سبزه عید هسته نارنج یکی از زیباترین و پرطرفدارترین سبزه هاست که این روزها برای صرفه جویی در مصرف گندم و جلوگیری از هدر رفتن غلات به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. اگر قصد دارید این سبزه زیبا و پر پشت را خودتان در منزل آماده کنید با این مقاله همراه شادمگ باشید.
چرا هسته نارنج بکاریم؟
به طور معمول برای کاشت سبزه عید از گندم و برخی از انواع غلات و حبوبات استفاده می‌شود که بعد از ۱۳ روز عید شروع به پوسیدگی و خراب شدن میکند. از طرفی ریختن این سبزه‌های پوسیده موجب زشت شدن محیط اطراف ما و از بین بردن مقدار زیادی منبع غذایی می‌شود.
از همین رو در چند سال اخیر پیشنهاد شده است که به جای استفاده از این نوع سبزه‌ها از هسته نارنج و مرکبات استفاده شود. ماندگاری این سبزه‌ها بسیار زیاد است و امکان انتقال آن‌ها به داخل خاک و کاشت یک نهال پرتقال و نارنج نیز به راحتی وجود دارد.
به علاوه با این روش شما می‌توانید در روز سیزده به در به جای دور ریختن سبزه‌های پوسیده عید، یک نهال زیبا و سبز به طبیعت هدیه دهید و با این کار به محیط زیست نیز کمک کنید.
روش کاشت سبزه نارنج
بهترین زمان برای کاشت هسته نارنج و سایر مرکبات به عنوان سبزه سفره هفت سین، اواخر بهمن یا روزهای ابتدایی اسفند است. بذر گیاه نارنج باید در بهمن آماده شود. زیرا به حدود دو هفته زمان نیاز دارد تا جوانه بزند. برای کاشت سبزه نارنج در خانه لازم است مراحل زیر را به دقت انجام دهید تا بتوانید سبزه ای سرسبز و زیبا داشته باشید.
مراحل سبز کردن هسته نارنج
ابتدا دانه های نارنج یا پرتقال و … را به مدت ۴۸ ساعت در آب بخیسانید. خیس کردن سبب می شود تا پوست هسته به راحتی جدا شود.
پس از یک روز خیس خوردن، پوست هسته به راحتی جدا می شود. به این ترتیب، کمترین آسیبی به هسته وارد نمی شود.
جدا کردن پوست هسته ها باید با دقت زیاد انجام شود. این کار موجب می شود بذر ها زود تر جوانه بزنند. البته انجام این کار اختیاری است.
بذرهایی که پوست آن ها جدا شده را مجددا داخل آب قرار دهید تا خشک نشوند.
پس از گذشت ۲۴ ساعت، گلدانی را با خاک پر کرده و دانه ها را در دل خاک بکارید.
یک سوراخ در انتهای گلدان ایجاد کنید. این کار موجب می شود تا فضایی برای خروج آب داشته و ریشه فاسد نشود.
تعیین فاصله بذر ها در گلدان
چگونگی فاصله بذر ها از یکدیگر مهم است. آن ها را نه خیلی با فاصله زیاد و نه خیلی کنار یکدیگر بکارید. بهتر است بذرها یک تا دو سانتی متر از هم فاصله داشته و عمق آن ها در خاک نیز ۲ سانتی متر باشد.
روی دانه ها را یک لایه نازک خاک قرار داده و روی این لایه را با سنگ ریزه بپوشانید.
سعی کنید با اسپری کردن، سطح خاک را به طور مرتب مرطوب نگاه دارید.
می توانید در ۲ روز اول کاشت، روی دانه ها را با پلاستیک پوشانده و چند بار آبیاری کنید.
گلدان را در فضای نورگیر قرار دهید. این کار به رشد زودتر جوانه ها کمک می کند.
بهترین زمان کاشت سبزه عید با هسته نارنج
به طور کلی بین یک تا چهارده روز طول می کشد تا بذر نارنج و مرکبات جوانه بزند.
اگر شرایط محیط مساعد باشد، معمولا اولین نشانه‌های سبز شدن بین دو تا پنج هفته نمایان می شود.
پس از رشد کردن جوانه ها، آن ها به نشاهایی کوچک تبدیل می شوند که نیازی به نور مستقیم ندارند.
در نهایت پس از گذشت ۲ سال می توان گلدان کوچک سبزه نارنج را به باغچه انتقال داد. فضای بزرگ تر این امکان را فراهم می کند تا نهال رشد کرده و به درخت تبدیل شود.
آموزش کاشت سبزه نارنج با پوست
جدا کردن پوست هسته نارنج موجب می‌شود تا سبزه شما زودتر رشد کند و بزرگ شود. اما اگر چند ماه زودتر در فکر درست کردن سبزه نارنج افتاده‌اید، بهتر است که هسته‌های نارنج را بدون جدا کردن پوست دور آن سبز کنید. برای این کار باید ۳ تا ۴ روز هسته های نارنج را در آب بخیسانید.
