جاهای دیدنی یزد آنقدر متنوع و زیبا هستند که چشمان مخاطب خود را سیراب کنند. با شادمگ همراه شوید تا در مورد زیبایی ها و مکان های دیدنی یزد بیشتر صحبت کنیم.
یزد و دیدنی های جذابش
یکی از قدیمیترین شهرهای روی زمین که از دشتهای کویری برمیخیزد، یزد است، عجیبترین شهر ایران، از لحظهای که قدم به این شهر قدیمی افسانهای میگذارید، شما را مجذوب خود میکند.
یزد که از هر طرف توسط کویرها احاطه شده است، ممکن است ساختمانهای عظیم و بزرگ شهرهای دیگر ایران مرکزی را نداشته باشد، اما در عوض، کل بافت شهری و شیوه زندگی آن گردشگران را به خود جذب میکند.
یزد، شهری بدون همتا و مسیرهای تاریخی آن، ویرانههای باستانی، مناظر زیبا از پشت بام ورستورانهای سنتی با منظره خاص (همه در یک کویر خشک) به تنهایی سزاوار جایگاهی برای سفر کردن است. البته، این شهر تاریخی چیزهای بیشتری برای دیدن در چند روز دارد و اکثر مسافران دوست دارند بیشتر در این شهر بمانند.
در ادامه این مطلب به معرفی جاهای دیدنی یزد و مکانهای دیدنی آن که در سفر نباید آن را از دست بدهید، میپردازیم. تا انتها با ما همراه شوید.
جاهای دیدنی یزد
یزد شهری تاریخی است که آثار باستانی آن را به یکی از اولین شهرهای خشتی تاریخی ایران و سپس دومین شهر تاریخی جهان تبدیل کرده است. این شهر تاریخی به دلیل جاذبه های خیره کننده فراوان و ساختمان های خشتی در یونسکو به ثبت رسیده است و به همین دلایل، یزد شهر محبوب جهانی است. یزد به خاطر بادگیرها و قنات هایش محبوب است. در گوشه و کنار این شهر مکانهای دیدنی زیادی وجود دارد. در ادامه جاهای دیدنی یزد را معرفی میکنیم.
مسجد جامع یزد
مسجد جامع یزد یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است که در دل سرزمین کویری قد علم کرده است. این مسجد یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری برای مسافران ایرانی و خارجی است و در حدود ۱۰۰ سال پیش و در ۳ دوره مختلف ساخته شده است. یکی از پایگاه های اصلی سلطنت ساسانیان بود. آنچه این مسجد را از دیگر مساجد ایرانی متمایز میکند، گنبد بی نظیر، سردر بلند و همچنین کاشیکاری زیبا و خیره کننده آن است. مسجد ارزشمند جامع یزد از سال ۱۳۱۴ در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد.
آدرس: یزد، خیابان امام خمینی، خیابان مسجد جامع
میدان ساعت
میدان ساعت یکی از قدیمیترین برجهای ساعت ایران و کل جهان است. همچنین اولین ساعت شهری ایران است. قدمت ساخت این برج ساعت به دوره قاجاریه بازمیگردد. طاقها، تزئینات آجری و کاشیکاریهایی که شامل خطوط و آیات عربی است، ویژگی خاصی به آن بخشیده است. ابوبکر، یکی از ساعت سازان ماهر و محلی، سازنده این ساعت بود. امروزه یکی از جاهای دیدنی یزد و جاذبه ارزشمند ایران است.
این میدان از سال ۱۳۷۹ در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد.
آدرس: خیابان امام خمینی
مجموعه امیرچخماق یزد
یکی از نمادهای یزد که کمتر کسی است نام آن را نشنیده باشد، مجموعه امیرچخماق است. این مجموعه یک میدان است و مجموعه ای از آثار تاریخی و ارزشمند در آن وجود دارد. از جاذبه های مهم آن، ستونی برجسته با منارههای بلند است که اصیل ترین نقطه شهر است.
قدمت این میدان به قرن پانزدهم قبل از میلاد و زمان تیموریان میرسد. شخصی به نام امیر جلال الدین چخماق آن را ساخته است. میدان امیرچخماق یا به گویش مردم محلی میرچخماق محلی برای دور هم جمع شدن اهالی شده است.
