درمان کیست تخمدان از طریق دستورات طب سنتی و راه های خانگی حتی اگر به بهبود شما منجر نشود ولی قطعا جلوی پیشرفت بیماری را خواهد گرفت. در این مطلب از گروه سلامت شادمگ در خصوص درمان کیست تخمدان توضیحات خوبی ارائه شده است.
فیزیولوژی تخمدان
سطح تخمدان از یک لایه ای به نام کورتکس تخمدان پوشیده شده است، که در واقع این لایه، جز لایه بیرونی تخمدان به شمار می آید و این لایه زایایی می باشد بدین معنا که هر ماه تحت تاثیر هورمون های که از مغز آزاد می شود، قسمت های از این لایه شروع به رشد می کند که اصطلاحا به آن ها فولیکول گفته می شود .
فولیکول ها یک فضای خالی سیاه رنگ هستند که در سونوگرافی دیده می شود که اصطلاحا مردم عادی به آن کیست های ریز تخمدان می گویند، در صورتی که این ها کیست نیستند و فولیکول می باشند . در واقع هر یک از فولیکول ها قدرت این را دارند، که در هر ماه تبدیل به تخمک شوند و در صورتی که تخمک با اسپرم بارور شود ایجاد بارداری می کند، لازم به ذکر است در مواردی این فولیکول ها می توانند منجر به کیست تخمدان شوند.
هر ماه تحت تاثیر سیکل قاعدگی و هورمون های که از مغز آزاد می شود، حدود پنج تا فولیکول که در سطح تخمدان هستند شروع به رشد می کنند که زمان رشد فولیکول ها با شروع دوره قاعدگی است، پس از چند روز یکی از فولیکول ها پیشی می گیرد و تبدیل به تخمک شده و نسبت به دیگر فولیکول ها سرعت رشد بیشتر پیدا می کند و تعدادی هورمون در اطراف خود آزاد می کند که سبب از بین رفتن دیگر فولیکول ها و رشد خود می شود، پس در اکثر زنان، هر ماه یک تخمک آزاد شده و شروع به رشد می کند.
معمولا فولیکولی که شروع به رشد می کند و تبدیل به تخمک می شود. زمان آزاد سازی تخمک ها در روز 14 از شروع دوره قاعدگی، پس از رسیدن به یک اندازه خاصی اتفاق می افتد. در صورتی که تخمک با اسپرم ترکیب شود، تبدیل به جنین می شود اما اگر ترکیب نشود، اصطلاحا به آن جسم سفید می گویند و پس از مدتی از بین می رود، که سبب افت هورمون های سطح تخمدان شده و موجب ریزش رحم می شود و در این زمان سیکل قاعدگی شروع می شود.
درمان کیست تخمدان در پزشکی مدرن
در پزشکی مدرن درمان سندروم تخمدان پلیکیستیک شامل تمهیداتی برای تنظیم چرخه منظم قاعدگی و تخمکگذاری، کاهش هیرسوتیسم (موهای زائد روی صورت و بدن) و آکنه و همچنین کاهش ریسک عوارض قلبی-عروقی برای بیماران است.
قرصهای ضدبارداری خوراکی و متفورمین از جمله داروهایی هستند که برای این بیماران تجویز میشود. در افراد دارای اضافه وزن اصلاح سبک زندگی نیز توصیه میشود. در برخی مطالعات مشاهده شده که کاهش وزن در این زنان میتواند سیکل منظم تخمدان را بازگرداند و شانس بارداری را افزایش دهد.
کیست تخمدان در طب سنتی
در طب سنتی ایرانی اگرچه اشاره مستقیم به عبارت کیست تخمدان نشده اما علائم و نشانههای این بیماری زیر موضوعاتی مانند ناباروری زنان، التهابات رحم و آمنوره در کتاب Ehtebās-e-Tams یافت میشود. راهکار درمانی در طب سنتی ایرانی برای این بیماری بر رفع علت ایجاد آن تاکید دارد تا رفع علائم آن. ازاینرو اولین اقدام درمانی در طب سنتی ایرانی پیروی از یک رژیم غذایی خاص و تغییر سبک زندگی است. اقدام بعدی تجویز داروهای سنتی است که اکثرا از جنس گیاهان دارویی هستند.
برخی از گیاهان دارویی که با توجه به کتاب Ehtebās-e-Tams برای درمان کیست تخمدان میتوانند مفید باشند عبارتند از: پیاز، سیر، پرسیاوشان، شوید، کرفس، افسنطین-پینفوپنیا، مارچوبه، کبر یا علف مار، زیره سیاه، نخود، دارچین، هندوانه ابوجهل، نارنج و گزنه را نام برد. لیست کامل این گیاهان دارویی را میتوان با مراجعه به رفرنس دوم مشاهده کنید.
در طب سنتی چینی نیز برخی نسخههای دارویی شامل گیاهان دارویی و همچنین طب سوزنی در درمان کیست تخمدان و افزایش شانس بارداری مورد استفاده قرار میگیرند.
یکی از مهمترین فرمولاسیون گیاهان دارویی در طب سنتی چینی دارویی به نام JWXYS است که ترکیبی است از ده گیاه است. در درمانهای کلینیکی امروزی در چین، این فرمولاسیون از گیاهان دارویی نقش مهمی در درمان اضطراب، استرس، افسردگی، علائم پیش از قاعدگی و ناباروری دارد.
