سکته مغزی یا ایسکمی مغزی، وقوع مسدود شدن یا کاهش جریان خون به مغز است که باعث ایجاد آسیب و مرگ سلول‌های مغزی می‌شود. این وقوع می‌تواند ناشی از یک خونرسانی ناکافی به مغز باشد که می‌تواند به دلیل یک جریان خون متوقف شده (سکته ایسکمیک) یا یک خونرسانی خونی ناکافی (سکته هموراژیک) رخ دهد.
سکته مغزی می‌تواند علائمی مانند ضعف یا فلج در یک یا هر دو طرف بدن، مشکل در گفتار، مشکل در بینایی، سردرد شدید، سرگیجه، عدم تعادل و مشکلات حافظه و تمرکز را ایجاد کند. علائم و شدت آنها بستگی به محل و میزان آسیب دیدگی مغز دارد.
سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به درمان فوری دارد. در صورت مشاهده هرگونه علامت سکته مغزی، باید فوراً به خدمات اورژانسی مراجعه کرده و درمان مناسب را دریافت کنید.
علائم سکته مغزی
علائم سکته مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. ضعف یا فلج در یک یا هر دو طرف بدن: این ممکن است شامل ضعف یا فلج در صورت، دست، پا، یا هر دو طرف بدن باشد. ممکن است شخص نتواند حرکت کند یا حرکاتش نامنظم و غیرطبیعی باشد. در صورت بروز ضعف یا فلجی به کاردرمانی بزرگسالان مرکز توانبخشی طراوت تهرانسر مراجعه نمایید.
2. مشکل در گفتار: شخص ممکن است دچار مشکل در صحبت کردن شود. این ممکن است شامل ناتوانی در تلفظ کلمات، گیجی در ساخت جملات، یا صحبت کردن با صدای غیرطبیعی باشد. در صورت ابتلا به اختلالات گفتاری به گفتار درمانی بزرگسالان مرکز توانبخشی طراوت مراجعه کنید تا مورد ارزیابی دقیق قرار بگیرید.
3. مشکل در بینایی: شخص ممکن است دچار مشکل در بینایی شود. این ممکن است شامل کاهش تمرکز بینایی، دیدن دوتایی، کاهش دید در یک یا هر دو چشم، یا کوری در یک یا هر دو چشم باشد.
4. سردرد شدید: سردرد ناگهانی و شدید ممکن است یک علامت سکته مغزی باشد. این سردرد ممکن است همراه با تهوع، استفراغ، یا حساسیت به نور باشد.
5. سرگیجه و عدم تعادل: شخص ممکن است دچار سرگیجه شود و احساس عدم تعادل کند. ممکن است حرکت کردن، ایستادن، یا تغییر وضعیت بدن برای شخص دشوار باشد.
6. مشکلات حافظه و تمرکز: شخص ممکن است دچار مشکلات در حافظه، تمرکز، یا درک اطلاعات شود. ممکن است دشواری در یادآوری اطلاعات یا درک مفاهیم ساده رخ دهد.
اگر شما یا کسی دیگری این علائم را تجربه می‌کنید، باید فوراً به خدمات اورژانسی مراجعه کنید، زیرا سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به درمان فوری دارد.
راه های پیشگیری از سکته مغزی
برخی از راه‌های پیشگیری از سکته مغزی عبارتند از:
1. حفظ فشار خون سالم: کنترل و مدیریت فشار خون بالا (فشار خون بالاتر از ۱۳۰/۸۰ میلیمتر جیوه) می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد. برای این منظور، می‌توانید سبک زندگی سالمی را رعایت کنید، از مصرف نمک بیش از حد خودداری کنید، و در صورت نیاز داروهای معرفی شده توسط پزشک را مصرف کنید.
2. مراقبت از قلب و عروق: حفظ سلامت قلب و عروق نقش مهمی در پیشگیری از سکته مغزی دارد. برای این منظور، می‌توانید فعالیت بدنی منظم داشته باشید، سیگار کشیدن را کنار بگذارید، مصرف الکل را محدود کنید، و رژیم غذایی سالم و متنوعی را رعایت کنید.
3. کنترل دیابت: اگر دیابت دارید، مدیریت مناسب آن می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد. برای این منظور، باید رژیم غذایی مناسب را رعایت کنید، داروهای معرفی شده توسط پزشک را مصرف کنید، و به طور منظم سطح قند خون خود را کنترل کنید.
4. تغذیه سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع که شامل میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، غلات کامل، مواد غذایی کم چرب و کم نمک است، می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
5. فعالیت بدنی منظم: انجام فعالیت بدنی منظم و معتدل مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و یا تمرینات هوازی می‌تواند عوامل خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
6. کنترل وزن: حفظ وزن سالم و کاهش وزن در صورت لزوم می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
7. کاهش استرس: مدیریت استرس و اضطراب می‌تواند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند. می‌توانید از روش‌های مانند مدیتیشن، یوگا، تمرینات تنفسی و یا هر فعالیت آرام‌بخش دیگری که برای شما موثر است، استفاده کنید.
مهم است که با پزشک خود درباره روش‌های پیشگیری از سکته مغزی صحبت کنید و راهنمایی‌های خاص برای شرایط شما را دریافت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به سایت مرکز توانبخشی طراوت تهرانسر که دارای بخش های گفتار درمانی تهرانسر ، کاردرمانی تهرانسر ، ارتوپد فنی و نوروفیدبک می باشد مراجعه کنید.
درمان سکته مغزی
برخی از راه‌های پیشگیری از سکته مغزی عبارتند از:
1. حفظ فشار خون سالم: کنترل و مدیریت فشار خون بالا (فشار خون بالاتر از ۱۳۰/۸۰ میلیمتر جیوه) می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد. برای این منظور، می‌توانید سبک زندگی سالمی را رعایت کنید، از مصرف نمک بیش از حد خودداری کنید، و در صورت نیاز داروهای معرفی شده توسط پزشک را مصرف کنید.
2. مراقبت از قلب و عروق: حفظ سلامت قلب و عروق نقش مهمی در پیشگیری از سکته مغزی دارد. برای این منظور، می‌توانید فعالیت بدنی منظم داشته باشید، سیگار کشیدن را کنار بگذارید، مصرف الکل را محدود کنید، و رژیم غذایی سالم و متنوعی را رعایت کنید.
3. کنترل دیابت: اگر دیابت دارید، مدیریت مناسب آن می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد. برای این منظور، باید رژیم غذایی مناسب را رعایت کنید، داروهای معرفی شده توسط پزشک را مصرف کنید، و به طور منظم سطح قند خون خود را کنترل کنید.
4. تغذیه سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع که شامل میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، غلات کامل، مواد غذایی کم چرب و کم نمک است، می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
5. فعالیت بدنی منظم: انجام فعالیت بدنی منظم و معتدل مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و یا تمرینات هوازی می‌تواند عوامل خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
6. کنترل وزن: حفظ وزن سالم و کاهش وزن در صورت لزوم می‌تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
7. کاهش استرس: مدیریت استرس و اضطراب می‌تواند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند. می‌توانید از روش‌های مانند مدیتیشن، یوگا، تمرینات تنفسی و یا هر فعالیت آرام‌بخش دیگری که برای شما موثر است، استفاده کنید.