باغ دولت آباد
این باغ یکی از ۹ باغ ایرانی است که نام آنها در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. عمارت بلند این باغ دارای بلندترین بادگیرهای جهان است. علاوه بر این، معماری عمارت از اهمیت بالایی برخوردار است. این باغ با ۲۶۰ سال قدمت یکی از قدیمیترین باغهای ایران است.
این بهشت ۶.۴ هکتاری دارای نشانههایی از بهشت است که بیننده را با هیبت وامیدارد. به طور غیر منتظرهای وقتی وارد این باغ می شوید یادتان میرود که در شهر کویری یزد هستید و به طرز باورنکردنی میتوانید عطر باطراوت گلها و گیاهان را در اطراف استشمام کنید و مطمئناً روح شما را لمس خواهد کرد.
آدرس: خیابان شهید رجایی
خانه موزه لاریها
قطعا نمیتوان همه جاذبههای یزد را در یک مقاله گنجاند زیرا هر طرف این شهر زیبا و دیدنی چیزی دارد که دست کمی از یک جاذبه برتر ندارد. موزه خانه لاریها حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد. در گذشته، حدود ۲۷۰ سال پیش، لاریها برای تجارت از استان فارس به یزد میآمدند. آن زمان بود که در نقاط مختلف این شهر ساکن شدند. این خانه دارای یک اتاق آینهای با آینه کاری حدود پنجاه تا شصت ساله است که اصالت آن را به رخ میکشد.
خانه موزه لاریها از سال ۱۳۷۶ در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد.
آدرس: خیابان امام خمینی، محله فهادان، جنب عمارت کلاه فرنگی
آب انبار شش بادگیر یزد
آب انبار شش بادگیر یکی از ۷۵ آب انبار یزد است که ۱۸۰ سال پیش در دوره قاجار ساخته شده است. این بنا به شکل ۸ ضلعی ساخته شده است تا بتواند با شرایط آب و هوایی منطقه و همچنین جهات متعددی که باد میوزد کنار بیاید. این آب انبار با حجمی بالغ بر ۲۰۰۰ متر مکعب یکی از بزرگترین آب انبارهای یزد است. این مخزن دو خروجی دارد. یکی برای زرتشتیان و دیگری برای مسلمانان.
آدرس: محله تپه یزد، کوچه شش بادگیر
زندان اسکندر، مدرسه ضیائیه یزد
در یزد ساختمانی با دو نام متفاوت وجود دارد. و این نشان از کاربری دوگانه این بنای ارزشمند تاریخی دارد. برخی معتقدند که این بنا در قرن سیزدهم در سال ۱۲۳۴ ساخته شده و ساخت آن در قرن ۱۴ در سال ۱۳۰۶ به پایان رسیده است. مدرسه ضیائیه بیش از هفتصد سال پیش محل آموزش بود. علاوه بر آن، میزبان جلساتی از قبیل گفتگو با بزرگان و علما بوده است. طبق روایات، زمانی که گروهی از تبعیدیان اسکندر مقدونی وارد شهر شدند، به زندان اسکندر تبدیل شد.
این اثر تاریخی ارزشمند از سال ۱۳۴۷ در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد.
آدرس: محله تاریخی فهادان، کوچه رخت شوی خانه، کوچه حمام جدید، جنب حرم دوازده امامی
ساباط و بادگیرهای یزد
آنچه این شهر را از بسیاری از شهرهای ایران متمایز میکند، بافت سنتی آن است که همه را وادار میکند تا هر گوشه ای را با دقت قدم بزنند و تماشا کنند و لذت ببرند. با اینکه هوا در یزد گرم است، لحظه ای که در سایه ساباط از آفتاب پناه بگیرید یا وارد خانه شوید، مطمئنا نسیم خنکی را روی پوست خود احساس خواهید کرد.
نسیمی که بدون استفاده از انرژی و تنها به واسطه هوش و هنر معماران در جریان است. این یک معجزه در آب و هوای بیابانی است. تعداد بادگیرهای یزد به قدری زیاد است که به شهر بادگیرها شهرت پیدا کرده است. جدا از بادگیرهایی که فضای داخلی را خنک میکنند، سازه هایی در دره ها برای خنک کردن هوا برای رهگذران وجود دارد. این سازه های نیمه سقفی، ساباط، ایجاد سایه میکنند و همانند بادگیرها، هوا را برای خنک کردن مسیر هدایت میکنند.
