گروه سلامت شادمگ در این مطلب راههای خانگی برای درمان کلسترول را در اختیارتان قرار میدهد تا با کنترل این بیماری از خطر بیماری های قلبی و عروقی در امان باشید.
کلسترول چیست؟
بدن ما برای انجام دادن درست برخی کارها به مقداری کلسترول نیاز دارد.
اما اگر مقدار کلسترول در خون زیاد باشد، در نقاط خاصی از دیواره سرخرگ‌ها رسوب می‌کند و باعث تنگی سرخرگ (یا همان شریان) یا گاهی حتی انسداد آن می‌شود.
این اتفاق ممکن است ما را در معرض خطر بیماری رگ‌های کرونری قلب و سایر بیماری‌های قلبی عروقی قرار دهد.
کلسترول برای این که بتواند در خون حرکت کند، لازم است با نوعی پروتئین ترکیب شود.
ترکیب کلسترول و هر نوع پروتئین را لیپوپروتئین می‌نامیم. یکی از انواع لیپوپروتئین LDL نام دارد که به آن «کلسترول بد» هم می‌گویند.
اگر سطح LDL در خون ما بالا باشد، به رسوب کلسترول در دیواره رگ‌های ما منتهی می‌شود. نوع دیگر لیپوپروتئین در خون، HDL نام دارد که به «کلسترول خوب» هم معروف است.
این ماده وظیفه دارد کلسترول را از همه نقاط بدن به سمت کبد برگرداند.
سپس کبد، کلسترول برگشتی را از راه مدفوع دفع کرده و از بدن خارج می‌سازد.
درمان کلسترول خون بالا چیست؟
کنترل و تنظیم درست کلسترول خون عبارت است از: پایین آوردن کل کلسترول خون (یا کلسترول تامّ)، ضمن کم کردن میزان LDL و بالا بردن درصد HDL.
برای درمان کلسترول بالا دو راه وجود دارد: مصرف دارو و/یا تغییر شیوه زندگی به گونه‌ای که ضامن سلامت قلب و عروق باشد. تغییرات شیوه زندگی شامل خوردن غذاهای مناسب، کنترل وزن و فعالیت بدنی منظم می‌شود.
عوامل خطر کلسترول بالا
خطر ابتلاء به هیپرکلسترولمی یا کلسترول بالا خانوادگی هنگامی که یک یا هر دو والدین شما دچار جهش در ژنی‌های مربوطه باشند افزایش می‌یابد.
اکثر افراد مبتلا به این بیماری یک ژن جهش یافته دارند. اما در موارد نادری، نیز کودک ممکن است ژن جهش یافته را از هر دو والدین دریافت کند که در این شرایط می‌تواند منجر به نوع شدیدتری از بیماری شود.
آیا کلسترول با جنسیت مرتبط است؟
میزان HDL(کلسترول خوب) خون در زنان بیش از مردان است چراکه هورمون زنانه استروژن باعث افزایش میزان HDL می‌شود.
به همین دلیل میزان کلسترول تام در زنان تا پیش از یائسگی کمتر از مردان است، پس از یائسگی میزان کلسترول در زنان افزایش می‌یابد که این امر حاکی از لزوم تغذیه مناسب در این دوره برای زنان است.
چطور با رژیم غذایی کلسترول خون را پایین بیاوریم؟
یکی از اجزای تغییر شیوه زندگی مناسب برای سلامت قلب، رژیم غذایی کم‌کلسترول است.
رژیم‌های متنوعی برای کاهش کلسترول وجود دارد که ما در این نوشتار به رژیم TLC که مختصر شده عبارت Therapeutic Lifestyle Changes است، می‌پردازیم.
برای درمان کلسترول بالا چربی سالم‌تر را انتخاب کنیم
ما ضمن آنکه باید میزان مصرف چربی را کاهش دهیم، باید تلاش کنیم خوردن چربی اشباع را محدودتر کنیم.
چربی‌های غذایی نباید بیشتر از ۲۵ تا ۳۵ درصد میزان کالری روزانه موردنیاز ما را تامین کنند و در این میان، نباید بیش از ۷ درصد از انرژی روزانه از راه خوردن چربی اشباع تامین شود.
