دشت لار دشتی است بکر و پر شقایق که از تهران خیلی دور نیست (۷۰ کیلومتر) و دقیقا کنار لواسان واقع شده است. در محدوده دشت لار منطقه مسکونی وجود ندارد اما محل رفت و آمد و ییلاق عشایر است. در این مطلب از گروه سفر شادمگ شما با مناطق زیبای این دشت آشنا می شوید.
دشت لار در کجا قرار دارد؟
اگر قصد سفر به دشت لار را دارید، باید برای رفتن به این منطقه دیدنی می‌توانید هم از تهران و هم از مازندران به آن دسترسی پیدا کنید. این دشت از تهران در قسمت شرقی شمیرانات در مرز تهران و مازندران در دامنه‌های کوه دماوند قرار گرفته است. در واقع بخش جنوبی و جنوب غربی این دشت در لواسانات تهران قرار دارد.
همچنین بخش شمالی و شمال شرقی دشت ، به شهرستان آمل، بخش لاریجان در استان مازندران می‌رسد.
قسمت شمال دشت به کوه‌های نور مازندران، قسمت شرق و شمال شرق دشت لار به کوه دماوند ، قسمت جنوب شرق دشت لار به ایرا دماوند و پلور مازندران، قسمت جنوب دشت لار به افجه، امامه، لواسان، و قسمت غرب دشت لار به خاتون بارگاه و گرمابدر می‌رسد.
گونه‌های جانوری دشت لار
دشت لار پر است از گونه‌های جانوری. مهم‌ترین این جانوارن شاید ماهی قزل آلای خال قرمز باشد که هم در رودخانه و هم در سد لار یافت می‌شود. قزل آلای خال قرمز لار یکی از نادرترین آبزیان به شمار می‌رود.
به جز قزل آلا، دشت لار پر است از انواع گونه‌های پرندگان. به طوری که صد گونه پرنده در این پارک ملی یافت می‌شود. از مهم‌ترین گونه پرندگان دشت لار، عقاب طلایی است که در ایران فقط در این ناحیه زندگی می‌کند.
دشت به دلیل مراتع غنی و امنش محل خوبی برای رشد انواع کل و بز کوهی نیز بوده است. به صورتی که در طی سالیان اخیر تعداد این گونه‌ها بیشتر شده است.
دیگر جانوران منطقه حفاظت شده لار شامل افعی البرزی، افعی دماوندی، بزمجه، مارمولک، روباه، گرگ، خرس قهوه‌ای، پلنگ، گراز، قوچ و میش، آهو، موش صحرایی، قورباغه، لاک‌پشت، واشه، شهباز، عقاب، کبک، کبک دری، خفاش و… است.
دشت لار چند گونه حشره را نیز در خود جا داده است؛ مثلا عقرب زرد، سرگین غلتان، سنجاقک و پشه آبرو.
گونه‌های گیاهی دشت لار
پوشش گیاهی دشت یه صورت کلی علفزار است. با این که به علت چرای بی رویه دام تغییراتی در آن صورت گرفته اما انواع گونه‌های گیاهی در آن یافت می‌شود. از نظر توریستی شاید مهم‌ترین گونه گیاهی، شقایق وحشی باشد؛ به همین خاطر به پارک ملی لار، دشت شقایق لار هم گفته می‌شود. انواع دیگر گونه‌های گیاهی دشت لار شامل گنسیان، بوته زارها و پوشش‌های آلپی است.
به غیر از این گونه‌ها، انواع گیاهان دارویی و غذایی نیز در این ناحیه یافت می‌شود؛ مثلا قارچ، کاسنی، گلپر، آویشن, شیرین بیان، باریجه، چای کوهی، بار هنگ و شنگ.
به دلیل همین پوشش گیاهی غنی پارک ملی لار از اوایل خرداد تا اواخر شهریور محل زنبورداری است.
دشت از نظر جغرافیایی هم جالب توجه است. این ناحیه پر است از رود و کوه. یک سد هم دارد که به سد لار معروف شده است.