دومین فرمولاسیون از گیاهان دارویی که در طب سنتی چینی برای درمان کیست تخمدان بکار برده میشده است GZFLW نام دارد که از آن برای تصفیه خون، افزایش گردش آن و کاهش ورمهای شکمی استفاده میشود.
سومین فرمولاسیون رایج از گیاهان دارویی که در طب سنتی چینی برای درمان کیست تخمدان بکار برده میشده است MZRW نام دارد که نوعی قرص از دانه کنف است. این داروی گیاهی برای کاهش علائم یبوست مفید است.
همچنین از بین گیاهان دارویی که در طب سنتی چینی به تنهایی برای درمان کیست تخمدان بکار برده میشوند میتوان به ریواس (Da-Huang)، اویارسلام یا سُعد کوفی (Xiang-Fu)، دم شیر (Yi-Mu-Cao or motherwort)، بهارک یا سرده (Yan-Hu-Suo) و ریشه مریم گلی (Dan-Shen) اشاره کرد.
علل تشکیل کیست تخمدان
بروز هر نوع مشکلی در تخمدان ها می تواند منجر به کیست تخمدان شود که عبارت است از:
زمانی که فولیکول ها شروع به رشد و نمو می کنند، تعدادی از آن ها شروع به رشد کردن می کنند و این رشد ماهر نمی شود و همین امر می تواند سبب بروز بیماری کیست تخمدان در فرد شود .
برخی از فولیکول ها در یک اندازه خاصی باقی می مانند و هر ماه این فولیکول ها روی هم انباشته می شود و کیست های ریز تخمدان و نمای تنبلی تخمدان را به وجود می آورند .
زمانی که تخمدانی تخمک آزاد می کند، ابتدا جای تخمک آزاد شده با خون پر می شود سپس در صورتی که بارداری اتفاق افتد با یک ماده زرد رنگ پر می شود که اصطلاحا به آن جسم زرد گفته می شود. در هر کدام از این مراحل احتمال ایجاد کیست تخمدان وجود دارد .
به طور مثال: تجمع خون در آن ناحیه در صورتی که جذب نشود و بزرگ تر شود، سبب ایجاد کیست تخمدان می شود . همچنین به جای اینکه جسم زرد جذب شود، تبدیل به جسم سفید شده و از بین می رود و تنها یک فضای کوچکی از آن باقی می ماند و به رشد خود ادامه دهد می تواند منجر به کیست تخمدان شود .
انوع کیست های تخمدان
کیست ساده
طبق توضیحاتی که داده شده، به این نوع کیست ها کیست های ساده یا فولیکولی گفته می شود . در واقع نقش این نوع کیست ها ساخت و ساز است و معمولا آن ها بعد از دو ماه از بین می روند . در حقیقت این نوع کیست ها خوش خیم اند و اصلا علامتی از خود ندارند و فرد به هیچ عنوان متوجه آن ها نمی شوند و ممکن است در مواردی به صورت اتفاقی در انجام یک سونوگرافی متوجه یک کیست تخمدان در ابعاد 4-5 سانت شود که البته کیست های ساده یا فولیکولی بعد از گذشت یک الی دو دوره قاعدگی تخمدان خود را ترمیم کرده و خود به خود خوب می شود .
گاهی اوقات می تواند تغییراتی در زمان شروع قاعدگی ایجاد نمایید، به طور مثال موجب عقب افتادن دوره قاعدگی، لکه بینی، همچنین سبب تغییر الگوی پریود و در مواردی که خیلی بزرگ است موجب درد شود . در نهایت می توان گفت کیست های ساده به ترتیبی که ذکر شده، مشکلی برای فرد ایجاد نمی کنند و در صورت عدم درمان دارویی و عدم مصرف قرص های جلوگیری پس از گذشت دو تا سه دوره قاعدگی خود به خود جذب شده و تخمدان خود را ترمیم می کند.
ولی بعضی از کیست های تخمدان هستند که به دلایل دیگری به وجود می آیند و موجب تغییراتی در رشد و نمو سلول های سطح تخمدان ایجاد می کند، که این تغییرات می تواند منجر به تولید کیست های تخمدانی شود، که در واقع این نوع کیست ها خوش خیم، بزرگ و علامت دار است (معمولا این نوع کیست ها با درد همراه اند). درمان قطعی این نوع کیست ها به دو طریق مصرف قرص های جلوگیری و جراحی می باشد .
تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک
یک مبحث چالش برانگیز، تخمدان پلی کیستیک است که هر ماه این تخمدان ها شروع به رشد می کنند باید یکی از آن بزرگ شوند و مابقی از بین بروند ولی در بعضی از تخمدان ها که زمینه ارثی دارند، فولیکول های که رشد می کنند به جای اینکه از بین بروند یکی از آن ها موجب آزادسازی تخمک نمی شود، بلکه همه با هم حدود 5- 6 تا رشد می کنند .
همین طور در یک مرحله ای باقی می مانند و دوباره ماه بعد چند تا رشد می کنند و در یک باقی می مانند، این باعث می شود که سطح تخمدان یک زنجیره از کیست های ریز کوچک ایجاد کند که این ها اصطلاحا تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک هستند.
