کلیدی ترین راه های تقویت فن بیان

تقویت فن بیان تنها راز افرادی است که در ارتباط برقرار کردن مهارت دارند. آنها با تسلط به همه چیز ارتباطات مؤثری برقرار می کنند و قطعا انسان های موفقی خواهند بود. شما هم می توانید برای تقویت فن بیان خود این مطلب گروه موفقیت شادمگ را خوب مطالعه کنید.

فن بیان چیست؟

همانطور که گفتیم فن بیان در حقیقت همان توان سخن‌ گفتن (در هر شرایط و هر زمان) است. برای آن که بیشتر با جایگاه فن بیان در میان مهارت های انسانی آشنا شویم، بهتر است ابتدا ارتباطات کلامی انسانی را بررسی کنیم.

به طور کلی اگر ارتباطات کلامی انسانی را شامل پنج دسته مذاکره، مناظره، مباحثه، گفتگو و سخنرانی بدانیم، میتوان گفت سخنوری عالی ترین نوع ارتباط کلامی انسانی است؛ بنابراین اگر ما مهارت های لازم برای سخنرانی و سخنوری را کسب کنیم، می توانیم مدعی باشیم که در سایر مهارت های ارتباطات انسانی هم به تسلط کافی و وافی رسیده ایم. برای رسیدن به جایگاه سخنوری حرفه ای ما به مهارت های مختلفی نیازمندیم. این مهارت ها عبارت اند از:

• تحلیل زبان بدن
• اشراف به مهارت های ارتباطی
• بیان موثر
• فن بیان
• مبانی سخنوری حرفه ای
• خبرخوانی
• نحوه تهیه نطق
• محتوا سازی
• آشنایی با مبانی شعر و ادبیات
• روانشناسی

همانطور که می بینید فن بیان نیز در میان این مهارت ها وجود دارد و از اهمیت بالایی برخوردار است. در اکثر تعریف هایی که در کتاب های فن بیان نوشته شده است خوانندگان این برداشت را میکنند که فن بیان تنها مرتبط با لحن سخن گفتن و تن صداست اما با توجه به آنچه ملک الشعرای بهار در کتاب سبک شناسی اش نوشته است: فن بیان فقط به پرورش صدا، بیان، کار فنی و فیزیکی ختم نمی شود؛ بلکه بیان خوب، با دانش ما از زبان و نیز با آگاهی ما نسبت به آنچه که “بیانش می کنیم” ارتباطی تنگاتنگ دارد.

درنتیجه اگر بخواهیم برای این مهارت تعریفی ارائه دهیم میتوانیم بگوییم:

فن بیان یعنی انتخاب درست کلمات و توانایی سخن ‌گفتن به شیوه‌ ای بلیغ و روان به گونه ای که تاثیر گذار باشد و پیام گوینده را به خوبی منتقل کند.

همچنین توجه داشته باشید که فن بیان لزوما پر حرفی و یا حاضرجوابی نیست.

چگونه فن بیان خوبی داشته باشیم؟

داشتن فن بیان خوب کار خیلی سختی نیست، فقط نیاز به تمرین دارد! همچنین برای تقویت فن بیان کافیست، هنگام صحبت کردن موارد زیر را رعایت کنید:

شمرده صحبت کنید.
اعتماد به نفس داشته باشید.
به نوع ایستادن، نشستن، حرکات دست و صورتتان دقت کنید.
تن صدای خود را کنترل کنید. (یکنواخت صحبت نکنید)
حتما پیش از صحبت اگر امکانش را دارید متن صحبت را تمرین کنید.
تمرین های گرم کردن صدا و آماده سازی آن را مرتبا انجام دهید.
آرامش خودتان را حفظ کنید. (به این منظور بخش راهبرد های کنترل اضطراب در تمرین های فن بیان را مطالعه کنید.)
از خود پرستی یا به عبارت دیگر تعریف از خودتان بپرهیزید.
به مخاطبان احترام بگذارید.
از استفاده کردن از تیکه کلام ها و عبارات اضافی بپرهیزید.
نه تند حرف بزنید و نه خیلی آرام، علاوه بر تن صدا باید سرعت ادای کلمات را نیز کنترل کنید.
سعی کنید تمام کلمات را درست تلفظ کنید.

فن بیان خوب

حتما به آنچه میگویید اول از همه خودتان اعتقاد داشته باشید.
حواستان به آنچه می پوشید باشد، همیشه سعی کنید آراسته و تمیز لباس بپوشید؛ (این کار اعتماد به نفستان را افزایش می دهد)
حتما برای صحبتتان یک مقدمه بچینید و یک بستر ذهنی مناسب ایجاد کنید.
با مخاطبنتان ارتباط برقرار کنید. (متکلم وحده نباشید)
اگر دچار اشتباه تلفظی، تُپُق و یا غیره شدید اصلا استرس نگیرید و به خودتان مسلط باشید؛ استرس گرفتن فقط باعث می شود اشتباه کوچک شما به یک فاجعه تبدیل شود!
برای صحبت هایتان دلیل داشته باشید؛ (بیهوده، بی پایه و اساس صحبت نکنید تا کم نیاورید)
حتی اگر موضوع صحبت جدی است، با خوشرویی صحبت کنید. (از انتقادات، سوال ها و… عصبانی نشوید.)
خودتان برای همه چیز آماده کنید تا اتفاقات غیر منتظره رشته ی کلام شما را پاره نکند.

اهمیت نفوذ کلام و تقویت فن بیان در زندگی

فن بیان و سخنرانی چیزهایی نیستند که این روزها مد شده باشد!‌ برخلاف تصور بعضی‌ها که فکر می‌کنند چند سالی بیشتر نیست که آدم‌ها برای به کرسی نشاندن حرفشان خوب صحبت کردن را آموخته‌اند، اهمیت نفود کلام از همان روزهای اول که بشر به توانایی حرف زدن دست یافت، احساس شد.

هرچند سخنرانی به همان سرعت به مفهومی که امروز می‌شناسیم تبدیل نشد. اولین کتابی که با جزئیات درمورد سخنرانی و آموزش آن پرداخته است به ۴۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد. البته بیشتر تکنیک‌هایی که امروزه درمورد هنر نفوذ کلام و قانع کردن دیگران می‌دانیم به ارسطو، فیلسوف یونانی قرن سوم پیش از میلاد برمی‌گردد. نکته‌ی جالب در آموزش‌های ارسطو این است که تاریخ انقضای آنها نگذشته است و سخنرانان معروفی مانند جان اف کندی و مارتین لوتر کینگ هم از تکنیک‌های مشابهی برای افزایش نفوذ کلام خود استفاده می‌کرده‌اند و این نکات هنوز هم این روزها کاربرد دارند و قدیمی نشده‌اند.

اما اصلا چرا باید نفوذ کلام بیاموزیم؟

حداقل به این ۳ دلیل هرکسی باید تا حدی با فنون سخنرانی و نفوذ کلام آشنایی داشته باشد:

تقریبا هر کسی در زندگی‌اش در شرایطی قرار می‌گیرد که باید برای جمعی صحبت کند، بخواهد از عقایدش دفاع کند یا لازم باشد کسی را متقاعد کند. پس بهتر است خودمان را برای آن روز آماده کنیم.
کارمندان با هر سمتی که داشته باشند، بر اساس توانایی سخنرانی در جمع و مهارت‌های ارتباطی به عنوان یکی از مهمترین مهارت‌هایی که باید کسب کنند رتبه بندی می‌شوند و پیشرفت می‌کنند.
نفوذ کلام و توانایی متقاعد کردن دیگران با هر موقعیت اجتماعی که داشته باشید می‌تواند در کار شما، در زندگی‌تان یا حتی در دنیا تغییرات بزرگی ایجاد کند.