نکته: خواننده‌های عزیز توجه کنید که دلیل خوبی وجود داشته که دشت به عنوان پارک ملی معرفی شده است. در حفظ این میراث سرزمین‌مان بکوشید.
کوه‌های دشت لار
اگر اهل کوهنوردی باشید دشت لار راست کار شماست. این منطقه بین کوه‌هایی احاطه شده است که مانند نگهبان از آن محافظ می‌کنند؛ کوه‌هایی مثل کوه دماوند، کوه دیو آسیاب، کوه یخ کمر، کوه گل زرد، کوه پهنک، کوه زرشکی، کوه کمردشت، کوه نمک کوسر کوه سیاه چال، کوه آرو برارو، کوه اسب کلک، کوه کافر راه، کوه کبود.
رودهای دشت لار
دشت لار طبیعت و زیست بومش را مدیون رودهایی است که کوه‌های اطراف به آن جاری می‌کنند. اگر اهل صید و صیادی باشید لار محلی است که می‌توانید مدتی را در آن به انداختن قلاب مشغول شوید. البته برای صید ورزشی ماهی به مجوز نیاز دارید. این مجوز در واحدهای محیط زیست قوشخانه، پلور و دلیچای صادر می‌شود. البته فصل مجاز ماهیگیری معمولا از اول خرداد شروع شده و تا شهریور ادامه پیدا می‌کند.
این دشت اولین بار در سال ۷۰ شاهد مسابقه ماهیگیری بود. بعد از سال ۷۳ در اینجا هر ساله مسابقه ماهیگیری برگزار می‌شود.
رودهایی که دشت لار را سیراب می‌کنند عبارتند از رود لار، رود دیو آسیاب، رود سفیدآب، رود ورارود، رود الرم، چهل بره، آب امام پهنک، آب سیاه چال.
آبشار سفید آب لار
آبشار سفید آب دشت لار یکی از جاهای دیدنی دشت است. این آبشار از طریق روستای ایرا یک مسیر ماشین رو دارد؛ یک جای خوب برای گذران تعطیلات خانوادگی.
البته سد لار جزء پارک ملی لار نیست. این سد در شهرستان آمل قرار گرفته و شروع احداثش بر می‌گردد به سال ۵۳. سد لار در سال ۶۱ به بهره‌برداری کامل رسید.
مشخصات سد لار
مشخصات کلی سد لار به این صورت است:
فاصله از تهران: ۷۵ کیلومتر
فاصله از آمل: ۱۰۰ کیلومتر
سرچشمه: قزل دره، سفید آب، دلیچای که سرچشمه آن از دماوند و والا رود است و…
مساحت حوزه آبریزی: ۶۷۵ کیلومتر مربع
متوسط جریان آب سالانه: ۴۸۱ میلیون متر مکعب
اما هدف اصلی احداث سد لار چیست؟
سد لار آب ۹۰ هزار هکتار زمین کشاورزی آمل و بابل را تامین می‌کند. همچنین آب سد برای شرب به تهران منتقل می‌شود. به غیر از این‌ها از طریق نیروگاه کلان، سالانه ۱۵۰ هزار مگاوات برق از این سد تامین می‌شود.
عشایر دشت لار
زندگی عشایر از دیگر دیدنی‌های جذاب دشت لار است. عشایر دشت لار از شهرهای ورامین و پیشوا در استان تهران هستند و دشت لار ییلاق تابستانی‌شان است.
مسیر رفتن به دشت لار
دشت لار از ۵ مسیر قابل دسترسی است.
۱- مسیر جاده هراز و پلور (بهترین مسیر)
از بزرگراه بابایی وارد جاده هراز شوید. از رودهن و بومهن رد شوید. گردنه امامزاده هاشم را پشت سر بگذارید. بعد از مدتی دماوند را می‌بینید. حدود ۱۰ دقیقه که رانندگی کنید می‌رسید به پلور. در سمت چپ خود دنبال مجسمه طلائی کوهنورد بگردید. مسیر فرعی که مجسمه با دست خود نشان می‌دهد را در پیش بگیرید. مسیر فرعی را بدون پیچیدن به چپ و راست ادامه دهید تا بعد از حدود ربع ساعت برسید به محیط بانی سد لار.
