یکی از مشکلات جدی جامعه امروزی افسردگی است که بیشتر افراد بصورت خفیف یا شدید با آن درگیر هستند. گروه سلامت شادمگ راههایی برای درمان افسردگی به شما پیشنهاد می کند که امتحان کردنش ضرر ندارد.
افسردگی چیست
افسردگی حالتی است که در آن، شخص روحیه و نشاط بالایی نداشته و یا به کلی فاقد روحیه و نشاط لازم برای زندگی است. این وضعیت بسته به میزان سطح افسردگی و نوع آن می تواند موجب احساس پوچی، تنهایی، درماندگی و ده ها مورد دیگر در شخص افسرده شود که حتما می بایست برای جلوگیری از خودکشی و یا حادتر شدن مشکل، سریعا تحت درمان قرار گیرد.
دلایل ابتلا به افسردگی چیست
برای ابتلا به افسردگی نمی توان یک دلیل قطعی آورد؛ زیرا در اکثر مواقع این بیماری با ترکیب چند علت متفاوت ، اتفاق میافتد. این علت ها ممکن است فیزیولوژیکی بوده و یا به خاطر شرایط و سبک زندگی شخص باشد. تشخیص ریشه افسردگی به عهده روانشناس متخصص است اما یکسری دلایل که در بیشتر افراد یکسان بوده ، به شرح زیر می باشد:
سابقه خانوادگی
اگر در خانواده شما شخصی وجود دارد که دچار افسردگی شده باشد ، احتمال اینکه شما نیز درگیر افسردگی شوید بالا می رود.
سابقه اتفاق تلخ در کودکی
اتفاقات تلخی که در کودکی برای فرد می افتد ، تاثیر بالایی بر نحوه واکنش نشان دادن وی ، به اتفاقات می گذارد. افرادی که موارد تلخ برایشان اتفاق افتاده در بزرگسالی به طور متفاوتی تصمیمات خود را میگیرند و در مواجهه با حوادث ناگوار آسیب پذیر تر هستند.
ساختار مغز
در مواردی که لوب جلویی مغز شما فعالیت کم تری دارند احتمال ابتلا به افسردگی بالا خواهد رفت.البته دانشمندان بطور کامل نمی دانند که کم شدن فعالیت این قسمت از مغز بعد از ابتلا به افسردگی اتفاق میافتد و یا قبل از آن.
بیماری های زمینه ای
داشتن یکسری از بیماری ها و شرایط خاص می تواند احتمال ابتلا به افسردگی را بالا ببرد. بیماری هایی مثل بی خوابی مزمن ، درد های مزمن و بیش فعالی .
مصرف مواد مخدر و مشروبات الکی
سابقه مصرف مواد مخدر و اعتیاد به الکل نیز تاثیر به سزایی در ابتلا به افسردگی دارد. حدود 11 درصد از افرادی که به مواد مخدر و الکل اعتیاد دارند ، به افسردگی نیز مبتلا هستند.
به علاوه دلایلی که ذکر شد؛ دلایل زیر نیز ممکن است منجر به ابتلا به افسردگی شود:
- پایین بودن اعتماد به نفس و انتقاد بیش از حد شخص از خود.
- سابقه شخصی برای ابتلا به بیماری های روانی دیگر.
- مصرف داروهای خاص.
- اتفاقات ناگوار و استرس زا ، مانند از دست دادن یک شخص عزیز ، مشکلات اقتصادی و غیره.
از کجا بفهمیم به افسردگی دچار شدهایم؟
دانستن علائم افسردگی به تشخیص افسردگی در ما و اطرافیان کمک زیادی میکند. در ادامه ۱۲ مورد از مهمترین نشانههای افسردگی را با هم مرور میکنیم:
- احساس غم، پوچی و ناامیدی
- از کوره در رفتن و رنجیدن از مسائل پیشپاافتاده
- بیعلاقهگی و بیمیلی به کارهایی که قبلاً برایمان جالب بوده است.
- اختلال خواب (کمخوابی یا زیاد خوابیدن)
- احساس خستگی یا کمبود انرژی حتی بدون انجام کار سنگین
- تغییرات شدید در اشتها و وزن (کم و زیاد شدن اشتها بدون دلیل و یا چاقی و لاغری ناگهانی)
- اضطراب و بیقراری
- عذاب وجدان یا احساس گناه برای کارهای کوچک گذشته
- کاهش تمرکز، کم شدن قدرت حل مساله
- کاهش قدرت تصمیمگیری
- فکر کردن به مرگ و خودکشی
- دردهای جسمی بدون دلیل مشخص
شناخت انواع مختلف افسردگی در جهت درمان
افسردگی افراد با توجه به شدت و میزان افسردگی و علائم آن ، دسته بندی می شود. برخی از افراد تنها علائم افسردگی را در حد کمی تجربه می کنند و در دوره ای کوتاه افسردگیشان بر طرف می شود. برخی دیگر نیز افسردگی را در طولانی مدت و با شدت بالا تجربه می کنند.