گاهی در گوشه و کنار این ساباط ها سکوهایی برای استراحت تعبیه میشود تا رهگذران لحظهای بنشینند و خستگی را از تن بیرون کنند.
نخل امیر چخماق
نخل امیر چخماق یکی از بزرگترین نمادهای یزد است. از چوب ساخته شده است. مردم محلی در مراسم عزاداری محرم آن را به اطراف میبرند. در ده روز اول محرم با پارچه سیاه و سبز روی آن را میپوشانند و در مراسم آن را در محله میگردانند. بقیه سال را در مسجد نگه میدارند. این نخل با قدمتی ۴۵۰ ساله یکی از دیدنی ترین جلوه های یزد است و به ادعای خودشان یکی از قدیمیترین نخل های ایران است.
آدرس: میدان امیرچخماق
آتشکده زرتشتیان یزد
آتشکده بهرام بیش از یک هزار سال است که خاموش نشده است! این آتشکده محل نگهداری آتش مقدس زرتشتیان و عبادتگاه زرتشتیان است. آتش داخل این مکان ۱۵۰۰ سال است که روشن است و بازدیدکنندگان آن میتوانند آتش را ببینند.
زمان بازدید: تابستان ۸:۳۰ الی ۱۲:۰۰ و ۱۶:۳۰ الی ۲۰:۳۰ | در زمستان ۸:۳۰ تا ۱۲:۰۰ و ۱۵:۰۰ تا غروب آفتاب
آدرس: خیابان آیت الله کاشانی
برج خاموشان
برج خاموشان یکی از دیدنیترین مکانهایی است که میتوانید در یزد ببینید. دو برج بر روی کوه های رسوبی. یکی از آنها بالای کوه دخمه است. شاید بپرسید برای چه بودند؟ این برجها مکانی بود که زرتشتیان درگذشته جسد مردگان را در برج میگذاشتند تا غذای پرندگان شوند.
آدرس: ۱۵ کیلومتری شهر یزد، نزدیک منطقه صفائیه
بافت تاریخی یزد
مردم ایزدی بهترین معماران ایران بودند و در ساخت و سازهای خود به همه جوانب فکر میکردند. به همین دلیل برج ها و استحکاماتی ساختند تا جان محل سکونت خود را از هجوم غارتگران و دشمنان حفظ کنند. در بافت قدیمی، برخی از این سازه ها برای تماشا و شگفتی باقی مانده است. شما می توانید استراتژیهای دفاعی عالی را در مهندسی آنها ببینید.
بافت قدیمی از سال ۱۳۵۲ در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد.
آرامگاه دوازده امام
در محله فهادان بنایی از معماری دوره سلجوقی وجود دارد. به آن حرم دوازده امام میگویند. این بنا بر اساس شواهد تاریخی قدیمیترین بنای یزد است و در معماری اسلامی از اهمیت ویژهای برخوردار است و این به خاطر سبک، رنگها و طرح و کتیبههای کوفی آن است.
این بنای تاریخی از سال ۱۳۱۴ همزمان با مسجد جامع یزد در فهرست میراث ملی ایران قرار گرفته است.
آدرس: محله فهادان
موزه آب یزد
همانطور که م دانید شهر یزد به دلیل کویری بودن همواره با مشکل آب مواجه بوده است. تعداد بالای قنات در این شهر به خوبی گویای این داستان است. از این رو، برای نشان دادن این ویژگی شهر، یک موزه آب شامل تجهیزاتی که برای تامین آب مورد نیاز خود استفاده میکردند، ساختند.
آدرس: خیابان قیام
موزه آیینه یزد
قصر آینه یا کاخ آینه یکی دیگر از عمارتهای یزد است که امروزه موزه آیینه و نور است. قدمت این عمارت به سال ۱۳۲۱ برمیگردد. قبلاً یک مهمانخانه خصوصی بوده است. اما پس از انقلاب آن را به موزه تبدیل کردند.
جاهای دیدنی سیستان را حتما حتما باید یکبار در عمر خود تماشا کنید
ساعات بازدید: ۹:۰۰ الی ۲۱:۰۰
آدرس: خیابان آیت الله کاشانی
باغ و عمارت ناجی
یکی دیگر از باغهای معروف یزد از دوره قاجار، باغ شگفت انگیز ناجی است. پس از اهدای آن به شهرداری شهر، آن را بازسازی کردند. عمارتی در وسط باغ وجود دارد که دارای تالار با بادگیر و ۲ اتاق و قسمتهای مختلف است. این عمارت و باغ در گذشته ملک شخصی خانواده ناجی بوده است.
