درمان خانگی عفونت ادراری در موارد خفیف می توانند موثر باشد؛ اما بیماری شایع عفونت ادراری قابل درمان در خانه نبوده و نیاز به درمان پزشکی دارند. ما در این مطلب از روش های خانگی و طبیعی برای درمان عفونت ادراری گفته ایم.
عفونت مجاری ادراری چیست ؟
یک عفونت مجرای ادراری (UTI) عفونتی است که هر بخشی از مجرای ادرار را مبتلا میکند از جمله کلیهها، حالبها، مثانه یا میزراهباکتریهای روده شایعترین علت UTI ها هستند ولی قارچها و ویروسها هم میتوانند سبب عفونت شوند دو سویۀ باکتریهای اشریشیا کلای(Escherichia coli) و استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس(Staphylococcus saprophyticus) مسئول حدود 80% از موارد عفونت هستند.
علائم شایع عفونت ادراری
- احساس سوزش هنگام ادرار
- تکرر ادرار
- ادرار کدر یا تیره
- ادرار با بوی تند
- احساس تخلیۀ ناکامل مثانه
- درد لگن
اگرچه عفونت های مجاری ادراری میتوانند هرکسی را مبتلا کنند ولی زنان بیشتر در معرض عفونت هستند. این امر به این دلیل است که میزراه، لولهای که ادرار را به بیرون مثانه منتقل میکند، در زنان کوتاهتر از مردان است. این مسئله کار را برای باکتریها برای ورود و رسیدن به مثانه آسانتر میکند در حقیقت، نزدیک به نیمی از تمام زنان در مرحلهای از زندگیشان یک UTI را تجربه خواهند کرد.
آنتیبیوتیکها برای درمان UTI ها به کار میروند و گاهی اوقات در دوزهای پایین به صورت درازمدت برای پیشگیری از عود استفاده میشوند
همچنین راههای متعددی برای حفاظت علیه عفونتها و کاهش خطر عود عفونت وجود دارند. البته که ما قبلا از درمان سوزش ادرار در طب سنتی برایتان گفته ایم.
عوامل بروز عفونت ادراری
کلیهها بعد از انجام وظیفه اصلیشان یعنی پاکسازی خون، سموم را وارد مثانه میکنند تا از این طریق دفع شوند. به همین دلیل نیز مهم است که تمام کانالهای ارتباطی بین کلیه با مجاری در شرایط خوب و بدون انسداد و در فضایی اسیدی باشند تا از بروز باکتریها پیشگیری شود.
با این حال در برخی مواقع، عواملی مانند افزایش سن، بارداری، یائسگی، مصرف برخی داروهای ضدبارداری، التهاب پروستات، بیماریهایی نظیر دیابت یا بیماریهای دستگاه ادراری باعث بروز انسداد و التهاب مثانه شده و مشکلی به نام عفونت مثانه نیز بروز میکند.
راههای پیشگیری از عفونت ادراری
با اینکه خیلی از خانمها در طول زندگی خود به عفونت ادراری مبتلا می شوند، اما رعایت روشهای پیشگیری از عفونت ادراری باعث میشود کمتر در معرض خطر ابتلا به عفونت باشند:
- در زمان رابطه جنسی از قرص های ضد بارداری یا کاندوم استفاده کنید.
- بعد از ادرار کردن ناحیه واژن را از جلو به عقب پاک کنید.
- به اندازه کافی در طول روز آب و مایعات مصرف کنید.
- از شستشو دهنده ها، صابون یا دئودورانت ها برای شستشوی ناحیه تناسلی استفاده نکنید.
- روزانه دوش بگیرید و بعد از حمام با یک حوله نرم واژن و مقعد را خشک کنید.
- به جای تامپون قاعدگی از پدهای بهداشتی استفاده کنید و چند بار در طول روز پدها را تعویض کنید.
- غذاهای سرشار از ویتامین بخورید.
- مثانه را برای مدت طولانی پر نگه ندارید، زیرا به تاخیر انداختن ادرار باعث عفونت ادراری می شود.