اختلال افسردگی وخیم
این نوع از اختلال افسردگی شدت بالایی دارد و با توجه به شدت علائمی که شخص از خود نشان می دهد قابل تشخیص است. در این نوع احساس ناراحتی ، ناامیدی و بی ارزش بودن هرگز از شخص دور نمی شود و همواره با او همراه است.
این احساسات بطور خودکار از بین نمی روند و قطعا نیازمند کمک گرفتن از یک روانشناس با تجربه است. اگر شما ۵ تا از علائم افسردگی را حداقل به مدت ۲ هفته تجربه کرده باشید ، دچار این نوع از افسردگی شدید.
اختلال افسردگی مداوم
این نوع از افسردگی نسبت به نوع قبل خفیف تر است اما بطور مداوم همراه با شخص می ماند. برای اینکه افسردگی شما جزو این دسته جای بگیرد ، باید حداقل به مدت دو سال ، علائم افسردگی را داشته باشید .
افسردگی مداوم زندگی افراد را خیلی بیشتر از افسردگی وخیم تحت تاثیر قرار می دهد ، زیرا مدت زمان طولانی تری شخص را همراهی می کند. افسردگی درمان پذیر است اما نکته حايز اهمیت این است که حتما به پروتکل درمانی خود ، وفادار باشید و عمل کنید. در صورتی که روند درمانی را نصفه رها کنید درمان شما بیشتر به تعویق خواهد افتاد و علايم شدید تر خواهند شد.
مهمترین علائم افسردگی
در زیر به مهمترین علائم افسردگی اشاره شده است. لازم به ذکر است این موارد می تواند بصورت کوتاه مدت برای همه بوجود بیاید اما اگر علائم ذکر شده بیش از دو هفته بصورت مداوم وجود داشته باشد، می توان گفت شخص افسرده شده است.
علائم اصلی افسردگی بشرح زیر است اما تشخیص افسردگی و همچنین سطح آن می بایست توسط روانشناس انجام شود:
- گریه کردن، ناراحتی و غمگین بودن
- کاهش سطح انرژی و شادابی
- احساس اضطراب و بی قراری
- کاهش یا افزایش اشتها
- افزایش یا کاهش خواب
- کاهش توان تمرکز و حافظه
- کم شدن قدرت تصمیم گیری
- احساس گناه، ناامیدی و پوچ بودن
- بی ارادگی و عدم وجود شوق و انگیزه
راهکارهای کاهش و درمان افسردگی
از راهکارهای موثر در کاهش افسردگی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ورزش کردن و پیاده روی به منظور ترشح هورمون آندورفین که شادی آفرین است.
- گوش دادن به موسیقی شاد و عدم گوش دادن به موسیقی غمگین
- معاشرت کردن با افراد شاد و شوخ طبع و عدم معاشرت با افراد غمگین
- رفتن به مسافرت و لذت بردن از طبیعت
- حل کردن مساله
- فکر نکردن به گذشته و سرگرم کردن خود
- تغییر دکوراسیون خانه یا محل کار
- خرید کردن برای خانم ها
- توکل کردن به خدا و پیشه کردن صبر و بردباری
- مشارکت در انجام کارهای خیر و خداپسندانه
- انرژی و تفکر مثبت داشتن بواسطه مثبت اندیشی
- در حال زندگی کردن و عدم درگیر کردن ذهن به آینده که موجب استرس و نگرانی می شود.
- مدیریت زمان و برنامه داشتن برای خود و متعاقبا عمل به آن
- نداشتن انتظار نابجا و بیش از حد از خود و دیگران
- انجام دادن کارهایی که دوست داریم آنها را انجام دهیم.
- دوری کردن از مصرف مشروبات، دخانیات و مواد مخدر
- کم کردن مصرف اینترنت و گوشی ( در کل کم کردن تاثیر تکنولوژی در زندگی )
راههای درمان افسردگی بدون دارو
افسردگی بر روی سه جنبه فرد تاأثیر میگذارد: ۱- رفتار ۲- افکار ۳- احساس. طبق تحقیقات انجام شده، در درمان افسردگی بدون دارو ابتدا رفتار تغییر میکند و سپس افکار و در نهایت این احساس است که تغییر میکند. بنابراین در این مقاله نیز از رفتار شروع میکنیم زیرا سریعترین درمان افسردگی بدون دارو از طریق تغییر رفتار امکان پذیر است.
