adhd در بزرگسالان یک اختلال روانشناختی است که شامل مشکلات مداوم در توجه، کنترل رفتار و بیش فعالی می باشد. این وضعیت می تواند بر عملکرد شغلی، تحصیلی و روابط اجتماعی فرد تاثیر منفی بگذارد. روش های درمان adhd در بزرگسالان را در شادمگ بخوانید.
بیش فعالی بزرگسال یا ADHD بزرگسالان چیست ؟
بیش فعالی بزرگسالان یا ADHD بزرگسالان (اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی) یک وضعیت روانشناختی است که شامل مشکلات مداوم در توجه، تمرکز، کنترل رفتارهای تکانه‌ای و گاهی بیش‌فعالی است. این اختلال که در کودکی آغاز می‌شود، می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد و بر زندگی روزمره و عملکرد فرد در زمینه‌های مختلف تاثیر بگذارد.
علائم بیش فعالی در بزرگسالان (ADHD)
اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی (ADHD) یک اختلال رشدی عصبی است که با عدم توجه و بیش فعالی – تکانشگری مشخص می شود. اگرچه این اختلال بیشتر در کودکان شناخته شده است، اما می تواند در بزرگسالان نیز ادامه داشته باشد یا برای اولین بار در بزرگسالی ظاهر شود.
پیش از با در رابطه با علائم بیش فعالی کودکان نیز صحبت کردیم.
علائم ADHD در بزرگسالان می تواند به روش های مختلفی خود را نشان دهد و در هر فرد متفاوت باشد.
برخی از علائم رایج عبارتند از:
عدم توجه
- مشکل در تمرکز بر روی کار یا مکالمه
- به راحتی حواس پرتی
- فراموش کردن چیزها
- مشکل در پیروی از دستورالعمل ها
- گم کردن وسایل
- دشواری در به پایان رساندن وظایف
بیش فعالی – تکانشگری
- بی قراری و عدم تحرک
- صحبت کردن بیش از حد
- مشکل در صبر کردن
- تصمیمات ناگهانی و بدون فکر گرفتن
- احساس بی قراری یا “مثل فنر” بودن
- مشکل در آرام نشستن و استراحت
- پریدن وسط حرف دیگران
علاوه بر این، افراد مبتلا به ADHD در بزرگسالی ممکن است:
- در مدیریت زمان مشکل داشته باشند.
- دیر به قرار ملاقات ها و سر کار برسند.
- در سازماندهی و مرتب نگه داشتن خانه و محل کار خود مشکل داشته باشند.
- در روابط خود با دیگران مشکل داشته باشند.
- احساس عزت نفس پایینی داشته باشند.
- در معرض خطر ابتلا به سایر اختلالات سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی و سوء مصرف مواد باشند.
تشخیص ADHD در بزرگسالان می تواند دشوار باشد، زیرا علائم آن می تواند شبیه به سایر اختلالات باشد.
درمان ADHD در بزرگسالان معمولاً شامل ترکیبی از دارو و درمان است.
دارو می تواند به کاهش علائم کمک کند، در حالی که درمان می تواند به شما یاد دهد که چگونه ADHD خود را مدیریت کنید و در زندگی روزمره خود عملکرد بهتری داشته باشید.
برخی از تغییرات در سبک زندگی نیز می تواند برای افراد مبتلا به ADHD مفید باشد، از جمله:
- ورزش منظم
- خواب کافی
- رژیم غذایی سالم
- مدیریت استرس
انواع بیش فعالی یا ADHD
ADHD بی‌توجهی (ADHD-I)
- این نوع از ADHD با عدم توجه و تمرکز مشخص می‌شود.
- افراد مبتلا به این نوع ADHD ممکن است در تمرکز بر روی کار یا مکالمه، به خاطر سپردن چیزها، پیروی از دستورالعمل ها و به پایان رساندن وظایف مشکل داشته باشند.
- آنها همچنین ممکن است به راحتی حواسشان پرت شود و در دنیای خود غرق شوند.
ADHD بیش فعالی – تکانشگری (ADHD-H)
- این نوع از ADHD با بیش فعالی و تکانشگری مشخص می‌شود.