- لباس زیر نخی بپوشید و هر روز آن را عوض کنید. خرید لباس زیر مناسب بسیار کمک کننده است.
مبارزه خانگی با عفونتهای مجاری ادراری
مقدار زیادی مایعات بنوشید
وضعیت هیدراتاسیون (آبرسانی) به خطر عفونت مجرای ادرای ارتباط دارد. این امر به این دلیل است که ادرار مکرر میتواند به دفع باکتریها از مجرای ادراری برای پیشگیری از عفونت کمک کند.یک مطالعه مشارکتکنندگان دارای کاتتر ادراری درازمدت را بررسی کرد و نشان داد که خروجی ادراری پایین با افزایش خطر ابتلا به UTI همراه بود.یک مطالعه در سال 2003 ، 141 دختر را بررسی کرد و نشان داد دریافت مایع اندک و دفع ادرار کم هردو با UTI ها مرتبط هستند.
در یک مطالعه دیگر، 28 زن وضعیت هیدراتاسیون خودشان را با استفاده از یک نمونهبردار برای اندازهگیری میزان غلظت ادرارشان مانتیور کردند. آنها دریافتند که افزایش در دریافت مایع منجر به کاهش تناوب UTI شد.
برای برآورده شدن نیاز به مایعات بدن بهترین کار این است در تمام طول روز و هنگامی که تشنه هستید آب بنوشید.
در واقع نوشیدن مقدار زیادی مایعات میتواند خطر UTI ها را با افزایش ادرارتان کاهش دهد که به دفع باکتریها از مجرای ادرار کمک میکند.
ادرار خود را نگه ندارید
یکی از علائم عفونت مجاری ادراری درد هنگام ادرار است. به همین دلیل افراد از رفتن به دستشویی اجتناب می کنند.
با این حال متخصصان توصیه می کنند افراد هر 2 تا 3 ساعت یکبار و در مواقع نیاز ادرار کنند. نگه داشتن ادرار باعث تکثیر باکتری ها خواهد شد.
فرد مبتلا به عفونت مجاری ادراری اگرچه احساس می کند که نیاز به ادرار کردن دارد گاهی بدلیل وجود نداشتن ادرار از رفتن به دستشویی خودداری می کند.
نوشیدن مایعات فراوان می تواند به رفع ناراحتی هنگام ادرار کمک کند.
اعمال گرما و عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراری می تواند باعث درد در ناحیه لگن شود. قرار دادن پد حرارتی بر روی مثانه یا ناحیه شرمگاهی می تواند به تسکین موقت درد و ناراحتی کمک کند.
نکات ایمنی:
هرگز گرما را مستقیماً بر روی پوست قرار ندهید.
برای جلوگیری از سوختگی مطمئن شوید گرما معتدل است.
گرما را تنها برای دوره های کوتاه اعمال کنید.
لباس و عفونت مجاری ادراری
لباس گشاد و مناسب می تواند از تجمع رطوبت در ناحیه لگن و بدتر شدن عفونت جلوگیری کند.
برای به حداکثر رساندن راحتی و کاهش تعریق:
از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید.
از لباس زیر نخی استفاده کرده و از پارچه های مصنوعی استفاده نکنید.
ناحیه شرمگاهی را تمیز و خشک نگه دارید.
این اقدامات می توانند به جلوگیری از رشد باکتری ها و بازگشت عفونت مجاری ادراری کمک کنند.
رژیم غذایی برای عفونت مجاری ادراری
به گفته انجمن ارولوژی آمریکا عوامل مربوط به رژیم غذایی می توانند به مدیریت بیماری و جلوگیری از ابتلا به عفونت ها کمک کنند.