ورزش
سبک زندگی کنونی باعث شده است که افراد مانند گذشته فعالیت نداشته باشند. فعالیت بدنی باعث ترشح هورمونهای سروتونین و اندروفین که هورمون شادی نیز نامیده میشود و دوپامین که هورمون لذت است، میشود.
45 دقیقه ورزش در طول روز، همان کاری را انجام میدهد که داروهایی مانند سرترالین و فلوکستین انجام میدهند. ۳۰ تا ۶۰ دقیقه انجام ورزشهایی مانند پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری (هوازی) کمک بسیاری به درمان افسردگی بدون دارو میکند. ورزش در درمان قطعی افسردگی نقش بسزایی دارد.
درمان افسردگی با خواب
هر فرد بین ۷ تا ۹ ساعت خواب مفید نیاز دارد. وقتی خوب نمیخوابید نشانههای افسردگی مانند بیقراری، غم و خستگی شدیدتر میشود. بهتر است راهکارهایی برای بهتر خوابیدن خود بهکار ببرید.
در زمان معینی بخوابید و بیدار شوید.
پیش از خواب تنفس شکمی و ریلکسیشن انجام دهید.
یک ساعت پیش از خوابیدن از تلویزیون، کامپوتر و موبایل استفاده نکنید؛ زیرا از ترشح هورمون ملاتونین که موجب خواب آلودگی فرد میشود، جلوگیری میکند.
از تخت خود تنها برای خوابیدن استفاده کنید.
در صورتیکه شبی خوابتان نبرد، سعی نکنید با بیشتر خوابیدن در صبح آن را جبران کنید، زیرا باعث بهم ریختن خوابتان میشود؛ و
در نهایت آنکه در طول روز به فعالیت مشغول شوید تا شب آنقدر خسته باشید که بهسرعت خوابتان ببرد.
درمان افسردگی توسط حمایت اجتماعی
تنهایی و خود را در انزوا قرار دادن برای فرد افسرده بسیار مضر است و افسردگیش را تشدید میکند. احساس تعلق نسبت به دیگران باعث ترشح هورمونهایی در بدن میشود که مانع افسردگی است.
سعی کنید با دوستان و خانواده خود محشور شوید. روابط چهره به چهره تأثیر بسیاری بر بهبود افسردگی دارد. در کلاسهای متنوع ثبتنام کنید. فعالیتهای داوطلبانه راهکار بسیار مفیدی برای کسب حمایت اجتماعی است. در حالی که خود به دیگران کمک میکنید، حمایت اجتماعی دیگران را نیز بهدست میآورید.
منتظر نباشید تا حالتان بهتر شود تا با دیگران ارتباط برقرار کنید، بلکه باید با دیگران ارتباط برقرار کنید تا حالتان بهتر شود. بهعبارت دیگر، اگر چه ما باور داریم که احساس ما است که باعث بروز رفتار در ما میشود
(مثال: امروز حسش ندارم برم بیرون) و باعث انجام بعضی رفتارها در ما میگردد، ولکن این رفتار است که احساس را با خود بهمراه میآورد (حتماً برای همه ما پیش آمده است که وقتی از خانه بیرون رفتهایم، اگرچه در ابتدا با سختی همراه بوده است، ولکن بعد احساس ما نیز همگام با رفتار ما تغییر کرده است). حمایت اجتماعی یک فاکتور مهم در درمان افسردگی بدون دارو میباشد.
کم کردن استرس
اگر سبک زندگی شما بهگونهای است که مجبور هستید استرس زیادی (مانند کار زیاد و یا روابط غیرحمایتگرانه) را متحمل شوید، سبک زندگیتان را تغییر دهید.
ریلکسیشن و مراقبه
تاثیر تغذیه در درمان افسردگی
از آنجایی که افسردگی اکثراً با اضطراب همراه است، مواردی که برای اضطراب ذکر کردیم برای افسردگی نیز بهکار میرود.
بهتر است مواد غذایی در حجم اندک و دفعات بیشتر خورده شود تا انرژی فرد کم نشود و او مجبور به خوردن مواد قندی نگردد. بهتر است از کربوهیدراتها بهجای مواد قندی استفاده شود. ت
حقیقات تأیید نشده، مواد غذایی حاوی سروتونین (بوقلمون)، اُمگا تری (ماهیهای مانند سالمون) و فولیک اسید (اسفناج) را در درمان افسردگی موثر میدانند. ویتامین D (شیر) نیز برای افسردگی فصلی موثر میباشد.