همه ی ما تا به‌حال با افرادی سَر  و  کار داشته ایم که صدای شان خیلی گوش خراش، نازک یا مصنوعی بوده است. صحبت کردن بعضی افراد آنقدر ناخوشآیند است که پیام گفته‌شده را کاملا خراب می کند. شما در چند قدم می توانید کیفیت، لحن، حالت بیان و صدای تان را بهتر کنید. فقط به دانستن چند فوت‌و‌فن ساده و تمرین آنها نیاز دارید. از فرصت استفاده کنید تا صدای تان، توانایی متقاعد کردن افراد و تعهدتان به متنی که می خوانید را تقویت کنید. این یعنی کسب‌وکار و میزان رضایت مشتری  های‌تان ارتقا می یابد و خدمات شما را بیشتر به دیگران توصیه می کنند. حتی با اینکار می‌توانید سخنرانی حیرت‌انگیزی داشته باشید.

برای تقویت فن بیان شمرده صحبت کنید

با هر صدا و سرعتی که صحبت می کنید، «وضوح» کلید موفقیت‌تان است. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد. درست صحبت کردن را با تلفظ و ادای صحیح کلمات تمرین کنید. کِیتی شوارتز، مدیر شرکت دورام، در کارگاهی که با موضوع بهبود مهارت سخنرانی و تقویت فن بیان برای کسب‌وکار در کالیفرنیای شمالی برگزار شد، به نکته‌ی مهمی اشاره کرده است:

«یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید تا وضوح کلام تان را بیشتر کنید، کم کردن سرعت است.» افراد وقتی نگران هستند یا درباره ی آنچه می‌گویند تردید دارند، تمایل دارند سریع صحبت کنند. همچنین او می گوید: «شمرده صحبت کردن نه‌تنها فهم شنونده را از صحبت‌های شما تقویت می‌کند، بلکه باعث می شود مطمئن و آرام به نظر برسید.»

معیاری خوب وجود دارد تا کیفیتِ سرعت صحبت‌تان را ارزیابی کنید، فرض کنید که شماره  تلفنی را می‌خوانید، فردی که گوشش با شماست، باید بتواند آن را یادداشت کند. برای تمرین سرعتِ گفتار، رشته ی بلندی از اعداد را بخوانید و حین انجام این کار آنها را در هوا یادداشت کنید. این تکنیک برای رسیدن به ضرب آهنگی عالی است و اینگونه می‌توانید نفوذ کلام داشته باشید.

با اعتمادبه‌نفس صحبت کنید

متأسفانه باید بگویم کسی به ادامه ی این سخنرانی گوش نمی کند. این مثال نشان می دهد که چگونه نداشتن اعتمادبه‌نفس به همه‌چیز لطمه می‌زند، مخصوصا به صدای‌تان.

احساس کنید حرفی که می‌زنید، متعلق به خودتان است. با تمام اعتمادبه‌نفسی که در دنیا وجود دارد، صحبت کنید. فرض کنید می خواهید با کاراته‌بازی، تعدادی بلوک محکم را بشکنید. اندکی تردید باعث می شود به جای بلوک ها دست‌های شما بشکنند.

به چیزی که می‌گویید اعتقاد داشته باشید

نکته ی قبل در مورد اعتمادبه‌نفس موقع صحبت کردن بود و این نکته درمورد ارتباطی است که شما با موضوعی که درمورد آن صحبت می‌کنید برقرار کرده‌اید: باید خودتان چیزی که می‌گویید را باور داشته باشید.

وقتی با اشتیاق صحبت می کنید، مردم تفاوت را حس می کنند. شاید این نکته‌، بسیار لطیف و کمی نامحسوس باشد اما در حقیقت وقتی در متن تان طنین انداز شود، صدای تان قابل باور تر و متقاعد کننده تر به نظر خواهد رسید و این یکی از راه‌های تقویت قدرت بیان است.

 برای تقویت فن بیان خودپرستی را کنار بگذارید

مایک تایسون می گوید:باید در زندگی فروتن باشید، اگر فروتن نباشید، زندگی شما را فروتن می کند.

برای تقویت فن بیان می توانید خودتان را با افرادی احاطه کنید که بهتر از شما هستند. می توانید از هم جواری با آنها درس‌های زیادی یاد بگیرید که از روش های دیگر، آموختن این درس‌ها امکان پذیر نیست و مهارت تان را ارتقا دهید. در کلاس ها و کارگاه هایی شرکت کنید که از افرادی تشکیل شده است که در حرفه شان از شما بهتر هستند. به تجربیات شان گوش کنید، ممکن است سخت باشد اما قطعا به بهتر شدن تان کمک می کند.

با صدای تان با ملایمت رفتار کنید

برخلاف یک نوازنده ی گیتار، پیانو یا طبل، هنگام سخنرانی، ابزار کار شما بدن تان است. ببینید چطور نوازنده های حرفه ای از آلات موسیقی شان نگهداری می کنند. باوسواس آن را تمیز، از آن محافظت، قطعات شکسته اش را تعمیر و در جای خوب و راحتی از آن نگه‌داری می کنند.

شما چطور با ابزار کارتان رفتار می کنید؟ برای نگه‌داری، مراقبت و حفاظت از طراوتش چه کارهایی انجام می دهید؟

برای حفاظت از صدای تان این نکات را رعایت کنید:

نفس عمیق بکشید و با استفاده از الگوهای تنفسیِ مناسب، گام اول را در این راه محکم بردارید. کیت دِوُر، مؤسس توتال وُیس، می گوید: «اگر به‌جای تنفسِ عمیق شکمی، از راه سینه و سطحی تنفس صحیح داشته باشید، صدای تان ضعیف تر و وحشت‌زده به‌نظر می‌رسد، همچنین این کار می تواند باعث کشش غیرضروری تارهای صوتی تان شود. وقتی اضطراب و استرس دارید یا وحشت زده هستید شاید کمی سخت باشد یادتان بماند نفس عمیق بکشید، اما نفس‌های آرام، عمق صدای تان را بهبود می بخشد و به شما کمک می کند مطمئن تر به نظر برسید.»

حتما با فواید نوشیدن آب آشنا هستید. زیاد آب بنوشید. دِوُر می گوید: «سیراب نگه داشتن بدن به کیفیت صدای تان کمک بسیاری می کند.» اگر در طول روز قهوه، نوشابه یا نوشیدنی های الکی بنوشید، ممکن است تارهای صوتی تان رطوبت لازم برای تولید بهترین صدای ممکن را نداشته باشند. همچنین او می گوید: «تارهای صوتی باید انعطاف پذیری خوبی باشند، چون با سرعت زیادی می‌لرزند.» تارهای صوتی زنان به طور متوسط ۲۰۰ بار در ثانیه می لرزند، این عدد برای مردان حدود ۱۲۰ بار در ثانیه است. با هر وعده ی غذایی، آب بنوشید. یک بطری کوچک آب را پر کنید و مرتب از آن کم کم بنوشید. شاید این مقدار آب زیاد به نظر برسد اما باید بدانید اغلب مردم کم تر از حد مورد نیازشان آب می نوشند.