در جدول زیر مشاهده می‌فرمایید، میزان کل چربی مصرفی و چربی اشباع دریافتی، بر اساس کالری دریافتی روزانه چقدر باید باشد:
کالری دریافتی روزانه کل چربی دریافتی چربی اشباع دریافتی
1500 42 تا 58 گرم 10 گرم
2000 56 تا 78 گرم 13 گرم
2500 69 تا 97 گرم 17 گرم
چربی اشباع مضر است چون بیشتر از هر ماده غذایی میزان LDL یا همان کلسترول بد را افزایش میدهد.
این چربی در بعضی از انواع گوشت، محصولات لبنی، شکلات، شیرینی، غذاهای سرخ شده و غذاهای فرآوری‌شده وجود دارد.
روغن ترانس، نوع دیگر چربی مضر است که LDL را بالا برده و HDL یا همان کلسترول خوب را پایین می‌آورد. این چربی بیشتر در غذاهایی وجود دارد که با روغن جامد (هیدروژنه) تهیه می‌شوند مانند کره مارگارین، بیسکوییت‌ها و سیب‌زمینی سرخ‌شده.
می‌توانیم به جای چربی بد، از چربی خوب استفاده کنیم، مانند گوشت فاقد چربی قابل دیدن، مغزیات مانند گردو و بادام و روغن‌های غیراشباع مانند روغن کُلزا، زیتون یا آفتابگردان.
کمتر غذاهای دارای کلسترول بخوریم
اگر قرار است کل کلسترول خون را پایین بیاوریم، نباید بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم کلسترول خوراکی در روز دریافت کنیم. کلسترول در غذاهای با منشا حیوانی مانند مغز، جگر و سایر احشای حیوانی، زرده تخم‌مرغ، میگو و محصولات لبنی پرچرب به فراوانی وجود دارد.
برای درمان کلسترول بالا فیبر محلول زیاد بخوریم
برخی فیبرها جامد هستند، مانند الیاف سبزی‌ها. برخی فیبرها به صورت الیاف گیاهی نیستند، ولی در مواد غذایی خاصی به صورت محلول یافت می‌شوند.
غذاهایی که سرشار از فیبر محلول هستند، از جذب کلسترول در دستگاه گوارش جلوگیری می‌کنند. این خوراک‌ها عبارتند از:
محصولات تهیه شده با غلات کامل (سبوس‌دار)
میوه‌ها مانند سیب، موز، مرکبات، گلابی و انواع آلو
حبوبات مانند لوبیا، عدس، نخودفرنگی و نخود
زیاد میوه و سبزی مصرف کنیم
یک رژیم غذایی مملو از میوه و سبزی، موادی را در خود دارد که باعث کنترل کلسترول خون می‌شود.
این مواد که به آنها ستانول‌ها و سترول‌های گیاهی گفته می‌شود، عملکردی مانند فیبرهای محلول دارند.
برای درمان کلسترول بالا ماهی بخوریم
برخی ماهی‌ها سرشار از امگا سه هستند، مانند: سالمون، تن (تازه یا کنسروشده) و ماهی خال مخالی. اسیدهای چرب موسوم به امگا سه در کاهش LDL نقشی ندارند، اما می‌توانند باعث افزایش درصد HDL بشوند.
این مواد رگ‌ها و قلب را از التهاب و ایجاد لخته خون مصون نگه می‌دارند و ممکن است خطر سکته قلبی را کم کنند. خوب است در هفته دو نوبت ماهی بخوریم.
کمتر نمک بخوریم
کل نمکی که در همه غذاها به صورت روزانه دریافت می‌کنیم نباید از یک قاشق چایخوری بیشتر باشد.
کل نمک یعنی مجموع میزان نمکی که در هنگام پخت در غذا ریخته می‌شود و نمک افزوده شده حین صرف غذا و نمکی که از قبل خرید، به مواد غذایی زده شده است.
کم خوردن نمک، کلسترول را تنظیم نمی‌کند ولی با کاهش فشار خون، احتمال بروز بیماری‌های قلبی را کاهش میدهد.
پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های الکلی
الکل کالری اضافی دارد و باعث افزایش وزن می‌شود. اضافه وزن باعث زیاد شدن LDL و کم شدن HDL خون می‌گردد. زیاده‌روی در نوشیدن الکل خطر بیماری‌های قلبی را افزایش میدهد؛ زیرا فشار خون و سطح تری‌گلیسیرید خون را بالا می‌برد.
درمان کلسترول بالا در کودکان
رژیم غذایی و ورزش بهترین درمان اولیه برای کودکان دو سال و بالاتری که کلسترول بالا داشته یا چاق هستند، کودکان بالای ۱۰ سال در صورتی که میزان کلسترول بسیار بالایی داشته باشند می‌توانند طبق دستور پزشک قلب کودکان داروهای کاهش دهنده کلسترول مانند استاتین‌ها را مصرف کنند.
نسخه های خانگی و طبیعی برای درمان کلسترول بالا
برای دانستن چگونگی کاهش و رفع کلسترول ادامه مطلب را بخوانید.
ترکیب دارچین و جو برای درمان کلسترول
جو غنی از فیبر بی نهایت می باشد و توصیه می شود برای مبارزه و از بین بردن کلسترول آنرا انتخاب نمایید.
مواد لازم:
1فنجان جودوسر
12فنجان آب
1چوب دارچین
طرز تهیه:
جو دوسر را درون مخلوط کن بریزید و با مقداری آب مخلوط کنید. مخلوط بدست آمده را درون یک ظرف دیگر بریزید و مابقی آب را به آن اضافه کنید و بنوشید و لازم بذکر می باشد که میتوانید آنرا در یخچال خود نگه داری نمایید و در فصول دیگر میل کنید.
درمان کلسترول بد خون با آب کلم
کلم نیز همانند جو ، غنی از فیبر می باشد و مانند جو با کلسترول مبارزه می کند.
مواد لازم:
1/2کلم از قسمت بالایی
12 فنجان آب
پلوپز اتومات
یک بطری شیشه ایی
طرز تهیه:
آب را گرم کنید و سپس کلم را به آن اضافه کنید و به مدت 5 الی 10 دقیقه اجازه دهید که بر روی شعله در آب گرم بجوشد.
پس از وقت در نظر گرفته شده مایع را درون بطری تخلیه کنید و در یخچال آنرا نگه دارید و آنرا خنک بنوشید
شما می توانید آنرا یک لیتر در روز یا بیشتر مصرف کنید.
آرتیشو برای درمان کلسترول
مواد لازم:
8فنجان آب
2 عدد آرتیشوک
طرز تهیه:
آب را تا حد جوش، بجوشانید و سپس آرتیشوک را بطور کامل بشویید و آنرا به مدت 15 دقیقه درون آب جوش قرار دهید.
مایع بدست آمده را در یخچال نگه داری کنید و میتوانید از آن در طی روز به مقدار 1 لیتر بنوشید.
درمان کلسترول با روغن زیتون
آیا شما با چربی های محلول آشنا هستید؟و حتی امگا3؟این ها کلسترول بد را به کلسترول خوب تبدیل می کنند.
برای استفاده از روغن زیتون لازم نیست که آنرا حرارت دهید چراکه در حین دادن حرارت خواص خود را از دست می دهد و بدون خاصیت می شود.در عین حال شما نیز می توانید از آووکادو و ماهی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
درمان کلسترول با آب هویج و اسفناج
مواد لازم:
3عدد هویج
2برگ اسفناج
طرز تهیه:
هویج و اسفناج را به قطعات کوچک تبدیل کنید و آب را به ترکیب اضافه کنید تا ترکیب مورد نظرمان بدست بیاید.
ترکیب بدست آمده را بعد از هر وعده غذایی بنوشید که این کار برای مبارزه با کلسترول بسیار تاثیرگذار می باشد و می توانید از آن با خیال راحت استفاده کنید.
استفاده از این غذاها در رژیم غذایی بسیار ضروری می باشد. و اگر میخواهید که این نوشیدنی ها در کاهش و از بین بردن کلسترول موثر باشد ، باید بتوانید که سبک زندگی خود را تغییر دهید.
برای انجام اینکار باید واقع بین باشید که ممکن است مقداری سخت و مشکل باشد ولی این رفتار بعدها یک روند تدریجی خواهد شد.
