آیا می دانید علت خمیر شدن برنج کته چیست؟ همه ما ایرانی ها عاشق برنج دون دون و خوش قد و قامت هستیم. ساده بگوییم اصلاً از برنج شفته و خمیر شده خوشمان نمی آید و فقط یه کته خوش عطر و طعم، آن هم وقتی که دانه های برنج مثل مروارید از هم جدا باشند میتواند خستگی یه روز سخت را از تن آدم بیرون کند. اما امان از روزی که همین کته به ظاهر ساده، یهو خمیری شده و تمام زحمات مان را به باد دهد. قطعا بارها از خودتان سوال کرده اید که علت خمیر شدن برنج کته چیست؟
شاید با خودتان بگویید “من که همه مراحل درست انجام دادم پس چرا اینجوری شد؟ دقیقا به خاطر همین سوال است که ما اینجاییم. پس اگر شما هم دلتان می خواهد کته هایتان همیشه مثل برنج مجلسی دون دون و خوشگل باشند این مطلب از شادمگ را از دست ندهید. اینجا تمام رازهای یه کته بی نقص را برایتان توضیح می دهیم.
شایع ترین علت خمیر شدن برنج کته چیست ؟
علت خمیر شدن برنج کته چیست؟ آیا فقط جوشاندن زیاد یا تجمع بخار آب کافی است تا برنج خمیر شود؟ قطعا پاسخ این سوال خیر است. چراکه عوامل دیگری نیز در این میان نقش دارند که از جمله آن ها می توان به نوع برنج، میزان آب مورد استفاده و حتی جنس قابلمه اشاره کرد. برای مثال برنج های تازه برداشت شده به دلیل رطوبت بیشتر احتمال خمیر شدنشان بالاتر است. یا استفاده از قابلمه هایی با درپوش نامناسب، باعث خروج بخار آب نمی شود و در نتیجه احتمال خمیر شدن برنج را افزایش می دهد در ادامه بیشتر در مورد شایع ترین علت خمیر شدن برنج کته صحبت می کنیم:

استفاده بیش از حد از آب: مهم ترین علت خمیر شدن برنج کته
مقدار آب اصلی ترین عامل در تعیین کیفیت نهایی و نیز اصلی ترین علت خمیر شدن برنج کته می باشد. خلاصه بگوییم استفاده بیش از حد از آب باعث می شود تا برنج بیش از اندازه نرم شده و ساختار خود را از دست دهد. چراکه نشاسته موجود در برنج در این حالت بیش از حد فعال شده و باعث چسبندگی و خمیر شدن آن می شود.
به طور معمول نسبت مناسب آب به برنج در کته، ۱ به ۱ یا ۱ به ۱.۵ است. اما این نسبت بسته به نوع برنج می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال برای برنج های تازه به دلیل رطوبت بیشتر مقدار آب کمتری مورد نیاز است. همچنین دقت داشته باشید که آب اضافه شده باید هم دما با برنج باشد تا پخت به طور یکنواخت انجام شود. در این حالت با گذاشتن نان روی برنج می توانید برنج شفته را نجات دهید.
نوع برنج: برنج های پرنشاسته دشمن کته ایده آل
نوع برنجی که انتخاب می کنید تاثیر بسزایی در نتیجه نهایی کته دارد. برنج هایی که دارای مقدار نشاسته بالایی هستند مانند برخی از برنج های ایرانی بیشتر مستعد خمیر شدن هستند. زیرا این نوع برنج ها نشاسته زیادی دارند و در نتیجه این موضوع باعث چسبندگی دانه ها به یکدیگر و در نهایت خمیر شدن کته می شود. برای کاهش این احتمال بهتر است از برنج های کم نشاسته تر استفاده کنید یا قبل از پخت، برنج را به خوبی بشویید تا مقدار زیادی از نشاسته آن خارج شود. همچنین می توانید برنج را برای مدت کوتاهی (حدود ۳۰ دقیقه) در آب خیس کنید تا دانه ها کمی نرم تر شوند و نیاز کمتری به آب اضافی در هنگام پخت داشته باشند.

