خواص تخم شربتی بسیار زیاد است و برای افرادی که می خواهند پوست و مو زیبایی داشته باشند و یا دردهای معده و گوارشی را درمان کنند، یک نسخه عالی است. این مطلب از گروه سلامت شادمگ را از دست ندهید تا از معجزه های این گیاه جادویی بیشتر بدانید.
تخم شربتی چیست ؟
تخم شربتی یک گیاه یکساله و خودرو است که به ریحان شباهت دارد اما برگها و تخمهای ریزتری دارد. رنگ گل تخم شربتی مایل به قرمز و صورتی است. تخم این گیاه سیاه و شفاف است و بعد از اینکه آن را در آب بریزیم اطراف آن را مادهای ژلهای گرفته و لعاب دار میشود. پس از جذب آب و ایجاد لعاب بسیار لغزنده شده و رنگ آن به خاکستری تغییر میکند.
از تخم شربتی برای تهیه شربت استفاده میکنند. تخم شربتی، شربتی برای رفع عطش است اما فقط یک نوشیدنی نیست و یک داروی گیاهی محسوب میشود. خواص تخم شربتی بسیار فراوان است و اینطور نیست که بگوییم فواید تخم شربتی فقط برای رفع عطش و فصل تابستان است.
طرز شستن تخمه شربتی
برای شستن تخمه شربتی یک ظرف بزرگ را با آب پر کنید و تخمه شربتی را داخل آن بریزید. برای اینکه تخمه شربتیها به هم نچسبند آن را با چنگال هم بزنید تا آرام آرام ته نشین شوند. کمی صبر کنید تا در صورت وجود برگ و خاشاک در تخمه شربتیها روی آب بیایند و آنها را جدا کنید. چند بار این آب را تعویض کنید تا آب تمیز شود و دیگر روی آب چیزی نباشد.
سپس در این مرحله به آرامی تخم شربتیها را هم میزنیم و به یک ظرف دیگر انتقال میدهیم تا شن و سنگریزههای تخم شربتی در ظرف اول باقی بماند. برای آن که مطمئن بشید کاملا تمیز شده است و شن و سنگریزه دیگری نیست چند بار این کار را تکرار کنید. تنها نکتهای که باید دقت کنید این است که این مراحل سریع اما با دقت و آرام باید انجام شود و تا قبل از لعاب دار شدن تخم شربتی تمام شود.
طبع تخمه شربتی گرم است یا سرد؟
در پاسخ به این سوال که طبع تخمه شربتی گرم است یا سرد باید گفت که طبع تخم شربتی گرم و تر است و مصرف آن برای افرادی که مزاج سرد و خشک (سوداوی) دارند مفید است. مصرف تخم شربتی برای کسانیکه طبع گرم و تر (دموی) دارند مضر است زیرا طبع تخم شربتی نیز به خودی خود گرم و تر است.
آشنایی با تخم شربتی
تخم شربتی دانه گیاه ریحان است که بیشتر به عنوان سبزی خوردن مصرف می شود. این گیاه در شهرهای مختلف با نام های متنوعی شناخته می شود که از این نام ها می توان به بادروج ، تره خراسانی ، حوک ، اوقیمن و بورنگ اشاره کرد.
تخم شربتی خواص اعجاب انگیزی دارد که در این مطلب با برخی از این خواص آشنا خواهید شد. در کشور عزیزمان ایران از تخم شربتی تقریبا در بیشتر مواقع برای تهیه شربت تخم شربتی استفاده می شود که یکی از مهم ترین شربت های فصل تابستان و ماه رمضان است.
همانگونه که در اول مقاله اشاره کردیم تخم های گیاه ریحان است که در خانواده نعناعیان دسته بندی می شود. تخم شربتی هنگامی که در آب قرار می گیرد لعاب می اندازد و آب را به خود جذب می کند ، به همین دلیل برای رفع تشنگی مناسب است.
تخم شربتی دانه پر فایده و مفیدی است و خواص بسیار زیادی دارد که همگی این خواص را نمی توان به طور کامل در یک مقاله گنجاند ، به همین جهت خلاصه ای از خواص این دانه ارزشمند را برایتان جمع اوری کرده ایم.
