شب چله یکی از سنت های باستانی ما ایرانیان می باشد که پس از گذشت چندین هزار سال با برگزاری آداب شب یلدا در شهرهای ایران هنوز پابرجاست. در این مطلب از شادمگ شما با رسوم و آداب شهر های مختلف در شیب چله آشنا می شوید.
شب یلدا و معنای آن
قل از این که به بررسی آداب و رسوم شب یلدا در ایران بپردازیم بهتر است که با شب یلدا و معنای آن بیشتر آشنا شویم. یلدا به معنای زایش است و به شب یلدا در زمان های گذشته شب چله نیز گفته می شده است. در کتاب ابوریجان بیرونی به روز اول دی ماه خور گفته می شود. در تاریخ مسعودی نیز به روز اول دی ماه خره گفته می شود. خور و خره به معنای خرم است و نشان از اهمیت و جایگاه بالای شب یلدا در تاریخ ایران دارد.
از منظر نجومی شب یلدا از غروب روز آخر فصل پاییز تا سپیده دم روز اول فصل زمستان ادامه پیدا می کند. آداب و رسوم شب یلدا در ایران به این صورت است که افراد به خانه بزرگتر فامیل که معمولا پدر بزرگ یا مادر بزرگ است می روند و با تهیه کردن شام های مفصل و خوراکی ها و میوه های خوشمزه و رنگارنگ این شب را در کنار یکدیگر جشن می گیرند. خوردن این تنقلات به همراه خاطره تعریف کردن بزرگ ترها برای افراد جوان تر و همچنین فال گیری، حافظ خوانی و شاهنامه خوانی از جمله آداب و رسوم شب یلدا در ایران به شمار می آیند.
شب یلدا در خانه پدربزرگ و مادربزرگ
بدون شک یکی از مهم ترین آداب و رسوم شب یلدا در ایران سپری کردن و جشن گرفتن در خانه پدربزرگ و مادر بزرگ است. اگر پدر بزرگ و مادر بزرگ تان در قید حیات هستند بهترین مکان برای جمع شدن اعضای خانواده خانه آنها می باشد. جمع شدن همه فامیل در خانه یکی از بزرگان یکی از آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا می باشد که حتی برای خارجی ها نیز جذابیت دارد. با توجه به اینکه در کجای ایران باشید معمولا مادر بزرگ یا مادرتان برای شام شب یلدا برنامه ویژه ای دارد و غذای محلی مورد علاقه تان را می پزند.
افراد کم سن و سال به بزرگترها در چیدن سفره و پهن کردن خوراکی های خوشمزه از جمله دسر شب یلدا با بیسکویت یا تهیه پاناکوتا انار کمک می نمایند. تعریف کردن خاطرات توسط افراد بزرگتر جمع، فال گیری، شاهنامه خوانی، حافظ خوانی و غیره از مهم ترین آداب و رسوم ایرانی های در شب یلدا می باشد. شما می تواننید با یاد گرفتن مدل برش هندوانه شب یلدا یا چیدمان دکور شب یلدا مهمانی خود را حسابی زینت داده و شیک کنید.
آداب شب یلدا در شهرهای مختلف ایران
شب یلدا در تهران
تهرانیها مثل دیگر اعیاد که رسم دارند در منزل بزرگترها جمع شوند؛ در این شب در منزل بزرگتر خانواده گردهم جمع میشوند. در این شب میزبان با میوههای پاییزی مثل انار، خرمالو، پرتقال، نارنگی و میوه تابستانی هندوانه، آجیل مخصوص شب یلدا، میوههای خشک، باسلوق و شیرینی از میهمانان پذیرایی میکند. همچنین در کنار این پذیرایی، خوراکیهای سنتی دیگری مثل آش رشته، لبو، باقالی پخته و … و تهیه شام مفصل، جزو سفره یلدایی میزبان میباشد. در انتهای شب، میزبان با تفال به حافظ به این شب نشینی خاتمه میدهد.
شب یلدا در البرز
استان البرز به جهت حضور اقوام مختلف که هر کدام آداب و آیین خاص خود را دارند؛ لبریز از فرهنگهای مختلف میباشد. بنابراین، ضیافت یلدا در این استان، آمیخته از فرهنگهای مختلف آذری، مازنی، کرد و لر میباشد.
اهالی روستای طالقان، برای مراسم شب یلدا به خانه بزرگ روستا میروند. در این شب میهمانان دور کرسی مینشینند. بزرگ ده، با خواندن قرآن و دعا برای پرباری محصولات روستا در سال آینده، مراسم را شروع میکند. زنان روستا از چند روز قبل، تدارک پذیرایی این شب را میبینند. هندوانه، سنجد، گردو، گندم برشته، کدو تنبل پخته شده، انگور خشک شده، زالزالک از تنقلات این شب برای پذیرایی میباشد.