سپس آن‌ها را داخل دستمال نخی و نم داری قرار دهید و در مکانی گرم و نورگیر بگذارید. اجازه دهید ۲ تا ۳ هفته هسته‌ها داخل آب بمانند و در این مدت هر روز آن‌ها را با اسپری خیس کنید. بعد از جوانه زدن هسته‌های نارنج می‌توانید آن‌ها را داخل خاک بکارید.
روش سبز کردن سبزه نارنج در آب
برای درست کردن سبزه نارنج در آب باید برای ۲ روز دانه‌های نارنج را در آب بریزید و بعد پوست آن‌ها را جدا کنید. حالا یک ظرف شیشه‌ای را پر از آب کنید. کف یک ظرف پلاستیکی چند سوراخ ایجاد کنید و آن را روی ظرف شیشه‌ای قرار دهید.
حالا ظرف پلاستیکی سوراخ دار را رو ظرف شیشه‌ای پر از آب قرار دهید. دانه‌های نارنج را داخل ظرف سوراخ‌دار بریزید. سپس یک پارچه نخی روی دانه‌ها قرار دهید و آن را هر روز اسپری کنید. بعد از این که دانه‌ها رشد کردند و ریشه دادند، ریشه‌ها از داخل سوراخ وارد آب می‌شوند.
حتما بخوانید طرز تهیه آش ابودردا چهارشنبه سوری + تاریخچه و نکات جالب
در این شرایط دیگر نیازی به آبیاری سبزه نیست و سبزه شما از آب ظرف زیری سیراب می‌شود. برای کاشت سبزه نارنج در تنگ ماهی نیز باید درست به همین روش عمل کنید.
مزایای استفاده از سبزه نارنج برای سفره هفت سین
سبز کردن دانه گیاهان و قرار دادن آن در سفره هفت سین در ایام عید نوروز از سنت های دیرین ما ایرانیان است. سبزه گیاهان نماد روزی و برکت در سال جدید بوده و جایگاهی ویژه در باور های مردم این سرزمین دارد. برای این منظور اغلب از دانه های گندم، عدس، ماش، ریحان، جو، مرکبات و … استفاده می شود.
مزایای استفاده از سبزه نارنج برای سفره هفت سین
عدس، گندم، ماش و … همگی از دانه های خوراکی برای زنجیره غذایی انسان ها هستند که با زحمت و صرف منابع آبی و انرژی تولید می شوند. برای رویاندن یک سبزه عدس زیبا حداقل به ۱ پیمانه از این دانه نیاز است. این دانه ها پس از سبز شدن دیگر استفاده ای نداشته و از بین می روند.
این در حالی است که در سبزه نارنج و یا هسته دیگر مرکبات، تنها از هسته های غیر قابل استفاده میوه ها استفاده می شود. ریشه های این سبزه مانند گندم نمی گندد. در صورتی که به خوبی نگهداری شود، برگ هایش زرد نمی شود. در نتیجه، پسماند جدیدی را روانه محیط زیست نخواهد کرد.
علاوه بر این، پس از چند ماه نگهداری دوباره می توان آن ها را به چرخه طبیعت باز گرداند. این کار سبب می شود سبزه ها به نهال های زیبا و سپس به درخت های میوه تبدیل شوند.
به همین دلیل، امروزه سبزه نارنج، لیمو، پرتقال و مرکبات دیگر مخصوصا طرفداران زیادی دارند. این سبزه ها با داشتن برگ های سبز و چرمی مانند خود، جلوه ای خاص به سفره های هفت سین می بخشند.
نکات در مورد سبزه عید هسته نارنج و مرکبات
جدا کردن پوست هسته نارنج موجب می‌شود تا جوانه‌های نارنج زودتر رشد کنند.
بعد از کاشت نارنج حواستان باشید که خاک گلدان همیشه مرطوب باشد و با اسپری خاک را مرطوب کنید.
سبزه نارنج در آب به خوبی رشد نمی‌کند و برای بزرگ شدن باید آن را در خاک بریزید.
در طرز تهیه سبزه عید با هسته پرتقال و نارنج بهتر است از خاک معمولی سبک و خاک برگ استفاده کنید. به منظور سالم‌تر ماندن خاک بهتر است کمی زغال نیز به خاک برگ اضافه کنید. بهترین خاک برای کاشت سبزه هسته نارنج استفاده از ترکیب ۶۰ درصد کوکوپیت یا پیت ماس با ۳۰ درصد پرلیت و ۱۰ درصد پوکه صنعتی برای زیر گلدان است.
بعد از بزرگ شدن جوانه‌ها می‌توانید تا ۲ سال آن را در گلدان نگه دارید و سپس به باغچه منتقل کنید.