غذاهایی که باید از مصرف آن ها خودداری کرد
غذاهایی که می توانند مثانه را تحریک کنند و برای درمان خانگی عفونت ادراری مفید هستند عبارتند از:
قهوه
الکل
میوه های خانواده مرکبات
غذاهای درست شده با گوجه فرنگی
شیرین کننده های مصنوعی
غذاهای ادویه دار
غذاهایی که باید مصرف کنید
این غذاها بر خلاف موارد بالا باعث تحریک مثانه نشده و مواد مغذی برای بدن را نیز تأمین می کنند:
گلابی
موز
لوبیا سبز
کدو حلوایی زمستانی
سیب زمینی
پروتئین بدون چربی
نان به ویژه غلات کامل
آجیل
تخم مرغ
نکته
بر اساس یک مطالعه در سال 2020 پیروی از رژیم غذایی گیاهی می تواند خطر ابتلا به عفونت مجاری ادراری را کاهش دهد.
این امر به دلیل اثر ضد باکتریایی آنتی اکسیدان ها است که در رژیم غذایی گیاهی فراوان یافت می شود.
غذاهای فرآوری شده نسبت به غذاهای تازه آنتی اکسیدان و مواد مغذی کمتری دارند.
همچنین این غذاها سطح رادیکال های آزاد که مواد سمی هستند که می توانند منجر به التهاب و آسیب سلول ها شوند را افزایش خواهند داد.
یک رژیم غذایی سالم و متعادل متشکل از مواد تازه و گیاهی می تواند به بهبود سریع و جلوگیری از بروز یک دوره عفونت دیگر کمک کند.
داروهای مسکن و عفونت مجاری ادراری
داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (پاراستامول) می توانند باعث تسکین درد شوند.
عفونت مجاری ادراری گاهی می تواند بر کلیه ها تأثیر بگذارد و در صورت بروز چنین اتفاقی فرد نباید داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف کند چراکه این کار منجر به آسیب بیشتر خواهد شد.
بهتر است قبل از مصرف داروهای کاهش فشارخون با یک پزشک متخصص صحبت کنید.
ویتامین C و درمان خانگی عفونت ادراری
برخی افراد برای پیشگیری یا درمان عفونت ادراری از ویتامین C استفاده می کنند. ویتامین C از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می کند اما تحقیقات در این زمینه محدود است و اثربخشی این مورد مشخص نیست.
برای کسانی که می خواهند ویتامین C را امتحان کنند بهترین راه مصرف آن از طریق منابع غذایی مانند موارد زیر است:
فلفل قرمز و سبز
کیوی
کلم بروکلی
طالبی
در صورتی که پزشک مکمل های ویتامین C را توصیه کند برای خرید آنلاین در دسترس هستند.
D-mannose و درمان خانگی عفونت ادراری
D-mannose قندی است که به طور طبیعی در میوه ها و سبزیجات مانند سیب، زغال اخته و جلبک دریایی وجود دارد.
طبق تحقیقات انجام شده احتمال دارد این ماده از چسبیدن باکتری ها به سلول های موجود در مجاری ادراری جلوگیری کند.
بر اساس یک مطالعه در سال 2016 این ماده می تواند به درمان عفونت مجاری ادراری کمک کند اما تأیید این موضوع همچنان نیازمند تحقیقات بیشتر است.
D-mannose به عنوان یک مکمل به شکل پودر موجود است اما افراد باید قبل از استفاده این ماده در خانه با پزشک صحبت کنند.
لاکتوباسیلوس و عفونت مجاری ادراری
تحقیقات انجام شده در گذشته نشان داده است که لاکتوباسیلوس پروبیوتیک می تواند به درمان یا جلوگیری از عفونت مجاری ادراری کمک کند.
کارآزمایی های بالینی کنونی در حال بررسی اثربخشی استفاده از ترکیب پزشکی لاکتوباسیلوس در داخل واژن برای جلوگیری از ابتلا به عفونت های مجاری ادراری هستند.
با این حال بر اساس گفته برخی دانشمندان مصرف این ماده به شکل اشتباه برای نوع اشتباه باکتری ها می تواند خطرناک باشد.
