علائم افسردگی را باید بسیار جدی گرفت چرا که این اختلال روانی میتواند تمام زندگی شما را مختل کند. افسردگی باعث بروز علائم مختلفی می شود که ما در این مطلب شادمگ به برخی از آن ها اشاره کردیم. با ما همراه شوید.
افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال روانی است که باعث میشود فرد در اکثر ساعتهای روز غمگین باشد، نسبت به انجام کارهایش بیرغبت شود و انگیزهاش را برای ادامه زندگی از دست بدهد. این احساس آنقدر ادامه پیدا میکند که روی افکار و رفتار فرد تأثیر میگذارد و زندگی فردی و اجتماعی او را تحت تأثیر قرار میدهد. مثلا ممکن است دیگر انجام کارهایی که همیشه از آنها لذت میبرده را دوست نداشته باشد یا نخواهد با اعضای خانواده و دوستانش زمان بگذراند یا حتی در انجام وظایف مربوط به شغلش با مشکل مواجه شود.
افراد افسرده نمیتوانند زندگی روزمرهشان را مطابق معمول پیش ببرند و حتی گاهی به این فکر میکنند که زندگی ارزش زنده ماندن را ندارد. افسردگی یک نقطه ضعف یا نمایش نیست و فرد افسرده به راحتی نمیتواند از پوسته غمگین و خسته خود خارج شود. این افراد برای بهبود وضعیتشان و درمان افسردگی به رواندرمانی یا درمان با دارو نیاز دارند.
افراد افسرده و خانواده و اطرافیان آنها باید به خوبی با علائم این بیماری آشنا باشند تا در صورت مشاهده این علائم بتوانند اقدام درست انجام بدهند. اکثر افراد افسردهای که به موقع بیماریشان را تشخیص دادهاند، به کمک رواندرمان یا روانپزشک یا هردو توانستهاند به زندگی عادی برگردند و بهبود پیدا کنند.
اولین قدم برای درمان افسردگی و جلوگیری از افسردگی شدید، شناخت علائم افسردگی است.
علائم جسمی افسردگی و اضطراب
مشکلات خواب در افسردگی
مشکل در به خواب رفتن یا ناتوانی در حفظ روند خواب (مانند از خواب بیدار شدن در ساعات اولیه بامداد وناتوانی در دوباره خوابیدن) در افراد مبتلا به افسردگی بسیار شایع است.
البته تعداد کمی از مبتلایان به افسردگی هم دچار خواب بیش از حد میشوند.
درد قفسه سینه در افسردگی
درد قفسهسینه ممکن است نشانه وجود مشکلات بسیار جدی مانند ناراحتی قلبی و مشکل ریوی باشد. گاهی هم مشکلات معده با درد قفسهسینه همراه است. پس اگر در قفسهسینه درد احساس میکنیم حتما باید به پزشک مراجعه کنیم تا علت آن مشخص شود.
اگر پزشک برای درد قفسهسینه علت خاصی نیافت، شاید افسردگی باعث ایجاد آن باشد.
افسردگی خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. جالب است بدانیم این رابطه دو طرفه است، یعنی کسانی که حمله قلبی یا سکته قلبی را تجربه کردهاند هم، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به افسردگی هستند.
درمان خانگی عفونت واژن یکی از بهترین روش ها برای درمان آزار دهنده ترین مشکل خانم ها است. این روش های درمان طبیعی خانگی در مدت زمان کوتاهی مشکل عفونت های سطحی را برطرف می کند.
خستگی و کمبود انرژی در افسردگی
اگر بعد از یک خواب یا استراحت طولانی همچنان احساس خستگی میکنیم و انرژی لازم برای انجام وظایف و کارهای ساده روزانه را هم نداریم، بهتر است امکان ابتلا به افسردگی را در نظر داشته باشیم.
درد عضلات و مفاصل در افسردگی
کسانی که درد را برای مدت طولانی تحمل میکنند، بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار دارند.
از سوی دیگر، افسردگی هم ممکن است باعث ایجاد درد شود.
شایان ذکر است مبتلایان به افسردگی سه برابر سایرین در معرض درد مزمن از جمله درد عضلانی قرار دارند.
