آیا اطلاعاتی در مورد بیماری زخم معده (Stomach Ulcer) دارید؟ این عارضه به دلیل از بین رفتن پوشش محافظ معده ایجاد می‌شود. پوششی که به خاطر وجود اسید معده بیش از اندازه از بین می‌رود. دلایل زیادی برای ترشح بیش از حد اسید معده وجود دارد. به طور کلی زمانی که پوشش محافظ معده از بین برود اسید معده زخم‌هایی بر روی دیواره معده ایجاد می‌کند که در گذر زمان می‌توانند ملتهب شوند و خونریزی داشته باشند. ما در ادامه این مطلب قصد داریم ببینیم که آیا زخم معده درمان می‌شود؟ و همچنین راهکارهای درمانی آن را بررسی کنیم.
زخم معده چیست؟
زخم معده (Stomach Ulcer) زخمی باز در دیواره و پوشش معده است. این زخم‌ها گاها در اولین بخش روده کوچک هم دیده می‌شوند. زخم معده زمانی اتفاق می‌افتد که پوشش مخاطی محافظ معده از بین رفته باشد. همین موضوع به اسیدهای معده اجازه می‌دهد تا دیواره معده را از بین ببرند. در نتیجه در گذر زمان این اسیدها باعث بروز زخم‌هایی بر روی سطح دیواره می‌شوند که دائما هم به وسیله همین اسیدهای معده تحریک می‌شوند. در صورتی که زخم معده را جدی نگیرید باید در انتظار عوارضی همچون خونریزی داخلی باشید. به علاوه اینکه در طولانی مدت ممکن است یک سوراخ بر روی معده ایجاد کنند که این وضعیت یک شرایط اورژانسی برای بیمار به وجود می‌آورد.
بیماری زخم معده یکی از شایع‌ترین عارضه‌های گوارشی است، بخصوص در کشورهای غربی. به طوری که در ایالات متحده حدود 4 میلیون نفر سالانه به این بیماری دچار می‌شوند. تحقیقات نشان داده که از هر 10 نفر 1 نفر حداقل در برهه‌ای از زندگی خود علائم زخم معده را در کشورهای غربی تجربه می‌کند.
علت بروز زخم معده
فاکتورهای متعددی در بروز زخم معده و تحریک ترشح بیش از اندازه اسید معده نقش دارند. در ادامه برخی از رایج‌ترین علل این بیماری را بررسی خواهیم کرد:
- عفونت ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری: همان‌طور که شاید خودتان هم بدانید در معده ما باکتری‌های متعددی فعالیت دارند. یکی از باکتری‌هایی که در معده وجود دارد هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) است. باکتری که در صورت فعالیت بیش از اندازه می‌تواند باعث بروز زخم معده و التهاب شود. این باکتری یکی از علل بروز زخم‌های اثنی عشر است.
- مصرف بیش از اندازه داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب: وقتی از داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب صحبت می‌کنیم منظورمان داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، آسپرین و… است. زمانی که ترکیبات این داروها با پوشش معده برخورد می‌کنند می‌توانند به راحتی مخاط و بخش محافظ را از بین ببرند. دقت کنید که حدود نیمی از زخم‌های گوارشی به دلیل مصرف طولانی مدت این داروها ایجاد می‌شوند.
- استرس شدید: استرس یکی دیگر از عوامل شایع بروز زخم معده است. دقت کنید که استرس به راحتی می‌تواند تعادل PH بدن انسان را بهم بریزد و همچنین منجر به ترشح بیش از اندازه اسید معده شود. همان‌طور که انتظار می‌رود هر چقدر اسید معده بیشتر باشد خطر بروز زخم معده هم بیشتر خواهد بود. بد نیست بدانید که زخم معده ناشی از استرس در مدت زمان بسیار کوتاهی شدید می‌شود.
- سندرم زولینگر-الیسون: زخم معده ناشی از سندرم زولینگر-الیسون در موارد بسیار نادری رخ می‌دهد. با این حال این سندرم یکی از علل ترشح بیش از اندازه اسید معده است. همان‌طور که انتظار می‌رود در نتیجه ترشح بیش از اندازه اسید معده فرد زخم معده را تجربه می‌کند.