همچنان دستورالعمل هایی در ارتباط با اثربخشی پروبیوتیک ها برای پیشگیری یا درمان عفونت های مجاری ادراری وجود ندارد اما تحقیقات امیدوار کننده است. مطلب قبلی ما در خصوص درمان عفونت واژن با سرکه سیب را از دست ندهید.
مواد غذایی مفید برای درمان خانگی عفونت ادراری
زغال اخته و درمان خانگی عفونت ادراری
بعد از آب، یکی از درمانهای اصلی عفونت ادراری زغالاخته است. چون حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی قوی مانند آنتوسیانینها و کاروتنوئیدها و همچنین منبع ویتامین C است.
زغالاخته همچنین خاصیت آنتیباکتریال و ضدعفونیکنندگی دارد. بنابراین به طور مستقیم روی میکروبها تأثیر میگذارد و به عنوان مثال مانع از آن میشود که باکتری «ای کولای» به جدارههای مجاری ادراری بچسبد. علاوه براین ویتامین C موجود در زغالاخته نیز باعث تقویت قدرت دستگاه ایمنی بدن میشود و از این طریق نیز با عفونت ادراری مقابله میکند.
دم کرده گیاه دم اسبی
دمکرده گیاه دماسبی یک نوشیدنی فوقالعاده با خواص ادرارآوری بالا است که به افزایش تولید و دفع ادرار کمک میکند. این کار نیز باعث تمیز شدن مجاری ادراری و کاهش باکتریها میشود. ترکیبات ضدالتهابی گیاه دماسبی به تسکین درد و کاهش احساس سنگینی کمک کرده و باعث بهبودی سریع فرد میشود.
چه باید کرد؟ کافی است یک قاشق معادل 10 گرم گیاه دماسبی را به یک لیوان معادل 100 میلیلیتر آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید به مدت چند دقیقه با حرارت ملایم بجوشد و سپس شعله را خاموش کنید. زمانی که دمنوش خنک و به دمای قابل نوشیدن رسید آن را جرعهجرعه میل کنید. میتوانید روزانه دو تا سه لیوان از این دمنوش میل کنید.
آب هندوانه و درمان خانگی عفونت ادراری
آب هندوانه میزان زیادی ترکیبات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی به بدن میرساند که باعث تسکین مشکلات دستگاه ادراری میشود. در واقع اثر ادرارآوری هندوانه میزان مایعات بافتها را تنظیم کرده و با عبور از کلیهها باعث تمیزی آن و دفع توکسینها میشود.
چه باید کرد؟ برای این منظور دو برش هندوانه را با یک لیوان آب میکس کنید تا کاملاً یکدست شود و روزانه دو لیوان از این آب هندوانه را میل کنید.
آب خیار
خیار از 90 درصد آب تشکیل شده و حاوی آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی ضروری است. خاصیت ادرارآوری خیار باعث افزایش میزان ادرار در کلیهها شده و به این ترتیب به تمیز شدن مجاری ادراری کمک میکند. آب خیار توکسینهای جمع شده در دستگاه ادراری را از بین میبرد و در عین حال باعث کنترل رشد بیش از حد باکتریها میشود.
چه باید کرد؟ برای این منظور نصف خیار پوستکنده را با یک لیوان آب به مدت چند دقیقه میکس کرده و مصرف کنید. میتوانید روزانه تا برطرف شدن عفونت دو لیوان از این نوشیدنی را میل کنید.
مدرها به دفع عوامل خارجی از مجاری ادراری کمک کرده و باعث کاهش احتباس آب بدن میشوند. بنابراین بهتر است این مواد غذایی که شامل خیار، کرفس، مارچوبه و بخصوص آناناس است را به برنامه غذاییتان اضافه کنید. این مواد غذایی به دلیل دارا بودن آنزیمهای ضدالتهابی به بهبود عفونت ادراری کمک زیادی میکنند
دمکرده زنجبیل
زنجبیل ضدالتهاب، مسکن و آنتی بیوتیک طبیعی است که میتواند در درمان عفونت دستگاه ادراری مؤثر باشد. مصرف دمکرده این ریشه پرخاصیت به تسکین درد در ناحیه پایین شکم کمک و دفع مایعات را افزایش میدهد. درنتیجه دستگاه ادراری تمیز میشود.