از دیگر رسوم جالب اهالی طالقان در این شب، مراسم درجی سران و شالاندازی است. این مراسم به عنوان میراث ناملموس و یا معنوی ثبت ملی شدهاست. در این رسم، جوانان ده در شب چله به پشت بام رفته، و از سوراخ روی بام که اصطلاحاً به آن درجی می گویند؛ کیسهای را به شالی پشمی بسته و آن را به پایین میفرستند. اهالی خانه وقتی متوجه کیسه میشوند، در آن میوه و دیگر تنقلات ریخته و شال را بالا میکشند. مردم طالقان در این شب رسم دارند بازیهایی را انجام دهند. بازی مرسوم این شب، انگشتر بازی و گدره بازی میباشد. نواختن نی و خواندن اشعار محلی از دیگر رسوم مردم طالقان در شب چله است.
شب یلدا در گیلان
تنقلاتی که مردم استان گیلان، در شب یلدا میل میکنند، شامل: هندوانه، آب ازگیل یا آب کونوس، برشته برنج و سه میوه محلی پرتقال، گلابی محلی به نام «خوج» و لیمو میباشد. مردم گیلان معتقدند، که هر کس در شب یلدا هندوانه بخورد؛ در تابستان احساس تشنگی نمیکند و در زمستان سرما را حس نخواهد کرد. مردم شهرها و روستاهای شرق گیلان، در شب یلدا هنگام بریدن هندوانه شعری را با مضمون «امشب شب چله / خانم جیر (زیر) پله / چاقو بزنیم / هندانه کله (سر)» را میخوانند.
در میان عدهای از مردم و جوانان دمبخت این استان، مرسوم است که در شب یلدا فال هندانه پوس (پوست هندوانه) میگیرند. برای گرفتن این فال، هندوانه را به چهار قسمت طولی تقسیم میکنند. هر چهار پوست را به پشت سر خود میاندازند. در این میان، چهار حالت پیش میآید، اگر دو قاچ هندوانه، سفید و دو قاچ، سبز باشد، به معنای حد وسط بودن برای نیت شخص است. اگر سه قاچ سبز و یک قاچ سفید بیفتد، نیت آن خوب است، اگر سه قاچ سفید و یک قاچ سبز باشد، نیت بد است. اگر هر چهار قاچ سبز باشد، به معنای خیلی خوب و اگر هر چهار قاچ سفید باشد، به معنای خیلی بد است.
شب یلدا در اصفهان
اصفهانیهای قدیم معتقدند، زمستان به دو بخش “چله بزرگ” و “چلهکوچیک” تقسیم میشود. چله بزرگ از اول دیماه تا دهم بهمن و چله کوچیک از دهم بهمن تا سی بهمن میباشد. آیین برگزاری شب چله در اصفهان، به دو نام “چله زری” (ماده) و”عمو چله”(نر) تقسیم میشود. علت این نامگذاری به این خاطر است که، از گذشته تاکنون همه موجودات و اشیاء را بر اساس جنس مذکر و مونث تقسیم میکردند. اصفهانیها دوشب را به عنوان شب چله برپا میکنند. هرشب، آیین مخصوص خود را دارد. خانوادههای اصفهانی با پهن کردن سفره شب چله، این شب را کنار هم جشن میگیرند.
مردم اصفهان دلیل گذاشتن هندوانه در سفره شب چله را به عنوان سمبل خورشید که نماد زندگی و گرماست میدانند. یکی دیگر از رسمهای مردم اصفهانی، پهن کردن تمام لباسها و رختخوابها در هوای آزاد و مقابل خورشید است. هدف از این کار، خوش آمدگویی به عمو چله و چله زری است.
شب یلدا در کرمانشاه
براساس آیینی کهن و قدیمی، مردم استان کرمانشاه در این شب بیدار میمانند. آنان با شعر خواندن، قصه گفتن، تفال به حافظ و خوردن آجیل و دیگر تنقلات، با مادر جهان در زادن خورشید همراهی و همدردی کنند. میوههای مرسوم در این شب، هندوانه آبدار، انار شیرین، سیب سرخ و یا لیموی زرد میباشد. قصهها و اشعاری که در این شب توسط بزرگ خانواده گفته میشود. از عشق جاودانه شیرین و فرهاد، رستم و سهراب، حکایت حسین کرد شبستری و خواندن اشعار زیبا و دلنشین شامی کرمانشاهی میباشد.