آدرس: بلوار شهید حسن دشتی در مسیر قنات نجف آباد
خانه تهرانیها
خانه تهرانیها قبلا متعلق به یک تاجر ایرانی بوده است. حدود ۲۵۰ سال پیش خانوادهای از تهران در آنجا زندگی میکردند. آنجا تاجر فرش بودند. این خانه سهم زیادی از زیبایی دارد به طوری که از دیرباز به عنوان کنسولگری اقتصادی برخی از کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار میگرفته است. امروزه هتلی سنتی و یکی از جاهای دیدنی یزد است. ساختمان این هتل دارای حیاط اصلی، عمارت، سه بادگیر زیبا، تالار بزرگ، آب انبار، ایوان و سقفی بزرگ مشرف به زیبایی های تاریخی یزد است.
این خانه اولین موزه هتل ایرانی در یزد است.
آدرس: خیابان امام خمینی، خیابان فهادان، روبروی زندان اسکندر
بازار خان یزد
این مجموعه منحصر به فرد شامل بازار سنتی، حسینیه، آب انبار و حمام در کنار آن است. ساخت این مجموعه چشم نواز در یزد به زمان ناصرالدین شاه برمیگردد. علاوه بر این، بازار خان به عنوان طولانیترین و عریضترین بازار یزد محبوب است. برای ساخت آن از خشت و گل استفاده شده است.
این مجموعه شگفت انگیز از سال ۱۳۸۲ در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد.
آدرس:خیابان قیام، خیابان امام خمینی
خانه تاریخی ملکالتجار یزد
خانه تاریخی ملکالتجار با قدمتی حدود ۱۲۰ سال متعلق به حاج علی اکبر شیرازی است. وی از تجار مجرب یزد بود. مردم حاج علی اکبر را به عنوان ملک تاجر میشناختند. ناصرالدین شاه این عنوان را به او داده بود و این همه به خاطر اعمال نیک او بود. نوادگان او تا ۴ نسل در این خانه زندگی میکردند. این خانه دارای چندین اتاق است که هر کدام ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارند. روی دیوار و سقف بیشتر اتاقها می توانید نقاشیهای دیدنی از هنرمندان شیرازی را مشاهده کنید و شایان ذکر است که کشیدن و رنگ آمیزی آنها ۱۰ سال طول کشید.
امروزه این ساختمان هتلی برای گردشگران است. و در کمال تعجب، این اولین هتل خشتی جهان است.
میدان مارکار یزد
میدان مارکار با ساعتی که درست در مرکز ایران قرار دارد! ساعت فردوسی یک ساعت شهری بزرگ در وسط میدان مارکار یزد است. فردی زرتشتی که مارکار نام داشت، برای ساخت این میدان، دبیرستان و یتیم خانه اطراف را به نام خودش قرار داد.
جاهای دیدنی اطراف یزد
کویر کاراکال فهرج
یکی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف یزد در پاییز، کویر کاراکال است و به خاطر آبوهوای خوبی که در پاییز دارد، در این فصل مورد استقبال گردشگران قرار میگیرد. کاراکال نام گربهای است که در این کویر زندگی میکرده است و به همین نام هم مشهور شده است. تفریحاتی که در این کویر میتوانید تجربه کنید شامل: شترسواری، سافاری، موتورسواری و پیادهروی در نخلستان میباشد.
تماشای ستارگان در سیاهی شب میتواند یکی از جذابیتهای این کویر باشد. این کویر در شهر فهرج یزد قرار گرفته است و هرساله میزبان گردشگران زیادی است.
آدرس کویر کاراکال؛ استان یزد، شهر بافق، روستای صادق آباد
یخچال خشتی میبد
یکی از جاهای دیدنی اطراف یزد که از آن برای تولید و نگهداری یخ استفاده میشده، یخچال خشتی میبد است. فضای داخلی این یخچالها سه قسمت داشت که شامل دیوار سایه انداز، حوضچه تولید یخ و مخزن یخ تقسیم میشد. یکی از خاصترین ویژگیهای این یخچالها این است که در ساخت آن تنها از خشت و گل استفاده میشده است و این کار برای جلوگیری از ورود گرما و خروج سرما، این گونه ساخته شده است. قدمت این بنا به دوره صفویه بر میگردد. یخچال خشتی میبد در شهر میبد یزد قرار دارد.
