نگهداری از ارکیده با رعایت چند اصل مهم + راز گلدهی ارکیده فقط همینه

نگهداری از ارکیده که طرفداران بسیاری را دارد ؛ آسان است و نیاز به رعایت برخی نکات دارد که شادمگ آن را در اختیار شما قرار داده است.

نگهداری از گل ارکیده

گل ارکیده یک گیاه زیبا و پرطرفدار با شکوفه‌هایی بزرگ، با دوام و البته به‌رنگ‌های جذاب و خاص است. نگهداری از گل ارکیده همانند نگهداری از گلهای بهاری  نسبتا سخت است،‌ اما زیبایی بی‌بدیل و خاص آن ارزش نگهداری از آن،‌ هر چند هم که مشکل باشد را دارد. این گل نماد زنانگی، زندگی دوباره، شکوه و عشق و یکی از بهترین هدیه های روز زن است. محال است خانم یا آقایی این گل را هدیه بگیرد و از این هدیه شگفت زده نشود.

با توجه به جذابیت‌های بصری گل ارکیده، اگر دنبال یک گل جذاب برای خانه خود هستید، پیشنهاد ما نگهداری و خرید گل ارکیده است. درست است که روش نگهداری از این گیاه به نسبت سایر گیاهان سخت است، اما نگران نباشید ما در این مطلب از گُل‌سِتان همه آنچه درباره روش نگهداری گل ارکیده لازم است بدانید را به شما خواهیم گفت. با گل‌سِتان همراه باشید.

روش نگهداری گل ارکیده گلدانی

گل گیاه ارکیده در کشو‌‌رهایی مثل مالزی و تایلند بر سر شاخه‌ها رشد می‌کند، ازاین‌موضوع می‌توان فهمید که گل ارکیده در حالت طبیعی در خاک زندگی نمی‌کند و رطوبت را از هوا و بارش‌های باران دریافت می‌کند و این به رطوبت بالایی نیز احتیاج دارد.

خاک مناسب برای نگهداری از گل ارکیده

باتوجه به آنچه گفته شد می‌توان نتیجه گرفت که ارکیده را نباید در خاک عادی کاشت و خاک خاص خودش را می‌خواهد. مهم ترین ویژگی خاک ارکیده این است که زهکشی مناسبی داشته باشد و آب به سرعت از آن عبور کند.

به‌طورکلی دو نوع خاک برای گل ارکیده استفاده می شود:

• پوسته درخت (چیپس)
• خزه درشت (ماس)

اگر خاک ارکیده پوسته درخت باشد، لازم است که سالی یک بار یا دو سال یک بار تعویض شود، چون بافت چوبی آن به مرور زمان خرد می شود و خاصیت زهکشی خود را از دست می‌دهد.

بهترین زمان و نحوه ی تعویض خاک گلدان را به شما آموزش داده ایم.

در طول نگهداری از گل ارکیده برای عوض کردن خاک آن کافی است ارکیده را با دقت و به‌آرامی از گلدان بیرون آورید، خاک قبلی آن را دور بریزید و ریشه‌های پوسیده و سیاه شده را با قیچی ببرید. حالا گیاه را دوباره در گلدان بگذارید و خاک جدید را روی آن بریزید. به عقیده ی پرورش دهندگان ارکیده، بهترین خاک برای این گیاه، پوسته درخت یا همان چیپس است.

آبیاری گل ارکیده

سوال متداولی که اکثر افراد در مورد نگهداری از گل ارکیده می‌پرسند این است که چند وقت یک بار باید به گلدان ارکیده‌شان آب بدهند؟ این سوال اساسا اشتباه است چون دفعات آبیاری دقیقا بستگی به این دارد که گیاه‌تان چقدر آب نیاز دارد، مقدار رطوبت هوا، گرما و جریان هوای محیط زندگی آن چه‌قدر است و نوع خاک آن چیست؟

بگذارید راز مهمی را به شما بگوییم: اگر بخواهید طبق تقویم و دستور خاصی گیاهان تان را آبیاری کنید، قطعا گیاه شما از بین می‌رود. جواب این سوال این است که گیاه را یک روز قبل از این که خاکش کاملا خشک شود، آبیاری کنید.

برای اینکه مقدار رطوبت خاک گلدان را بفهمید،‌ مقداری از خاک را برداشته و بین انگشتان دست خود نگه دارید تا متوجه میزان رطوبت آن شوید یا اینکه انگشت خود یا یک سیخ چوبی را داخل خاک فرو کرده و به‌کمک آن میزان رطوبت خاک را بررسی کنید. اگر چند سانتی‌متر رویی خاک خشک بود، یعنی زمان آبیاری فرا رسیده است.