از فریاد زدن پرهیز کنید.

شوارتز می گوید: «عاشقِ فریاد زدن برای تشویق تیم مورد علاقه تان هستید؟ باید بگویم قطعا این کار برای تارهای صوتی تان خوب نیست.» فریاد زدن می تواند باعث کشیده شدن آنها شود و صحبت کردن را برای تان مشکل کند. در بدترین حالت، فریاد زدن می تواند به گره های صوتی و برآمدگیِ تارهای صوتی منجر شود.

حداقل ۷ ساعت در شب بخوابید. یک صدای خسته، بد به‌نظر خواهد رسید. همچنین خستگی برای صدای‌تان مضر است.

زمزمه نکنید. این کار برای صدای تان مشکل ایجاد می‌کند و باعث کشیدگی تارهای صوتی تان می شود.

حواس‌تان به وضع نشستن یا ایستادن تان باشد

دِوُر اعتقاد دارد طرز نشستن یا ایستادن هم می تواند سخنرانی شما را تحت‌تأثیر قرار بدهد. صاف ایستادن یا نشستن به شما اجازه می دهد به خوبی نفس بکشید و صدای‌تان قدرت نفوذ بیشتری داشته باشد. کمی تکان دادن سر هم می تواند مفید باشد. اگر چانه تان را بالا ببرید و سرتان را کمی کج کنید، می توانید طنینِ صدای تان را کم کنید و در نتیجه صدای تان شفاف تر به گوش برسد. او می گوید: «اگر شانه های تان به هم نزدیک باشد و به سمت سرتان قوز داشته باشد، بخش بزرگی از قدرت بالقوه ی صدای خود را از دست می دهید.»

مراقب زیر و بَم صدای‌تان باشید

شوارتز می گوید: «معمولا صداهایی با شیب زیاد یا خیلی زیر، به دلیل اضطراب یا عدم اطمینان گوینده به وجود می آیند.» استفاده  از شیب صحیحِ صدا به شما کمک می کند ارتباطات بهتری برقرار کنید. می توانید بهترین اوج صدای‌تان را با گفتن «آ-ها» پیدا کنید (همان عبارتی که به جای «بله» در جواب یک دوست می گویید). شوارتز اعتقاد دارد که اوج صدای تان در هنگام صحبت کردن باید با «آ» همخوانی داشته باشد.

خودتان را آماده کنید

شاید باورتان نشود اما یک قهرمان دویِ سرعت المپیک، قبل از اینکه سعی کند رکورد دنیا را جا به جا کند، حداقل ۳ ساعت را صرف گرم کردن تمام اعضای بدنش می کند. راستش را بخواهید من به جایی رسیده ام که قبل از پیاده روی حتما باید بدنم را گرم کنم، وگرنه عضلات پشت پایم به شدت درد می گیرند.

داشتن آمادگی یک ضرورت است. برای تقویت قدرت بیان تان هر روز صبح را با گرم کردن صدای تان شروع کنید. عضلات صورت تان را بکشید. برنامه های تان را به ترتیب اجرا کنید. یکی از تمرین‌هایی که برای گرم کردن تارهای صوتی می توانید انجام دهید ارتعاش لب‌ها با عبور هوا از بین آنهاست (برای آشنایی با این تمرین ویدئوهای Lip Roll را در اینترنت جستجو کنید.)

ماهیچه‌های گردن تان را شُل کنید. تمرین های تنفسی تان را انجام دهید. حتی اگر زمانی برای گرم کردن صدای تان صرف نمی کنید، هر روز صبح ۵ دقیقه را به آماده کردن صدای‌تان اختصاص دهید. این تکنیک برای صدای تان به‌طور شگفت انگیزی خوب و برای سلامتی‌تان مفید است. اگر هنوز فکر می کنید این ترفند احمقانه است، توجه داشته باشید «سلین دیون» که سال‌ها در زمینه ی خوانندگی تجربه دارد و در کارش بسیار موفق است هنوز هم، هر روز صبح را با این تمرین های پایه‌‌ای آغاز می کند.

«بدون آمادگی خواندن» را شروع کنید

در موسیقی، به توانایی خواندن یک برگه ی موسیقی (که تا به حال آن را ندیده اید) و نواختن آن به وسیله ی آلت موسیقی، «بداهه‌نوازی» می گویند.

برای سخنرانی های طولانی یا پروژه های بزرگ مثل صداگذاری کتاب های صوتی یا ویدئوهای آموزشی، ممکن است وقت تان برای چندین‌بار روخوانی متن، قبل از شروع کار تلف شود، بدون اینکه نیازی به این کار باشد. به جای آن می‌توانید تمرین کنید هنگامی که برای بار اول متنی را می‌خوانید، آن را خوب بیان کنید. ممکن است مدتی طول بکشد تا دهان و چشم های‌تان هماهنگ شوند اما این مهارت به‌خوبی با گام بعدی که از آن صحبت خواهیم کرد در ارتباط است.

 تمرین کنید

برای تقویت قدرت بیان باید تمرین کنید. با اینکه دیگران بارها و بارها اهمیت تمرین کردن را برای نتیجه دادن کارها توضیح داده‌اند، ما هم در مورد آن صحبت می کنیم. بهترین هنرمندان دوبله می توانند هزاران کلمه را بدون ارتکاب اشتباه بیان کنند، اما برای به‌دست آوردن این مهارت، سال‌ها زمان لازم است. تمرین باعث از بین بردن نواقص می شود و صداپیشه ها از این راه به موفقیت می‌رسند.

خیلی‌زود روی غلتک می افتید و خواندن و گفتارتان به‌هم‌ پیوسته و بدون اشتباه می شود. به این ترتیب در وقت تان صرفه جویی، در کارتان پیشرفت و از مهارت تان سود کسب می‌کنید و قدرت نفوذ کلام‌تان را بالا می‌برید.

 آرام باشید

شاید این آخرین نکته باشد اما مهم ترین مسئله است. چرا؟ چون اگر تازه کار هستید، هر یک از سخنرانی ها یا آزمون ها می‌تواند برای تان به آخرین‌شان هم تبدیل شود. پس همه چیز به این چنددقیقه یا حتی چندثانیه بستگی دارد و این موضوع می تواند شما را نگران کند. عمیق نفس بکشید و لبخندی بزنید (که می توانید صدایش را از طریق بلندگو بشنوید). به توانایی های خودتان اعتماد داشته باشید و بدانید فرقی ندارد چه اتفاقی می افتد، مهم این است که شما به بهترین شکل تلاش کرده اید.

سه رکن اصلی فن بیان

مبحث فن بیان از سه بخش اصلی تشکیل شده است و اینکه چه زمانی صحبت کنیم چگونه حرف بزنیم و چه کلماتی را بر زبان بیاوریم اگر بتوانیم این سه مبحث را در کنار یکدیگر به خوبی پوشش دهیم قطعاً می توانیم مهارت فن بیان را در صحبت های خود به خوبی پیاده سازی کنیم.