مردم کرمانشاه، مانند دیگر نقاط ایران در این شب به منزل بزرگترین فرد فامیل که معمولا پدر بزرگ و مادربزرگها هستند، میروند. تمامی میهمانان بر سر یک سفره نشسته و باهم از خوردنیها و تنقلات این شب و شام، استفاده میکنند. خوردنیهای مرسوم این شب در کرمانشاه شامل آجیل مشکلگشا، راحت الحلقوم، شیرینی محلی که معروف به نان پنجرهای، کاک و نان برنجی و میوههایی چون: انار ، سیب و هندوانه میباشد. گرفتن فال حافظ در این استان مانند دیگر استانها، از آداب مرسوم شب چله میباشد. مردم کرمانشاه، فال را با اعتقادات خاص خود، چراغ راه مشکلات زندگیاشان قرار میدهند.
آداب شب یلدا در فارس
استان فارس و از جمله شهر شیرازِ این استان که سراسر فرهنگ آریایی میباشد؛ در شب یلدا رسوم خود را دارند. در این شب افراد فامیل دور هم جمع میشوند. آنها با خوردن میوه و آجیل های مخصوص که از انجیر، قصبک، خرک، برنجک تشکیل شدهاست، این شب را جشن میگیرند. یکی از مراسمهای این شب، که در میان خانم ها مرسوم است؛ گرفتن فال کلوک است. کلوک یک کوزه بزرگ با دهانه گشاد است. در این شب، خانمها نشانه خاصی را در کوزه میاندازند، سپس یک دختر بچه، نشانه را از داخل کوزه خارج میکند. فردی به صورت فال، شعری از حافظ می خواند. هرکس از شعری که برایش خوانده شده متوجه فالش میشود.
شب یلدا در خراسان جنوبی
کف زدن، یکی از آیینهای ویژه شب یلدا در استان خراسان جنوبی است. مردم در این مراسم، ریشه گیاهی به نام چوبک را که به “بیخ” مشهور است، در آب خیس میکنند. پس از چندین بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار میریزند. مردان و جوانان فامیل با دستهای از چوبهای نازک درخت انار که به “دسته گز” معروف است؛ مایع داخل ظرف را آنقدر هم میزنند تا به صورت کف درآید. این مراسم حتما باید در محیط سرد انجام شود. پس از آماده شدن کف، آنرا با شیره شکر هم زده، و با مغز گردو و پسته تزئین میکنند.
شب یلدا در خراسان شمالی
تفال به حافظ توسط بزرگ خانواده، از جمله آیین شب یلدا در خراسان شمالی است. اهالی خراسان شمالی به جز تفال به حافظ از دیوان اشعار لسان الغیب خواجه شیراز نیز، فال و مراد خود را طلب میکنند. قصهگویی و تعریف خاطرات قدیمی، توسط پدربزرگها و مادربزرگها از دیگر سنتهای کهن این شب است.
اگر شب قبل یلدا، برف باریده باشد؛ مردم خراسان شمالی حتما در این شب برف شیره میخورند. آنان معتقدند با شیرین کردن کامشان با این معجون، با سردی زمستان آشتی میکنند. از دیگر خوراکیهای این شب که از قدیم مرسوم است، حلوا قلقلی میباشد. حلوا قلقلی از کوبیده شدن مغز گردو، بادام، کنجد و دیگر دانههای روغنی تهیه میشود. این حلوا پس از کوبیده شدن در شیره انگور خوابانده میشود.
شب یلدا در زنجان
صله ارحام در بین مردم زنجان، بسیار حائز اهمیت میباشد. یلدا در میان زنجانیها، بهانهای برای دور هم جمع شدن همه اقوام میباشد. در این شب همه فامیل در خانه بزرگ خاندان جمع شده و با خوردن تنقلات و شام، این شب را جشن میگیرند.
شب یلدا در سیستان و بلوچستان
مردم زاهدان بر اساس یک سنت دیرینه، در شب یلدا به خانه بزرگ قوم میروند. پذیرایی از میهمانان در کنار گفتن قصه، تفال به دیوان حافظ، گفتن جوک و لطیفه و انجام بازیهای دستهجمعی مانند گل یا پوچ، برای جوانان و کودکان بسیار جالب و هیجان انگیز است.
