زنگ زدگی شیرآلات یکی از معضلات مهم در نگهداری از شیر های فلزی می باشد. اگر شیرالات دستشویی و حمامتان دچار زنگ زدگی شده است با ترفند هایی که در سادمگ یادتان می دهیم از شر این زنگ زدگی ها خلاص خواهید شد.
علت ایجاد لکه های زنگ زدگی چیست ؟
عوامل مختلفی در محیط باعث ایجاد زنگ زدگی در شیرآلات می شود که مهمترین آن ها عبارتند از:
- رطوبت موجود در فضا موجب ایجاد زنگ در شیرآلات حمام، سرویس بهداشتی و… می باشد.
- گرمای بالا که اغلب شیرآلات آشپزخانه در معرض گرما هستند احتمال زنگ زدگی آن ها وجود دارد.
چگونه متوجه زنگ زدگی شیر شویم ؟
زنگ زدگی شیر با رنگ قهوهای متمایل به قرمز و کثیف ظاهر میشود و کمکم روی سطوح فلزی شیر خود را نشان میدهد.
دیگر علائم زنگ زدگی شیر عبارتاند از:
- شکنندگی و از بین رفتن رنگ فلز شیر
- ایجاد یک پوشش قهوهای مایل به قرمز یا مایل به زرد روی باکس و لولههای فلزی شیر
- ضعیف شدن فلز شیر
- قهوهای، قرمز و یا نارنجی شدن مایع درون فلز شیر
چگونه زنگ زدگی شیرآلات را از بین ببریم ؟
همانطور که پیش تر نیز اشاره شد زنگ زدن شیرآلات از موارد طبیعی است که برای تمامی شیرآلات امکان ایجاد آن وجود دارد اما در شیرآلات بی کیفیت این پدیده زودتر رخ می دهد، بنابراین در ادامه به راهکارهای اصولی برای از بین بردن زنگ زدگی از روی شیرآلات می پردازیم تا بتوانید برای برق انداختن شیرآلات اقدام کنید.
استفاده از اسید سیتریک برای از بین بردن زنگ زدگی شیرآلات
از لیموی تازه، گریپ فروت، آبلیموی تازه یا اسید سیتریک که در اغلب داروخانه ها موجود است می توانید برای پاک کردن زنگ زدگی شیرآلات استفاده کنید، اگر قصد دارید از میوه های تازه استفاده کنید ابتدا قسمتی از آن را برش بزنید و در نمک یا جوش شیرین قرار دهید و سپس بر روی ناحیه زنگ زده قرار دهید تا زنگ زدگی ها از بین برود.
همچنین می توانید با استفاده از آب لیمو و جوش شیرین خمیری بسازید و آن را روی ناحیه زنگ زده قرار دهید، سپس همان بخش را با استفاده از یک پلاستیک یا سلفون کاملا بپوشانید و 45 دقیقه صبر کنید تا به صورت کامل تمامی اثر زنگ زدگی از بین برود. برای استفاده از پودر نیز لازم است آن را با آب ترکیب کنید و پس از قرار دادن آن بر روی محل زنگ زده با استفاده از برس نسبتا ضخیم تمام اثرات زنگ زدگی را از روی شیرآلات پاک کنید.
استفاده از سرکه سفید برای پاک کردن زنگ زدگی
سرکه سفید پیشنهاد خوبی برای پاک کردن لکه های سخت زنگ زده از روی شیرآلات است که می توانید برای از بین بردن لکه ها سرکه سفید را به صورت هفتگی بر روی شیرآلات خود اسپری کنید و سپس با استفاده از یک برس نسبتا زبر نواحی زنگ زده را تمیز کنید، فراموش نکنید پس از پایان این مراحل تمام محل آب کشی شود.