چه زمانی حرف بزنیم؟

یکی از اصلی‌ترین نکاتی که در صحبت کردن باید به آن توجه داشت، این است که بدانیم چه زمانی باید سخن گفت و یا در چه مواقعی باید سکوت کنیم و اصطلاحاً وقت شناس باشیم. افرادی که می توانند این نکته را به خوبی رعایت کنند معمولاً نسبت به دیگران بیشتر مورد توجه واقع می شوند؛ زیرا آنها در مواجهه با موقعیت های مختلف سعی می کنند ابتدا خوب موقعیت سنجی انجام دهند و سپس متناسب با آن موقعیت تصمیم می گیرند که صحبتی انجام دهند یا خیر. برخی تصور می‌کنند که اگر در هر موقعیتی حرفی برای گفتن داشته باشند، انسان های دانا و کاردانی به نظر می رسند در صورتی که این ذهنیت کاملاً اشتباه است. گاهی وقت‌ها لازم است سکوت کنیم و فن بیان همان مهارتی است که به شما آموزش می دهد چه زمانی صحبت کنید و یا چه زمانی سکوت اختیار کنید.

چگونه حرف بزنیم؟

چگونه صحبت کردن یا همان لحن صحبت شما تا حد زیادی می‌تواند در کلام شما تاثیر بگذارد و حتی ممکن است گاهی باعث می شود مخاطب منظور شما را کاملاً برعکس متوجه شود. به همین علت است که فن بیان بر این موضوع تاکید دارد که لحن در صحبت کردن یکی از مهم‌ترین عواملی است که باید به آن توجه کنید.

اینکه بدانید منظور خود را با چه لحن و حالتی بیان کنید تا علاوه بر اینکه بیشترین تأثیر را بر مخاطب شما می گذارد، مفهوم صحبت شما را نیز به بهترین حالت به او منتقل کند، یکی از سرفصل‌هایی است که در فن بیان به آن توجه ویژه ای شده است. تاکید می کنم لحن پیام شما اهمیت زیادی دارد؛ چه بسا ممکن است بارها تجربه کرده باشید که لحن نادرست صحبت می تواند چه سوء تفاهم های بزرگی را ایجاد کند. به همین دلیل یکی از اصلی‌ترین مهارت‌هایی که در مبحث فن بیان مطرح می شود لحن صحبت است.

چه کلماتی بر زبان بیاوریم؟

برخی بر این باورند که هر قدر بیشتر صحبت کنند و کلمات بیشتری را در صحبت های خود به کار بگیرند فن بیان قوی تری دارند و در سمت دیگر افرادی وجود دارند که فکر می‌کنند اگر از کلمات پیچیده و اصطلاحاً قلمبه سلمبه تری در صحبت های خود استفاده کنند قطعاً نسبت به دیگران از بیان قوی تری برخوردار هستند؛ در صورتی که همان طور که در مقاله چگونه لفظ قلم صحبت کنیم هم گفتیم هر دوی این تصورات کاملاً اشتباه است.

مفهوم اصلی که در فن بیان مدنظر است این است که شما بتوانید در هر موقعیتی با استفاده از بهترین کلمات منظور خود را به درست‌ترین شکل ممکن به مخاطب انتقال دهید و گاهی اوقات با استفاده از مهارت نه گفتن ، به راحتی نه بگویید و فراموش نکنید .

یکی از نکاتی که در تعریف فن بیان به آن توجه شد این است که محتوای صحبت های شما ارزشمند باشد و کلماتی که شما در کنار هم می چینید میزان این ارزشمندی را تعیین می کند به همین دلیل است که نوع کلماتی که در صحبت‌ها استفاده می شود یکی از مسائل قابل توجه برای تقویت مهارت فن بیان به شمار می رود.

چرا یادگیری راه های تقویت فن بیان لازم است؟

حتما شما هم این سخن معروف را شنیده اید که می‌گویند: «فلانی حرف های قشنگی می‌زند، ولی قشنگ حرف نمی‌زند.» این عبارت معروف به اهمیت فن بیان قوی در ارتباطات روزمره ما اشاره‌ دارد. در واقع شما هرچه زیباتر، شمرده تر و با احساس تر صحبت کنید، کلام تان تاثیرگذاری و نفوذ بیشتری داشته و در نتیجه به رابطه شما با اطرافیان تان بهبود می‌بخشد.

گفتنی است نحوه‌ صحبت کردن شما در مورد موضوعات مختلف است که به شنونده کمک می کند، منظور سخنان‌تان را به درستی و یا به اشتباه برداشت کند.

قصد ما از برقراری ارتباط با دیگران از طریق صحبت کردن این است که بتوانیم:

به طور دقیق موضوع را برای دیگران روشن کنیم،
در مخاطب تاثیر گذاشته و او را متقاعد کنیم،
مخاطب را به انجام کاری وادار کنیم (کاری که یا به نفع ما و یا به نفع خود مخاطب باشد)،
با صحبت‌های خود سرگرمی ایجاد کنیم.
نتایج استفاده از تکنیک های بهبود فن بیان
زمانی که بتوانید با استفاده از روش های افزایش فن بیان ، لحن و بیان خود را بهبود بخشید به نتایجی دست پیدا می‌کنید که بسیار برای‌تان مفید و موثر خواهند بود.

می‌توانید:

بسیاری از پیش داوری‌های شکل گرفته در مورد خود را تغییر دهید،
احترام دیگران را به تفکر و عقایدتان جلب کنید،
نظر مخالف خود را راحت‌تر در جمع‌های مختلف بیان کنید،
از افکار و عقاید خود به بهترین شکل دفاع کنید،
گفتگو را به سمت و نتیجه مورد دلخواه پیش ببرید.

استفاده از مهارت فن بیان در همه زمان‌ها

فرقی نمی‌کند مخاطب شما یک کودک پنج ساله باشد یا فردی هفتاد ساله؛ تفاوتی ندارد برای یک جمع سه نفره از دوستان‌تان صحبت کنید یا برای یک سالن 120 نفره؛ برای آنکه بتوانید کلام موثرتری داشته و مخاطب‌تان را با تفکرتان همراه کنید، لازم است به اصول و تکنیک‌های لازم برای داشتن فن بیان قوی آگاه باشید و به درستی آموزش ببینید.

این‌که بدانید چگونه صحبت کنید و هر کلمه را به چه شکل بیان کنید تا در جان مخاطب نشسته و تاثیر مطلوب بگذارد، از مواردی است که در این مقاله به آن پرداخته ایم.

چگونه فن بیان خود را ارزیابی کنیم؟

برای آنکه بدانید مهارت فن بیان‌تان خوب است یا نه، باید از دیگران کمک بگیرید. بسیاری از ما گمان می‎کنیم فن بیان خوبی داریم و بسیار جذاب و جالب موضوع را تعریف می‌کنیم.

برای آنکه مطمئن شوید به راه ها و روش های افزایش و تقویت فن بیان آگاهی دارید یا نه، مساله یا موضوعی که برای شما جذاب است را انتخاب کنید و در جمع دوستان یا خانواده به تعریف آن بپردازید. سپس از آن‌ها بپرسید که به درستی منظور شما را از بیان موضوع متوجه شده‌اند یا نه؟

نمره فن بیان

درصد برداشت صحیح دیگران از سخنان شما، نمره فن بیان‌تان خواهد بود. خجالت نکشید، عصبانی نشوید و سعی نکنید در همان ابتدای کار یک سخنران حرفه‌ای شوید. سعی کنید از مخاطبان خود بپرسید، کجای مبحث را گنگ و نامفهوم بیان کرده‌اید.

مهارت فن بیان

این آزمون خود ساخته به شما کمک می کند اصطلاحا باگ‌های فن بیان خود را بشناسید و به این نتیجه برسید که لازم است به تقویت کدام‌یک از تکنیک‌ها بپردازید.

