روش های بخشیدن دیگران راهی است برای آرامش روحی و روانی خود. پس لازم است حتما راه و روش و توصیه هایی که در این زمینه پیشنهاد می شوند را پیش بگیرید. گروه موفقیت شادمگ در خصوص بخشیدن دیگران توصیه های خوبی را برای شما جمع آوری کرده است.
بخشش به چه معنا است؟
قبل از هر چیزی باید مفهوم واقعی بخشش را تعریف کنیم تا در مورد آن دچار سوءبرداشت نشوید. بخشش به معنای رها کردن افکار ناشی از رنجش است که فرد را درگیر خود کرده است و به معنای نادیده گرفتن خطا یا اشتباهی نیست که در مورد شما انجام شده است.
مارتین سلیگمن بخشش را این گونه معنا می کند:
“مدیریت زخمهای درونی و روانی خودمان”
او می گوید بخشش دیگران به معنای ارتباط مجدد با او نیست؛ بلکه حل مسئله در درون و عبور کردن از آن است. بخشش تصمیمی آگاهانه است که فرد برای رهایی از احساسات مخرب و رسیدن به آرامش می گیرد. برای بخشش لازم نیست به فرد بگوییم که او را بخشیده ایم.
چرا بخشیدن دیگران سخت است ؟
در برخی از افراد، میزان هورمون آدرنالین که ترشحاش به دلیل داشتن کینه از دیگران زیاد شده، بالاتر از حد معمول است. در این حالت، میتوان گفت که شخص نسبت به این هورمون و درنتیجه کینهتوزی معتاد شده است. چیزی که در بین روانشناسان و حتی مردم عادی، نوعی صفت شخصیتی بهحساب میآید.
این قبیل از افراد، بیشتر تمرکز خود را روی انتقام گرفتن گذاشتهاند. ممکن است مدتزمان زیادی را صرف برنامهریزی برای گرفتن چیزی که حق یا عدالت مینامند، کنند. درنتیجه بخشیدن را امری بسیار دشوار و حتی در مواردی غیرممکن قلمداد میکنند. بهعبارتدیگر، آنها نتوانستهاند بین احساسات، نیازها و افکار خود حدومرز دقیقی مشخص کنند.
چرا بخشیدن دیگران در روانشناسی اهمیت دارد؟
افزایش و حفظ سلامت روان و جسم
همانطور که گفته شد، نگهداشتن ناراحتی و کینه به مدت طولانی از دیگران، سبب ترشح بیشازحد هورمون آدرنالین میگردد. این هورمون که نقش بسیار اساسی در بروز استرس دارد، اثرات منفی زیادی را در بلندمدت بر بدن و نیز روحیه افراد خواهد گذاشت. لذا توصیه میشود برای جلوگیری از بروز چنین علائمی، دست به بخشیدن دیگران بزنید.
پایین آمدن انرژی و موج منفی بدن
طبق آموزههای شرقی، داشتن خشم و ناراحتیهای روانی زیاد باعث افزایش انرژی منفی انسان شده و همچون سمی با تأثیر دیرپا برای ذهن و جسم عمل میکند؛ در عوض بخشیدن دیگران میتواند سبب تصفیه روح ازاینگونه انرژیهای منفی و زائد شده و سلامت روح را بالا ببرد.
بزرگتر شدن ظرفیت روحی انسان
هنگامیکه در حق ما خطا یا اشتباهی صورت میگیرد، طبیعی است که خشمگین شده و به دنبال باز پس گرفتن حق خود باشیم؛ اما بعدازاین موضوع هم بخشیدن دیگران و فرد خطاکار آسان نیست، چراکه بههرحال باعث ناراحتی و یا آسیب رسیدن به ما شده است. در این حالت، داشتن قدرت و توانایی بخشیدن نشان از ظرفیت بالای روحی و قدرت شخصیتی بسیار قوی است.