خمیردندان برای تمیز کردن جرم و رسوب شیرآلات
خمیردندان را مستقیما روی ناحیه مورد نظر حتی سطوح فلزی بزنید و اجازه دهید که مدتی قبل از اسکراب یا پاک کردن، خمیر دندان روی سطح بماند و سپس آن را با آب و صابون شستشو دهید.
استفاده از خمیر جوش شیرین برای از بین بردن زنگ شیرآلات
جوش شیرین یا کربنات سدیم نیز برای از بین بردن زنگ شیرآلات موثر است و حتی برای لکه های روشن زنگ زدگی بر روی شیرآلات نیز موثر است؛ نحوه استفاده از آن به این صورت است که ابتدا مقداری جوش شیرین را با آب ترکیب می کنید و سپس خمیر بدست آمده را قسمتی از شیرآلات که زنگ زده قرار می دهیم و حدود 45 دقیقه به آن زمان می دهیم تا کاملا لکه های زنگ را در خود حل کند سپس با استفاده از آب آن را پاک کرده و نتیجه آن را مشاهده می کنیم.
هیدروژن پراکسید
این ماده را با کمی پودر بیلچ یا سفیدکننده یا لیموترش مخلوط کنید و یک پاک کننده قوی از آن بسازید.
سیب زمینی برای پاک کردن زنگ زدگی
یکی از روش های خانگی برای پاک کردن زنگ زدگی از شیرآلات استفاده از سیب زمینی است که می توانید ابتدا بخشی از شیر که دچار زنگ زدگی شده است را با محلول آب گرم و صابون تا چند دقیقه شست وشو دهید سپس با استفاده از سیب زمینی که برش خورده است بعنوان یک اسکراب زنگ زدگی را از بین ببرید. این روش برای لکه های جزئی موثر است.
استفاده از ملاس
از ملاس معمولاً برای تهیه غذاهای شیرین استفاده می شود اما این ماده در از بین بردن زنگ زدگی فلزات نیز بسیار موثر است. اسیدها و مواد شیمیایی موجود در ملاس، زنگ زدگی را از فلز برداشته و باعث شفافیت آن می شود.
- 10 تا 12 قسمت آب را با 1 قسمت ملاس ترکیب کنید و در یک کاسه بزرگ بریزید.
- فلزات زنگ زده را در این محلول قرار دهید و اجازه دهید برای چند ساعت خیس بخورند.
- می توانید فلز را بردارید و ببینید که زنگ زدگی از بین رفته است یا نه. اگر آثار زنگ زدگی هنوز هم روی فلز وجود دارند، اجازه دهید فلز چند ساعت دیگر خیس بخورد.
- پس از رفع کامل زنگ زدگی، می توانید فلز را با استفاده از آب بشویید و خشک کنید.
استفاده از کرم تارتار برای تمیز کردن شیرآلات
استفاده از یک قاشق چایخوری کرم تارتار همراه با کمی آبلیمو، جوش شیرین و هیدروژن پراکسید خمیری تشکیل می شود که برای از بین بردن زنگ زدگی شیرآلات موثر است؛ خمیر ایجاد شده را روی نواحی زنگ زده بگذارید و 40دقیقه تا یک ساعت صبر کنید سپس با استفاده از مسواک قدیمی و غیرقابل استفاده همان قسمت را مسواک بزنید تا به صورت کامل آثار زنگ زدگی از بین برود.
در صورتی که پس از یکبار استفاده از این ترکیب تمام زنگ از شیرآلات از بین نرفت می توانید این مراحل را مجددا تکرار کنید تا شیرآلات شما کاملا تمیز شود و هیچ گونه اثری از زنگ باقی نماند.
نوشابه برای از بین بردن زنگ زدگی شیرآلات
نوشابه دارای اسید سیتریک است که به راحتی می تواند آثار زنگ زدگی را از شیرآلات پاک کند، اما این روش برای از بین بردن لکه های ظریف و زنگ زدگی در مراحل اولیه است؛ برای استفاده نوشابه را روی شیرآلات بریزید و با استفاده از یک برس یا مسواک قدیمی تمام سطح زنگ زده را برس بکشید، این مراحل را چندبار تکرار کنید و بگذارید نوشابه تا چند دقیقه بر روی سطح بماند در نهایت با استفاده از آب کاملا شیرآلات را تمیز کنید.