۲- مسیر گردنه قوچ خانی
از رودهن و بعد از روستای آردینه رد شوید و نیم ساعت در جاده خاکی رانندگی کنید تا برسید به دشت لار. خوبی این مسیر این است که بعد از رسیدن، درست وسط دشت هستید.
۳- مسیر گرمابدر
با ماشین تا فشم و روستای گرمابدر بروید. از محیط بانی تا گردنه خاتون بارگاه را یا پیاده بروید یا با ماشین عشایر. بعد از کمی پیاده‌روی به نزدیکی چشمه دوبرار می‌رسید.
۴- مسیر افجه
برای طی این مسیر باید کوهنوردی کنید. این مسیر یک مسیر مالرو قدیمی است که از روستای افجه می‌گذرد.
دشت هویج، راه مالرو جهت دسترسی
اگر جزو کسانی هستید که به کوهنوردی و طبیعت‌گردی علاقه دارید، مسیر زیبای دشت هویج در افجه را به شما پیشنهاد می‌دهیم. این مسیر از آنجایی که یک مسیر مالرو است، بنابراین نمی‌توانید با ماشین شخصی به دشت لار بروید. برای این منظور کافی است تا از طریق روستای افجه لواسان به این دشت زیبا برسید.
با عبور از دشت هویج افجه، به گردنه افجه و سپس دشت لار می‌رسید. دشت لار کوچک بین محلی‌ها به لار خشک و قلقلک معروف است. بعد از رسیدن به این منطقه باید از میان رودخانه عبور کنید تا به کوه کافر راه و دشت لار بزرگ برسید. محلی‌های دشت ، این منطقه را به مرغسر و یا مرغزار می‌شناسند.
اگر قصد سفر به دشت لار را دارید و می‌خواهید برای چند روز از آلودگی شهری و استرس زندگی روزمره خلاص شوید، این مسیر قدیمی به دشت را به شما پیشنهاد می‌دهیم. مناظر بکر و طبیعی این منطقه قطعا شما را شگفت‌زده خواهد کرد و سفری خاطره‌انگیز را برای شما به یادگار می‌گذارد.
۵- مسیر صعب العبور روستای امامه
این مسیر مورد استفاده مرتع‌داران بومی است.
اقامت در دشت لار
برای اقامت شبانه در دشت لار هم می‌توانید از چادر استفاده کنید و هم از اقامتگاه‌های عشایری.
بهترین زمان بازدید
بهترین زمان بازدید و سفر به دشت لار از ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریور هر سال است. چرا که در دیگر ایام سال به علت زاد و ولد حیوانات، عبور وسایل نقلیه موتوری ممنوع است.
البته اگر با پیاده‌روی مشکلی نداشته باشید، برای ورود به دشت در دیگر ایام سال باید وسیله خود را در محیط بانی پارک کرده و تا دشت را پیاده بروید. از محیط بانی تا سد لار دو کیلومتری راه است. ۵ کیلومتر تا رودخانه دلیچای و ۱۰ کیلومتر هم تا رودخانه سفید آب طی می‌کنید. از سفید آب هم ۲۰ کیلومتر را که پیاده بروید می‌رسید به پست تفرجگاهی انتهای سد.
آب و هوا و پوشش گیاهی
یکی از دلایل حاصلخیزی خاک این منطقه، قرارگیری آن در کوهپایه دماوند است. همین ویژگی باعث شده است تا این منطقه زیبا، جزو مناطق ییلاقی و خوش آب و هوای مازندران و تهران به شمار بیاید. حتی در فصل تابستان که گرمای هوا طاقت‌فرسا است، دشت لار دارای هوای دلپذیر و مطبوعی است.