نبخشیدن چه عوارضی دارد؟
کینه و ناراحتی طولانی مدت باعث افزایش آدرنالین در خون شده استرس شما را افزایش می دهد و در طولانی مدت اثر مخربی بر روحیه شما می گذارد.
انرژی منفی شما را بالا می برد و اجازه نمی دهد از زندگی لذت ببرید.
باعث بروز افسردگی در طولانی مدت می شود.
مراحل بخشیدن دیگران چیست؟
بخشیدن کسی بهیکباره صورت نمیگیرد؛ بلکه این نوع گذشت دارای یک سری اصول و مراحل خاص و مشخص است. برای آنکه بتوانیم به طرزی صحیح فردی را ببخشیم، باید با این روش های بخشیدن دیگران آشنا بوده و از آنها بهره بگیریم. مراحل بخشیدن دیگران به شرح زیر میباشد.
اول
قبول کردن واقعیت و این حقیقت که فرد مقابل به شما آسیب رسانده و یا موجب ناراحتی شما گشته است. لازم است با احساسات و افکار خود صادق باشیم و به هر یک از آنها بهدرستی و با شدت مناسب پاسخ دهیم. عدم توجه به این مرحله هرگز شما را به بخشیدن حقیقی دیگران نخواهد رساند.
چرا که با هر بار یادآوری یا دیدار احساسات منفی شما فوران خواهد کرد.
دوم
در مرحله اول، پیش از هر چیز خشم و هیجانات منفی است که شمارا در برمیگیرد. این موضوع کاملاً عادی است و جایی برای ناراحتی نیست؛ اما نکته اینجا است که نباید اجازه دهید این احساسات کنترل کامل رفتار و واکنشهای شمارا در دست بگیرند. در این مرحله یادآوری ارزشها و عقیدههایی که همواره در زندگی داشتهایم، بسیار کمککننده هستند.
سوم
در این مرحله لازم است تا بهتدریج از میزان خشم و کینه خود نسبت به فرد خطاکار کم کنید. این امر مستلزم تمرین و تلاش زیادی است؛ بنابراین انتظار رد کردن این مرحله برای بخشیدن دیگران را در مدتزمان کوتاه نداشته باشید. میتوانید با گذاشتن خودتان بهجای شخص مقابل، سعی کنید تا او را درک کنید.
چهارم
روان خود را از خشم و کینه خالی کنید و به مسیر زندگی خود ادامه دهید. باید به یاد داشته باشید که آنچه بیشتر از هر چیز ارزش دارد، زمان حال و زندگی خود شما است. پس با بهترین هیجانات عمر خود را بگذرانید.
این که بنشینید و بگویید “چون فلانی با من این کار رو کرد و یا فلان حرف رو زد و…”، فقط به خودتون بد کردهاید. با نشستن هم بخشیدن دیگران سخت تر میشود و هم حال و روز خودتان رو به افول میرود.
چطور بخشیدن دیگران را برای خود ساده کنیم؟
به خودتان برای بخشیدن، فرصت بدهید تا خشمتان فروبنشیند.
قصد و نیت بخشیدن دیگران را داشته باشید.
احساسات خود را بشناسید و با خود صادق باشید.
تصمیمگیریهای خود را با منطق بگیرید، نه با احساسات.
برای رنجهای خود، معنایی بیابید. برای مثال آیا این ناراحتی باعث رشد شخصیتی شما شده است یا خیر؟
از راهنماییهای مشاور و روانشناسان حوزه سلامت روان استفاده کنید.
بهترین روش های بخشیدن دیگران و فراموش کردن بدی آنها
شایان ذکر است روش هایی که می تواند زمینه ساز برداشتن گام های ابتدایی در بخشش خطا های دیگران باشد، می بایست پس از عملی شدن، به مرحله فراموش کردن خطا ها و اشتباهات اطرافیان برسد.