۱۱ خاصیت تخم شربتی
درمان سرماخوردگی
در طب سنتی از تخم شربتی برای درمان سرماخودگی استفاده می شود. تخم شربتی حاوی مقادیر غنی از فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان های مفید است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و به همین جهت برای پیشگیری و درمان سرماخودگی مفید است.
ضد آفتاب قوی و طبیعی
تخم شربتی سرشار از آنتی اکسیدان های قوی است که همین امر باعث شده است تخم شربتی به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی شناخته شود. برای محافظت از پوست در مقابل اشعه های مضر نور خورشید باید از تخم شربتی به صورت موضعی استفاده شود.
فواید تخم شربتی برای دهان و دندان
یکی دیگر از فواید تخم شربتی این است که به دلیل اینکه خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد می تواند باعث پیشگیری از پوسیدگی دندان ها شود. ضمن اینکه مصرف تخم شربتی باعث از بین رفتن بوی بد دهان و خوش بوتر شدن بوی دهان نیز می شود.
بهبود اسهال و یبوست
تخم شربتی پس از مخلوط شدن با آب یک لایه ژله ای ایجاد می کند که این لایه حاوی مقادیر غنی از فیبر است ، به همین جهت تخم شربتی می تواند باعث بهبود حرکات و پاکسازی روده شود. در نتیجه می تواند به درمان یبوست و اسهال کمک شایانی کند.
رژیم های لاغری و کاهش وزن
تخم شربتی حاوی مقادیر غنی از ویتامین ها ، اسیدهای چرب امگا ۳ و پروتئین است که به همین جهت می تواند باعث افزایش سوخت و ساز بدن شود و در نتیجه به کاهش وزن کمک کند. علاوه بر این تخم شربتی کالری پایینی دارد.
تخم شربتی پس از ورود به معده با جذب آب حجم بیشتری از معده را پر می کند و باعث می شود فرد احساس سیری کند. ضمن اینکه تخم شربتی حاوی مقادیر غنی از فیبر است که پس از مصرف باعث کاهش یافتن اشتها و در نتیجه جلوگیری از پرخوری می شود.
رفع چین و چروک های پوست با تخم شربتی
همانطور که می دانید رادیکال های آزاد اگر کنترل نشوند می توانند باعث ایجاد چین و چروک های متعدد روی پوست صورت و گردن شوند. تخم شربتی با دارا بودن مقادیر غنی از فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان ها می تواند رادیکال های آزاد را کنترل کند و باعث جوان سازی و رفع چین و چروک روی پوست شود.
سفید کردن رنگ پوست
یکی دیگر از فواید تخم شربتی این است که می تواند باعث روشن تر شدن پوست صورت شود. تخم شربتی با دارا بودن مقادیر غنی از اسیدهای چرب و آنتی اکسیدان های قوی در صورتی که به صورت ماسک استفاده شود می تواند باعث روشن تر شدن پوست صورت شود.
برای تهیه ماسک تخم شربتی ۱ قاشق چایخوری تخم شربتی را آسیاب کنید و به همراه ۱ قاشق چایخوری لیمو ترش و ۱ قاشق چایخوری آب ولرم ترکیب کنید و به صورت ماسک روی صورت قرار دهید. پس از گذشت ۳۰ دقیقه ماسک را با آب سرد بشویید.
درمان عفونت
یکی از خواص روغن تخم شربتی این است که می تواند به درمان انواع عفونت های بدن کمک شایانی کند. از عفونت هایی که می توان با روغن تخم شربتی آنها را درمان کرد می توان به عفونت جای زخم ، بریدگی ، عفونت پوست ، عفونت مثانه و … اشاره کرد.
درمان سرفه و بیماری های تنفسی
یکی از خواص مهم تخم شربتی درمان سرفه است. مخلوط تخم شربتی به همراه زنجبیل و عسل برای درمان سرفه و برخی بیماری های تنفسی مفید است. این معجون می تواند برای درمان بیماری هایی مثل آسم ، سرفه های شدید و آنفولانزا مفید باشد.
کاهش فشار خون
مصرف تخم شربتی می تواند باعث کاهش فشار خون شود که به همین دلیل برای افراد مسن و کسانی که بیماری های نظیر فشار خون پایین دارند مناسب نیست. البته این افراد می توانند برای مصرف تخم شربتی با مشاور تغذیه یا پزشک مشورت کنند.