ناراحتی های گوارشی در افسردگی
شاید باورش سخت باشد، اما مغز و روده بهشدت باهم در ارتباط هستند. به همین دلیل، وقتی با استرس یا نگرانی روبهرو هستیم، دچار تهوع یا درد معده میشویم. قبلا در شادمگ به طور مفصل در خصوص عوارض اضطراب بر بدن با شما صحبت کردیم. از این مطلب هم می توانید استفاده کنید.
افسردگی ممکن است روده ما را درگیر کند و به تهوع، سوءهاضمه، اسهال یا یبوست منجر شود.
سردرد
پژوهشهای معتبر پزشکی نشان میدهند افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی، سه برابر بیشتر از سایرین ممکن است به انواع میگرن دچار شوند.
متاسفانه افراد مبتلا به میگرن هم پنج برابر بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. پس حتما به دنبال راهی برای درمان فوری سردرد هاتون باشید.
تغییر اشتها یا وزن در افسردگی
افسردگی روی اشتهای افراد مختلف اثرات متفاوت میگذارد: اشتهای گروهی را کم میکند و برعکس، گروه دیگری نمیتوانند جلوی خوردن خود را بگیرند. نتیجه مشخص است: بعضی از مبتلایان لاغر و برخی چاق میشوند.ارتباط اختلالات خوردن، مانند پرخوری عصبی و بیاشتهایی عصبی با افسردگی هم موضوعی ثابتشده است و باید آن را در نظر داشت.
کمردرد
اگر مدام کمردرد آزارمان میدهد شاید به دلیل افسردگی باشد. احتمال این که افراد مبتلا به افسردگی دچار کمردرد یا سردرد شدید شوند، چهار برابر بیش از سایرین است.
اضطراب و آشفتگی
افسردگی و مشکلات خواب باعث ایجاد اضطراب و پریشانی در فرد مبتلا میشوند. در مردان این حالت ممکن است با رفتارهای خشن هم بروز پیدا کند. در بسیاری از مردان خشن، مراجعه به یک پزشک متخصص اعصاب و روان (روانپزشک) راه حلی پایدار برای پایان بخشیدن به خشونت آنها محسوب میشود.
اختلال در کارکرد جنسی
افسردگی علاقه فرد به فعالیت جنسی را بهشدت کاهش میدهد. متاسفانه برخی از داروهای ضدافسردگی هم باعث خودداری از رابطه جنسی میشوند. بنابراین لازم است هنگام مراجعه به پزشک خجالت را کنار بگذاریم و درباره مشکلات جنسی با او مشورت کنیم تا در تجویز دارو این موضوع را نیز مدنظر قرار دهد.
علائم افسردگی شدید
اگرچه افسردگی ممکن است فقط یک بار در طول زندگی ما اتفاق بیفتد، اما معمولا افسردگی به صورت دورهای عود میکند.
طی این دورهها علائم افسردگی معمولا در تمام روزها وجود دارد و شامل موارد زیر است:
- احساس ناراحتی، گریه، ناامیدی و پوچی
- تحریکپذیری و عصباینت بیش از اندازه
- از دست دادن علاقه به انجام کارهای نرمال روزانه
- اختلالات خواب (کم خوابی یا خوابیدن بیش از حد)
- احساس خستگی و کمبود انرژی
- کاهش اشتها و از دست دادن وزن یا افزایش اشتها و وزن
- اضطراب و بیقراری
- کندی تفکر، صحبت کردن و حرکات بدن
- احساس بیارزشی، گناه یا بیش از اندازه سرزنش کردن خود
- مشکلات جسمی غیر قابل توجیه مثل سردرد و کمردرد
افسردگی در زنان بیشتر است یا مردان؟
افسردگی در زنان بیشتر از مردان است. همچنین زنان به میزان بیشتری دارای نشانههای جسمانی مانند کماشتهایی، اختلال خواب و خستگی همراه با درد و اضطراب نسبت به مردان هستند. این تفاوت جنسیتی بسیار کوچکتر از دیگر جنبههای افسردگی است.