آب تمر هندی
از آب تمر هندی برای پاک سازی ظروف مسی و برنجی استفاده می شود. این ماده به دلیل داشتن خاصیت اسیدی، در از بین بردن زنگ زدگی فلزات مفید است.
- یک ظرف بردارید و مقداری آب تمر هندی در آن بریزید و کمی آن را بجوشانید.
- سپس فلزات زنگ زده را در آن بریزید و بگذارید چند ساعت بماند.
- پس از آن فلز را بسایید، با استفاده از آب بشویید و با کمک یک پارچه خشک کنید.
- می توانید این روند را تا زمانیکه از شر زنگ زدگی خلاص شوید، تکرار کنید.
از اسکرابهای ملایم کمک بگیرید
اسکرابهای ملایم مانند جوش شیرین، نمک خوراکی و یا پودر پوکه (پودر سنگ پا ) را میتوان به تنهایی یا با هر یک از پاککنندههای اسیدی استفاده کرد. آنها به قدری ملایم هستند که از آسیب رسیدن به متریال چینی، فایبر گلاس یا مینای وسایل حمام جلوگیری کنند. برای دریافت بهترین نتیجه، همیشه سطح لکهدار را با آب یا یک پاککننده مناسب خیس کنید و در حین استفاده از اسکراب، ناحیه را مرطوب نگهدارید.
7-پاک کننده های تجاری برای از بین بردن زنگ زدگی شیرآلات
آخرین قدم استفاده از پاک کننده های تجاری است که بصورت آماده برای پاک کردن انواع زنگ زدگی در فروشگاه ها موجود است و در بطری های اسپری قرار دارد که شامل مواد شیمیایی قوی از جمله اسید فسفریک می باشد که به راحتی زنگ زدگی را در خود حل می کند اما به دلیل سمی بودن این ماده اغلب توصیه یم شود از روش های خانگی استفاده کنید و در صورتی که هیچ یک از روش ها کارساز نبود و لکه های زنگ زدگی بر روی شیرآلات باقی ماند از این پاک کننده ها استفاده کنید.
ریواس برای از بین بردن زنگ زدگی شیرآلات
ریواس یک محلول سبز رنگ است که برای از بین بردن زنگ زدگی روی لباس های رنگی به کار می رود؛ مخصوصا اگر میزان زنگ زدگی گسترده باشد. کمی آب جوش را با ریواس مخلوط کنید و بعد از بیست دقیقه جوشیدن، زیر آن را خاموش کنید و سپس آن را روی محل مورد نظر ریخته و اجازه دهید که به خورد پارچه برود. زمانی که لکه ها از بین رفتند، لباس را مثل همیشه شستشو دهید.
گوجه فرنگی
یک عدد گوجه فرنگی را از وسط نصف کنید و بخشی از آن را روی محل زنگ زدگی بزنید. برای اثربخشی بیشتر کمی نمک نیز اضافه کنید.
چطور از زنگ زدگی شیرآلات جلوگیری کنیم ؟
حتی شیرآلات ضد زنگ هم تحت شرایط خاصی، دچار خوردگی میشوند. به همین دلیل، در صورت یادگیری روشهای جلوگیری از زنگ زدگی شیرآلات، دیگر لازم نیست هزینههای بیشتری متحمل شویم. شیرآلات فلزی، دچار دو نوع خوردگی میشوند. خوردگی شیمیایی و خوردگی الکتروشیمیایی. درواقع، زنگ زدن فلزات، در اثر تعامل آنها با محیط اطراف و بهصورت خودبهخودی ایجاد میشود. بااینحال، روشهایی هم برای جلوگیری از این فرآیند وجود دارد. در ادامه میتوانید با برخی از این روشها آشنا شوید.