علامت این ها بدین دلیل اینکه کیست ها ریز کوچک هستند و هر کدام از این ها در حال آزاد سازی هورمون اند، این هورمون ها در خون آزاد می شود و این نوع هورمون ها، هورمونی های مردانه است که باعث علائم اضافه موی اضافه، کیست مو، یا موی چرب، جوش صورت می شود و این که چون تخمک خوبی آزاد نمی کنند .
احتمال اینکه بیمار ناباروری و یا اینکه بارداری آن با تاخیر باشد هست، به خاطر هورمون های ریزی که پیدا می کند ممکن است، بیمار مبتلا به دیابت و کم کاری تیروئید، افزایش چربی خون و اضافه وزن در فرد شود و مسبب تمامی این ها بد کار کردن تخمدان و آن فولیکول های ریزی هست که در کورتکس تخمدان به طور غیرطبیعی زیاد شده اند.
کیست درموئید
نوع دیگری از کیست ها، کیست درموئید یا مویی است که منشا آن با کیست های که نام برده، فرق دارد . کیست درموئید کیست های هستند که زمینه جنینی دارند بدین معناست که، وقتی یک جنین در شکم مادر ایجاد می شود و ارگان های بدنش درست می شود، تخمدان اشتباها چند تا سلول جدا گانه در داخل پوست باقی می مانند، به طور مثال: سلول های پوست، مو یا سلول های غضروف اشتباها به جای اینکه حذف شوند از داخل تخمدان به صورت چند تا سلول باقی می مانند.
به تدریج با افزایش سن، این سلول ها شروع به رشد کردن می کنند . در صورتی که سلول مو باقی مانده باشد،این نوع سلول ها شروع به رشد می کنند و در صورتی که سلول چربی باقی مانده باشد، شروع به ساختن سلول چربی می نماید و این موارد به صورت کیست های در داخل تخمدان باقی می مانند که این کیست ها حاوی چربی، مو، غضروف و حتی می توانند حاوی دندان باشند، که به این نوع کیست ها، کیست درموئید گفته می شود که درمان این نوع کیست ها جراحی است .
کیست های شکلاتی یا اندومتریوز
کیست های شکلاتی یا کیست های اندومتریوز، علت دقیق تشکیل این نوع کیست ها تشخیص داده نشده است . در واقع این نوع کیست، کیست های هستند که زمینه ژنتیکی، عوامل محیطی مانند سموم محیطی، مواد موجود در ظروف یکبار مصرف، سرب موجود در هوا، این عوامل می توانند برای ایجاد بیماری اندومتریوز تحریک کننده باشند، خون قاعدگی که داخل لگن برمی گردد که این برای تمامی خانم ها اتفاق می افتد در افرادی که زمینه ژنتیکی آن را دارند، این خون قاعدگی روی سطح سلول های کف لگن جذب می شود و آهنی که داخل خون است، این آهن خاصیت سمی برای سلول های اطراف دارد و باعث چسبندگی می شود .
میزان چسبندگی به مرور زمان پیشرفت می کند . موجب چسبندگی رحم به روده ها، چسبندگی تخمدان ها به کف لگن می شود . آرام آرام داخل تخمدان ها کیست های کوچک حاوی خون ایجاد می شود، معمولا کیست های حاوی خون تیره رنگ هستند . درمان کیست های شکلاتی بسته به وضعیت شخص دارد اما درمان قطعی این نوع کیست ها جراحی است.
کیست های بدخیم تخمدان
این نوع کیست ها سرطان هستند، این نوع کیست ها باید سریعا تشخیص داده شود و درمان شوند، ولی مشکلی که سرطان تخمدان دارد، این است که دیر علائم خود را نشان می دهد، خیلی از اوقات بیمار در مرحله پیشرفته مراجعه می کند و آن هم با علائم گوارشی به دکتر گوارش مراجعه می کنند و علائمی همچون معده درد و یا دچار مشکل آب آوردن شکم می شوند، که پس از بررسی های انجام شده، مشکلات تخمدان پیدا می شود .
مشخص می شود که متاستاز تخمدان بوده و ناشی از بیماری زمینه ای تخمدان می باشد. متاسفانه سرطان تخمدان قابل پیشگیری نیست و تشخیص آن معمولا به سرعت اتفاق نمی افتد و متاسفانه نتیجه خوبی نخواهد داشت و خیلی بد به داروها و درمان های جراحی جواب می دهد .
علائم کیست تخمدان
بیماری کیست تخمدان یکی از بیماری های است که افراد متوجه آن نخواهند بود به همین منظور در صورت داشتن هر گونه اختلال در سیکل های قاعدگی، لکه بینی، درد در ناحیه زیر شکم، احساس فشار و احساس درد در زمان رابطه جنسی بدون اتلاف وقت به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید زیرا این علائم می تواند نشان دهنده ابتلا به کیست تخمدان باشد، لذا بهتر است برای بررسی های بیشتر اقدام نمایید.
بیشتر کیست ها علائمی ندارند و خود به خود درمان می شوند. یک کیست بزرگ تخمدان می تواند باعث علائم زیر شود:
- درد لگن
- احساس درد در قسمت پایین شکم در کنار کیست
- پر بودن یا سنگینی شکم
- نفخ شکم
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
در صورتی که علائم زیر را تجربه کردید فورا به پزشک مراجعه کنید.