موارد خودکشی در مردان نسبت به زنان بیشتر است. گزارشهایی از دانشگاه لوند سوئد و دانشگاه استنفورد نشانداده، مردان تقریباً ۳ برابر زنان در سوئد خودکشی میکنند. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری و مرکز ملی پیشگیری و کنترل آسیب کشور آمریکا گزارشداده که در آمریکا خودکشی در بسیاری از مردان تقریباً ۳ برابر بیشتر از زنان است.
بااینحال زنان بیشتر از مردان به خودکشی فکر میکنند و به آن دست میزنند. تفاوتی که به مردان نسبت دادهمیشود به این دلیل است که آنها از راههای مؤثرتری برای خودکشی استفاده میکنند و میزان موفقیت آنها در این کار بیشتر است. تحقیقات نشان دادهاست، زنان تمایل بیشتری برای بحث در مورد افسردگی خود دارند، در حالیکه مردان سعی میکنند آن را از دیگران مخفی کنند. ویژگی ابراز تمایلات و درونیات در زنان بیشتر است و این میتواند عامل مؤثری در وقوع این رویداد یعنی خودکشی باشد.
از کجا بفهمیم به افسردگی دچار شده ایم ؟
دانستن علائم افسردگی به تشخیص افسردگی در ما و اطرافیان کمک زیادی میکند. پیش از این علائم افسردگی در گروههای سنی متفاوت را بیان کردیم. با آگاهی نسبت به این علائم میتوانیم متوجه تغییرات در خودمان شویم و زودتر برای دریافت درمان مناسب اقدام کنیم.
اصلا چرا افسرده می شویم
افسردگی، شرایط زندگی خوب و بد سرش نمیشود و همه ما ممکن است در هر شرایطی افسرده شویم. مهمترین عوامل افسردگی را میتوانیم این طور بگوییم:
تغییر مواد شیمیایی در مغز: مواد خاصی در مغز روی خلق و خوی انسان تأثیر میگذارند. بههمخوردن تعادل این مواد شیمیایی در مغز از مهمترین دلایل افسردگی است.
ژنتیک: افسردگی میتواند ارثی باشد. به عنوان مثال اگر یکی از دوقلوهای همسان دچار افسردگی شود به احتمال ۷۰ درصد دیگری هم مبتلا میشود.
شخصیت: کسانی که اعتماد به نفس پایینی دارند، کسانی که نمیدانند چطور استرس را مدیریت کنند یا افرادی که کلاً بدبین هستند بیشتر در معرض افسردگی هستند.
عوامل محیطی: احتمال ابتلا به افسردگی در کسانی بیشتر است که در معرض خشونت، تبعیض، سوءاستفاده یا فقر هستند. اما خبر خوب این است که افسردگی در هر سنی که باشد و با هر علتی که داشته باشد، قابل درمان است.
چگونه می توان از افسردگی پیشگیری کرد؟
گاهی افسردگی ژنتیکی است و نمیتوان از آن پیشگیری کرد و باید برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید. اما برخی از اقدامات زیر میتوانند به شما کمک کنند که در دام افسردگی نیفتید:
ورزش کنید.
سیگار نکشید.
سعی کنید روتین مشخصی برای زندگی خود داشتهباشید.
اگر با مشکلی در زندگی خود دستوپنجه نرم میکنید، میتوانید با دکتر روانشناس مشورت کنید.
خوب بخوابید.
خوب بخورید.
سعی کنید کار و زندگی را متعادل کنید.
دوستان خوبی پیدا کنید. و سعی کنید از روحیه دادن به بیمار غافل نشوید.
درمان افسردگی
در دنیای روانپزشکی افسردگی قابل درمانترین اختلال شناخته میشود. بسته به این که علت افسردگی چه چیزی است و از کجا آمده است، شیوههای درمانی مختلفی برایش وجود دارد. تشخیص و انتخاب نوع درمان افسردگی به عهدۀ پزشک متخصص اعصاب و روان است.
به طور کلی درمان افسردگی از سه بخش: دارودرمانی، روان درمانی و درمان های غیردارویی تشکیل شده است.