۱- شیرآلات مناسبی خریداری کنید
شما باید شیرآلات موردنظر خود را با توجه به مکانی که قرار است آنها را نصب کنید، انتخاب کنید. برای مثال، اگر شیرآلاتی نیاز دارید که قادر هستند در برابر ولتاژ، دمای بالا و فشار مقاومت کنند، شیرآلات فولادی برای شما مناسب هستند. این نوع شیرآلات در صورتی که با اتصالات استیل نصب شوند مقاومت بالاتری پیدا می کنند. در نتیجه انتخاب درست، شرایط محیطی تأثیر چندانی بر روی شیرآلات نخواهد داشت. بهتر است برای آشنایی با انواع شیرآلات، سایت شرکت کالای صنعت نفت را چک کنید.
۲- شیرآلات را رنگ کنید
یکی از مؤثرترین راههای جلوگیری از زنگ زدگی شیرآلات، رنگ کردن آنها است. درون رنگها، رزین مصنوعی، دوغاب پلاستیک، روغن نباتی، حلال و مواد دیگری وجود دارد، که از زنگ زدن شیرآلات جلوگیری میکنند. رنگ، با پوشاندن سطح فلزی شیرآلات، آنها را نسبت به محیط اطرافشان عایقبندی میکند و بهاینترتیب مانع زنگ زدن آنها میشود.
۳- از شیرآلات غیرفلزی استفاده کنید
مواد غیرفلزی، مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی نشان میدهند. اگر مقاومت شیرآلات در برابر فشار و دمای زیاد، اهمیت چندانی برایتان ندارد، بهتر است از شیرآلات غیرفلزی استفاده کنید. بهاینترتیب، نهتنها مشکل زنگ زدگی شیرآلات حل میشود، بلکه در مصرف فلزات گرانبها و هزینهی خرید شیرآلات هم صرفهجویی میکنیم. اغلب شیرآلات غیرفلزی، از نایلون، پلی تترافلورواتیلن و سایر پلاستیکها ساخته میشوند.
۴- ایجاد محافظ الکتروشیمیایی
دو نوع حفاظت الکتروشیمیایی، برای جلوگیری از زنگ زدگی شیرآلات وجود دارد: حفاظت آندی و حفاظت کاتدی. حفاظت آندی، برای محافظت از آند فلز، در جریان مستقیم ایجاد میشود. به این شکل که پتانسیل آند، در جهت مثبت افزایش پیدا میکند. زمانی که این پتانسیل بهاندازه کافی افزایش یافت، روی سطح آند فلزی، یک پوشش محافظ تشکیل میشود. حفاظت آندی برای فلزاتی که بهراحتی دچار خوردگی میشوند، مناسب است. در محافظت کاتدی، پتانسیل کاتد در جهت منفی کاهش پیدا میکند. زمانی که این پتانسیل تا حد مشخصی کاهش یافت، سرعت خوردگی شیرآلات هم کاهش پیدا میکند.
۵- پاشش حرارتی
پاشش حرارتی، فرآیندی است که طی آن، پوششی بر روی قطعات فلزی شیرآلات ایجاد میشود. این فناوری جدید، برای محافظت و تقویت سطح شیرآلات به کار میرود. بیشتر فلزات و آلیاژهای آنها، مانند سرامیک اکسید فلز، کامپوزیتهای سرامیک فلزی و ترکیبات سخت فلزی را میتوان با استفاده از پاشش حرارتی، در برابر زنگ زدگی مقاوم کرد. شما میتوانید در سایت شرکت کالای صنعت نفت، با خدماتی که برای جلوگیری از خوردگی شیرآلات انجام میشود، آشنا شوید. علاوه بر خوردگی برای جلوگیری از ترکیدگی لوله در صنایع و جریان های شدید آب، از نوعی شیر مخصوص به نام شیرآلات فشار شکن استفاده می شود.