آموزش تکنیک های بهبود و تقویت فن بیان

در ادامه به بیان تکنیک‌هایی می‌پردازیم که در بهبود مهارت فن بیان شما بسیار تاثیرگذار هستند.

شمرده شمرده صحبت کنید

در صحبت کردن و بیان عبارات، شتاب و عجله‌ای نداشته باشید. سعی کنید کلمات و جملات را بسیار شمرده شمرده و واضح بیان کنید و برای پایان دادن به صحبت های خود عجله نکنید.

شمرده حرف زدن به این معنی نیست که بعد از هر کلمه یک مکث عمیق و طولانی داشته باشید چون این کار حوصله مخاطب را سر برده و حواسش را پرت می کند.

یادتان باشد یکی از مهمترین راه های تقویت فن بیان همین شمرده و آرام صحبت کردن است. به گونه ای که مخاطب به خوبی منظور شما را متوجه شود.

لازم به ذکر است که برخی از افراد با هیجان صحبت کردن را با صحبت عجله‌ای و پرشتاب یکسان در نظر می‌گیرید و برای نشان دادن شور و شوق خود به مخاطب، تند تند صحبت می‌کنند. شما به این امر توجه کنید.

راهکار تقویت فن بیان

برای شمرده شمرده صحبت کردن می‌توانید صدای خود را در حین صحبت با دیگران ضبط کنید و بارها و بارها به آن گوش دهید. به راحتی با این کار متوجه خواهید شد که در حین صحبت جملات را تند و غیر قابل فهم و یا شمرده و قابل فهم بیان می‌کنید.

پازل سخنرانی خود را از قبل بچینید

برایان تریسی در کتاب سخنرانی موفق نوشته: «90 درصد موفقیت شما در صحبت به این بستگی دارد که صحبت‌های خود را چگونه برنامه‌ریزی کنید.»

توجه داشته باشید که مخاطبان شما تنها از دو حس شنوایی و بینایی استفاده می‌کنند، با این وجود به راحتی حواس‌شان پرت می‌شود. پس برای این‌که بتوانید حواس مخاطب را به صحبت‌های خود جلب کرده و توجه اش را تا پایان به خود معطوف کنید، لازم است از یک چینش مناسب برای بیان سر فصل‌ها و متون سخنرانی خود استفاده کنید.

داشتن پازل و پیکربندی منظم برای سخنرانی باعث انسجام موضوعات شده، از شاخه شاخه شدن آن جلوگیری کرده و باعث تقویت فن بیان قوی در ما می‌شود.

راهکار

تک تک لحظات سخنرانی خود را طراحی و برنامه‌ریزی کنید و اگر ایده‌ای به ذهن‌تان می‌رسد را با دیگران در میان بگذارید تا بیشتر به نتیجه کار خود مطمئن شوید.

به صحبت های خود اعتماد کنید

در هنگام سخنرانی به گونه‌ای با اعتماد به نفس و مطمئن صحبت کنید تا مخاطب به خوبی متوجه شود که به صحبت‌های خود باور دارید و احتمالا آن‌ها را تاکنون اجرا کرده‌اید. این اعتماد باعث می‌شود مخاطب با دقت و باور بیشتری به صحبت‌های شما گوش کرده و آن‌ها را اجرا کند. این مورد نیز یکی از روش های افزایش مهارت فن بیان در سخنرانی است.

راهکار
برای اینکه بتوانید به مخاطب بفهمانید که به سخنان خود باور و اعتماد کافی دارید:

با شور و اشتیاق و صدایی رسا صحبت کنید،
اتفاقاتی که برای‌تان در طول مسیر رخ داده را تعریف کنید،
مثال ها و داستان های قابل درک بگویید.

برای تقویت فن بیان اعتماد به نفس داشته باشید

بریده بریده حرف نزنید و سخنرانی خود را با اعتماد به نفس پیش ببرید. اعتماد به نفس به شما کمک می‌کند که به سخنان خود ایمان داشته و قرص و محکم آن‌ها را بیان کنید. این راهکار از آموزش تکنیک های بهبود فن بیان ، که کمتر به آن توجه ‌می‌شود به شما کمک می‌کند یک سخنرانی پربار و عمیق داشته باشید.

راهکار
برای افزایش اعتماد به نفس خود چندین بار در مقابل آینه و در حضور دیگران تمرین کنید تا به سخنان خود مسلط شوید.

برای اینکه بتوانید اعتماد به نفس خود را به خوبی افزایش دهید، پیشنهاد می‌کنم مقاله معرفی کتاب های اعتماد به نفس را بخوانید. این مقاله به شما کمک می‌کند با چند کتاب ارزشمند در این زمینه آشنا شوید.

متکلم وحده نباشید

جالب است بدانید که سخنرانی برای جمع و یا حتی یک فرد، کاری تیمی است و لازمه موفقیت در انجام هر کار تیمی، داشتن همکاری متقابل است. وقتی شما برای جمعی صحبت می‌کنید، تفاوتی ندارد که در دفاع از یک ایده حرف می‌زنید یا یک شخص؛ نباید خود را جدا از مخاطب تصور کنید.

به عنوان مهمترین شاخصه‌ تکنیک ها و راه های تقویت فن بیان ، به یاد داشته باشید در بیان سخنان خود و یا حتی تعریف کردن یک خاطره، هرگز خود محور نباشید و خودتان را برتر از دیگران ندانید.

راهکار
در طول مدت سخنرانی خود از مخاطبان کمک بگیرید و حد الامکان از آن‌ها دعوت کنید تا به روی سن در کنار شما قرار بگیرند.

راه دیگر نیز این است که از سن پایین بیایید و در بین مخاطبان به سخنرانی خود ادامه دهید. این راه باعث نشان دادن صمیمیت و هم‌سطحی شما به مخاطب می‌شود.

همچنین پیشنهاد می‌کنیم از افعال جمع و ضمیر «ما» به جای ضمیر «من»، در سخنان خود بیشتر استفاده کنید.

تکنیک های تقویت فن بیان : تحقیق و مطالعه کنید

در آموزش فن بیان به شما توصیه می‌شود که در مورد موضوعی که به ذهن‌تان رسیده و برای سخنرانی انتخاب کرده‌اید، بسیار تحقیق کنید و نظر دیگران را درباره آن بدانید. تحقیق و مطالعه بیشتر باعث می‌شود که بتوانید از نظرات دیگران برای تایید سخنان خود استفاده کرده و با اطلاعات کافی، بدون نگرانی به سوالات مخاطبان پاسخ دهید.

نکته مهمی که باید یاد بگیرید این است که اگر به سوالی نتوانستید پاسخ دهید، دست و پای خود را گم نکنید. راه‌های زیادی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توانید از موقعیتی که در آن قرار گرفته‌اید، به نفع خود خارج شوید.

راهکار
بهتر است با افرادی که در حیطه موضوع سخنرانی شما فعالیت داشته و استاد هستند، صحبت کنید و از آن‌ها تقاضا کنید تا لیستی از کتاب‌های مرتبط را در اختیارتان قرار دهند.

دوری از خود پرستی

مراقب باشید در طول صحبت‌هایتان خودپرستی را کنار بگذارید و سعی کنید بیش از حد از خود تعریف نکنید. این کار مخاطب را از شما دور می‌کند. به خصوص در شروع سخنرانی که قصد دارید خود را معرفی کنید، رعایت این نکته بسیار حائز اهمیت است.