آدرس یخچال خشتی میبد:استان یزد، میبد، بلوار قاضی میرحسین، روبهروی کاروانسرای شاه عباسی و چاپارخانه
باغ صدری تفت
یکی از شهرهای خوش آب و هوای استان یزد، شهر تفت است که در میان کوههای سنگی قرار گرفته است و به دلیل داشتن باغهای انار آن، چشم انداز زیبایی را رقم زده است. باغ صدری یکی از جاهای دیدنی تفت است که در دورهی زندیه و به دستور صدرالعلماء، حاکم تفت ساخته شده است. این عمارت بلندترین بادگیر تفت را دارد. باغ صدری به باغ نمیر نیز شهرت یافته و بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد. عمارت باغ صدری دارای معماری اصیل یزد بوده و بادگیر آن، وظیفهی تهویهی هوای داخل عمارت را بر عهده داشته است.
در سال ۱۳۷۸، خانواده میزانیان از نوادگان صدرالعلماء، این باغ را به شهرداری تفت فروختند. این باغ دو عمارت تابستاننشین و زمستاننشین دارد که قسمت تابستاننشین آن در حال حاضر تبدیل به یک هتل رستوران شده؛ متأسفانه این تغییر کاربری به گونهای بوده که روی ظاهر عمارت اثر گذاشته و از جلوهی تاریخی آن کاسته است ولی با این وجود همچنان در لیست جاهای دیدنی اطراف یزد میدرخشد.
آدرس باغ صدری تفت:استان یزد، شهرستان تفت، خیابان امام خمینی، محلهی گلابدان، باغ صدری
غار شگفت یزدان اردکان
آتش مقدس پیش از آن که به آتشکده ورهرام یزد برده شود، حدود سی سال در غار شگفت یزدان یا اشکفت یزدان نگهداری میشد. این غار باستانی از جمله غارهای مقدس زرتشتیان است که مسیری بسیار صعبالعبور دارد.
درون غار چند حوض کوچک و بزرگ و آثاری از یک ساختمان به چشم میخورد. فضای درونی غار به قدری بزرگ است که هزاران نفر را میتوان در آن جا داد. خاکسترهای زیادی که کف غار ریخته، بیانگر حضور آتش مقدس است که سالیان دراز، مهمان این غار بوده است.
در قرن اول هجری قمری، زمانی که مسلمانان وارد ایران شدند، زرتشتیان برای حفاظت از آتش مقدس خود، آن را به غار شگفت یزدان بردند تا در مکانی امن از آن محافظت کنند. این آتش تا سال ۱۳۲۵ شمسی در این غار محافظت شد و سپس به آتشکدهی بهرام یا همان آتشکده ورهرام یزد انتقال یافت. زمینشناسان میگویند که زمان شکلگیری این غار مربوط به دورهی چهارم زمینشناسی است. این غار یکی از جاهای دیدنی اطراف یزد است که با وجود مسیر سخت و صعبالعبور آن، همچنان گردشگران زیادی را به سمت خود میکشاند.
آدرس غاز شگفت یزدان: استان یزد، ۷۰ کیلومتری اردکان، روستای هفتهر، در کوه بلندی به نام اشگفت
روستای خرانق اردکان
روستای ۴۵۰۰ سالهی خرانق را میتوان پاتوق اروپاییها دانست. این روستا از آن دست جاهای دیدنی اطراف یزد است که خیلی شناخته شده نیست و کمتر کسی به آن سر میزند، یکی از بزرگترین بناهای خشتی ایران را در دل خود جای داده و توجه گردشگران زیادی را از اقصی نقاط جهان به خود جلب کرده است. متأسفانه قدمت زیاد روستا و قرار گرفتن آن در معرض عوامل فرسایشی سبب شده تا باستانشناسان از بین رفتن آن را طی سالهای نهچندان دور، پیشبینی کنند.
روستای زیبای خرانق از دو بخش جدید و قدیم تشکیل شده است. در بخش جدید، حدود ۵۰۰ نفر زندگی میکنند. بخش قدیم نیز تا چند سال قبل، محل زندگی روستاییان بوده که به دلیل فرسایش زیاد، هماکنون خالی از سکنه است. قلعهی خرانق، کاروانسرای خرانق، مزار باباخادم، منارجنبان، پل خرانق، مسجد جامع و حسینیه، آینههای خرانقنما و… از جاذبههای تاریخی و دیدنی خرانق هستند.