- درد شدید در ناحیه لگنی
- وقوع درد ناگهانی در شکم
- درد همراه با تب
- حالت تهوع همراه با درد
- نشانه های شوکه شدن مانند رنگ پریدگی و سردی پوست، نفس نفس زدن، سرگیجه یا ضعف
این علائم نشان دهنده ی پاره شدن کیست تخمدان است که بیشتر برای کیست های بزرگ اتفاق می افتد.
در برخی موارد این علائم ممکن است نشانه ی پیچ خوردگی تخمدان باشد. پیچ خوردگی تخمدان با بزرگ شدن کیست اتفاق می افتد که باعث درد شدید و کاهش جریان خون در تخمدان می شود.
ترکیدن کیست و پیچ خوردگی تخمدان، هر دو می توانند عوارض جدی مانند درد شدید و خونریزی داخلی را در پی داشته باشند. در صورتی که هر یک از علائم بالا را تجربه کردید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
انواع درمان خانگی کیست تخمدان
در این قسمت به انواع روش های تاثیر گذار برای درمان کیست تخمدان اشاره می کنیم و طور مختصر هر کدام را توضیح می دهیم:
نشستن در وان سولفات منیزیم
نمک اپسوم (سولفات منیزیم) در تسکین درد و دیگر علائم کیست تخمدان بسیار موثر است. میزان فراوان سولفات منیزیم در این نمک به عنوان شل کننده عضلانی عمل می کند که همین باعث تسکین درد نیز می شود.
یک پیمانه نمک اپسوم را در وان آب گرم بریزید.
۵ تا ۱۰ قطره از عصاره ی معطر اسطوخودوس، گل رز یا یاسمن به آب اضافه کنید.
آب را چند دقیقه به هم بزنید تا نمک ها حل شود.
پایین تنه خود را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه درون وان قرار دهید. (در وان بنشینید)
این کار را روزی یکبار تکرار کنید.
چای بابونه
چای های گیاهی مانند چای بابونه نیز یکی از انواع درمان خانگی کیست تخمدان و تسکین درد آن محسوب می شوند. اثر آرامش بخش چای بابونه درد را کاهش داده و باعث آرامش فرد می شود. همچنین طبیعت گرم این گیاه با تحریک جریان خون در ناحیه لگنی و رحم، به تنظیم قائدگی های نامنظم کمک می کند.
دو قاشق چای خوری از بابونه خشک را با یک فنجان آب جوش مخلوط کنید.
روی فنجان را بپوشانید و پنج دقیقه صبر کنید تا بابونه کامل درون آب خیس بخورد.
شما می توانید روزانه ۲ تا ۳ فنجان چای بابونه بخورید تا زمانی که مشکلتان حل شود
سبزیجات
سبزیجات سبز رنگ مانند جوانه بروکسل، کلم پیچ، اسفناج، کلم بروکلی، کلم های دارای دی ایندولیل متان (DLM) (که در واکنش های بدن و کاهش استروژن اضافی بسیار موثر است) می توانند برای درمان خانگی کیست تخمدان مفید باشند. سعی کنید از این سبزیجات در تمام وعده های غذایی خود استفاده کنید.
بادام برزیلی
در حالی که بسیاری از محصولات در بازار با نام سم زدای کبد به فروش می رسند، اما برای بهبود عملکرد کبد کافیست تغذیه مناسبی داشته باشید. بنابراین چای های سم زدا یا مکمل های غذایی را فراموش کنید و به جای آن بیشتر تخم مرغ (حاوی پروتئین های ضروری زیستی)، سبزیجات با تری پپتید سنگین مانند آواکادو و مارچوبه و غذا های غنی از سلنیوم مانند بادام برزیلی و بلغور جو دوسر بخورید.
بادام
بادام دارای مقادیر بالای منیزیم است که می تواند در تسکین درد مفید باشد. بادامخام در هر ۱۰۰ گرم، حاوی ۲۷۰ میلی گرم منیزیم می باشد. البته شاید قبلا درباره تاثیر آن بر درد قائدگی شنیده باشید. در مطالعات رسمی تر ثابت شده که مصرف مکمل های منیزیم تاثیر بسزایی در درد های شدید دارند.
افزایش فیبر
تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی پر فیبر می تواند از طریق کاهش جذب ثانویه ی استروژن موجب کاهش ابتلا به بیماری های مرتبط با استروژن مانند کسیت و سرطان سینه شود. میوه و سبزیجات بهترین منابع فیبر هستند. سعی کنید به سالاد، سوپ و اسموتی خود، دانه های کتان که غنی از فیبر هستند اضافه کنید. مصرف روزانه یک عدد گلابی می تواند منبع خوبی برای تامین فیبر باشد
چاقی
همانطور که می دانید چاقی علت بسیاری از بیماری ها از جمله کیست تخمدان می باشد. کاهش وزن می تواند به خانم های چاق در تنظیم هورمون ها، پیشگیری از ایجاد کیست های بیشتر و بهبود درد و خستگی کمک بسیاری کند. کاهش وزن از طریق رژیم های لاغری برای خانم هایی که مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک هستند؛ بسیار دشوار و زمان بر است بنابراین نا امید نشوید و به تلاش های خود ادامه دهید. البته بیمار می تواند از طریق جراحی لاغری به تناسب اندام برسد.