علائم بیماری زخم معده کدام‌اند؟
دقت کنید که برخی اوقات زخم معده هیچ گونه علائم مشهودی به همراه ندارد، به همین خاطر است که از آن به عنوان زخم خاموش یاد می‌کنند. علائم این بیماری ممکن است در هر فردی با توجه به شدت بیماری، شرایط بیمار و وضعیت بالینی فرد به شکلی متفاوت ظاهر شوند. به طور کلی از شایع‌ترین علائم این بیماری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- نفخ شدید
- کاهش وزن
- ریفلاکس اسید
- تهوع و استفراغ
- مدفوع تیره و قیری
- سوزش و درد شدید معده
- سوءهاضمه، بخصوص سوءهاضمه غذاهای چرب و فرآوری شده
راهکارهای درمان زخم معده، آیا زخم معده قابل درمان است؟
سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که آیا زخم معده قابل درمان است؟ بله، اگر عوامل موثر در بروز زخم معده را کنترل کنید می‌توانید زخم معده را درمان کنید. در واقع باید به زخم‌ها و دیواره آسیب‌دیده معده استراحت کافی بدهید. هدف از روش‌های درمانی از بین بردن عفونت ناشی از زخم‌ها و کنترل میزان اسید معده است. از روش‌های متعدد درمان زخم معده می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- روش‌های غیر جراحی
- روش‌های جراحی
- روش‌های درمان خانگی
روش‌های غیر جراحی
وقتی از روش‌های غیر جراحی صحبت می‌کنیم منظور همان دارو درمانی است. در چنین شرایطی پزشکان به سراغ داروهایی از جمله آنتی‌بیوتیک‌‌ها، مهارکننده پمپ پروتون، مسدودکننده‌های گیرنده هیستامین، عوامل محافظت کننده سلولی و آنتی اسیدها می‌روند. این داروها هم باید تنها زیر نظر پزشک و با دز مناسب مصرف شوند. از عوارض این داروها می‌توان به سردرد، اسهال، درد شکم و تهوع اشاره کرد.
روش‌های جراحی
در صورتی که روش‌های غیر جراحی نتیجه مثبتی برای درمان زخم معده به همراه نداشته باشند پزشکان به سراغ روش‌های جراحی می‌روند. در نتیجه سعی می‌شود کل زخم برداشته شود، شریان خونریزی دهنده بسته شود و یا اینکه منبع عصبی معده قطع شود. البته که جراحی تقریبا در شرایط حاد و زمانی که بیماری عود کرده باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درمان خانگی زخم معده
در صورتی که زخم معده سطحی باشد و بیماری پیشرفت نکرده باشد می‌توان از راهکارهای خانگی هم برای درمان و کنترل آن استفاده کرد. منظور از روش‌های خانگی تغییر سبک زندگی، دنبال کردن رژیم غذایی مناسب و راهکارهای این چنینی است. به عنوان مثال:
- خواب منظم و کافی داشته باشید.
- حتما زیر نظر دکتر متخصص گوارش داروهای مسکن مصرف کنید و خودسرانه به سراغ داروها نروید.
- از مصرف نوشیدنی‌های گازدار، صنعتی و کافئین‌دار خودداری کنید.
- سعی کنید فعالیت منظم ورزشی داشته باشید.
- به سراغ محصولات لبنی پروبیوتیک بروید.
- از خوردن غذاهای چرب و فرآوری‌شده خودداری کنید.
- مصرف سیگار و الکل را به حداقل برسانید یا به طور کلی قطع کنید.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدید بیماری زخم معده یک بیماری آزاردهنده گوارشی بوده که علائم و عوارض آن می‌توانند فرد را از انجام فعالیت‌های روزمره منع کنند. زخم معده ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده است. اسید معده نقش موثری در هضم غذاها و جذب مواد مغذی دارد، اما زمانی که مقدار آن بیشتر شود می‌تواند به این ارگان آسیب برساند. اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید همین حالا سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده علاوه بر داشتن یک مجله پزشکی کامل لیست جامعی از پزشکان را در اختیارتان قرار می‌دهد. از بهترین متخصص غدد در تهران گرفته تا دکتر گوارش و…