- افراد مبتلا به این نوع ADHD ممکن است بی‌قرار باشند، زیاد صحبت کنند، در صبر کردن مشکل داشته باشند، تصمیمات ناگهانی بگیرند و بدون فکر کردن عمل کنند.
- آنها همچنین ممکن است در آرام نشستن و استراحت کردن مشکل داشته باشند و دائماً در حال حرکت باشند.
ADHD ترکیبی (ADHD-C)
- این نوع از ADHD شامل علائم هر دو نوع بی‌توجهی و بیش فعالی – تکانشگری می‌شود.
- افراد مبتلا به این نوع ADHD هم در تمرکز و هم در کنترل رفتار خود مشکل دارند.
توجه به این نکته مهم است که این فقط یک طبقه بندی کلی است و علائم ADHD می تواند در هر فرد متفاوت باشد.
برخی از افراد ممکن است علائم خفیف تری داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم شدیدتری داشته باشند.
همچنین ممکن است افراد در طول زمان نوع علائم خود را تغییر دهند.
علاوه بر این سه دسته اصلی، برخی از متخصصان ADHD را به زیرمجموعه های دیگری نیز تقسیم می کنند، از جمله:
- ADHD بی توجهی بصری: این نوع ADHD با مشکل در تمرکز بر روی اطلاعات بصری مانند متن یا اعداد مشخص می شود.
- ADHD بی توجهی شنوایی: این نوع ADHD با مشکل در تمرکز بر روی اطلاعات شنوایی مانند گفتار یا صداها مشخص می شود.
- ADHD تأخیری: این نوع ADHD با مشکل در برنامه ریزی، سازماندهی و مدیریت زمان مشخص می شود.
علت بیش فعالی بزرگسالان
برخی از عوامل خطر شناخته شده برای ADHD در بزرگسالان عبارتند از:
- سابقه خانوادگی ADHD: اگر یکی از والدین یا اعضای خانواده شما ADHD داشته باشد، احتمال ابتلا به آن بیشتر است.
- زایمان زودرس یا کم وزنی هنگام تولد: نوزادانی که زودتر از موعد یا با وزن کم به دنیا می آیند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به ADHD هستند.
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی: قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند سرب در دوران بارداری یا کودکی می تواند خطر ابتلا به ADHD را افزایش دهد.
- آسیب مغزی: آسیب به سر در دوران کودکی می تواند خطر ابتلا به ADHD را افزایش دهد.
- مشکلات عصبی: برخی از مشکلات عصبی مانند اختلالات عملکرد اجرایی می تواند با ADHD مرتبط باشد.
مهم است به خاطر داشته باشید که داشتن یک یا چند مورد از این عوامل خطر به معنای ابتلا به ADHD نیست.
یک متخصص بهداشت روان می تواند با ارزیابی علائم و سابقه پزشکی شما، ADHD را تشخیص دهد.
درمان قطعی بیش فعالی در بزرگسالان چیست ؟
درمان معمولاً شامل ترکیبی از دارو و درمان است:
درمان دارویی بیش فعالی
- داروهای مختلفی می توانند برای درمان ADHD در بزرگسالان استفاده شوند.
- رایج ترین نوع داروها محرک ها هستند که به افزایش سطح دوپامین و نوراپی نفرین در مغز کمک می کنند.
- داروهای غیر محرک مانند آتوموکستین و بوپروپیون نیز ممکن است موثر باشند.
درمان شناختی
- انواع مختلفی از درمان می تواند برای ADHD در بزرگسالان مفید باشد، از جمله:
- رفتار درمانی شناختی (CBT): این نوع درمان به شما کمک می کند تا افکار و رفتارهای منفی خود را شناسایی و تغییر دهید.
- درمان رفتاری-شناختی (DBT): این نوع درمان به شما کمک می کند تا مهارت های مقابله ای را برای مدیریت علائم ADHD خود یاد بگیرید.
- روان درمانی بین فردی (IPT): این نوع درمان به شما کمک می کند تا روابط خود با دیگران را بهبود ببخشید.
تغییرات در سبک زندگی
برخی از تغییرات در سبک زندگی نیز می تواند برای افراد مبتلا به ADHD مفید باشد، از جمله:
- ورزش منظم: ورزش می تواند به بهبود تمرکز و توجه شما کمک کند.