چای زنجبیل
چای زنجبیل یکی دیگر از مسکن های گیاهی برای درمان خانگی کیست تخمدان است که می تواند درد و گرفتگی های عضلانی را تسکین دهد. همچنین دارای آنتی اکسیدان و خاصیت ضد سرطانی است. طی یکی از تحقیقات انجام شده در این زمینه، زنجبیل رشد سلول های سرطانی تخمدان را متوقف کرد و دانشمندان به این نتیجه رسیدند که گنجاندن زنجبیل در رژیم غذایی می تواند از سرطان تخمدان پیشگیری کرده و حتی آن را درمان کند.
بسته های چای زنجبیل را می توان همانند چای بابونه، از عطاری ها و یا میوه آن را از میوه فروشی ها تهیه کرد و آن را پودر کرد. با خرید بسته های چای زنجبیل کیسه ای، می توانید یکی از کیسه های چای را درون یک فنجان آب جوش انداخته و منتظر بمانید تا رنگ بگیرید. در صورتی که طعم آن را دوست ندارید می توانید چند قطره آب لیمو به آن اضافه کنید.
برای تهیه چای زنجبیل تازه در خانه اقدامات زیر را انجام دهید:
یک تکه زنجبیل ۲ اینچی را پوست کنده و خرد کنید.
زنجبیل را در ۲ لیوان آب به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید.
سپس آن را از روی شعله بردارید و برای مزه دارکردن می توانید لیمو یا عسل به آن بیافزایید.
تنظیم رژیم غذایی
همانطور که قبل تر گفته شد، ۵۰ درصد زنانی که کیست تخمدان دارند، چاق هستند. بنابراین مقاومت انسولین که باعث دشواری در کاهش وزن می شود، ارتباط مستقیمی با کیست تخمدان دارد. به همین دلیل بهتر است از غذاهایی که دارای کربوهیدرات های تصفیه شده و همچنین فست فود ها که باعث مقاومت انسولین می شوند ،خودداری کنید غذاهایی مانند:
- نان سفید
- سیب زمینی سفید
- هر چیزی که از آرد سفید تولید شده باشد
- ماکارانی ها، دسر ها، مافین ها و دیگر خوراکی های شیرین
- به جای مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده بهتر است از غذا هایی استفاده کنید که به کاهش وزن کمک کرده و با مقاوم شدن انسولین مبارزه می کنند.
غذاهای سالمی که می توان برای کاهش وزن مصرف کرد، عبارت است از:
- غذاهایی با فیبر بالا مانند کلم بروکلی، سبزی، انواع توت و کدو
- پروتئین های سبک مانند ماهی، توفو (پنیر لوبیا) و مرغ
- غذاهای ضد التهاب و ادویه جات مانند گوجه فرنگی، زردچوبه، کلم، روغن زیتون و بادام
- در صورتی که مشکلی در کاهش وزن یا تنظیم رژم غذایی خود دارید، بهتر است به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید
درمان کیست تخمدان
درمان با توجه به سن، نوع و اندازه کیست ها و علائم در نظر گرفته می شود و نوع درمان با توجه به تشخیص متخصص زنان و زایمان مشخص می گردد.
چکاپ های دوره ای منظم
در بسیاری از موارد صبر نمودن و بررسی کیست ها در چکاپ های دوره ای ضروری است. به طور معمول در صورتی که علائمی ندارید و در نمای سونوگرافی کیست های کوچک و پر از مایع مشاهده می کنید.
به طور معمول پزشک توصیه می کند در فواصل زمانی سونوگرافی لگن انجام دهید تا متوجه شوید سایز کیست ها تغییر کرده است یا خیر.
درمان کیست تخمدان با دارو
اکثر کیست های تخمدان خوش خیم بوده و معمولا این نوع کیست ها نیازی به درمان خاصی نخواهند داشت و در عرض چند هفته برطرف می شوند. در حقیقت این نوع کیست های تخمدان نیاز به درمان دارویی نداشته و تنها لازم است که هر چند وقت یکبار مورد بررسی قرار گیرند.
پزشک برای جلوگیری از پیشرفت بیماری، داروهای ضد بارداری هورمونی تجویز می کند که در درمان آن تاثیر بسزایی خواهد داشت.
جراحی کیست تخمدان
در صورت آنکه کیست های تخمدان شبیه به کیست های عملکردی نباشد و در حال رشد باشد و طی دو تا سه سیکل قاعدگی سبب ایجاد درد و ناراحتی شود، احتمال خواهد داشت به منظور درمان پزشک پس از بررسی های لازم اقدام به جراحی نماید.
برخی کیست های تخمدان را می توان بدون برداشتن تخمدان (سیستکتومی تخمدان) از بین برد. در برخی موارد ممکن است، نیاز به برداشت تخمدان آسیب دیده باشد (اوفورکتومی).
اگر توده کیستی سرطانی باشد، ممکن است لازم باشد رحم، تخمدان ها و لو له های رحمی خود را برداشته و شیمی درمانی و یا رادیوتراپی آغاز گردد.
درمان کیست تخمدان با لاپاراسکوپی
درمان برخی دیگر از کیست های تخمدان تنها جراحی است و درمان دارویی موثر نخواهد بود. بهترین روش جراحی، لاپاراسکوپی است. در طی جراحی لاپاراسکوپی بایستی تمامی کیست های تخمدان به طور کامل برداشته شود، زیرا باقی ماندن هر تکه از کیست ها می تواند پس از چند سال مجدد به کیست شود.