درمان افسردگی به کمک دارو
بالاتر گفتیم که بههمخوردن تعادل مواد شیمیایی در مغز میتواند یکی از دلایل افسردگی باشد، در نتیجه برگرداندن غلظت این مواد شیمیایی به حد طبیعی، میتواند افسردگی را از بین ببرد. این تعادل با مصرف قرصهای ضد افسردگی ایجاد میشود. قرصهای ضد افسردگی برعکس باور عمومی، مُسکن، خواب آور، تحریک کننده یا اعتیاد آور نیستند.
یک تا دو هفته بعد از مصرف داروهای ضد افسردگی، تأثیر آنها در بهبودی شروع میشود. تأثیر کامل این قرصها از ماه دوم یا سوم دیده میشود. چنانچه افسردگی بعد از این دوره به طور کامل درمان نشود، پزشک داروهای بیشتری تجویز میکند یا دوز دارو را زیاد میکند.
بعد از درمان افسردگی به خصوص افسردگی شدید، معمولاً متخصص از مراجعه کننده میخواهد که قرصها را تا ۶ ماه یا بیشتر ادامه دهد. به خاطر بالا بودن احتمال عود افسردگی و برای پیشگیری از آن، ممکن است درمان تا مدتها ادامه پیدا کند.
درمان افسردگی به روش غیردارویی
روانپزشک ممکن است از روشهای روان درمانی، تحریک الکتریکی یا مغناطیسی و شیوههای دیگر برای درمان افسردگی کمک بگیرد.
رواندرمانی
رواندرمانی یا صحبت با روانشناس شامل درمان رفتاری-شناختی، رواندرمانی در مورد روابط شخصی بیمار و حل کردن مشکلات است.
بعضی اوقات روان درمانی میتواند به عنوان انتخاب اول در درمان افسردگی انتخاب شود.
ورزش کردن
ورزشهای هوازی با افزایش سطح اندورفین باعث کاهش شدت اضطراب و افسردگی میشود. و در همراهی با دارو و روان درمانی یا برای درمان افسردگی مقاوم کاربرد دارد.
تحریک مغناطیسی مغز
در صورتی که بیمار به داروهای تجویز شده پاسخ ندهد و بهبودی نداشته باشد پزشک ممکن است این روش را توصیه کند.
درمان خانگی افسردگی و تغییرات سبک زندگی
افسردگی بیماری نیست که بتوانیم خودمان آن را درمان کنیم. ولی در کنار درمان توصیه شده توسط پزشک و روانشناس میتوانیم از یکسری موارد خود مراقبتی شامل موارد زیر استفاده کنیم:
متعهد بودن به درمان تجویز شده: جلسات رواندرمانی و مراجعه به پزشک را رها نکنیم، حتی اگر احساس میکنیم خوب نیستیم. داروهای تجویز شده را به درستی مصرف کنیم. در غیر این صورت علائم افسردگی مجددا عود خواهد کرد وباید بدانیم زمان لازم است تا بهبود پیدا کنیم و باید صبور باشیم.
آگاهی خودمان در مورد افسردگی را بالا ببریم: مطالعه در مورد شرایطمان به ما انگیزه و قدرت میدهد که به درمان خود پایبند باشیم. خانواده خود را تشویق کنیم در مورد افسردگی بخوانند تا بهتر بتوانند ما را درک و حمایت کنند.
به علائم هشدار توجه کنیم: با پزشک یا روانشناس خود مشورت کنیم تا متوجه شویم چه عواملی ممکن است علائم افسردگی را در ما تشدید کند و درصورت بروز این اتفاق چه کار کنیم. هر نوع تغییری در علائممان به وجود آمد بهتر است با پزشک یا روانشناس معالج خود تماس بگیریم.
عدم مصرف الکل و مواد مخدر: شاید به نظر برسد الکل شدت علائم افسردگی را کم میکند، اما در طولانی مدت باعث تشدید افسردگی خواهد شد.
مراقبت از خود: مصرف غذاهای سالم،داشتن فعالیت جسمی و خوابیدن به مقدار کافی.پیاده روی، شنا یا هر فعالیتی که از انجام آن لذت میبریم را در برنامه روزانه خود قرار دهیم.
تغذیه در درمان افسردگی
بعضی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف غذاهای حاوی قند و همچنین غذاهای فرآوری شده میتواند روی سلامت جسم و روان ما اثر بگذارد. این تحقیقات همچنان نشان میدهد مصرف برخی مواد غذایی مانند میوه، سبزیجات، روغن زیتون و ماهی میتواند منجر به کاهش علائم مربوط به افسردگی شود.