- خواب کافی: خواب کافی برای عملکرد صحیح مغز شما ضروری است.
- رژیم غذایی سالم: خوردن یک رژیم غذایی سالم می تواند به بهبود سلامت کلی شما و همچنین علائم ADHD شما کمک کند.
- مدیریت استرس: استرس می تواند علائم ADHD را بدتر کند. یادگیری تکنیک های مدیریت استرس می تواند به شما در کنترل علائم خود کمک کند.
روش های تشخیص بیش فعالی بزرگسالان
تشخیص ADHD در بزرگسالان می تواند دشوار باشد، زیرا علائم آن می تواند شبیه به سایر اختلالات مانند اضطراب، افسردگی و سوء مصرف مواد باشد.
با این حال، چندین روش وجود دارد که می تواند به یک متخصص بهداشت روان در تشخیص این اختلال کمک کند:
1. مصاحبه بالینی
- این شامل پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی شما است.
- پزشک همچنین ممکن است در مورد عملکرد شما در مدرسه، محل کار و روابطتان سوال کند.
2. معاینه فیزیکی
- این برای رد سایر علل احتمالی علائم شما، مانند عفونت یا مشکلات تیروئید انجام می شود.
3. ارزیابی های روانشناختی
- این شامل تست هایی است که برای اندازه گیری توانایی های شناختی شما، مانند توجه، تمرکز و کنترل تکانه طراحی شده اند.
- برخی از تست های رایج عبارتند از تست Stroop، تست Continuous Performance Test (CPT) و تست Wisconsin Card Sorting Test (WCST).
4. پرسشنامه ها
- چندین پرسشنامه وجود دارد که می تواند برای غربالگری ADHD در بزرگسالان استفاده شود.
- این پرسشنامه ها معمولاً توسط شما یا یکی از نزدیکانتان تکمیل می شوند.
در برخی موارد، ممکن است از تست های تصویربرداری عصبی مانند MRI یا SPECT نیز برای بررسی عملکرد مغز شما استفاده شود. تشخیص ADHD در بزرگسالان بر اساس ترکیبی از عوامل، از جمله علائم، سابقه پزشکی، سابقه خانوادگی و نتایج ارزیابی ها انجام می شود.
تغذیه مناسب برای افراد دارای علائم بیش فعالی در بزرگسالان چیست ؟
1. غذاهای کامل و مغذی را انتخاب کنید
- بر روی میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، آجیل و دانه ها تمرکز کنید.
- این غذاها سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر هستند که برای سلامت مغز و عملکرد کلی بدن ضروری هستند.
2. از غذاهای فرآوری شده، پرچرب و پر قند خودداری کنید
- این غذاها می توانند علائم ADHD را بدتر کنند و منجر به مشکلات دیگری مانند چاقی و دیابت شوند.
3. وعده های غذایی و میان وعده های منظم بخورید
- این کار به ثبات قند خون شما کمک می کند و از افت قند خون که می تواند منجر به مشکل در تمرکز و تحریک پذیری شود، جلوگیری می کند.
4. به اندازه کافی آب بنوشید
- کم آبی بدن می تواند علائم ADHD را بدتر کند.
- مطمئن شوید که در طول روز به اندازه کافی آب می نوشید.
5. غذاهای سرشار از پروتئین را در رژیم غذایی خود بگنجانید
- پروتئین به احساس سیری شما کمک می کند و می تواند به ثبات قند خون شما کمک کند.
- منابع خوب پروتئین عبارتند از گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، حبوبات و آجیل.
6. غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 را در رژیم غذایی خود بگنجانید
- اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامت مغز مهم هستند و ممکن است به کاهش علائم ADHD کمک کنند.
- منابع خوب اسیدهای چرب امگا 3 عبارتند از ماهی های چرب مانند سالمون، شاه ماهی و ساردین، گردو و بذر کتان.
7. از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید
- کافئین و الکل می توانند علائم ADHD را بدتر کنند.
8. به دنبال مکمل های غذایی باشید که ممکن است مفید باشد
- برخی از افراد مبتلا به ADHD در صورت مصرف مکمل هایی مانند روغن ماهی، منیزیم و مولتی ویتامین ها، علائم خود را بهبود می بخشند.