چه باید کرد؟ کافی است یک لیوان (200 میلیلیتر) آب را بجوشانید و یک قاشق معادل 10 گرم زنجبیل رنده شده را به آن اضافه کنید. زیر شعله را خاموش کنید و اجازه دهید به مدت چند دقیقه دم بکشد. در نهایت دمنوش را صاف و میل کنید. میتوانید روزانه تا 3 لیوان از این دمنوش را میل کنید. برای شیرین کردن آن نیز میتوانید از عسل استفاده کنید. اگر از فشارخون بالا رنج میبرید در مصرف زنجبیل احتیاط کنید.
جعفری و سیر
مواد غذایی فوقالعاده مؤثر با خواص آنتیبیوتیکی بالا. میتوانید این دو ماده غذایی را به طور همزمان در تهیه غذاهایتان استفاده کنید و یا هر یک را به تنهایی به کار ببرید. اگر جعفری را با آبمیوههای ترش میل کنید تأثیر بیشتری دارد. در خصوص سیر نیز بهترین کار له کردن و مصرف آن با کمی روغن زیتون است.
آب بلوبری
اگر به بلوبری دسترسی دارید بدانید که این میوههای ریز حاوی ترکیبات ضدباکتری و آنتیاکسیدانی فراوانی هستند که به طور مستقیم روی مجاری اداری تأثیر گذاشته و رشد میکروبهای مضر را کنترل میکنند.
چه باید کرد؟ 100 گرم آب بلوبری را با نصف لیوان آب مخلوط کرده و با اندکی عسل شیرین کنید. با مشاهده اولین علائم عفونت ادراری از این نوشیدنی میل کنید. میتوانید روزانه دو مرتبه آب بلوبری مصرف کنید.
ماست
لاکتوباسیلها نیز برای از بین بردن عفونت ادراری مؤثر هستند. میتوانید این ترکیبات را در محصولات لبنی مخصوصا ماست پیدا کنید. لاکتوباسیلها باعث تقویت فلور روده شده و تولید آنتیبادیها را افزایش میدهند.
مواد غذایی ادرارآور
مدرها به دفع عوامل خارجی از مجاری ادراری کمک کرده و باعث کاهش احتباس آب بدن میشوند. بنابراین بهتر است این مواد غذایی که شامل خیار، کرفس، مارچوبه و بخصوص آناناس است را به برنامه غذاییتان اضافه کنید. این مواد غذایی به دلیل دارا بودن آنزیمهای ضدالتهابی به بهبود عفونت ادراری کمک زیادی میکنند. آناناس حاوی آنزیم مهمی به نام «بروملین» است. نتایج پژوهشی که روی افراد مبتلا به عفونت ادراری انجام شده نشان میدهد آن دسته از افرادی که بیشتر از آنتیبیوتیکهای معمولی، بروملین مصرف کردهاند زودتر از شر عفونت ادراری خلاص شدهاند.
جوش شیرین برای درمان خانگی عفونت ادراری
اگر عفونت ادراری بیش از دو روز طول بکشد باید به پزشک مراجعه و درمان دارویی دریافت کنید. توجه داشته باشید که اگر عفونت ادراری درمان نشود ممکن است به عفونت کلیهها منجر شود. در این صورت یک عفونت ساده و رایج به مشکلی جدی و خطرناک تبدیل خواهد شد.
برای پیشگیری و همچنین درمان این مشکل توصیه میشود به محض مشاهده علائم آن، یک قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب حل کرده و خود را با آن شستشو دهید. این کار به کاهش عفونت کمک میکند. جوش شیرین حالت اسیدی ادرار را خنثی کرده و روند بهبودی را سرعت بیشتری میدهد.