برای از بین بردن موهای هورمونی، ابتدا باید علت دقیق رویش موها مشخص شود. سپس با توجه به تشخیص، روشهای متناسبی برای درمان این مشکل انتخاب می‌شود. این ممکن است شامل مصرف داروهای هورمونی، لیزر موهای زائد، معالجه‌های گیاهی یا تغییرات در رژیم غذایی و ورزش باشد. با شادمگ همراه باشید تا روش های از بین بردن موهای هورمونی صورت را یادتان دهیم.
روش از بین بردن موهای زائد هورمونی
عوارض ابتلا به بیماری‌ها و اختلالات هورمونی، مانند رویش موهای زائد ضخیم و پررنگ در نقاط مختلف بدن، به ویژه در نقاطی که انتظار رویش مو در آنها ناحیه نیست، می‌تواند برای افراد مبتلا به این مشکلات مزاحمت زیادی ایجاد کند. این نوع موها که ناشی از بهم‌ریختگی تعادل هورمونی هستند، به عنوان موهای هیرسوتیسم شناخته می‌شوند. آندروژن‌ها، که توسط تخمدان‌ها یا غده‌های فوق کلیوی ترشح می‌شوند، می‌توانند باعث افزایش رویش موهای زائد چانه در صورت شوند.
پزشکان معمولاً با مشاهده موهایی که نشانه‌های اختلال هورمونی دارند، فرد را به تخصصی‌های مرتبط مانند زنان و زایمان یا داخلی ارجاع می‌دهند تا با بررسی‌های دقیق و آزمایشات مناسب، دلایل دقیق و نوع اختلال هورمونی را مشخص کنند. این ممکن است شامل آزمایشات خون، معاینه بدنی دقیق، و گاهی تصاویر تشخیصی مثل سونوگرافی تخمدان‌ها و غدد فوق کلیوی باشد.
با تشخیص صحیح، معالجه باید با توجه به علت اختلال هورمونی صورت گیرد. برای مثال، در مواردی که سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) باعث هیرسوتیسم شده است، ممکن است نیاز به تغییرات در رژیم غذایی، ورزش، داروهای هورمونی، و یا درمان‌های لیزری برای کاهش رویش موهای زائد باشد. همچنین، در صورت وجود سایر اختلالات هورمونی یا بیماری‌های مرتبط، رویکردهای درمانی متفاوتی ممکن است لازم باشد.
علت رشد موهای زائد در صورت زنان
سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
سندروم تخمدان پلی کیستیک، یکی از مشکلات شایع در زنان در سنین باروری است و علت اصلی بروز موهای زائد در این زنان محسوب می‌شود. در این وضعیت، کیست‌هایی در تخمدان‌ها شکل می‌گیرند که ممکن است باعث موانعی در بلوغ تخمک شوند و به همین دلیل مشکلات باروری را ایجاد کنند.
علاوه بر این، سندروم تخمدان پلی کیستیک می‌تواند تأثیر مستقیمی بر روی سطح هورمون‌های بدن داشته باشد که ممکن است باعث افزایش وزن، ناهنجاری‌های در دوره قاعدگی، خونریزی زیاد در دوره قاعدگی، تیرگی پوست، آکنه و رشد موهای زائد در برخی نقاط بدن مانند صورت، شکم، ران‌ها، چانه، سینه، کمر و لب شوند.
اختلالات تیروئید
غده تیروئید، هورمون‌هایی را تولید می‌کند که به تنظیم متابولیسم و دمای بدن کمک می‌کنند. اختلالات در کارکرد تیروئید و عدم تعادل هورمونی می‌تواند باعث ایجاد موهای زائد در بدن شود.
تومورهای تخمدان یا غده‌ی فوق کلیه
معمولاً علت دقیق بروز تومورهای در تخمدان‌ها مشخص نیست؛ اما این توده‌ها می‌توانند منجر به افزایش تولید هورمون‌های آندروژن در بدن شوند. این تومورها می‌توانند به دلیل درد در لگن یا ناهنجاری‌های در دوره قاعدگی نیز شناخته شوند. برای تشخیص دقیق وجود توده در تخمدان که ممکن است مسئول تولید بیش از حد تستوسترون باشد، آزمایشاتی انجام می‌شود. اغلب این توده‌ها خوش‌خیم هستند و در موارد نادر ممکن است بدخیم یا سرطانی باشند.
غده‌های فوق کلیه، دو غده‌ی کوچک در بالای هر کلیه است که ممکن است در برخی موارد هورمون‌های اضافی تولید کنند و باعث ایجاد علائمی مانند افزایش وزن بی‌توجه به دلیل، موهای زائد، حساسیت به‌طور غیر معمولی، آکنه، فشار خون بالا، قند خون بالا و تغییر در بوی بدن شوند.