شب یلدا در آذربایجان شرقی و غربی
در شب یلدا مردم آذربایجان شرقی و غربی، هندوانه را در سفره یلدایی خود دارند. چیلله قارپیزی یا هندوانه چله از رسوم این شب میباشد. آنان معتقدند با خوردن هندوانه، لرز و سرما در زمستان تأثیری نداشته و اصلا آن را حس نخواهند کرد. معمولا اولین ضربه چاقو به هندوانه را ریش سفید فامیل میزند. هنگام برش هندوانه، جمله قادا بلامیزی بو گئجه کسدوخ (بلایای خودمان را امروز بریدیم) را میگویند.
پذیرایی شام یلدا در این شب برنج، مرغ و آش شیر پخته است. بعد از شام، میزبان با تنقلات مرسوم این شب مانند: قاورقا (گندم برشته با شاهدانه)، آجیل، لبو، حلوای گردو، انواع میوه فصل، خربزه، هندوانه و خشکبارهایی مانند: انگور، بادام و سنجد از میهمانان پذیرایی میکند. زنان این دیار معتقدند که تا پایان چله کوچک نباید خانه تکانی کنند؛ زیرا اگر در طول این دو چله کسی خانه تکانی کند، چله او را نفرین میکند و به نکبت و بدبختی گرفتار میشود.
شب چله در مهاباد
طولانیترین شب سال در مهاباد که به (شهویچله) معروف است. مانند دیگر مناطق کردنشین مهاباد، باشکوه خاصی، برگزار میشود. مردم مهاباد نیز به رسم بسیاری دیگر از مناطق ایران، با حضور در شبنشینی و میهمانیهای خانوادگی، این شب را بسیار خاطرهانگیز جشن میگیرند.
شب یلدا در مرکزی
آیین برگزاری شب یلدا در استان مرکزی، از قدیم در سه شب متوالی با عنوان شب چله بزرگه، چله وسطی و چلهکوچیکه برگزار میشود. دیدار از بزرگان و سالخوردگان، یکی از رسمهای این شب میباشد. همه افراد فامیل در این شب به دور کرسی جمع میشوند و از خاطرات و قصههای بزرگترها لذت میبرند. زنان و دختران این استان، از چند روز قبل در تلاش و تکاپو برای مهیا کردن غذا و تنقلات این شب، میباشند. دراین شب طولانی، پس از صرف شام و خواندن دعای شکر، همه میهمانان از امیدها و موفقیتهایشان سخن میگویند.
در شب یلدا، بزرگترها با کودکان هم بازی میشوند. بازیهایی مانند: پر یا پوچ، دزد بازی و مشاعره از جمله بازیهایی است که با مشارکت همه اعضای خانواده انجام میشود.
شب یلدا در قزوین
بزرگترها معتقدند، آوردن میوههای مختلف خشک و تر و میوههای سرخ رنگ در شب یلدا که به شب چره نیز معروف است، شگون این شب میباشد و نوید از زمستانی پربرکت دارد. کوچکترها برای بزرگترها در این شب شعر “هر که نیارد شب چره – انبارش موش بچره” را به طنز سر میدهند. مردم قزوین رسم دارند در این شب، سبزی پلو با ماهیدودی و سپس هندوانه، انار، انواع تنقلات از جمله: کشمش، گردو، تخمه، آجیل مشگلکشا و انجیر خشک میل کنند. مادر بزرگهای قزوینی عقیده دارند، اگر که در این شب، ننه سرما گریه کند، باران میبارد و اگر پنبههای لحاف بیرون بریزد برف میآید و اگر گردنبند مراوریدش پاره شود تگرگ میآید.
آداب شب یلدا در مازندران
ر شب یلدا، همه مردم به خانه پدر بزرگها و مادر بزرگهای خود میروند. میهمانان در کنار هم با تفال به دیوان حافظ و اشعار فردوسی، به خوردن تنقلات مخصوص این شب مانند: انار، هندوانه و ازگیل می پردازند. در حین خوردن، شنیدن صحبتها و داستانهای بزرگترها، لذت این شب را دو چندان میکند. مردمان مازندران معتقدند که صبح بعد از یلدا، روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکیها است.
شب یلدا در همدان
شب یلدا در همدان، همه افراد خانواده در منزل بزرگتر خود جمع میشوند و دور تا دور اتاق پذیرایی مینشینند. مادربزرگ یا پدربزرگ جمع (بزرگ فامیل) به طور پیاپی اشعاری را میخواند. میهمانها، به نسبت ترتیبی که نشستهاند؛ شعرهای خوانده شده را فال خود میدانند.