پس از انجام جراحی بیمار به مدت یک روز در بیمارستان بستری و تحت مراقبت خواهد بود و پس از یک هفته می تواند به انجام فعالیت های روزمره خود بپردازد.
احتمال بارداری با وجود کیست تخمدان وجود دارد؟
امکان بارداری با توجه به نوع کیست تخمدان امکان پذیر خواهد بود. در صورتی که کیست تخمدان از نوع ساده و در اندازه های کوچک باشد اجازه بارداری خواهد داشت، اما برخی از کیست ها به دلیل سایز بزرگ و بروز مشکلاتی همچون احساس درد و فشار را بر روی تخمدان، بهتر است ابتدا درمان شده سپس فرد اقدام به بارداری نمایید.
راه های پیشگیری از تشکیل کیست تخمدان چیست؟
با توجه به افزایش آمار بیماران درگیر به این بیماری ، بیشتر پزشکان معتقد هستند برخی تغییرات در سبک زندگی میتواند از به وجود آمدن کیست جلوگیری کند.
1- اصلاح روش تغذیه: یکی از مهمترین راه های پیشگیری، پرهیز از خوردن غذاهایی با طبع سرد است. در حال حاضر فست فودها یکی از غذاهای محبوب در میان مردم هستند. متاسفانه یکی از منابع مهم سردی، فست فودها هستند. سعی کنید همراه با غذا از نوشیدنی استفاده نکنید، میوه و سبزیجات را در مقدار زیاد استفاده کنید، از خوردن غذاهای کنسروی خودداری کنید و به دنبال مواد غذایی طبیعی و ارگانیک باشید.
2- ورزش کردن: امروزه برای رفت و آمد حتی در مسافت های کوتاه نیز از ماشین استفاده میشود. زندگی ماشینی و کاهش تحرک از دلایل چاقی و ایجاد کیست در تخمدان است. پیاده روی منظم یکی از موثرترین راه های کنترل این بیماری شایع در بین بانوان است. در صورتی که اضافه وزن دارید با یک برنامه ورزشی مناسب خود را لاغر کنید.
3- کاهش استرس: تاثیر استرس در دراز مدت بر روح و جسم آدمی بر هیچ کسی پوشیده نیست. استرس و اضطراب تشدید کننده بسیاری از بیماریها هستند. طبق نتیجه گیری از یافتههای به عمل آمده یکی از فاکتورهای موثر تشکیل کیست در تخمدان، استرس است.شما میبایست خود را از محیط های پر تنش دور کنید و سعی کنید ساعاتی از روز را مدیتیشن کنید و به آرامش برسید.
11 درمان خانگی برای رفع علائم کیست تخمدان
از داروهای مسکن درد بدون نسخه (OTC) استفاده کنید
داروهای مسکنی که در داروخانههای محلی پیدا میشوند شاید به طور موقت به فروکش کردن درد کیست تخمدان کمک کنند. بسیاری از این داروها را میتوانید بدون نسخه پزشک خریداری کنید. ایبوپروفن (Advil)، ناپروکسن (Aleve)، و استامینوفن (Tylenol) از جمله مسکنهایی هستند که میتوانید آنها را بدون نسخه پزشک از داروخانههای نزدیک محل زندگیتان تهیه کنید.
برای کاهش گرفتگی عضلات از گرمادرمانی استفاده کنید
پد گرمکننده گزینه پیشنهادی دیگری است که میتواند به کاهش درد کیست و گرفتگیهای دوران قاعدگی کمک کند. استفاده از بطری آب گرم یا پد حرارتی در زیر شکم شاید بهاندازه استفاده از داروهای مسکن مؤثر واقع شود. شما میتوانید پدهای گرمایشی و برقی را بصورت آنلاین یا از داروخانه و فروشگاه نزدیک محل زندگیتان پیدا و خریداری کنید.
حتی میتوانید پد گرمایشی را در خانه خودتان درست کنید. کافی است پس از غوطهور کردن یک حوله دستی در آب، آن را در یک کیسه بزرگ پلاستیکی و بسته به حالت فشرده قرار دهید و برای مدت دو دقیقه ماکروویو کنید. حواستان باشد که کیسه هنگام ماکروویو شدن باز باشد. بعد از اینکه آن را با دقت کافی از ماکروویو خارج کردید، کیسه را ببندید، آن را در حوله دیگری بپیچید. با انجامدادن این مراحل، گرمای حاصل باید حدود بیست دقیقه ماندگار بماند.
برای کمک به شل شدن عضلات و سهولت گرفتگیها، حمام نمک اپسوم (espom) را امتحان کنید
استحمام نمک و استحمام با آب گرم روشهای مؤثری در فرایند رفع گرفتگیها به شمار میآیند. گرما میتواند درد ناشی از کیست یا گرفتگیهای عضلات را کاهش دهد. افزودن نمکهای اپسوم—سولفات منیزیم—به آبی که برای استحمام استفاده میشود، میتواند تسکین درد را به سطح بالاتری برساند. نمکهای اسپم سالهاست که برای تسکین درد عضلات و سایر دردها مورداستفاده قرار میگیرند.