نور خورشید
محققین متوجه شدهاند بعضی افراد دچار افسردگی فصلی میشوند. آنها در زمستان و پاییز بهدلیل کمبود نور آفتاب دچار افسردگی میگردند.
خورشید از دو طریق به بهبود افسردگی کمک میکند. اولاً کمبود ویتامین D باعث افسردگی میشود که میتوان آن را از طریق نور خورشید تامین کرد. در ثانی نور خورشید ساعت بیولوژیکی بدن را تنظیم میکند که این امر باعث میشود هورمونهای بدن تنظیم شده و سطح انرژی افزایش یابد.
در صورتی که افراد در مکانهایی باشند که کمتر نور خورشید میتابد بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند. باید هر روز خود را در معرض نور خورشید قرار دهید و در خانه تنها از نور زرد و به مقدار زیاد استفاده کنید.
پرهیز از تنهایی
علت عمده افسردگی افکار تکراری و زائد است. تنهایی باعث افزایش نشخوار ذهنی میشود. تا جای ممکن خودتان را مشغول فعالیت کنید. شغلی که به آن تعهد داشته باشید، کلاس هنری، ورزش، کارهای عام المنفعه، میهمانی، مسافرت و … همگی باعث میشوند فکرتان درگیر فعالیت موردنظر باشد و از نشخوار ذهنی رها شوید.
توقف فکر
این روش در مقاله اضطراب توضیح داده شده است.
موارد دیگر
استفاده از ماساژ و موزیک آرامشبخش نیز در افسردگیهای خفیف موثر میباشد.
مراجعه به روانشناس برای درمان افسردگی
همانطور که گفته شود راهکارهای فوق موجب کاهش افسردگی می شود اما درمان افسردگی بصورت کامل در تخصص مشاور روانشناس است. راهکارهای درمانی برای افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است و برای درمان کامل می بایست حتما به روانشناس مراجعه نمود.
روان درمانی و راه های درمان افسردگی
چند روش موثر برای درمان افسردگی وجود دارد. روان درمانی یکی از این روشها است که هدف از آن اصلاح افکار و باورهایی است که بصورت ناخودآگاه زمینه بروز افسردگی شده است.
راه های درمان افسردگی در صدد ارائهی روشهایی برای کنار آمدن با استرس، تجویز دارو برای تسکین علائم، مانند فکر به خودکشی، یا تسهیل روشهای روان درمانی (نورومدولاسیون) است که در آن به منظور بازگرداندن ارتباط موثر بین قسمتهای کلیدی مغز، اعصاب بصورت مستقیم تحریک میشوند.
به علاوه، افراد میتوانند با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، از رژیم غذایی و ورزش ساده گرفته تا ملحق شدن به گروه سرود و تمرین مدیتیشن، به درمان افسردگی و رفع افسردگی شدید کمک کنند.
نتایج حاکی از این است که روان درمانی دست کم به اندازه مصرف دارو موثر عمل میکند و ترکیب این دو روش برای بسیاری از افراد بهترین نتایج را به همراه دارد.
آیا ممکن است افسردگی خودبخود رفع شود؟
ممکن است دوره افسردگی خودبهخود برطرف شود اما در بهترین حالت این وضعیت چند ماه طول میکشد و در این مدت آسیب قابل توجهی به مغز و زندگی وارد میکند. به باور متخصصان، التهابی که در اثر افسردگی رخ میدهد به مرور زمان باعث زوال اعصاب میشود.
این چرخه به تغییرات پاتولوژیک در مغز دامن میزند بطوریکه بهبود یافتن فرد از افسردگی و درمان ناراحتی اعصاب در آینده سختتر خواهد شد.
در یک تحقیق که روی بیماران دچار افسردگی عمده انجام شد، ۲۳ درصد از بیماران که تحت درمان قرار نگرفتند ظرف سه ماه بهبود یافتند، حال ۳۲ درصد بعد از ۶ ماه بهبود یافته و ۵۳ درصد بعد از گذشت یک سال خوب شدند. احتمال بهبود افسردگی بدون استفاده از روشهای درمان در کودکان و نوجوانان بیشتر بود.
تغییرات در سبک زندگی؛ یکی از راه های درمان افسردگی
تغییرات در سبک زندگی ابزاری ساده ولی قدرتمند در درمان افسردگی است. گاهی اوقات تمام چیزی که نیاز دارید همین است. حتی اگر به درمانهای دیگر نیز احتیاج داشته باشید، ایجاد تغییرات صحیح در سبک زندگی میتواند افسردگی را سریعتر رفع کند و از بازگشت آن جلوگیری کند.