لازم نیست که شما خوردن گوشت را متوقف سازید،تنها کار مهم این است که شما غذاهای با چربی بالا را کنار بگذارید و نخورید و لازم نیست گوشت را کنار بگذارید و یا کاملا از برنامه رژیمی خود کنار بگذارید.
آیا راهی برای افزایش میزان کلسترول HDL وجود دارد ؟
کلسترول HDL (خوب) در پاکسازی دیواره عروق خونی موثر بوده و کلسترول اضافی را از عروق دفع می کند. اکثر شواهد استفاده از نیاسین را برای افزایش میزان HDL تا 35 درصد موثر می دانند.
اثرات مفید آن وابسته به دوز و مقدار مصرف آن است. البته نیاسین می تواند باعث ایجاد برافروختگی در افراد می شود و مردم استفاده از آن را در دوزهای بالا دوست ندارند.
در این موارد احساس می شود شروع از دوز پایین و افزایش آهسته آن موثر و عملی تر باشد. البته نباید از دوزهای بالای نیاسین استفاده شود.
همچنین انجام ورزش های هوازی، کاهش وزن، قطع مصرف سیگار، الکل، چربی های ترانس، و مصرف روغن ماهی، روغن بذر کتان، گیاه قرقاط و انواع توت که حاوی پلی فنل ها هستند در افزاایش میزان HDL خون نقش موثری دارند.
آیا مکملی وجود دارد که کلسترول خون را پایین بیاورد ؟
بیشتر کلسترول اضافی خون شما به علت نوع رژیم غذایی تان است . استرول ها و استانول های گیاهی مانع جذب کلسترول غذاها شده است.
استفاده از فیبرهای گیاهی در این مورد همچنین مفید خواهد بود. استفاده از ویتامین های گروه B مانند نیاسین و پانتتین ( ایزومری از ویتامین B5) در این زمینه مفید است.
شواهدی وجود دارد که استفاده از مکمل های دیگر مانند عصاره کنگر فرنگی، گیاه گگولیپید (guggulipids از تیره کُندر یا بورسراسه)، پولیکوسانول (که از موم نیشکر بدست می آید) نیز در کاهش کلسترول خون مفید هستند.
با مصرف 20 -10 میلی لیتر روزانه از این مواد کاهشی در حدود 25% در میزان LDL و افزایشی در حدود 15% در میزان HDL خواهید داشت.
اگر بتوانید این رژیم غذایی و سبک زندگی را برای مدت 6 تا 12 ماه حفظ نمائید قطعا اثرات مفید آن را بر روی سطح کلسترول خود خواهید دید به شرط آنکه کمی صبور و ثابت قدم باشید. بعد از مدتی شما احساس بهتری خواهید داشت و از زندگی بیشتر لذت خواهید برد.
نقش مکمل های حاوی امگا 3 در کاهش کلسترول
از مکمل های حاوی امگا 3 می توان به کپسول امگافلکس (OmegaFlex) از محصولات گروه Health Burst کمپانی آرنت کشور آمریکا اشاره نمود که از ماهی های آب سرد نروژ تهیه شده و حاوی 1000 میلی گرم روغن ماهی است.
همچنین این مکمل روغن ماهی دارای 180میلی گرم اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA) و 120 میلی گرم اسید دکوزاهگزانوئیک (DHA) است.
در هر بسته این محصول 60 عدد کپسول نرم ژلاتینه وجود دارد. برای بدست آوردن اثراث مفید امگا 3 روزانه یک کپسول از آن را به همراه غذا میل نمائید.
تنظیم درست کلسترول خون یعنی چه؟
کنترل و تنظیم درست کلسترول خون عبارت است از: پایین آوردن کل کلسترول خون (یا کلسترول تامّ)، ضمن کم کردن میزان LDL و بالا بردن درصد HDL.
چگونه کلسترول بالا را درمان کنیم؟
برای درمان کلسترول بالا دو راه وجود دارد: مصرف دارو و/یا تغییر شیوه زندگی به گونه‌ای که ضامن سلامت قلب و عروق باشد. تغییرات شیوه زندگی شامل خوردن غذاهای مناسب، کنترل وزن و فعالیت بدنی منظم می‌شود.