پیشگیری از افسردگی
ما نمیتوانیم از افسردگی پیشگیری کنیم، بلکه میتوانیم عوامل خطر ایجاد کننده آن را با انجام موارد زیر کمتر کنیم:
داشتن برنامه خواب منظم و سالم
مدیریت استرس
تمرین خود مراقبتی منظم شامل ورزش، مدیتیشن و یوگا
انواع افسردگی
بنیاد روانپزشکی آمریکا بر اساس DSM۵ انواع افسردگی را تعریف کرده که در ادامه هرکدام را به صورت مختصر توضیح خواهیم داد.
افسردگی بالینی (اختلال افسردگی عمده یا ماژور)
تشخیص افسردگی عمده به این معنی است که ما حداقل به مدت دو هفته، اکثر روزها احساس ناراحتی یا از دست دادن علاقه به انجام فعالیت هایی که قبلا از آن لذت می بردیم را داشته باشیم که با علائم دیگری مثل ناامیدی، احساس بی ارزش بودن، اختلال خواب و تغییر اشتها همراه باشد. این نوع از افسردگی شدیدترین و شایعترین نوع است.
اختلال افسردگی مداوم یا افسردگی خفیف
شدت این نوع از اختلال افسردگی خفیف تا متوسط است (از اختلال افسردگی عمده همیشه خفیفتر است) و علائم آن حداقل دو سال طول میکشد. قبلا به این نوع اختلال دیستایمیا گفته میشد.
اختلال بینظمی خلق مخرب
این نوع اختلال باعث ایجاد تحریکپذیری شدید و مزمن و عصبانیت های انفجاری در کودکان میشود. شروع آن معمولا از سنین ۱۰ سالگی است.
اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی
نشانه افسردگی در pms چیست؟ در این نوع اختلال ممکن است علائم سندرم پیش از قاعدگی را همراه با اختلالات خلق مثل تحریکپذیری شدید، اضطراب و افسردگی داشته باشیم. این علائم معمولا چند روز پس از شروع قاعدگی فروکش میکنند اما در همان زمان بروز ممکن است به اندازهای شدید باشد که روی زندگی روزانه ما تاثیر منفی بگذارد.
اختلالات افسردگی ثانویه به برخی بیماریهای جسمی
برخی شرایط بالینی مثل کمکاری تیروئید، سرطانها، بیماریهای قلبی، پارکینسون و … تغییراتی در بدن ما به وجود میآورند که میتواند باعث افسردگی شود. در صورت بهبود شرایط و بیماریهای ذکر شده افسردگی نیز خود به خود به دنبال آن از بین میرود.
افسردگی فصلی
البته افسردگی فصلی نوعی از اختلال افسردگی عمده است که فرد با تغییرات فصل علائم افسردگی را بروز می دهد و معمولا در فصلهای پاییز و زمستان ظاهر شده، و در فصل بهار و تابستان از بین میرود.
افسردگی پیش از زایمان و افسردگی بعد از زایمان
افسردگی قبل از زایمان در دوره حاملگی اتفاق میافتد، در حالی که افسردگی پس از زایمان کمتر از ۴ هفته بعد از تولد نوزاد ظاهر میشود.
هر دو نوع این افسردگیها به عنوان افسردگی عمده با شروع حول زایمان در نظر گرفته میشود.
افسردگی غیر معمول (آتیپیکال)
علائم این نوع افسردگی که به آن افسردگی ماژور با خصوصیات غیرمعمول هم گفته میشود، اندکی با افسردگی ماژور(عمده) متفاوت است.
تفاوت اصلی آن با افسردگی ماژور این است که در این اختلال بهبود موقت خلق در پاسخ به اتفاقات مثبت دیده میشود. سایر علائم کلیدی افسردگی غیرمعمول شامل افزایش اشتها و حساسیت به طرد شدن از طرف دیگران است.
افراد دارای اختلال دو قطبی نیز دورههایی از افسردگی به همراه دورههایی از مانیا را تجربه خواهند کرد.