راهکار
به جای استفاده از کلمه «من» از کلمه «ما» استفاده کنید و فعل‌های خود را جمع ببندید.

سعی کنید متن خود را به گونه‌ای بنویسید که در آن از خودتان تعریف نکرده باشید. حتی لازم نیست به تمام موفقیت‌های خود در زندگی اشاره کنید و روزمه ارائه دهید. جایگاه سخنرانی با جایگاه مصاحبه شغلی متفاوت است.

یکی از اساتید دانشگاه ما هر زمان قصد داشت برای دیگران سخنرانی کند، ابتدا پاورپوینت رزومه خود را روی صفحه نمایش به مخاطبان نشان می‌داد و به بیان فعالیت‌هایش می‌پرداخت. حتی کارهایی که در زمان دانشجویی انجام داده بود. این کار به شدت دیگران را کلافه و خسته می‌کرد. شما از این اشتباهات انجام ندهید.

تکنیک های تقویت فن بیان : لبخند بزنید

اگر در حین صحبت کردن با مخاطب‌تان لبخند به لب داشته باشید، علاوه بر اینکه تاثیر صحبت‌های خود را چندین برابر می‌کنید، می‌توانید صدا و فن بیان‌تان را نیز جذاب‌تر کنید. صدای شما موقع لبخند زدن واضح‌تر و شفاف‌تر به گوش مخاطب می‌رسد.

راهکار
شما باید تلاش کنید تا لبخند زدن جزوی از وجودتان شود زیرا یکی از مهمترین روش های افزایش مهارت فن بیان است. برای این کار می‌توانید در طول روز چندین بار خودکاری را بین دندان‌های خود قرار دهید تا صورت‌تان حالت لبخند به خود بگیرد.

تمرین دیگر نیز این است که در مقابل آینه بایستید و با لبخند صحبت کنید. این تمرین تاثیر زیادی برای شما دارد.

تنفس خود را بهبود بخشید

اگر قصد دارید فن بیان قوی و خوبی داشته باشید، باید تنفس صحیح شکمی یا دیافراگمی را جزوی از عادات خود قرار دهید. تنفس شکمی به این صورت است که در هنگام دم، اکسیژن را به درون شکم خود فرستاده و در بازدم آن را خالی می‌کنید. به بیان دیگر به جای باد کردن شش‌ها، باید شکم خود را باد کنید.

راهکار
برای اینکه تنفس صحیح شکمی را جایگزین تنفس قفسه سینه کنید، تمرین زیر را انجام دهید.

به پشت دراز بکشید و کف پاهای خود را روی زمین قرار دهید و در این حالت تنفس شکمی انجام دهید.

حجم صدای خود را کنترل کنید

باید بتوانید به گونه‌ای صحبت کنید که فرد مقابل‌تان به راحتی و بدون زحمت بتواند صدای شما را بشنود. چه زمانی که برای یک نفر صحبت می‌کنید و چه در جمعی بزرگ. صدای شما باید واضح و رسا به گوش همه برسد.

البته نباید یکنواخت صحبت کنید. شما باید در طول صحبت‌های خود نکات مهم را با صدای اندکی بلندتر بیان کنید تا بتوانید توجه مخاطب را به خود جلب کنید.

راهکار
برای اینکه بتوانید حجم صدای خود را کنترل کنید و از فریاد زدن و آرام صحبت کردن جلوگیری کنید، تمرین پرتاب صدا را انجام دهید. به این معنی که در گوشه‌ای از اتاق بنشینید و افرادی را تصور کنید که در فاصله‌های متفاوتی نسبت به شما نشسته‌اند.

سپس سعی کنید به گونه ای صحبت کنید که صدای شما به گوش فردی که در دورترین نقطه نشسته هم برسد.

برای اینکه بتوانید از حجم صدای خود مطمئن شوید، پیشنهاد می‌کنم گوشی همراه خود را در نقاط مختلف اتاق، در حالت ضبط قرار دهید و از یک نقطه ثابت صحبت کنید. با گوش کردن صدای ضبط شده خود بهتر می‌توانید از حجم صدای‌تان مطمئن شوید.

تکنیک های تقویت فن بیان : زبان بدن‌تان را کنترل کنید

زمانی که در حین سخنرانی و صحبت، مراقب حرکات بدن خود نباشید و بیش از حد حرکت کنید یا دست‌های خود را تکان دهید، اکسیژن کم آورده و در نتیجه نفس نفس خواهید زد. از طرف دیگر نیز ممکن است این کار را از روی استرس و یا عصبانیت انجام دهید و مخاطب متوجه احساس شما شود.

باید به وضع نشستن و ایستادن خود دقت کنید تا مخاطب، شخصیت شما را از نحوه نشستن و ایستادن‌تان مورد قضاوت قرار ندهد.

راهکار
در جلوی آینه تمرین کنید و مراقب زبان بدن خود باشید. با این روش به خوبی می‌توانید حرکات خود را کنترل کرده و مهارت فن بیان تان را افزایش دهید.

واضح صحبت کنید

به گفته دیل کارنگی، نویسنده و سخنران آمریکایی، در کتاب آیین سخنرانی: «رایج‌ترین دلیل برای این موضوع که مردم نمی‌توانند واضح و روشن پیام خود را به دیگران برسانند این است که موضوع مورد بحث برای خودشان هم واضح و روشن نیست.»

بدین ترتیب لازم است مطمئن باشید که آیا موضوع را به خوبی متوجه شده‌اید یا نه. سپس هدف و مخاطب خود را بشناسید. با این کار به خوبی متوجه خواهید شد که باید چگونه صحبت کنید. به طور حتم نباید همانگونه که در دانشگاه و در مقابل اساتید صحبت می‌کنید، در برابر دوستان‌تان نیز صحبت کنید.

راهکار
برای بیان واضح می‌توانید:

از مقایسه دو مورد مشابه و مرتبط با موضوع مورد بحث استفاده کنید. مواردی که برای مخاطبان شما قابل درک باشند،
از بیان اصطلاحات تخصصی دوری کنید، بیان اصطلاحات تخصصی باعث می‌شود تا ذهن مخاطب روی آن کلمه قفل شود و از ادامه صحبت‌های شما باز بماند.
از حس بینایی کمک بگیرید و به صحبت‌های خود تجسم بخشید. یک ضرب‌المثل چینی می‌گوید: «یک بار دیدن، بهتر از صد بار شنیدن است». می‌توانید از نمودار، تصویر و یا فیلم برای درک بهتر صحبت‌های‌تان استفاده کنید،
صحبت‌های خود را با بیانی متفاوت دوباره تکرار کنید. این کار موضوع را واضح‌تر می‌کند،
تنها به بیان یک موضوع بپردازید و از این شاخه به آن شاخه پریدن، پرهیز کنید.

تکنیک های تقویت فن بیان : تمرین کنید

تا می‌توانید سخنرانی خود را تمرین کنید. زیرا باعث می‌شود به اندازه کافی به مطالب و حرکات خود در حین سخنرانی مسلط شده و به خوبی استرس، اعتماد به نفس، ارتباط چشمی، زبان بدن و… را کنترل کنید. به عبارت دیگر برای انجام به موقع تکنیک‌های بیان شده در این مقاله به تمرین نیاز دارید.

راهکار
حتما تمرینات خود را در محیطی آرام و به دور از چشم دیگران انجام دهید و زمانی که به تسلط کافی رسیدید، در مقابل دوستان و نزدیکان خود تمرین کنید.