بستههای نمک اپسوم را میتوانید از داروخانهها و فروشگاههای آنلاین تهیه کنید. وان حمام خود را آماده کنید و آب دو فنجان نمک اپسوم اضافه کنید. حدود بیست دقیقه صبر کنید تا نمک کاملاً در آب حل شود.
در میان وعدههایتان از بادام استفاده کنید
بادام مقادیر زیادی منیزیم دارد و میتواند در رفع ناراحتیهای جسمانی بسیار مفید باشد. در هر 100 گرم از یادامخام، حدود 270 میلیگرم منیزیم وجود دارد. به همین خاطر اسم ان را در بسیاری از لیستهای «آنچه باید در دوران قاعدگی بخورید» پیدا خواهید کرد. در مطالعات و تحقیقات رسمی و معتبر نشان داده میشود که مکمل رژیم غذایی شما با منیزیم به ازبینرفتن و تسکین دردهای مزمن کمک شایانی خواهد کرد.
اکثر افراد میتوانند آن را بدون هیچ دردسر یا فعل و انفعالی مصرف کنند. همچنین میتوانید میان وعدههای خوبی درست کنید تا غذای ساده اما مقوی بخورید. وقتی آن روی سالاد پاشیده شود طعم عالی ایجاد میکند. بااینحال، اگر به آجیلهای درختی حساسیت دارید، از این امتحان کردن پیشنهاد صرفنظر کنید.
برای درمان کیست تخمدان از مکملهای دونگ کوآی استفاده کنید
شاید شنیده باشید که ریشه دونگ کوآی میتواند به گرفتگی قاعدگی و درد کمک کند. این داروی باستانی چینی اغلب در مکملها یافت میشود یا در چایها گنجانده میشود. بااینحال، محققان و مطالعات در مورد تأثیرات این گیاه شک و شبهههایی دارند.
عدهای از محققان در یک مطالعه دریافتند که این گیاه در مبارزه با گرگرفتگیها بیاثر است. مسلماً در مورد آثار این ریشه و همچنین سایر راههای درمانی و مکملهای جایگزین تحقیقات بیشتری لازم است.
در موقعیتهای زیر نباید از دونگ کوآی استفاده کنید:
- دوران بارداری
- دوران شیردهی
- رنج بردن از اختلال لخته شدن خون
- دوران مصرف داروهای رقیقکننده خون
مکملها توسط سازمان غذا و دارو تنظیم نمیشوند، بنابراین باید آنها را فقط از تولیدکنندگان معتبر خریداری کنید. دستورالعملهای دوز روی برچسبهای راهنما را حتماً مطالعه کنید و مطابق آنها پیش بروید.
برای کمک به افزایش آرامش و کاهش اضطراب، چای بابونه بنوشید
گرم و آرام شدن به یک لیوان چای بابونه هم گزینه پیشنهادی و کاربردی است که میتوانید امتحانش کنید. بابونه گیاهی است که از دوران باستان مورداستفادههای متعددی قرار گرفته. خاصیت ضدالتهابی این گیاه به رفع گرفتگی عضلات و جلوگیری از اوج گرفتن اضطراب و نگرانی کمک میکند. علاوه بر این آثار کاربردی، بابونه امکان استراحت شبانه بهتر و آسودهتری را برای شما فراهم میکند. از مزایای دیگر بابونه این است که بهراحتی میتوانید آن را در فروشگاههای مواد غذایی محلی یا سایتهای خرید آنلاین پیدا کنید.
دمنوش بابونه
برای مصرف چایهای کارخانهای و بستهای که در فروشگاهها خریداری میشوند، کافی است آب را بجوشانید و کیسه چای خود را برای چند دقیقه درون لیوان قرار دهید. بسیاری از چایها روی بستهبندی دستورالعملهای مصرف را دارند.
شما میتوانید با استفاده از گل بابونه چای تازه برای درمان کیست تخمدان درست کنید. برای یک وعده به موارد زیر احتیاج دارید:
سه الی چهار قاشق چایخوری گلبرگهای بابونه
یک شاخه نعناع
یک فنجان آب جوش
مواد خود را در یک لیوان باهم ترکیب کنید و بعد از گذشت پنج دقیقه، چای را از صافی عبور دهید و از نوشیدن آن لذت ببرید.
برای کمک به کاهش التهاب و تسکین درد، چای زنجبیل بنوشید
چای زنجبیل یکی دیگر از گزینههای گیاهی برای تسکین طبیعی درد و گرفتگی است. چای زنجبیل خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و ضد سرطان است. در یک پژوهش علمی نشان داده میشود که زنجبیل رشد سلولهای سرطانی تخمدان را متوقف کرد و محققان با این مطالعه به این نتیجه رسیدند که مصرف زنجبیل در رژیم غذایی ممکن است از سرطان تخمدان پیشگیری کند یا حتی به روند درمانی آن کمک کند.
چای زنجبیل را هم مثل چای بابونه میتوانید در قفسههای فروشگاههای مواد غذایی یا بهصورت آنلاین پیدا کنید. فرایند آمادهکردن چای زنجبیل بسیار ساده است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که چای کیسهای زنجبیل را چند دقیقه در آب جوشیده قرار دهید و سپس از نوشیدن آن لذت ببرید. اگر طعم زنجبیل بهتنهایی برایتان ناخوشایند است، اضافهکردن آبلیمو را به چای در نظر داشته باشید.