آدرس روستای خرانق اردکان:استان یزد، اردکان، ۷۰ کیلومتری شرق اردکان، جادهی اردکان-طبس
حتما از جاهای دیدنی طبس دیدن کنید.
آسیاب آبی اشکذر
این آسیاب آبی یکی از بزرگترین آسیابهای آبی ایران است که در زمانهای دور از آن برای آرد کردن غلات و گندم و… استفاده میشد و در زمان رونق آن، ساعتی ۳۵ من گندم را به آرد تبدیل میکرده است. این بنا از دوره صفویه به یادگار مانده است و آب این آسیاب هم از قنات روستای همتآباد تامین میشده است. شاید چیزی که این آسیاب را خاص کرده است، فضای داخلی آن است که مقرنس کاری شده است و در دیوارههای اطراف آن نقشهای هندسی وجود دارد.
کل این بنا در زیر زمین و در عمق ۷ متری قرار دارد. یکی دیگر از ویژگیهای این بنا که آن را از سایر آسیابهای آبی متمایز میکند این است که در منطقه کویری قرار دارد و فعالیت آن بر پایه آب در یک منطقه کویری، از عجایب است. این بنا هم در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آسیاب قدیمی در شهر اشکذر قرار دارد که در فاصله بیست کیلومتری از شهر یزد واقع شده است.
آدرس آسیاب آبی اشکذر: اشکذر، بلوار سیدالشهدا، جنب حسینیه سفید اشکذر
ترین های یزد
بیشترین تعداد دخمه ها در یزد
دخمه محلی است که زرتشتیان، مردگان را بر طبق آداب دینی در آن می نهادند اما از وقتی که به دفن کردن در گورستان پرداخته اند، استفاده از دخمه متروک شده است. بیشترین این دخمه ها در یزد قرار دارد چون در این شهر زرتشتیان زیادی زندگی می کردند. دخمه قدیمی یزد حدود سی سال است که دیگر مورد استفاده نیست، دخمه مانکجی لیمجی هاتریا، دخمه چم تفت، دخمه شریف آباد اردکان، دخمه ترک آباد اردکان تنها نام تعدادی از دخمه های زیاد موجود در یزد است. سرپرستی این دخمه ها را انجمن زرتشتیان بر عهده دارد.
تنها کاروانسرای دایره ای در ایران
غیر از همه جاذبه های منحصر به فردی که در شهر یزد وجود دارد، می توان تنهاترین کاروانسرای دایره شکل ایران را هم در شهرستان مهریز در مسیر یزد به کرمان مشاهده کرد. کاروانسرای زین الدین یکی از ۹۹ کاروانسرایی است که شاه عباس در ایران ساخته با این تفاوت که معماری آن دایره ای است.
اکنون از این کاروانسرا به عنوان یک اقامتگاه سنتی و جاذبه گردشگری یاد می شود. می گویند که اقامت در این کاروانسرای ۴۰۰ ساله و دیدن آسمان پر ستاره اش امری است که با آن تجربه سفر به یزد، تاریخی ترین شهر جهان کامل می شود!
طولانی ترین قنات ایران
طولانی ترین قنات ایران به نام «قنات زارچ» با طول صد کیلومتر در استان یزد قرار دارد. این قنات یکی از کهن ترین قنات های ایران به شمار می آید که سابقه ای بیش از سه هزار سال دارد. طول کوره قنات زارچ بیش از ۷۱ کیلومتر بوده و تعداد چاه های آن دو هزار و ۱۱۵ حلقه شمارش شده است.
مسن ترین درخت جهان
سرو چهار هزار ساله ابرکوه را می توان مسن ترین موجود زنده جهان نامید. هر چند که گفته می شود در کشور سوئد نیز درختی وجود دارد که از سرو ابرکوه قدیمی تر است اما اکنون از درخت پیر سوئد تنها ریشه های آن باقی مانده در حالی که سرو کهنسال شهرستان ابرکوه با ۲۵ متر ارتفاع ۱۸ متر محیط و ۵.۱۱ متر اندازه دور تنه در قلب ایران زنده و سبز است و آرام آرام زندگی می کند.