تا زمان جوانه زدن هسته نارنج گیاه برای رشد به نور و دمای مناسبی نیاز دارد، اما بعد از سبز شدن دانه‌های گیاه شما دیگر به نور مستقیم نیازی ندارد.
نکته ویژه سبزه عید هسته نارنج
برای کاشت سبزه هسته نارنج سعی کنید از دانه‌های سالم و بزرگ‌تر استفاده کنید.
برای کاشت سبزه نارنج در خاک حتماً از گلدانی استفاده کنید که انتهای آن سوراخ است. این کار از پوسیدگی و فساد هسته نارنج جلوگیری میکند.
به عنوان آموزش کاشت دانه نارنج برای سبزه نوروز باید بدانید که سبزه نارنج با پوست نیز رشد میکند، اما مدت زمان رشد و جوانه زدن آن طولانی‌تر خواهد بود.
برای افزایش و حفظ رطوبت بهتر است از پلاستیک روی گلدان سبزه نارنج استفاده کنید. رطوبت موجب می‌شود تا هسته نارنج سریع‌تر جوانه بزند.
روش تبدیل سبزه نارنج به نهال نارنج
پس از گذشت ۲ سال از تهیه ی سبزه نارنج، اکنون زمان انتقال نهال های نارنج کوچک به باغچه و یا گلدان های بزرگ است. در صورت نگهداری از درخت نارنج در خانه باید آن را در مکانی پر نور قرار داد. بهتر است مکانی انتخاب شود که از حرارت های زیاد دور باشد.
در تابستان گلدان را به بیرون انتقال دهید تا بتواند از آفتاب صبحگاهی تابستان برخوردار شود. ساعاتی از روز که گرما بسیار زیاد است آن را به سایه منتقل کنید.
در هر صورت برای داشتن یک درخت نارنج تنومند، بهتر است این نهال های کوچک به باغچه انتقال داده شود. در ادامه به شرایط نگهداری نهال نارنج می پردازیم.
شرایط نگهداری از نهال نارنج
آبیاری نهال نارنج
بهتر است آبیاری نهال پس از خشک شدن سطح خاک و به صورت منظم انجام شود. آبیاری بیش از حد و خشکی کشیدن زیاد درخت سبب پژمردگی، ریزش برگ و گل ها، عدم رشد مناسب و میوه های کوچک می شود. بنابراین دقت شود آبیاری نهال های جوان در فواصل منظم صورت گرفته و خاک آن ها همیشه مقدار کمی رطوبت داشته باشد.
نور مناسب
نور یکی از مهمترین گزینه ها برای نگهداری و پرورش یک درخت نارنج تنومند و سالم است. به همین دلیل باید نهال را در مکانی پر نور قرار داد تا در آینده رشد مناسب و میوه دهی بالایی داشته باشد.
بازه دمایی مورد نیاز
بهترین بازه ی دمایی مناسب برای درخت نارنج، دمای بین ۱۶ تا ۳۷ درجه سانتیگراد است. با وجود این که نارنج کمی تحمل سرما را دارد اما، در صورت سرد بودن زیاد هوا و یخبندان دچار سرما زدگی شده و از بین می رود.
این درخت برای به بار نشستن و میوه دهی، به یک دوره هوای گرم در تابستان نیاز دارد. به همین دلیل است که در نواحی گرمسیری، رشدی بهتر همراه با میوه های خوش طعم تر خواهد داشت.
خاک نهال
بهترین خاک برای این درخت، مخلوط کمی خاک برگ با خاک معمولی است. این ترکیب زهکشی بالایی داشته و آب اضافی را از خود عبور می دهد. می توان مقداری ذغال را همراه خاک برگ به خاک اضافه کرد. این کار موجب می شود ریشه گیاه رشد سالم تر و مناسب تری داشته باشد.
ترکیب پیشنهادی دیگر برای داشتن خاک مناسب، مخلوط ۶۰ درصد کوکوپیت یا پیت ماس همراه با ۳۰ درصد پرلیت و ۱۰ درصد پوکه صنعتی سبک برای کف گلدان است.
کوددهی مناسب
مانند سایر درختان، نهال نارنج نیز برای به بار نشستن و رشد بهتر به کوددهی نیاز دارد. این امر با بالا رفتن سن درخت اهمیت بیشتری پیدا می کند. هرچه درخت فرسوده تر باشد به کوددهی بیشتری نیاز دارد.
کوددهی مناسب
فسفر، پتاسیم، نیتروژن، مس، منیزیم و منگنز از جمله مواد معدنی مورد نیاز درخت نارنج برای رشد و میوه دهی بیشتر است.
در صورتی که این درخت را در خانه نگهداری می کنید، می توانید هر سال بهار به اندازه ی ۵ سانتی متر از تنه آن روی خاک، خاک برگ اضافه کنید. به این ترتیب، نارنج مواد مورد نیاز خود را از آن دریافت می کند.