۶- کنترل محیط اطراف شیرآلات
تمیز کردن، پاکسازی و روغنکاری منظم، یک اقدام مؤثر در جلوگیری از زنگ زدگی شیرآلات است. زیرا محیط اطراف شیرآلات، اغلب پر از بخارآب و دود است. افزایش دمای محیط و آلودگی هوا، فرآیند زنگ زدگی شیرآلات را در محیطهای بسته، تسریع میکند. در اینگونه موارد، باید از دستگاههای خنککننده، یا تهویه، برای سالم نگهداشتن شیرآلات استفاده شود.
نکات مهم برای از بین بردن زنگ زدگی شیرآلات
- برای از بین بردن زنگ زدگی فلزات می توانید از مسواک، کاغذ سنباده و سایر برس های ساینده استفاده کنید و با کمک آنها فلزات زنگ زده را بسایید.
- پس از آنکه زنگ زدگی فلزات را از بین بردید و آنها را با آب شستشو دادید، مطمئن شوید که قبل از استفاده کاملاً خشک شده اند.
- اگر با استفاده از یک روش نتیجه نگرفتید، می توانید از روش های دیگر استفاده کنید و به نتایج دلخواه برسید.
- همیشه سعی کنید فرآیند رفع زنگ زدگی را در مکان های باز انجام دهید زیرا مواد شیمیایی زیادی هنگام انجام این فرآیند آزاد می شوند. این مواد شیمیایی به صورت بخارهایی منتشر می شوند که برای بدن انسان مضر هستند.
- سعی کنید هنگام استفاده از سرکه، بوراکس و اسید سیتریک احتیاط کنید زیرا غلظت بالایی دارند و ممکن است برای شما مضر باشند. این مواد را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- گاهی اوقات ممکن است مراحل از بین بردن زنگ زدگی، به لباس های شما آسیب برساند. اگر این اتفاق افتاد، تنها کاری که باید انجام دهید این است که فقط چند قطره لیمو بریزید و اجازه دهید کمی بماند. سپس لباس را با استفاده از آب بشویید.
- ساییدن زنگ زدگی فلزات را می توان با استفاده از کاغذ سنباده، فرچه سیمی یا فویل آلومینیوم نیز انجام داد. این وسایل زنگ زدگی را به طور کامل از بین می برند و باعث تمیز شدن فلز می شوند.
- برای جلوگیری از زنگ زدگی هر وسیله یا قطعه می توانید یک لایه رنگ روی آن بزنید یا وسایل را از رطوبت دور نگه دارید تا از زنگ زدگی آنها جلوگیری شود.
- راه دیگر برای جلوگیری از زنگ زدگی فلزات این است که قبل از قرار دادن آنها در یک مکان، به آنها یک لایه روغن بزنید.
- سرکه یا آبلیمو، به دلیل ماهیت اسیدی خود ممکن است موجب سیاه شدن ابزار شوند. اما شست و شو با آب موجب رفع این تیرگی می شود.
- همیشه هنگام استفاده از روش های فوق از دستکش استفاده کنید زیرا ممکن است آهن یا هر فلز دیگری به پوست دست شما آسیب برساند.
- اگر هر قسمت از پوست آسیب دید، بی توجهی نکنید و به پزشک مراجعه نمایید.
- بعد از استفاده از سرکه و بوراکس، ظروف را کاملاً بشویید زیرا این مواد بسیار اسیدی هستند و اگر مقدار کمی از آن ها روی فلز باقی بماند، مضر است.
- اگر وسایل فلزی بزرگ هستند و نمی توانید آنها را در محلول ها غوطه ور کنید، بهتر است یک پارچه را به محلول آغشته کنید و فلزات را با آن بپوشانید.