بهترین روش آبیاری ارکیده این است که آب تمامی سطح گلدان را آب بپوشاند و مقدار آن به اندازه‌ای باشد که آب اضافی از زیر آن بیرون بیاید. زهکشی گلدان هم نکته ی بسیار مهمی است؛ یعنی کف گلدان باید چند سوراخ داشته باشد که آب اضافی به‌راحتی از آن خارج شود.

رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گل ارکیده

گل ارکیده گیاهی رطوبت دوست است و باید محیط نگهداری از آن رطوبتی باشد. باتوجه به این موضوع اگر نزدیک دریا زندگی می‌کنید و محیط زندگی‌تان رطوبت 40 تا 60 درصدی دارد، نیازی به تامین رطوبت نیست، اما اگر در مناطق خشک‌تری زندگی می‌کنید، برای تامین مورد نیاز برای نگهداری از گل ارکیده می‌توانید روزانه با اسپری آب آن را غبارپاشی کنید، همچنین می توانید از دستگاه بخور سرد استفاده کنید یا گلدان را در بستری از سنگریزه و آب بگذارید،‌ منتها توجه کنید که کف گلدان و ریشه‌های گیاه باید با سنگریزه‌ها فاصله داشته و با آب موجود در زیرگلدانی در تماس نباشد، وگرنه رطوبت بیش‌ازحد از سوراخ کف گلدان وارد خاک شده و باعث می‌شود که ریشه‌ها بپوسند.

علاوه‌بر موارد فوق می‌توانید مطلب روش های افزایش رطوبت گیاهان آپارتمانی وبلاگ گُل‌سِتان را نیز مطالعه کرده و از سایر روش‌های گفته شده در این مطلب نیز استفاده کنید.

دمای مناسب برای نگهداری از گل ارکیده

گیاه ارکیده دمای 16 تا 24 درجه سانتیگراد یا دمای معتدل را بسیار دوست دارد. اگر می خواهید گل‌های ارکیده با کیفیت و بزرگ باشند، گلدان را در همین دما و در محیطی بگذارید که جریان هوای متوسطی هم در آن وجود داشته باشد؛‌ مثلا اتاقی که پنجره یا دستگاه تهویه هوا دارد، منتها باید حواستان باشد که ارکیده را در مقابل باد کولر یا دستگاه تهویه هوا نگذارید.

نکته‌ای که در مورد نگهداری گل ارکیده باید درنظر داشته باشید این است که به‌طورکلی باید از گذاشتن گل در نزدیکی بخاری و شوفاژ و جریان هوای خیلی گرم یا سرد خودداری کنید.

کوددهی وغذارسانی

ارکیده نیاز به کوددهی دارد چون خاک آن مواد مغذی گیاه را تامین نمی‌کند. پرورش دهندگان ارکیده برای کوددهی پیشنهاد می‌کنند که همیشه یک چهارم مقدار توصیه شده از کود محلول در آب را داخل آبی که به ارکیده می‌دهید، حل کنید و آن را آبیاری کنید. به‌این‌شکل همیشه مقدار کمی کود به‌طور ثابت به گیاه می‌رسد و دیگر لازم نیست نگران کوددهی به گیاهان‌تان باشید.

نور مورد نیاز برای نگهداری از گل ارکیده

گل ارکیده محیطی پرنور نیاز دارد، اما نباید مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. ازاین‌رو پنجره‌ها حتما باید پرده نازکی داشته باشند که آفتاب مستقیم به گیاه نتابد. از آن جایی که در بیش‌تر خانه‌ها مقدار نور زیاد نیست، بهتر است سراغ انواع گل ارکیده بروید که به نور کمتری نیاز دارند.

نگهداری از گل ارکیده بعد از گلدهی

پیشنهاد می‌کنیم بعد از هر مرتبه گلدهی، خاک گلدان را عوض کنید و کوددهی را نیز فراموش نکنید. کوددهی در زمان دوران استراحت گیاه باعث قوی شدن آن می‌شود و گل‌های دوره بعدی قوی و زیبا خواهند بود. علاوه‌براین بعد از گلدهی شاخه گل خشک شده را از گیاه جدا کنید.