خواص تخم شربتی برای لاغری
یکی از معروف ترین خواص تخم شربتی، خاصیت این داروی گیاهی برای لاغری است. تخم شربتی سرشار از ویتامینها، اسیدهای چرب امگا ۳ و پروتئین است و به دلیل داشتن اینها موجب افزایش سوخت و ساز بدن میشود و از این طریق منجر به کاهش وزن سریع میشود. تخم شربتی کالری خیلی کمی دارد.
این گیاه سرشار از فیبر است که باعث کاهش اشتها میشود از طرف دیگر تخم شربتی همانطور که میدانید آب را به خود جذب میکند و یک ماده ژلهای اطراف آن را میگیرد که در معده هم این اتفاق میفتد و با جذب آب افزایش حجم پیدا کرده و موجب کاهش اشتها میشود.
با کاهش اشتها از پرخوری جلوگیری کرده و در نتیجه به لاغری و کاهش وزن کمک میکند. از دیگر خواص تخم شربتی کمک به رفع یبوست است که یبوست یکی دیگر از عواملی است که موجب اضافه وزن میشود.
مقدار مصرف تخم شربتی برای لاغری
برای بهره مند شدن از فواید تخم شربتی در کاهش وزن یک نباید بیشتر از تا دو قاشق غذاخوری یا به عبارتی ۲۵ گرم از تخمه شربتی در طول روز مصرف شود. علاوه بر حالت نوشیدنی میتوانید از دانههای تخم شربتی به شکل پودر در تهیه سوپ، آش، سالاد و یا محصولات لبنی استفاده کنید.
زمان مصرف تخم شربتی برای لاغری
بهتر است از تخمه شربتی نیم ساعت قبل از هر وعده غذایی یا در بین روز هنگامی که ضعف دارید استفاده کنید تا از خواص تخم شربتی بهرهمند شوید و تناسب اندام را تجربه کنید.
همچنین میتوانید هر روز صبح ناشتا یک لیوان تخم شربتی با مقداری عسل و آبلیمو مصرف کنید و از فواید تخم شربتی برخودار شوید به این صورت که در تمام طول روز احساس سیری میکنید و به دفع بهتر هم کمک میکند.
درمان دردهای معده و گوارش با تخم شربتی
تخم شربتی برای درمان ناراحتی های گوارشی مانند درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی نظمی کارکرد روده ها استفاده می شود. در کشور چین، از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، گزیدگی مار و حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده می شود.
تخم شربتی فیبر غذایی فوق العاده ای دارد و به همین دلیل، برای گوارش و درمان بافت های گوارشی عالی است.
درمان یبوست و نفخ با تخم شربتی
تخمهای شربتی، بدن را بهطور طبیعی سمزدایی میکنند و باعث تنظیم حرکات روده میشوند. برای رفع یبوست می توانید یک قاشق غذاخوری تخم شربتی را از شب قبل خیس کرده و صبح ناشتا با دو لیوان آب ولرم میل کنید. این نوشیدنی بهعنوان یک پاککنندهی معده عمل میکند. تخمهای شربتی حاوی روغنهای فرّاری هستند که به ازبینبردن گاز و نفخ دستگاه گوارش کمک میکنند و برای هضم مفیدند.
تنظیم فشار خون با تخم شربتی
معمولاً بعد از خوردن غذا بهویژه غذاهای پر نشاسته، فشارخون بالا میرود و اگر تخم شربتی همراه غذا خورده شود مواد نشاستهای به تدریج شکر موجود در خود را آزاد میکنند و به این ترتیب شما به طور تدریجی انرژی متعادل در طول روز خواهید داشت.
آرامش اعصاب با تخم شربتی
برای تقویت اعصاب روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را با عرق بادرنجبویه مخلوط کنید و آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید. تخم شربتی خلق و خوی فرد را خوب می کند، خستگی مفرط ذهنی، تنش های عصبی، افسردگی ، میگرن و مالیخولیا را برطرف می کند.
بهبود بیماریهای تنفسی با تخم شربتی
این دانه های ریز سیاه رنگ دارای خواص زیادی است از جمله برای درمان بیماریهای تنفسی مفید است. مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر است.
از روغنی که با خرد کردن تخمهای شربت به دست میآید، برای درمان عفونتهایی مانند زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و… استفاده میشود.