بنابراین اگر شما هم جزو کسانی هستید که از گرمای هوای تابستان فراری هستید، دشت لار را به دلیل داشتن هوای دلپذیر و مطبوع به شما پیشنهاد می‌دهیم. خنکای هوا در این فصل گرم، لذت بسیار زیادی را برای شما به ارمغان می‌آورد.
تنوع گیاهی این منطقه به دلیل آب و هوای عالی، بسیار متنوع است. به طوری که شما می‌توانید انواع گیاهان دارویی مانند قارچ وحشی، گلپر، شیرین بیان، لواش، خرگوشک، گون، کاسنی، باریجه، چای کوهی، والک، بارهنگ، پیازک، سیرک یا تلم و … را در آن بیابید؛ بنابراین با سفر به دشت لار می‌توانید انواع گیاهان دارویی مورد نیاز خود را جمع‌آوری کنید.
گل‌های زیبا و رنگارنگ این منطقه، زیبایی دشت لار را دوچندان کردن است. وجود گل‌هایی مانند شقایق، زنبق وحشی بنفش، مرغک و … مثل یک رنگین‌کمانی بی‌نظیر در این دشت خودنمایی می‌کند و جلوه‌ای منحصر به فرد به دشت بخشیده است.
زنبور
تنوع گیاهی، آب و هوای مناسب و … باعث شده است تا این منطقه برای پرورش زنبور بسیار مناسب باشد. همین ویژگی باعث شده است تا بیشتر زنبورداران از اوایل خرداد تا اواخر شهریور برای پرورش زنبوران و گرفتن عسل به این منطقه بیایند.
اگر تجربه یک شب خوابیدن در این دشت را داشته باشید، انواع جانوران وحشی و اهلی را در این منطقه خواهید دید. از آن جمله می‌توان به قوچ و میش، آهو، گرگ، خرس، گراز، پلنگ، موش صحرایی، لاک پشت، قورباغه، کبک دری، خفاش، عقاب، واشه، کبک، افعی دماوندی و البرزی، بزمجه، مارمولک، روباه و … اشاره کرد. همچنین رودخانه‌ها و دریاچه‌های این دشت زیبا پر از ماهی‌های قزل‌آلای خال‌دار قرمز است.
بهترین زمان برای مسافرت
اگر می‌خواهید که دشت شقایق این منطقه زیبا را از نزدیک ببینید، پیشنهاد می‌کنیم که فصل بهار را برای سفر انتخاب کنید. بهترین زمان برای سفر به دشت از ۱۵ خرداد به بعد تا آخر تابستان است. هوای ملایم در کنار طبیعت زیبا از جمله ویژگی‌هایی است که قطعا شما را شگفت‌زده خواهد کرد.
اما فصل زمستان، زمان خوبی برای تجربه سفر به این دشت زیبا نیست. چرا که ممکن است با برف و بوران زیادی غافلگیر شوید.
نکات سفر به دشت لار
این نکته را در نظر بگیرید که در دشت آنتن موبایل وجود ندارد.
اگر تابستان به اینجا می‌روید، یادتان باشد که از سایه خبری نیست. پس کلاه لبه دار و کرم ضد آفتاب حتما به کارتان می‌آید.
آب آشامیدنی در دشت وجود ندارد. حتما با خود آب ببرید.
ادامه
به دلیل وجود انواع مار سمی توقف شبانه توصیه نمی‌شود. در هر صورت پوشش مناسب در ناحیه پا ضروری است.
لطفا وظیفه خود بدانید که از این فرش زیبای طبیعی، محافظت کنید. اگر زباله‌ای دیدید، حتما در مقابل زیبایی دشت و عظمت دماوند سر خم کنید و آن را بردارید.
قبل از سفر اطلاعات لازم را از اداره پارک ملی لار کسب کنید. شماره تماس اداره ۴۳۳۴۲۴۴۱-۰۱۱ است.