حرارت نامناسب: شعله زیاد، کته خمیر تحویل می دهد
یکی دیگر از شایع ترین علت خمیر شدن برنج کته حرارت نامناسب است. البته می توان این را هم به عنوان یک نکته کلیدی در نظر گرفت که تنظیم حرارت مناسب، یکی از ترفندهای مهم در پخت کته است. به عنوان مثال حرارت زیاد باعث می شود آب به سرعت تبخیر شود و برنج فرصت کافی برای پخت یکنواخت را نداشته باشد. در این حالت قسمت های بیرونی دانه های برنج نرم و خمیر می شوند. در حالی که قسمت های داخلی هنوز سفت هستند.
برای جلوگیری از این مشکل بهتر است در ابتدا از حرارت متوسط استفاده کنید تا آب به آرامی تبخیر شود و برنج به تدریج بپزد. پس از تبخیر آب حرارت را کم کنید و اجازه دهید کته به آرامی دم بکشد تا تمام قسمت های آن به طور یکنواخت پخته شوند.
دمای نامناسب قابلمه
اگر بخواهیم مهم ترین علت خمیر شدن برنج کته را ذکر کنیم نباید دمای نامناسب قابلمه را از قلم بیندازیم. چراکه دمای اولیه قابلمه در کیفیت نهایی کته بسیار تاثیرگذار است. ساده تر بگوییم قرار دادن برنج در قابلمه ای که به اندازه کافی گرم نشده باشد باعث می شود برنج به جای پخت به آرامی در آب خیس بخورد و حالت خمیری پیدا کند.
برای جلوگیری از این اتفاق قبل از اضافه کردن برنج و آب قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید تا به خوبی گرم شود. سپس روغن را اضافه کنید و کمی صبر کنید تا روغن نیز داغ شود. حالا می توانید برنج و آب را اضافه نموده و مراحل پخت را ادامه دهید. این کار به برنج کمک می کند تا به سرعت شروع به پخت کند و از خمیر شدن آن جلوگیری می کند.

بازگشت بخار آب: درِ قابلمه را کمی باز بگذارید
یکی دیگر از عوامل مهم و اصلی ترین علت خمیر شدن برنج کته که کمتر مورد توجه قرار می گیرد بازگشت بخار آب به داخل قابلمه است. به طور کلی می توان اینگونه گفت که در هنگام دم کشیدن کته بخار آب داخل قابلمه متراکم شده و به صورت قطرات آب به سطح برنج بازمی گردد. در واقع این آب اضافی باعث خمیر شدن قسمت های بالایی کته می شود.
برای جلوگیری از این مشکل می توانید پس از تبخیر آب یک دم کنی تمیز روی قابلمه قرار دهید تا از چکیدن قطرات آب به برنج جلوگیری کند. همچنین می توانید درب قابلمه را کمی باز بگذارید تا بخار آب به تدریج خارج شود. در این حالت باید مراقب باشید که حرارت بیش از حد کاهش نیابد و کته سرد نشود.
راه های جلوگیری از خمیر شدن برنج
برای داشتن کته ای دانه دانه و خوش طعم لازم است علاوه بر دقت در انتخاب مواد اولیه به فنون پخت نیز توجه ویژه ای داشته باشیم. اگرچه خمیر شدن برنج یکی از رایج ترین مشکلاتی است که در پخت کته با آن مواجه می شویم اما با رعایت چند نکته ساده، می توان به راحتی از بروز این مشکل جلوگیری کرد و کته ای بی نقص و مجلسی تهیه نمود. از جمله این ترفندهای ساده عبارتند از:
- خیساندن برنج در آب نمک
- پختن برنج در قابلمه مناسب
- هم نزدن مداوم برنج در حین پخت
- استفاده به اندازه از آب و روغن برای پخت کته