ورزش مداوم میتواند در درمان افسردگی همانند دارو مؤثر باشد. ورزش نه تنها سروتین، اندروفین و دیگر مواد شیمیایی حس خوب در بدن را تقویت میکند، بلکه باعث رشد سلولها و اتصالات مغزی نیز میشود، کاری که داروهای ضدافسردگی میکنند.
مهمتر از همه شما لازم نیست تا برای ماراتون تمرین کنید تا از این مزایا بهره مند شوید. حتی یک قدم نیم ساعته روزانه نیز میتواند تفاوت قابل توجهای ایجاد کند. برای حداکثر نتایج، فعالیت هوازی 30 تا 60 دقیقهای در بیشتر روزها توصیه میشود.
داشتن روابط و پشتیبانی اجتماعی قوی میتواند انزوا را کاهش دهد، انزوایی که عامل مهمی در افسردگی است. تماس منظم با دوستان و خانواده داشته باشید و به فکر رفتن به کلاسها و گروهها باشید. داوطلب شدن روشی فوقالعاده برای دریافت پشتیبانی اجتماعی و کمک به دیگران و در عین حال کمک به خودتان است.
تغذیه و افسردگی
مواد مغذی. خوب غذا خوردن هم برای سلامت جسم و هم ذهن مهم است. خوردن وعدههای متوازن و کوچک در طول روز به حفظ انرژی و حداقلسازی نوسان خلق و خو کمک میکند. درحالی که شما ممکن است به سمت غذاهای شیرین کشیده شوید، کربوهیدراتها انتخاب بهتری هستند.
خواب مناسب هم بر خلق و خوی شما تأثیر زیادی دارد. هنگامی که خواب کافی نداشته باشید، علائم افسردگی شما بدتر میشود. محرومیت از خواب زودرنجی، دمدمیمزاجی، ناراحتی و خستگی ایجاد میکند.
مطمئن شوید که هر شب به اندازه کافی میخوابید. افراد کمی هستند که با کمتر از هفت ساعت خواب در شب مشکلی نداشته باشند. برای هر شب حدود هفت تا نه ساعت خواب در نظر بگیرید.
کاهش استرس برای کمک به مدیریت و کاهش استرس در زندگی خود تغییراتی ایجاد کنید. استرس زیاد میتواند افسردگی شما را تشدید کند و ریسک افسردگی در آینده را نیز ایجاد کند. جنبههای مختلف زندگی خود را که باعث استرس شما میشود پیدا کنید، مثل بارکاری زیاد یا روابط بد، و راهی برای حداقلسازی تأثیر آنها پیدا کنید.
چه زمانی باید برای درمان افسردگی اقدام کرد؟
هر دورهی افسردگی که بیشتر از دو هفته طول بکشد، از مزایای درمان برخوردار خواهد شد و هرچه درمان زودتر شروع شود، بهتر است. بالاترین احتمال بهبودی کامل از علائم و پیشگیری از عود افسردگی در صورت درمان زودهنگام اتفاق میافتد.
بار افسردگی آنقدر گران است که اصلیترین علت نرفتن سر کار و پایین آمدن میزان فعالیت میشود . تاثیر مخربی روی روابط، زندگی خانوادگی، سلامت جسم و کیفیت زندگی میگذارد.
برای درمان افسردگی چهار روش اصلی وجود دارد: روان درمانی، داروهای ضد افسردگی، نورومدولاسیون و تغییر سبک زندگی که هر کدام به جنبههای مختلف این اختلال میپردازد. افسردگی شدید و مزمن به ترکیب دارو و درمان شناختی رفتاری بهتر جواب میدهد.
نشانههایی نظیر کاهش کجخلقی، افزایش انرژی، پریشانی کمتر، عادی بودن اشتها، افزایش توانایی تمرکز، بازگشت میل جنسی و داشتن حس بهتر نسبت به خود حاکی از واکنش مثبت افسردگی به درمان است.
؟افسردگی چیست
افسردگی حالتی است که در آن، شخص روحیه و نشاط بالایی نداشته و یا به کلی فاقد روحیه و نشاط لازم برای زندگی است
دلایل ابتلا به افسردگی چیست؟
برای ابتلا به افسردگی نمی توان یک دلیل قطعی آورد؛ زیرا در اکثر مواقع این بیماری با ترکیب چند علت متفاوت ، اتفاق میافتد. این علت ها ممکن است فیزیولوژیکی بوده و یا به خاطر شرایط و سبک زندگی شخص باشد
عالی بود