- با این حال، قبل از مصرف هر گونه مکمل جدید، با پزشک خود صحبت کنید.
تاثیر علائم بیش فعالی در بزرگسالان بر زندگی شخصی
برخی از شایع ترین مشکلاتی که افراد مبتلا به ADHD در زندگی شخصی خود با آنها مواجه می شوند عبارتند از:
روابط
- مشکل در حفظ روابط: علائم ADHD مانند بی قراری، بی توجهی و تکانشگری می تواند حفظ روابط عاطفی را دشوار کند.
- مشکل در برقراری ارتباط: افراد مبتلا به ADHD ممکن است در صحبت کردن به نوبت با دیگران، گوش دادن فعال و بیان افکار و احساسات خود مشکل داشته باشند.
- سوء تفاهم و درگیری: علائم ADHD می تواند منجر به سوء تفاهم و درگیری با دوستان، خانواده و همسران شود.
شغل
- مشکل در تمرکز: تمرکز بر روی وظایف کاری برای افراد مبتلا به ADHD دشوار است، که می تواند منجر به اشتباهات، عملکرد ضعیف و از دست دادن شغل شود.
- سازماندهی ضعیف: افراد مبتلا به ADHD ممکن است در مدیریت زمان، برنامه ریزی و سازماندهی وظایف خود مشکل داشته باشند.
- مشکل در رعایت ضرب الاجل: دیر رسیدن به قرار ملاقات ها و عدم رعایت ضرب الاجل ها مشکلات رایجی برای افراد مبتلا به ADHD است.
عزت نفس
- احساس ناکافی بودن: افراد مبتلا به ADHD ممکن است به دلیل مشکلاتی که در مدرسه، محل کار و روابط خود دارند، احساس ناکافی بودن و عزت نفس پایینی داشته باشند.
- ترس از شکست: ترس از شکست می تواند افراد مبتلا به ADHD را از امتحان کردن چیزهای جدید یا به دنبال اهداف خود رفتن باز دارد.
- انتقاد به خود: افراد مبتلا به ADHD ممکن است به شدت خود را به خاطر اشتباهات یا کمبودهای خود مورد انتقاد قرار دهند.
سلامت روان
- اضطراب: افراد مبتلا به ADHD در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اضطراب هستند.
- افسردگی: افراد مبتلا به ADHD در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی هستند.
- سوء مصرف مواد: افراد مبتلا به ADHD در معرض خطر بیشتری برای سوء مصرف مواد هستند.
چه غذاهایی بیش فعالی بزرگسالان را تشدید می کند ؟
غذاهای فرآوری شده، پرچرب و پر قند
این غذاها می توانند قند خون را به شدت افزایش و سپس به سرعت کاهش دهند، که می تواند منجر به افت انرژی، مشکل در تمرکز و تحریک پذیری شود. نمونه هایی از این غذاها عبارتند از: فست فود، چیپس، شیرینی، نوشابه و آبمیوه های فرآوری شده.
افزودنی های غذایی و رنگ های مصنوعی
برخی از تحقیقات نشان داده اند که این مواد می توانند علائم ADHD را در برخی افراد بدتر کنند. اگرچه شواهد قطعی نیست، اما بهتر است از مصرف آنها تا حد امکان خودداری کنید.
کافئین
کافئین می تواند تمرکز و هوشیاری را افزایش دهد، اما می تواند اضطراب و بی قراری را نیز افزایش دهد. افراد مبتلا به ADHD ممکن است نسبت به اثرات کافئین حساس تر باشند، بنابراین بهتر است مصرف آن را محدود کنند یا به طور کامل از آن اجتناب کنند.
الکل
الکل می تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد و علائم ADHD را بدتر کند. همچنین می تواند با داروهای ADHD تداخل داشته باشد.
غذاهای حاوی سالیسیلات
سالیسیلات ها ترکیباتی هستند که به طور طبیعی در برخی غذاها یافت می شوند، مانند میوه ها، سبزیجات و آجیل. آنها همچنین در برخی داروها مانند آسپرین و ایبوپروفن یافت می شوند. برخی از افراد مبتلا به ADHD نسبت به سالیسیلات ها حساس هستند و ممکن است متوجه شوند که علائم آنها را بدتر می کند.