زیاده روی در مصرف
تخم شربتی خواص و فواید بسیار زیادی برای بدن دارد البته باید توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد آن می تواند مشکلاتی را برای بدن ایجاد کند. استفاده بیش از حد تخم شربتی می تواند باعث سر گیجه و اختلال در بینایی فرد مصرف کننده شود.
مصرف تخم شربتی در بارداری و شیردهی
روزانه 10 گرم تخم شربتی در دوران بارداری برای تقویت قلب و صحت مزاج و موجب خوش رنگی پوست و زیبایی نوزاد بسیار مفید است.
مصرف تخم شربتی در دوره شیردهی، سبب افزایش شیر مادر می شود ولی در مصرف آن زیاده روی نشود.
مضرات تخم شربتی
این دانه های ریز فاقد گلوتن هستند. پس با توجه به شرایط بدنی خود از آن استفاده کنید.
زیاده روی در مصرف تخم شربتی موجب ایجاد سرگیجه و همچنین بروز اختلال در حس بینایی می شود.
اشخاص مبتلا به کرم معده نباید از تخم شربتی استفاده کنند.
مصرف این دانه ها برای افرادی که داروهای ضد انعقاد می خورند نیز توصیه نمی شود.
اگر داروی خاصی مصرف می کنید، بهتر است قبل از مصرف تخم شربتی با پزشک خود مشورت کنید.
تخم شربتی همچنین باعث کاهش فشارخون می شود؛ برای همین سالمندانی که داروی ضدفشار مصرف می کنند باید حواسشان به مصرف آن باشد.
زمان مصرف تخم شربتی در بدنسازی
تخم شربتی منبع خوبی از فیبر، سدیم، منگنز، فسفر و پروتئین است. این مواد مغذی برای افرادی که بهطور مداوم ورزش میکنند، حیاتی هستند.
نوشیدن یک لیوان شربت خنک تخم شربتی پس از یک ساعت ورزش سخت و سنگین، به رفع عطش و خستگی کمک میکند. در طول ورزش به دلیل تعریق، آب زیادی از دست میدهید. تخم شربتی از دهیدراته شدن بدن شما جلوگیری میکند.
کسانی که ورزش میکنند، نیاز دارند سوختوساز بهتری داشته باشند. تخم شربتی باعث سوزاندن کالری بیشتر در این افراد میشود. این شربت همچنین باعث ایجاد احساس سیری در ورزشکاران میشود و انرژی آنها را با کالری کم و سالم تامین میکند.
مهمترین خاصیت تخم شربتی برای ورزشکاران تامین پروتئین لازم برای آنها است. کسانی که ورزش میکنند، لازم است مراقب از دست دادن حجم عضله باشند. همچنین برخی از افراد برای افزایش وزن و عضلهسازی ورزش میکنند. تخم شربتی منبع غنی از پروتئین برای این افراد است.
یکی دیگر از منابع غنی از پروتئین، آب پنیر است. ورزشکاران و بدنسازان میتوانند به مقاله خواص آب پنیر مراجعه کنند و با این بمب پروتئینی آشنا شوند.
نحوهی مصرف تخم شربتی
تخمهای شربتی هنگامیکه در آب خیسانده و مصرف شوند، بیشترین خواص تغذیهای را دارند. آنها در تماس با آب پف میکنند، دور هر کدام یک پوشش سفید شفاف تشکیل میشود و سایزشان دو برابر میشود. شما میتوانید حدود ۲ قاشق چایخوری تخم شربتی را به مدت ۱۵ دقیقه در یک فنجان آب گرم بخیسانید. آب گرم باعث میشود که این دانهها کاملا پف کنند و آنتیاکسیدانها و آنزیمهای گوارشی مفید آنها آزاد شود.
درواقع این دانههای معطر، طعم خاصی ندارند و برای افزایش ارزش تغذیهای میتوان آنها را به هر غذایی اضافه کرد. آنها برای تزئین دسرها و نوشیدنیها عالی هستند و میتوان آنها را در لیموناد مخلوط کرد یا روی بستنی ریخت. آنها به نوشیدنیها و دسرها طعم و مزهی تازگی میدهند و جایگزین خوبی برای یک میانوعدهی کمکالری هستند. تخمهای شربتی را به سوپ و پاستا اضافه کنید و از بافت تردشان لذت ببرید.