وال پست چیست؟
وال پست، که به عنوان المانی غیر سازه‌ای به کار می رود، به صورت عمودی یا افقی نصب شده و شباهت‌هایی به ستون یا تیر دارد اما عملکرد متفاوتی دارد. این عنصر برای اتصال دیوارها به ستون‌ها، تیرها یا دال‌های بتنی و ایمن‌سازی آنها استفاده می‌شود و به نوعی کلاف محسوب می‌شود. هدف از نصب وال پست در ساختمان، انتقال بارهای حاصل از باد و زلزله به فریم‌های سازه‌ای و جلوگیری از ریزش دیوارها است. به عبارت دیگر، وال پست به عنوان نگهدارنده عمل کرده و به تقویت دیوارها در برابر تخریب ناشی از زلزله کمک میکند.
به نقل از سایت آویژه، وال پست، که با نام وادار نیز شناخته می‌شود، از کلاف‌های عمودی یا افقی تشکیل شده و به منظور افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای طبیعی نظیر زلزله و باد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این المان برای اتصال میانقاب‌های سازه‌ای و غیرسازه‌ای به اسکلت ساختمان کاربرد دارد. میانقاب‌ها به دیوارهایی اطلاق می‌شود که بسته به اتصال یا عدم اتصال آنها به سازه اصلی، به دو دسته تقسیم می‌شوند.
وال پست در چه شرایطی باید استفاده شود؟
در شرایطی که طول دهانه دیوار بزرگ است و دیوار به تیر کف یا تیر سقف متصل می‌شود، برای تحمل بارهای ساختمانی معمولاً از المان‌های تقویتی مانند وال پست استفاده می‌شود. این المان‌ها به تقویت و پایداری دیوارها کمک می‌کنند و می‌توانند فشارهای ناشی از بارهای اعمال شده را به‌طور مؤثرتر توزیع کنند.
طبق آیین‌نامه 2800 ساختمان، در ویرایش چهارم، حداکثر طول دیوارهای غیر سازه‌ای که بین دو کلاف قائم قرار دارند، باید بین 6 متر تا 40 برابر ضخامت دیوار باشد. همچنین، نسبت ضخامت به ارتفاع دیوار غیر سازه‌ای نباید کمتر از 1.30 باشد و حداکثر ارتفاع دیوار غیر سازه‌ای از تراز کف 3.5 متر باید رعایت شود. در صورتی که ارتفاع دیوار غیر سازه‌ای از این مقدار تجاوز کند، لازم است دیوار با استفاده از وال پست‌های افقی و عمودی تقویت شود تا از بروز مشکلات سازه‌ای جلوگیری گردد.
ضوابط وال پست در آیین نامه 2800، برای اجرای نبشی منقطع چیست؟
برای اجرای وال پست در ساختمان‌ها، رعایت دقیق ضوابط آیین‌نامه 2800 و ضابطه 714 از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این ضوابط مشخص می‌کنند که چگونه اتصال کشویی باید به درستی اجرا شود تا عملکرد مناسب وال پست تضمین گردد. مطابق با استاندارد 2800 ، اتصال کشویی در تماس دیوار با عضو قائم سازه به وسیله نبشی‌های نورد گرم یا نورد سرد باید انجام شود و استفاده از نبشی‌های فولادی معمولی در این فرآیند مجاز نیست. این اتصال کشویی با هدف فراهم کردن حرکت آزادانه دیوار نسبت به سازه در نظر گرفته شده است.
در اجرای اتصال لبه بالایی دیوار به سقف سازه، استفاده از دو نبشی برای مهار دیوار توصیه می‌شود. این نبشی‌ها باید به دیوار یا وادار پیچ، میخ یا جوش داده نشوند تا امکان حرکت آزادانه دیوار فراهم باشد. فاصله مناسب بین دیوار و سقف باید به گونه‌ای طراحی شود که تیر بتواند بدون برخورد مستقیم با دیوار، حرکت کند. این مسئله در جلوگیری از انتقال تنش‌های اضافی به دیوار بسیار مهم است و از آسیب به سازه جلوگیری میکند.
برای نصب نبشی‌ها، ابتدا باید یکی از نبشی‌ها را در یک سمت دیوار نصب کرد. سپس پس از قرار دادن بالاترین بلوک روی دیوار، نبشی دوم باید نصب شود. این روش نصب به دلیل ساده بودن فرآیند و دقت در اجرای اتصالات، به عملکرد بهینه وال پست کمک میکند و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری میکند.
بست رادیکالی
بست رادیکالی، که به بست ارتجاعی نیز شناخته می‌شود، یک عنصر ساختمانی است که برای ایجاد اتصال نرم بین دیوارها و اعضای سازه‌ای یا بین دو دیوار به کار می‌رود. این بست به دلیل خم خوردگی خاصی که دارد، امکان جابجایی محدود دیوارها در راستای افقی را فراهم می‌آورد و به این ترتیب، با ایجاد فاصله‌ای حدود 2 سانتی‌متری بین دیوار و اعضای سازه‌ای، از ضربات و تخریب‌های ناشی از زلزله جلوگیری میکند. به این ترتیب، بست رادیکالی نقش مهمی در افزایش استحکام و دوام سازه‌ها در برابر نیروهای لرزه‌ای ایفا میکند.
روش اجرای بست رادیکالی در سازه‌های بتنی معمولاً از طریق پیچ و رول پلاک صورت می گیرد، در حالی که در سازه‌های فلزی، این بست به وسیله جوش به سازه متصل می‌شود. استفاده از اتصالات کوبشی مانند میخ و چاشنی برای اتصال بست رادیکالی به دلیل احتمال تخریب عناصر سازه‌ای نظیر بتن ستون‌ها ممنوع است. بنابراین، اتصالات پیچشی از جمله سوراخ کاری و استفاده از پیچ و رول پلاک، انکر بولت یا رول بولت، روش‌های مناسب و توصیه شده برای نصب این بست‌ها هستند.
هشتگیر
چنانچه چیدن تمامی قسمت‌های یک دیوار به صورت یکپارچه و هماهنگ ممکن نباشد، بهترین روش برای جلوگیری از عدم هماهنگی، استفاده از روش دیوارچینی لاریز است. در این روش، با ایجاد شیب‌های ملایم و متقاطع در لبه‌های دیوارها، آنها به گونه ای طراحی می‌شوند که به راحتی با دیوارهای مجاور قفل و بست شوند و به صورت یکپارچه درآیند. این تکنیک از لحاظ ساختاری کمک میکند تا استحکام دیوار افزایش یابد و از ایجاد درزهای نامطلوب جلوگیری کند.
همچنین، در برخی موارد ممکن است از هشتگیر برای قفل کردن دیوارها استفاده شود. در این روش، یک رگ آجر به صورت زبانه در میان دیوارها قرار می‌گیرد و دیوار بعدی با آن قفل می‌شود. این روش می‌تواند منجر به بروز ترک هایی در محل درز بین دیوارها شود، به خصوص زمانی که ملات به طور کامل پر نمی‌شود و در زمان نشست های طبیعی ساختمان، ترک‌ها بیشتر نمایان می‌شوند. بنابراین، استفاده از روش هشتگیر به دلیل ایجاد یکپارچگی بهتر و کاهش ترک‌ها، توصیه می‌شود.