اگر این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید، ارکیده بعد از 6 تا 9 ماه دوباره گل می‌دهد. بااین‌حال ممکن است این اتفاق هم نیفتد، ازاین‌رو اگر ارکیده شما گل نمی‌دهد، ممکن است علت آن یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:

• نور کم یا خیلی زیاد
• دمای نامناسب
• کود خیلی کم یا زیاد
• آبیاری بیش‌ازحد یا خیلی کم
• نیاز گیاه به تعویض گلدان

روش تکثیر گل ارکیده

تکثیر گل ارکیده سخت است و احتمال خرابی گیاه و شکست پروسه تکثیر بالاست. پیشنهاد ما این است که برای انجام اینکار از یک متخصص کمک گرفته یا سراغ خرید یک ارکیده جدید بروید.

بااین‌حال در مدت زمان نگهداری از گل ارکیده اگر قصد انجام اینکار را دارید، درنظر داشته باشید که روش‌های مختلفی برای اینکار وجود دارد؛ مثل قلمه زدن، تقسیم کردن، کاشت دانه یا کاشت پیاز آن که هر کدام نسبت به نوع ارکیده‌ای که قصد تکثیر آن را دارید عملکرد متفاوتی دارند. برای مثال قلمه زدن ممکن است برای همه انواع ارکیده کار نکند، اما تقسیم کردن معمولا برای اغلب انواع ارکیده کارساز است و نوسانات کمتری نیز دارد.

برای تکثیر گل ارکیده می‌توانید از ریزوم ارکیده نیز استفاده کنید. به‌این‌شکل که به‌راحتی ریشه را از خاک خارج کرده و با احتیاط بخش مستقلی از آن را جدا کنید. سپس تمام گرد و خاک متصل به این بخش را به کمک یک محلول ضد قارچ تمیز کنید تا از ابتلای گیاه به بیماری‌های احتمالی جلوگیری شود. حال می‌توانید این بخش را در گلدانی با خاک تازه بکارید.

راه دیگر، استفاده از جوانه‌های موجود روی گیاه است. بعضی از انواع گل ارکیده این جوانه‌ها را روی نوک ساقه‌های خود ایجاد می‌کنند. می‌توانید جوانه را به‌آرامی از گیاه مادر جدا کرده و در گلدانی دیگر بکارید. اگر این جوانه فاقد هرگونه ریشه بود، به‌آرامی بخش پایینی را کمی باز کرده تا به تولید ریشه کمک کنید. فقط مواظب باشید که به گیاه آسیب نزنید.

نکته مهم در نگهداری از گل ارکیده

نکته مهم در این روش تکثیر گل ارکیده، همواره مرطوب نگه داشتن گلدان گیاه جدید است. ضمن اینکه باید آن‌ها را در محیطی گرم و تقریبا تاریک قرار دهید. چون تابش نور مستقیم به گیاه جوان سبب سوختن آن خواهد شد. پس از اینکه گیاه به خوبی در گلدان مستقر شد، می‌توانید آن را پیش سایر گلدان‌های خود ببرید.

روش برگ دهی مجدد

یکی از ضروری ترین اعضای ارکیده، برگهای آن است که نشان می‌دهد گیاه در چه وضعیتی قرار دارد. برگهای سالم، براق و سبز نشاندهنده یک گیاه سالم و برگهای لک دار، زرد و چروک نشاندهنده یک گیاه بیمار است. در صورتی که گیاه شما برگهای بزرگ خود را از دست داده است، باید ریشه های گیاه را چک کنید تا از سلامت آنها مطمین شوید. در صورتی که ریشه ها سالم باشند، باید شرایط نگهداری را به خوبی رعایت کنید تا گیاه مجدد برگ جدید بدهد.

برای پرورش یک ارکیده باید مانند یک ارکیده فکر کنید. قانون طلایی موفقیت ارکیده این است که شرایط طبیعی زادگاه گیاه را تا حد امکان تکرار کنید. همانطور که گفته شد بیشتر ارکیده ها اپی فیت هستند، به این معنی که روی اشیاء دیگر رشد می‌کنند و به پوست خشن یا حتی سنگ می‌چسبند و ریشه های آنها در معرض هوا قرار می‌گیرد. بنابراین از پوشاندن ریشه ها با خاک سفت خودداری کنید و گیاه را در معرض جریان هوا قرار دهید تا برگها دوباره بر روی گیاه نمایان شوند.

راز دوباره گل دادن گل ارکیده

اگر نگهداری از گل ارکیده را به‌خوبی انجام دهید، باید حدود 6 الی 9 ماه بعد از پایان گلدهی مجددا شاهد رشد شکوفه‌های زیبا باشید، اما اگر ارکیده شما پس از این مدت گل نداد، به احتمال زیاد باید دلایل زیر را بررسی کنید

1. عدم دریافت نور کافی

ارکیده باید در مکانی روشن، اما دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری شود. اگر نمی‌توانید چنین شرایطی را برای آن فراهم کنید یا مثلا می‌خواهید آن را بر روی میز یا کنار تخت خود قرار دهید، باید از لامپ‌های مخصوص رشد گیاه کمک بگیرید وگرنه در نگهداری از گل ارکیده به مشکل خواهید خورد و گل شما از بین خواهد رفت.