1. آشکار سازی احساس فردی از راه های بخشیدن دیگران
بهتر است در این باره با خود صادق بوده و به ارزیابی بی عدالتی هایی که ممکن است زندگی شما را درگیر کرده و به آن آسیب وارد کند بپردازید.
در صورتی که از دیدن رفتار های نا عادلانه رنج می برید یا هر مورد دیگری که ذهن شما را مخشوش کرده است، بهتر است صادقانه با خود خلوت کنید و پس از شفاف سازی به دنبال حل آن مسئله باشید.
2. تصمیم گیری از راه های بخشیدن دیگران
بهتر است رفتار های خشونت آمیز را کنار گذاشته و عاقلانه تصمیم گیری کنید. چون خشونت و مخفی گرایی در طی زمان بسیار اشتباه بوده و می تواند موجب آسیب به ذهن و روح شما شود. به همین منظور وقت آن فرا رسیده تا تاکتیک خود را تغییر داده و زندگی شیرین تری را تجربه کنید.
3. پیش قدمی از راه های بخشیدن دیگران
طی این مرحله در ابتدا به این فکر باشید، فردی که موجب رنجش شما شده است چه دلیلی برای انجام کار خود دارد. خود را جای او قرار دهید و ببینید دلیل انجام چنین عملی قانع کننده است؟ توجه داشته باشید که بخشش و مصالحه با یکدیگر تفاوت دارند. بسیاری بر این باورند که مهربانی می تواند موجب بالا تر رفتن سطح انتظارات شخص مقابل از شما شود. اما واقعیت این است که بخشیدن دیگران موجب سو استفاده او از شما نخواهد شد، و برای آرامش روح خود بهتر است در بخشش و مصالحه پیش قدم شوید.
4. کشف اهداف از راه های بخشیدن دیگران
هدف خود را پیدا کنید و دریابید که چطور می توان به اطرافیان کمک کرد. توجه داشته باشید که تمام افرادی که در اطراف ما زندگی می کنند، بسته به تفاوت در نیازشان احتیاج به نوعی از کمک دارند. پس با توجه به راه های بخشش دیگران، به سمت رفتار های پسندیده از سر مهربانی با افرادی که شما را رنجانده اند پیش بروید.
چگونه دیگران را ببخشم؟
برای بخشیدن دیگران، باید به شیوههایی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد عمل کنید.
1- درد را حس کنید
به خودتان اجازه دهید که ناراحتی و درد را احساس کنید و ضربه و ناراحتی را انکار نکنید. تلاش کنید احساسات خود را درک کنید؛ با این کار بار هیجانی ماجرا کمتر می شود.
2- از احساس خود آگاه شده و آن را نام گذاری کنید
به درون خود رجوع کنید؛ به این فکر کنید که هنگامی که به این اتفاق می اندیشید، چه حسی دارید؟ آیا خشمگین هستید؟ احساس گناه یا شرم؟
نام گذاری درست این احساسات می تواند بسیار برای شما کمک کننده باشد. از ناراحتی شما کم می کند و دست شما را باز می گذارد تا بهتر با این مسئله کنار بیایید.
3- در مورد احساس بد خود صحبت کنید
اگر در مورد احساس بد خود با یک فرد مورد اعتماد صحبت کنید، از بار منفی آن کم خواهد شد و احساستان تغییر خواهد کرد.
پژوهشها نشان می دهد زمانی که فرد در مورد احساس خود با دیگری صحبت نمی کند، بیشتر دچار استرس می شود.
4- خود را جای فرد مقابل بگذارید
ممکن است شما همچنان درگیر احساسات منفی و خشم در مورد فردی باشید که به شما آزار رسانده است. به این فکر کنید که در آن لحظه او چه شرایطی داشته یا این که چه چیز باعث شده او این گونه بیرحمانه رفتار کند؟
ممکن است این تمرین بسیار سخت باشد، اما با درک کردن او می توانید کمی از احساسات منفی خود خلاص شوید و بدانید انسانها تحت تاثیر تجارب زندگی و آسیب های آن هستند.