سندروم کوشینگ
سندروم کوشینگ، یک اختلال هورمونی است که معمولاً ناشی از قرار گرفتن بدن در معرض سطح بالای کورتیزول است. این هورمون توسط غده فوق کلیه تولید می‌شود. مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها (نوعی استروئید کاهنده‌ی التهاب) یا تومور غده‌ی فوق کلیوی می‌تواند منجر به این اختلال شود. این سندروم معمولاً به‌صورت نادر اتفاق می‌افتد و ممکن است به دلیل وجود تومور در ریه، غده‌ی هیپوفیز یا غده‌ی فوق کلیه نیز بروز کند.
بارداری
همانطور که می‌دانید، تعادل هورمونی در زمان بارداری کمی تغییر می‌کند. یکی از این تغییرات، افزایش سطح هورمون‌های تستوسترون و استروژن است؛ اما این تغییرات بر رشد موهای زائد در همه خانم‌های باردار تأثیری ندارد.
داروها
مصرف برخی داروها مانند استروئیدهای آنابولیک، تستوسترون، سیکلوسپورین (سرکوب‌کننده سیستم ایمنی)، داروهای ضدافسردگی، برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، برخی داروهای خواب‌آور و هورمون‌هایی مانند استروژن و تستوسترون، می‌تواند باعث افزایش موهای زائد در صورت به عنوان یک عارضه جانبی دارویی شود.
مقاومت به انسولین یا دیابت
مقاومت به انسولین به معنی واکنش نادرست بدن به انسولین است که معمولاً در بیماری دیابت مشاهده می‌شود. در این وضعیت، بدن به درستی به انسولین واکنش نشان نمی‌دهد و این می‌تواند باعث افزایش سطح هورمون تستوسترون و در نتیجه افزایش موهای زائد در بدن شود.
هیپرپرولاکتینمی
هیپرپرولاکتینمی بیماری‌ای است که موجب تولید بیش از حد هورمون پرولاکتین می‌شود. پرولاکتین اصولاً در تولید شیر در زنان شیرده مسئول است. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است ترشح شیر از پستان‌ها را تجربه کنند، حتی اگر شیرده نباشند. همچنین، برخی ممکن است علائمی مانند ناباروری یا عدم پریودی نیز داشته باشند.
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال، یک بیماری نادر است که بر غدد فوق کلیه تأثیر می‌گذارد و می‌تواند علائم شدیدی ایجاد کند. این بیماری ممکن است باعث افزایش غیرطبیعی تولید هورمون‌های آندروژن شود که در نتیجه ایجاد موهای زائد در بدن می‌شود.
درمان موهای زائد
درمان دارویی موهای زائد
درمان موهای هورمونی معمولاً به عواملی مانند علت اصلی این موها و محل توزیع آنها بستگی دارد. اگر موهای زائد به دلیل تغییرات هورمونی مانند سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا اختلالات تیروئید باشد، روی درمان این مشکلات باید تمرکز کرد. این درمانات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
۱. داروها: برای کاهش سطح هورمون‌های آندروژن مثل تستوسترون و دی‌هیدروآندروسترون (DHEA)، ممکن است پزشک داروهایی مانند کپروترون استات، سپیرونولاکتون، فیناستراید یا داروهایی که به نام “داروهای ضد اندروژن” شناخته می‌شوند، تجویز کند.
۲. داروهای کاهنده تولید مو: برخی داروها مثل وانلیف و فلوتامید می‌توانند با کاهش تولید موهای زائد به وسیله‌ی کاهش تولید هورمون‌های آندروژن موثر باشند.
۳. لازر و الکترولیز: از روشهای لیزری و الکترولیز برای حذف موهای زائد استفاده می‌شود. این روش‌ها به‌طور موثر موهای زائد را از بین می‌برند و می‌توانند به مدت طولانی این مشکل را کنترل کنند.
۴. عمل جراحی: در برخی موارد نادر، اگر موهای زائد به دلیل توده‌های تخمدان یا غده‌های دیگر در بدن باشد، عمل جراحی ممکن است لازم باشد.
۵. روشهای تغذیه و زندگی سالم: تغذیه سالم، ورزش منظم و کنترل وزن می‌تواند به بهبود تعادل هورمون‌ها و کاهش موهای زائد کمک کند.
قبل از شروع هرگونه درمان، مهم است با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راه‌حل برای شما راه‌اندازی شود، زیرا عوارض جانبی و تداخلات دارویی ممکن است وجود داشته باشد که نیاز به نظارت پزشکی دارند.