در مورد تمام تک تک حرکات و صحبت‌های خود برنامه‌ریزی و آن‌ها را چندین بار تمرین کنید.

لحن صدای خود را برنامه ریزی کنید

سعی کنید جملات مهم را با لحن‌های مختلف بیان کنید تا بتوانید لحن مناسب آن جمله را بشناسید. با این کار تاثیر سخنان شما بر مخاطب افزایش خواهد یافت. شاید لازم باشد یک جمله را با ترس و جمله ای دیگر را با لحنی صمیمانه و یا هیجانی بیان کنید.

راهکار
صدای خود را هنگام گفتن جملات با لحن‌های مختلف، ضبط کنید. در این صورت بهتر می‌توانید تصمیم‌گیری کنید که کدام لحن مناسب کدام جمله است.

در موقعیت های مختلف صحبت کنید

کی از آموزش ها و روش های افزایش مهارت فن بیان این است که در هر زمان و موقعیتی که برای‌تان ایجاد می‌شود با دیگران صحبت کنید. با این کار علاوه بر اینکه می‌توانید به تقویت فن بیان خود بپردازید، می‌توانید اعتماد به نفس‌تان را افزایش داده و استرس‌تان را نیز کنترل کنید.

نکته مهم این است که سعی نکنید در هر جمعی و در مورد هر موضوعی اظهارنظر کنید. این کار نتیجه خوبی برای شما به همراه نخواهد داشت.

راهکار
در جمع‌های مختلف، موضوع گفتگو را به سمتی هدایت کنید که در مورد آن اطلاعات کافی داشته و به راحتی می‌توانید صحبت کنید. این کار به شما اعتماد به نفس کافی برای حرف زدن می‌دهد.

تقویت فن بیان : با صدای خود مهربان باشید

با صدای خود مهربان باشید تا بتوانید فن بیان خود را بهبود بخشید. کارها و رفتارهایی وجود دارند که به تارهای صوتی ما آسیب وارد می کنند و در نتیجه صدای ما را از بین می‌برند مانند سیگار کشیدن، جیغ زدن، خوردن غذاهای تند و….

راهکار
برای اینکه بتوانید از صدای خود مراقبت کنید لازم است:

جیغ زدن و فریاد زدن را فراموش کنید،
سیگار و دخانیات مصرف نکنید،
از گریه زیاد دوری کنید،
خنده‌های بلند و قهقهه زدن را فراموش کنید،
از خوردن نوشیدنی‌های خیلی سرد و یا خیلی گرم نیز دوری کنید.

سرعت مناسب را پیدا کنید

یکی از راه های جلب توجه مخاطب و آموزش های تقویت فن بیان این است که بتوانید سرعت مناسب بیان هر جمله را برنامه‌ریزی کنید. در برخی از مواقع لازم است برای بیان جملات مهم، با تن صدای بلند و با سرعت بیشتر از حالت عادی و در برخی از مواقع آهسته و با سرعت پایین صحبت کنید.

به عبارت دیگر شما باید مانند بسیاری از سخنرانان بزرگ و مطرح دنیا، با سرعت بیان خود در حین ادای جملات بازی کنید.

موضوع مهم این است که باید سرعتی را انتخاب کنید که به بیان آن مسلط‌تر هستید. اگر شما عادت به تند صحبت کردن دارید، شاید زمانی که بخواهید جمله‌ای را با سرعت پایین بیان کنید، کلمات از یادتان بروند.

راهکار
چندین تمرین برای پیدا کردن سرعت مناسب وجود دارد.

تمرین اول) صدای خود را با سرعت‌های متفاوت در هنگام بیان مطالب ضبط کنید و چندین بار با دقت به آن‌ها گوش دهید. با این روش به خوبی می‌توانید تشخیص دهید که کدام جمله را با کدام سرعت باید بیان کنید تا بتوانید منظور خود را به مخاطب برسانید.
تمرین دوم)خود را در مقام افراد بلند مرتبه تصور کرده و سعی کنید در جایگاه آن‌ها سخنرانی کنید مانند رئیس جمهور، وزیر، معاون، مدیر عامل یک شرکت و….
تمرین سوم( کتاب‌های کودکان را بخوانید. اینگونه کتاب‌ها به دلیل تصویرها و متن‌های پراکنده‌ای که دارند در آرام صحبت کردن شما بسیار موثر هستند.
تمرین چهارم) متن‌هایی از کتاب مورد علاقه خود را بخوانید و ضبط کنید. سپس به صدای ضبط شده خود گوش دهید. حتی می‌توانید این متن را برای دوستان‌تان ارسال کنید تا به شما بازخورد دهند.
تمرین پنجم) سخنرانی‌های افراد بزرگ را با دقت ببینید و بشنوید و در زمان تمرین سعی کنید مانند آن‌ها صحبت کنید.

استرس و آرامش خود را مدیریت کنید

یکی از بهترین راه ها و روش های افزایش و تقویت فن بیان ، مهارت مدیریت استرس و اضطراب است. اگر بتوانید استرس خود را کنترل کنید بدون شک ارائه خوبی داشته، از لرزش صدای خود جلوگیری کرده و مطالب را فراموش نخواهید کرد.

راهکار
قبل از سخنرانی حرکات کششی انجام دهید و در حین سخنرانی نفس عمیق بکشید و آب بنوشید. راهکار بهتر و موثرتر نیز این است که در هنگام صحبت کردن، تن صدای خود را بالاتر ببرید تا لرزش صدای‌تان معلوم نشود.

تقویت فن بیان : از تیکه کلام‌ها دوری کنید

همه ما زمانی که در حال صحبت کردن هستیم و کلمات را به یاد نمی‌آوریم، از تیکه کلام‌هایی مانند «آآآآآآآ، اِممممم، اوممممم، مثلا، برای مثال و…» استفاده می‌کنیم.

استفاده از این کلمات از جذابیت سخنرانی کم کرده و به مخاطب می‌فهماند که ما تمرکز و تسلط کافی برای ارائه مطالب نداریم.

راهکار
تمریناتی وجود دارند که با انجام مکرر آن‌ها به راحتی می‌توانید استفاده از این تیکه کلام‌ها را حتی در مکالمات روزمره خود نیز کاهش دهید و حتی کنار بگذارید.

تمرین اول) ابتدا در رابطه با موضوعی صحبت کنید و صدای خود را به طور کامل ضبط کنید. می‌توانید در حین صحبت با اعضای خانواده و یا جمع‌های دوستانه هم این کار را انجام دهید. سپس به صدای خود با دقت گوش دهید تا بدانید که معمولا از چه تیکه کلامی استفاده می‌کنید.
برای بار دوم که صدای خود را ضبط کردید، کشی را به مچ دست خود ببندید و با هر بار بیان آن تیکه کلام کش را محکم بکشید. این کار به ذهن شما می‌فهماند که استفاده از این کلمه مساوی است با تنبیه. به مرور زمان دیگر از این تیکه کلام استفاده نخواهید کرد.

تمرین دوم)سعی کنید در مواقعی که صحبت خود را فراموش می‌کنید و به دنبال کلمات می‌گردید، مکث کنید. سکوت خیلی بهتر از بیان تیکه کلام‌ها است. این تمرین به مرور زمان باعث می‌شود تا شمرده شمرده صحبت کنید.