5- بخشیدن دیگران چه درسی برای شما داشت؟
مهمترین پیامی که یک اتفاق رنج آور می تواند برای شما داشته باشد، درسی است که به شما می دهد. درس این واقعه را دریافت کنید و از آن عبور کنید. رنج خود را به گنج تبدیل کنید.
این درسها باعث رشد شما می شود و تجارب ارزشمندی به شما می دهد که باعث می شود بقیه مسیر زندگی را به خوبی طی کنید.
6- صبورانه بخشش را تمرین کنید
بخشش، نیاز به زمان و صبوری دارد. برای این که به احساس رهایی برسید، باید زمان بگذرد.
رفته رفته با حل کردن و عبور از برخی اتفاقات بد کوچک، راه را برای انرژی های مثبت باز خواهید کرد.
7- ذهن آگاه باشید
ذهن آگاهی (Mindfulness) یک مهارت کارآمد است زمانی که در لحظه زندگی کنید نسبت به خود و دیگران مهربانتر خواهید بود. با ذهن آگاهی بسیاری از افکار منفی شما را درگیر نخواهد کرد و راحت تر از کنار برخی مسائل عبور خواهید کرد.
روش های بخشیدن دیگران
مراحل بخشش
مراحل بخشش را به سه قسمت تقسیم می کنیم، که باید این مراحل را به ترتیب طی کنید تا بتوانید به رهایی برسید.
پذیرش
شما در ابتدا می پذیرید که ناراحت هستید و رفتار نامناسب یک فرد یا صحبت نا به جای او شما را آزرده است. به خودتان حق بدهید که احساس ناراحتی کنید.
حس کردن عواطف منفی
در این مرحله شما پر از خشم کینه و نفرت خواهید شد. این مرحله عادی است اما آنها را به حال خود رها نکنید؛ نگذارید کنترل رفتار شما را به عهده گیرد و باعث تصمیمات آنی مانند انتقام شود.
رهایی از عواطف منفی
در این قسمت راهکارهای زیادی برای رهایی از عواطف منفی امتحان کنید. می توانید خود را به جای فرد مقابل بگذارید تا یک طرفه به قاضی نروید و در این افکار زیاده روی نکنید.
آثار و فوائد بخشیدن دیگران
بخشش و گذشت دیگران هم در این دنیا و هم در آخرت آثار معنوی فراوانی برای فرد دارد . در ادامه برخی از آثار دنیوی بخشیدن و روش های بخشیدن دیگران را بیان می کنیم:
تقوا:
یکی از آثار بخشش، نزدیک بودن بخشش به تقوا می باشد.
موجب عزت:
عفو و گذشت موجب عزت می باشد؛ چرا که در نظر مردم نشانه بزرگواری، شخصیت و سعه صدر است، در حالی که انتقام جویی در مسائل شخصی نشانه عدم تسلط بر نفس است.
سلامت روح و آرام جان:
عفو و گذشت سبب سلامت روح و آرامش جان و در نتیجه، سبب طول عمر می شود.
از بین رفتن کینه توزی:
انتقام جویی باعث زیاد شدن کینه در دلها می شود ، و طرف مقابل را به انتقامی خشن تر وا می دارد و آن انتقام موجب خشونت بیشتری شده، گاهی هم منجر به جنگ در میان طوائف و قبائل بزرگ تبدیل می شود. عفو و گذشت جلوی این ناهنجاریها، کینه ورزیها، خشونتها و جنایتها را میگیرد و آن را از بین می برد.
پیروزی:
یکی دیگر از اثار دنیوی روش های بخشیدن دیگران و گذشت ، پیروزی انسان باگذشت می باشد. امام رضا(ع) می فرمایند: «هرگز دو گروه با هم رویاروی نشدند، مگر اینکه باگذشت ترین آنها پیروز شد.