روشهای حذف موی زائد
- لیزر موهای زائد: لیزر موهای زائد شامل استفاده از اشعه نور متمرکز، برای آسیب رساندن به فولیکول‌های مو است. فولیکول‌های آسیب‌دیده نمی‌توانند مو تولید کنند و موهایی که در حال حاضر وجود دارند نیز می‌ریزند. اگر لیزر موهای زائد ، به اندازه کافی انجام شود می‌تواند نتایجی دائمی یا تقریباً دائمی به همراه داشته باشد.
- الکترولیز: الکترولیز به معنای برداشتن مو با استفاده از جریان الکتریکی است. ازآنجایی‌که در این روش، هر فولیکول مو به‌صورت جداگانه سوزانده می‌شود جلسات این درمان می‌تواند طولانی‌تر شود.
درمان گیاهی پرمویی در زنان
درمان گیاهی برای کاهش موهای زائد در زنان ممکن است به عنوان یک روش طبقه‌بندی شود، اما باید توجه داشت که اثربخشی این روش‌ها متفاوت است و برخی از آنها ممکن است به تنهایی کافی نباشند. این درمان‌ها معمولاً بر روی کاهش سطح هورمون‌های آندروژن و تقویت سیستم ایمنی بدن تأکید دارند. برخی از روشهای درمانی گیاهی عبارتند از:
۱. گیاهان ضد اندروژن
برخی گیاهان مانند چای سوسن و ریشه کنگر، خواص ضد اندروژنی دارند که می‌تواند به کاهش موهای زائد کمک کند. این گیاهان ممکن است به عنوان تکمیلی به سایر روشهای درمانی مورد استفاده قرار گیرند.
۲. گیاهان ضد التهاب
برخی گیاهان مانند آلوئه‌ورا، زنجبیل، چای سبز و کرچک دارای خواص ضد التهابی هستند که می‌توانند به کاهش التهاب پوست و موهای زائد کمک کنند.
۳. گیاهان تنظیم هورمون
برخی گیاهان مانند چای رزماری، دانه‌های کتان، گردو، و چای پونه می‌توانند به تنظیم هورمون‌ها و کاهش موهای زائد کمک کنند.
۴. گیاهان ضد استرس
استرس می‌تواند تولید هورمون‌های آندروژن را افزایش دهد. برخی گیاهان مانند گیاه آشتی و نعناع دارای خواص ضد استرسی هستند که می‌توانند به تنظیم هورمون‌ها کمک کنند.
۵. گیاهان خنک کننده
مصرف گیاهانی مانند بابونه، گل میخک، و گل یاس می‌تواند به تسکین التهابات پوست و کمک به بهبود شرایط پوستی کمک کند که ممکن است ناشی از موهای زائد باشد.
در هر صورت، قبل از استفاده از هر گونه درمان گیاهی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر در حال مصرف داروهای دیگر یا دارای مشکلات پزشکی خاصی هستید. همچنین، از محصولات گیاهی تأیید شده و از منابع قابل اعتماد خرید کنید.
توصیه‌های دیگر برای رفع پرمویی زنان
- مصرف کافئین و نوشیدنی‌هایی که حاوی آن هستند را کاهش دهید و به جای آن، چای‌های گیاهی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. همچنین، ورزش کردن و فعالیت بدنی منظم را به برنامه‌ی روزانه خود اضافه کنید. ورزش باعث تنظیم ترشح بسیاری از هورمون‌های بدن می‌شود و به بهبود سلامتی کلی بدن کمک می‌کند.
- در برنامه غذایی ما، برنج و نان به‌عنوان مواد غذایی اصلی در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، مصرف بیش از حد این مواد غذایی می‌تواند مشکلاتی نظیر عدم تعادل هورمونی را به همراه داشته باشد. بنابراین، توصیه می‌شود که مصرف برنج و نان را کاهش داده و در روز فقط یک وعده از این مواد را مصرف کنید.
- همچنین، تنظیم مصرف ماهی در رژیم غذایی نیز بسیار مهم است. هفته‌ای دو الی سه بار ماهی را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید. ماهی به دلیل دارا بودن امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان‌های فراوان، منبع انرژی فوق‌العاده‌ای است و می‌تواند به بهبود سلامتی عمومی بدن کمک کند.
- در آخر، طب سوزنی نیز به‌عنوان یک روش درمانی موثر در تنظیم هورمون‌های جنسی شناخته شده است. این روش می‌تواند در درمان چرخه‌های نامنظم قاعدگی، پرمویی و ناباروری مفید باشد و به حفظ تعادل هورمونی در بدن کمک کند.