2. دریافت نور بیش از حد مورد نیاز

مثل بیشتر گیاهان، ارکیده نیز اگر نور خورشید را به مقدار زیاد دریافت کند، از بین خواهد رفت. چون نور مستقیم خورشید سبب سوختگی برگ‌های آن می‌شود. بنابراین در طول نگهداری از گل ارکیده مطمئن شوید که ارکیده شما نور خورشید را به‌طور مستقیم دریافت نمی‌کند.

حتی اگر قصد دارید از لامپ‌های رشد استفاده کنید نیز، حتما یک برنامه مناسب برای روشن کردن آن تدوین کنید؛ به‌صورتی که میزان دریافت نور توسط ارکیده برابر با مدت زمان روشنی خورشید باشد،‌ نه بیشتر!

3. شرایط دمایی نامناسب  در نگهداری از ارکیده

ارکیده به حضور در بازه دمایی 18 الی 23 درجه سانتی‌گراد نیاز دارد و نمی‌تواند نواسانات مداوم هوایی را تحمل کند. به همین علت توصیه می‌کنیم همیشه ارکیده را در داخل خانه نگهداری کنید و از نگهداری گل ارکیده در بیرون از خانه خودداری کنید.

4. کوددهی خیلی زیاد یا کم

اگر ارکیده شما در خاک استریل شده و غیرارگانیک کاشته شده است، نمی‌تواند تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از آن دریافت کند و دچار کمبود کود می‌شود. بنابراین باید برای تقویت گیاه، از کود استفاده کنید. پیشنهاد ما این است که برای گل ارکیده، از کودهای فاقد اوره استفاده کنید.

نقطه مقابل این موضوع نیز می‌تواند باعث عدم گلدهی و حتی نابودی آن شود، بنابراین در مورد کوددهی نهایت دقت را به‌خرج داده و به‌اندازه به گل خود بدهید، نه بیشتر و نه کمتر! ترجیحا کود گل شما کمتر باشد، بهتر است، چون کود زیاد سبب سوختی ریشه‌های ارکیده و از بین رفتن آن‌ها خواهد شد.

5. غرقاب شدن گیاه در نگهداری از ارکیده

آبیاری بیش‌ازحد دلیل اصلی تکرار نشدن گلدهی ارکیده است. اگر متوجه پژمردگی برگ‌ها یا قهوه‌ای شدن ریشه شدید، یعنی ارکیده بیش‌ازحد مورد نیاز خود آب دریافت کرده است. در این حالت، قبل از آبیاری دوباره اجازه دهید ارکیده برای یک هفته خشک باقی بماند.

6. آبیاری خیلی کم

همان‌طور که آبیاری بیش‌ازحد می‌تواند گیاه را از بین ببرد، آبیاری خیلی کم نیز اثرات منفی بر رشد ارکیده می‌گذارد. بنابراین اگر درطول مدت نگهداری از گل ارکیده برگ‌های ارکیده شما خشک به‌نظر می‌رسند، حتما گیاه را آبیاری کرده و بیش‌از پیش به آن توجه کنید.

7. مناسب نبودن فصل برای گلدهی

برخلاف اغلب گل‌های باغچه‌ای، ارکیده در فصل پاییز بهتر شکوفه می‌دهد. بنابراین در فصل بهار و تابستان نباید منتظر گلدهی ارکیده باشید، بلکه باید در این فصول در نگهداری از گل ارکیده دقت بیشتری به‌خرج داده و به‌خوبی از آن مراقبت کنید تا شاهد گل‌های زیبای آن باشید.

8. نیاز گیاه به تعویض گلدان

نگامی که ارکیده بیش از اندازه گلدان خود رشد کند، ریشه فشرده شده و فضای کافی برای تهویه هوا ندارد. این موضوع خود می‌تواند دلیلی بر عدم گلدهی در طول نگهداری از گل ارکیده باشد. برای اینکه تشخیص دهید گل ارکیده شما به تعویض گلدان نیازی دارد یا خیر، باید به ریشه‌های آن بیشتر از برگ‌ها توجه کنید. اگر ریشه قهوه‌ای به نظر می‌رسیدند یا در حال خارج شدن از زیر گلدان بودند، وقت تعویض گلدان است.