برای تهیه چای زنجبیل تازه برای درمان کیست تخمدان در خانه مراحل زیر را انجام دهید:
یکتکه زنجبیل پنج سانتیمتری را پوست بگیرید و برش دهید.
زنجبیل در دو فنجان آب به مدت ده دقیقه بجوشانید.
سپس، آن را ازروی حرارت بردارید و طعمدهندههای همراه مثل عسل یا شیرههای دلخواهتان را به چای اضافه کنید تا مزه بهتری پیدا کند.
برای درمان کیست تخمدان کوهوش سیاه را در نظر بگیرید
مکن است برخی از گیاهان و گیاهان دارویی به آرام شدن دردها و رفع برخی از مشکلات دوران قاعدگی کمک کنند. بومیان آمریکا و مهاجران اروپایی از گیاه کوهوش یاه برای حمایت از سلامت عمومی باروری استفاده میکردند. در دوران مدرن و کنونی، از این گیاه اغلب برای کمک به رفع علائم مرتبط با یائسگی استفاده میشود. چنین علائمی عبارتند از:
- گرگرفتگی
- عرق کردن در شب
- تپش قلب
- مشکلات خواب
- تحریکپذیری و زودرنج بودن
برای کسب اطمینان از اینکه این گیاه به رفع شدن مشکلات ناشی از کیست تخمدان کمک میکند یا نه، به تحقیقات گستردهتری لازم است.
کوهوش سیاه ممکن است عوارض جانبی مثل ناراحتی معده و بثورات پوستی ایجاد کند. مراقب باشید، زیرا برخی از مطالعات نشان میدهد کوهوش سیاه قابلیت آسیبرسانی به کبد را دارد. مطالعات دیگر هم به طور قطعی از خواص درمانی فرضشده در این گیاه پشتیبانی نمیکنند. کوهوش سیاه ممکن است بین آثار داروها تداخل ایجاد کند. قبل از استفاده از این گیاه، حتما با پزشک صحبت کنید زیرا در حال حاضر تحقیقاتی که راجع به این گیاه صورتگرفته محدود و غیر قابلاطمینان است.
برای حفظ تعادل میزان هورمونها، بذر کتان آسیب شده را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
بسیاری از راههای ساده درمانی در خانه و آشپزخانهتان پیدا میشود و شما از وجود آنها بیخبرید. بذر کتان یکی از این مواد مؤثر است که سطح آندروژن بدن را کاهش میدهد. بالارفتن سطح آندروژن در بدن زنان اغلب بهخاطر وجود سندرم پلیکیستیک (PCOS) است.
در پژوهشی علمی، یک خانم 31 ساله مبتلا به PCOS، رژیم غذایی خود را با مصرف روزی 30 گرم بذر کتان تغییر داد. طی چهار ماه، سطح آندروژن و همچنین سطح تستوسترون بدن او کاهش یافت. این یافتهها نشان میدهد که دانههای کتان قابلیت تنظیم عملکرد هورمونها را دارند.
اطلاعات حاصل از این مطالعه محدود است زیرا فقط یک وجه از خواص و اثرات بذر کتان را بررسی کرده. تحقیقات بیشتری لازم است تا به طور قطعی مشخص شود بذر کتان میتواند به کیست تخمدان کمک کند یا نه. در عین حال، دانههای کتان سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند و میتوانند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشند. شاید با توجه به سلایق خود، سعی کنید دانههای کتان را روی سوپ بپاشید، آنها را در آبمیوهها قرار دهید یا حتی به رژیم غذایی خود روغن بذر کتان را اضافه کنید.
مصرف روزانه بذر کتان به طور کلی بیخطر است. یادتان باشد که قبل از افزودن هرگونه مکمل به رژیم غذایی، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید و از او مشورت بگیرید.
برای حفظ تعادل میزان هورمونها، مکملهای ریشه ماکا را در نظر داشته باشید
ریشه ماکا گیاهی است که در آند رشد میکند. در اوایل سال 2000 بهخاطر فواید و آثار مثبتی که برای خانمها در دوره یائسگی و درمان کیست تخمدان داشت، موردتوجه مردم قرار گرفت. باور بر این است که این گیاه میتواند به تنظیم سطح هورمونهای بدن کمک بسزایی کند.
مطالعه علمی نشان میدهد زنانی که ماکا را در رژیم غذایی خود گنجانده بودند، پس از مدتی باور داشتند که حس بهتری در زندگیشان جریان یافته است. ناراحتیهایی که داشتند، از جمله علائمی مثل گرگرفتگی، تعریق شبانه، تپش قلب و احساس افسردگی، همگی پس از مصرف این گیاه کاهشیافته بودند.
آیا ریشه کاما میتواند از بروز کیست تخمدان جلوگیری یا به درمان آن کمک کند؟ شاید. بدون شک، تحقیقات بیشتری لازم است اما به طور کلی میتوان گفت مصرف ماکا و افزودن آن به رژیم غذایی شما بیخطر است. افراد زیادی از ماکا در آبمیوهها یا حتی قهوه خود استفاده میکنند.
ماکا را میتوانید به صورت کپسول یا پودر خریداری کنید. مقدار مصرف ماکا با توجه به شرایط بدنی هر شخص فرق میکند؛ بنابراین حتماً دستورالعمل و نکات راهنما را روی برچسب بستهبندی بخوانید.