گیاه
گیاهان در صورت تغییر محیط و عدم دریافت ریز مغذیها دچار ضعف در رشد میشوند. این ضعفها به صورت علائم ظاهری همچون زرد شدن برگها نمایان میشوند؛ بنابراین در صورت مشاهده اینگونه علائم شاید بهتر باشد به تعویض خاک گلدان روی بیاورید.
از کجا بفهمیم زمان تعویض خاک گلدان فرا رسیده
اگر هنوز مطمئن نیستید که گیاه شما نیاز به تعویض خاک گلدان دارد یا نه، مشاهده یک یا ترکیبی از علائم زیر نشان میدهد که زمان تعویض خاک گلدان شما فرا رسیده است.
- ریشهها از سوراخهای زهکش در کف گلدان یا سبد در حال رشد هستند.
- ریشهها گیاه را به سمت بالا هل میدهند و تقریباً ساقه گیاه از گلدان بیرونزده شده است.
- گیاه بسیار کندتر از حد معمول در حال رشد است (این به دلیل خواب زمستانی نیست).
- گیاه به طور غیرعادی سبک است و ممکن است به راحتی واژگون شود.
- مخلوط خاک گلدان گیاه سریعتر از قبل خشک میشود و نیاز به آبیاری مکرر دارد.
- برگهای گیاه بیش از سه برابر اندازه گلدان فعلی آن است.
- تجمع قابل توجه نمک و مواد معدنی روی گیاه یا گلدان وجود دارد.
- بیش از یک سال است که خاک گلدان گیاه خود را عوض نکردهاید.
آموزش تعویض خاک گلدان
اگر میخواهید خودتان برای تعویض خاک گلدان دست به کار شوید. مراحل ساده زیر میتواند کمک خوبی باشد:
گیاه را از گلدان فعلی خارج کنید
گلدان را به پهلو نگه دارید و گیاه را به آرامی از ساقه یا برگها بگیرید و به ته گلدان ضربه بزنید تا گیاه بیرون بیاید اگر گیاهتان ریشههای افشانی داشته باشد، ممکن است نیاز باشد کمی ساقه آن را محکمتر بکشید.
ریشهها را شل کنید
با دستتان به آرامی ریشههای گیاه را تکان داده و آن را شل کنید. میتوانید ریشههای نخ مانند که خیلی بلند هستند را جدا کنید. فقط مطمئن شوید که ریشههای ضخیمتر را باقی بگذارید
خاک گلدان قدیمی را بردارید
حدود یک سوم یا بیشتر از خاک گلدان قدیمی که ریشه گیاه را احاطه کرده است، بردارید. با رشد گیاه، بخشی یا تمام مواد مغذی موجود در خاک گلدان مصرف میشود، بنابراین باید خاک جدید و مقوی به آن اضافه کنید.
خاک گلدان جدید اضافه کنید
یک لایه از خاک گلدان تازه را داخل گلدان خالی بریزید و آن را سفت کنید تا حفرههای هوا از بین بروند. اگر گلدان شما زهکش ندارد، قبل از اضافه کردن خاک گلدان، کف آن را با سنگهای آتشفشانی (پوکه) یا موارد مشابه (سنگ، ماسه، و غیره) بپوشانید.
گیاه را به گلدان اضافه کنید
گیاه خود را روی لایه تازه خاک در گلدان قرار دهید و مطمئن شوید که در مرکز آن قرار گرفته است. سپس خاک گلدان بیشتری را دور گیاه اضافه کنید تا محکم شود. مطمئن شوید که خاک زیادی داخل گلدان نریزید.
گلدان را آبیاری کنید
خاک گلدان رویی را خوب صاف کنید و پس از آن گیاه را به خوبی آبیاری کنید. توجه داشته باشید که یک گیاه که تازه خاکش تعویض شده نیازی به کود ندارد.
عوض کردن گلدان یا خاک، کدام مؤثر است؟
گاه علی رغم تعویض خاک گیاه، به خاطر بزرگ شدن گیاه و بلندتر شدن ریشهها، گیاه نیاز به جای بیشتری برای رشد دارد. در این گونه موارد، علاوه بر تأمین خاک بیشتر، باید گلدان آن نیز بزرگتر شود. حتی گاهی تغییر جنس و ابعاد گلدان مثل یک گلدان پلیمری بزرگ برای برخی از گیاهان خاص مثل انواع بنسای یا گیاهان حساس بسیار مفید عمل خواهد کرد. پس علاوه بر تعویض خاک گلدان، نسبت به تعویض خود گلدان نیز دقت کافی داشته باشید.
فصل مناسب تعویض گلدان چه وقت است؟
به طور معمول گیاهان بسته به نوع و میزان رشد فعالشان هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یکبار نیاز به یک گلدان جدید پیدا میکنند. برخی از گیاهان مثل کاکتوس که رشد بسیار کندی دارند، میتوانند سالها داخل همان گلدان اولیه باقی بمانند و فقط نیاز به تعویض خاک دارند.
فصل رشد برای اکثر گیاهان که اوایل بهار تا اواخر تابستان است، معمولاً بهترین زمان برای کاشت مجدد گیاهان و تعویض گلدان است. از آنجایی که گیاهان شما در این مدت به طور فعال رشد میکنند، به خوبی با فضای اضافی و مواد مغذی تازه منطبق خواهند شد.
در فروشگاه اینترنتی کافه گلدون، علاوه بر خرید خاک گلدان با کیفیت و مرغوب میتوانید از مزایای دیگی همچون سفارش گلدان تبلیغاتی نیز بهرهمند شوید. با خرید آنلاین گلدان مهرنی و تعویض به موقع خاک گلدانهایتان، شادابی و طراوت را به محل زندگی و محل کارتان به ارمغان بیاورید.
جمعبندی
تعویض خاک گلدان، اقدامی ضروری برای حفظ سلامت و شادابی گیاهان آپارتمانی است. با تعویض به موقع خاک، مواد مغذی مورد نیاز ریشهها تأمین شده، زهکشی خاک بهبود یافته و از فشرده شدن و پوسیدگی ریشهها جلوگیری میشود.
سؤالات متداول بهترین زمان برای تعویض خاک گلدان
آیا میتوانم خاک با ریشه را دوباره استفاده کنم؟
بله، میتوانید از خاکهای قبلی که داخل آن ریشه است، دوباره استفاده کنید ولی بهتر است خاکهای تعویضی را با کمپوست یا خشکاله و خاک برگ تقویت کرده و دوباره آن را به چرخه استفاده باز گردانید.
خاک گلدان قدیمی را چی کار کنم؟
ما توصیه میکنیم خاکهای قدیمی را برای کمپوست یا خاک باغ و باغچه استفاده کنید. برخی از شرکتهای بازیافت زباله هم این خاکها را جمع میکنند. این مشکل بیشتر برای افرادی که در آپارتمان زندگی میکنند و فضای بیرونی برای قرار دادن خاک قدیمی ندارند، به وجود میآید.
آیا زرد شدن برگ گیاهان ربطی به زمان تعویض گلدان گیاه دارد؟
زرد شدن برگ گیاهان میتواند علل مختلفی داشته باشد. زرد شدن برگ میتواند به زمان تعویض گلدان گیاه مرتبط باشد، اما همیشه این طور نیست. مثلاً میزان آبیاری گیاه، نور کم و یا Ph نامناسب خاک میتواند برگ گیاهان را زرد کند.