تکنیک های تقویت فن بیان : کتاب‌های مختلف بخوانید

یکی از مهمترین راه های تقویت فن بیان ، کتاب خواندن است. شما با کتاب خواندن می‌توانید دایره لغات خود را گسترده‌تر کرده و بهتر و راحت‌تر صحبت کنید.

راهکار
در تکنیک‌های قبلی هم به موضوع مطالعه کتاب اشاره کردیم ولی نکته مهم این است که علاوه بر موضوعی که قرار است در رابطه با آن صحبت کنید، در رابطه با موضوعات مختلف نیز کتاب بخوانید.

کتاب خواندن در حیطه کاری خود به تنهایی مهارت‌های شما را افزایش نخواهد داد.

بیننده و شنونده خوبی باشید

برای اینکه بتوانید گوینده خوبی باشید، باید بیننده و شنونده خوبی باشید.

در حین صحبت کردن با دیگران به زبان بدن افراد موقع صحبت کردن‌شان، توجه کنید. این کار باعث می‌شود تا بدانید برای تاثیرگذاری بیشتر باید زبان بدن‌تان در حین ادای کلمات چگونه باشد و یا چه حرکاتی را نباید انجام دهید.

شنونده بودن نیز به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جدیدی به دست آورده و دایره لغات‌تان را افزایش دهید.

راهکار
برای تبدیل شدن به بیننده و شنونده حرفه‌ای می‌توانید:

فیلم ببینید،
به تئاتر بروید،
پادکست گوش کنید،
در سمینارها و جمع‌های مختلف شرکت کنید.

ارتباط چشمی خود را کنترل کنید

شما باید با دیگران ارتباط چشمی برقرار کنید و از نگاه کردن به در و دیوار و سقف خودداری کنید. در این صورت مخاطب می‌پذیرد که شما با او صحبت می‌کنید.

اما به این موضوع توجه کنید که اگر مراقب ارتباط چشمی خود نباشید، به راحتی حواس‌تان پرت خواهد شد. باید مراقب باشید تا حرکات دیگران تمرکز شما را به هم نزند.

راهکار
در حین صحبت با خانواده و دوستان‌تان به چشم‌های آن‌ها نگاه کنید تا از نگاه کردن به چشم های افراد غریبه فرار نکنید.

نکته قابل تامل این است که اگر حرفه‌ای نیستید به صورت گذرا به مخاطبان خود نگاه کنید و به حرکات‌شان دقت نکنید.

کاربرد تقویت فن بیان در بین دوستان و آشنایان

اگر در یک جمع دوستانه یا در جمع های خانوادگی در مورد مطلبی بحث و تبادل نظر انجام شود و شما بخواهید در این بحث شرکت کنید، لحن صحبت شما باید واضح باشد. صدای شما باید بلند باشد. نباید از صحبت کردن بترسید و … اینها همه مهارت های فن بیان است.

همه ما دیده ایم افرادی که جوک های بی مزه را می توانند طوری تعریف کنند که اگر برای صدمین بار هم که در حال شنیدن آن جوک باشید باز هم ناخودآگاه می خندید. برای هر نوع ارتباطی بین دوستان و آشنایان شما نیاز به فن بیان و سخنوری دارید تا بتوانید دیگران را به سمت خود جذب کنید و فرد خوش مشربی به نظر برسید.

بیش از 74% زمان بیداری را در حال ارتباط برقرارکردن با دیگران هستیم
طبق تحقیقات انجام شده از جانب دانشمندان این حوزه مشخص شده است که انسان ها به طور میانگین بیشتر از 74% از زمانی را که بیدارند، در حال ارتباط برقرارکردن با دیگران هستند. این ارتباط می تواند به شکل حضوری باشد یا تماس تلفنی و مجازی. در واقع حدود 32% از زمان بیداری خود را مشغول صحبت و حرف زدن و 42% را هم مشغول گوش دادن به صحبت های دیگران هستیم.

با کمی فکر کردن به این آمارها می توان متوجه شد که فن بیان قدرتمند و مهارت های ارتباطی چقدر نقش مهمی را در زندگی ما ایفا می کنند و دو مولفه مهم بیان خوب و مهارت های گوش دادن در موفقیت و یا عدم موفقیت انسان ها بسیار موثر هستند.

دقت کنید که این مهارت از همان زمان کودکی مورد نیاز ماست. پس برای داشتن فن بیان عالی در بزرگسالی، بهتر است که از همان زمان کودکی این مهارت بی نظیر را به فرزندان خود آموزش دهیم.

آموزش فن بیان کودکان

تقویت فن بیان به کودکان کاری است که نیاز به حوصله فراوان دارد. کودکان دوست دارند همه چیز را با بازی آموزش ببینند و به همین علت است که اگر تصمیم بگیرید مطالب مربوط به فن بیان را با روش‌های مخصوص بزرگسالان به کودکان آموزش دهید، بدون شک موفق نخواهید شد و او را از این موضوع دلزده خواهید کرد. بهتر است برای انجام این کار افرادی را انتخاب کنید که در این حوزه تخصص دارند و می توانند این کار را به خوبی انجام دهد. زیرا فن بیان کودکان دارای تکنیک های ویژه ای است و باید از جهات مختلف مورد بررسی قرار بگیرد.

فن بیان در کودکان دارای حوزه های اصلی می‌باشد که زیربنای داشتن یک فن بیان قوی برای کودک به شمار می روند. مانند زبان بدن، توانایی جمله سازی، دایره واژگان و…

بنابراین نیاز است که در هر یک از این حوزه ها به طور جداگانه تمرکز شود و تمام مسائل مربوط به حوزه به کودک آموزش داده شود. می توانید برای تقویت فن بیان از کتاب ها و بازی هایی که در این زمینه برای کودکان طراحی شده اند و در نظر گرفته شده است استفاده کنید. بدون شک بسیار موثر خواهد بود و می تواند تا حد قابل توجهی مهارت کودک شما را بالا ببرد.

به همین جهت ما هم مقاله ای با موضوع تقویت فن بیان کودکان به طور جداگانه برای شما نوشته ایم که خواندن آن را هم به شدت به شما توصیه می‌کنم؛ چرا که همان طور که گفتم برای باید برای آموزش این مهارت به بچه ها، ابتدا به خوبی آموزش دید.

از همان دوران کودکی اعتماد به نفس، نقش اساسی در زندگی فرزندان ما ایفا میکند و مطمئنا برای داشتن فن بیان عالی و اصولی لازم است که این مهارت را در خود تقویت کنند و از آنجایی که گرفتن ژست افراد با اعتماد به نفس میتواند شما را مانند آنها کنند به شما توصیه میکنم که مقاله زبان بدن اعتماد به نفس را مطالعه کنید.

چرا یادگیری راه های تقویت فن بیان لازم است؟

در واقع شما هرچه زیباتر، شمرده تر و با احساس تر صحبت کنید، کلام تان تاثیرگذاری و نفوذ بیشتری داشته و در نتیجه به رابطه شما با اطرافیان تان بهبود می‌بخشد.

برای حفاظت از صدای  خود چه باید کرد؟

نفس عمیق بکشید و با استفاده از الگوهای تنفسیِ مناسب، گام اول را در این راه محکم بردارید. اگر به‌جای تنفسِ عمیق شکمی، از راه سینه و سطحی تنفس صحیح داشته باشید، صدای تان ضعیف تر و وحشت‌زده به‌نظر می‌رسد، همچنین این کار می تواند باعث کشش غیرضروری تارهای صوتی تان شود.