شب یلدا در خوزستان
پدربزرگها و مادر بزرگهای خوزستانی، در شب یلدا با فراهم کردن تنقلات محلی و آجیل مخصوص شب یلدا از میهمانان خود که فرزندان، عروس، داماد و نوهها میباشند، پذیرایی میکنند. خوراکیهای مرسوم این شب مانند: آجیل، هندوانه، انار، شیرینی و خرما، لبو، آش و شیرینیهای متنوع است. مردم خوزستان، یدا را تا سحر جشن میگیرند. آنها روایت دارند که باید از قارون افسانهای استقبال کنند. قارون در افسانهها در لباس هیزمشکن برای خانوادههای فقیر تکههای چوب میآورد و تکه چوبها به طلا تبدیل میشدهاند که برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه میآوردهاست. بنابراین طبق این افسانه در منزل بزرگتر فامیل جمع میشوند و شب را به شوخی و خنده تا سحر میگذرانند.
شب یلدا در بندرعباس
هروقت صحبت از بندرعباس میشود؛ تصویر مردمان خونگرم و شاد بندر در ذهنمان نقش میبندد. شب یلدا در بندرعباس، مثل دیگر جشنها و اعیاد بسیار گرم و پرشور برگزار میشود. مردمان به دور هم غذاهای سنتی درست میکنند و خوش میگذرانند. از غذاهای مرسوم این شب، نان رگاگ و غذایی به نام سوراغ و مهیاوه و همچنین هواری ماهی و قلیه ماهی است. مردمان بندر، مثل همیشه با زدن سازهای بادی به شادی و پایکوبی می پردازند.
شب یلدا در چهار محال و بختیاری
در استان چهارمحال و بختیاری، مرسوم است که در شب یلدا، چند خانواده دور هم جمع میشوند و این شب را دور هم جشن میگیرند. در این مراسم، افرادی هستند که گاها بدون داشتن سواد خواندن و نوشتن، شاهنامه را حفظ هستند و برای دیگران میخوانند. همچنین از اعتقادات بختیاریها در این شب، خوردن ماست، شیر، پنیر، کنجد، کدو و نان جو میباشد. آنها باور دارند که با خوردن این اقلام، برکت و نعمت تا سال بعد افزون میگردد.
شب یلدا در یزد
شهر یزد نیز مانند دیگر شهرهای ایران، آداب و رسوم خاص خود را دارد. مردمان میهماننواز یزدی، در این شب، در منزل یکی از بزرگان فامیل خود جمع میشوند. بزرگ فامیل در این شب به خواندن قرآن و حافظ میپردازد. در بعضی از خانوادههای یزدی، نواختن موسیقی سنتی نیز رایج است. آش شولی یزدی، که از اسفناج، شوید، برگ چغندر، نعناع خشک و مقداری سرکه تهیه میشود؛ یکی از غذاهای مرسوم در این شب میباشد.
شب یلدا در لرستان
«شو اول قاره» یا همان شب چله در میان مردم مناطق لر نشین، دارای آداب و رسوم خاصی است. مردمان لر این شب را بسیار پرشکوه و با تشریفات خاصی برگزار میکنند. شب نشینی، دید و بازدید از اقوام، فال چهل سرو، فال حافظ، پختن غذاهای خاص، انداختن شال یا چادر از پشت بام همسایه برای گرفتن آجیل و میوه و خواندن شعرهایی به مناسبت این شب به زبان لری از رسوم این مردم نازنین میباشد. آنان یک شعر معروف لری دارند، که از قدیم در این شب هنگام انداختن شال یا چادر از بالای پشت بام خانه همسایه میخوانند؛
امشو اول قاره، خیر دهونت بواره ( امشب اول یلدا یا اول زمستان است خیر ازخانه ات ببارد)
نون و پنیر و شیره _ کیخا هونت نمیره (نان و پنیر و شیره کدخدا (صاحب خانه) خانه ات نمیرد)
چی به علی کوشکه بیاره ( چیزی بده علی کوچک یا بچه ات بیاورد)
صاحب خانهای که شال از بالای پشت بامش انداخته شده، میبایست کمی آجیل مخصوص یلدا، گندم برشته، میوه فصل و شیرینی در شال بگذارد. مجددا فرد همسایه، هنگام بالا کشیدن شال و محتویات داخلش، برای تشکر از صاحب خانه، همان شعر را دوباره میخواند.
آداب شب یلدا در ایلام
در استان ایلام هم مرسوم است که در شب یلدا، در منزل بزرگترها گردهم جمع شوند. تفال به دیوان حافظ، تهیه انواع شیرینی های سنتی نظیر: کله کنجی، برجی برساق، گنمه شیره، انواع تنقلات مناسب این شب، آجیل مخصوص، میوه فصل و خصوصا هندوانه و انار از اقلام پذیرایی این شب میباشد. در قدیم رسم بر این بودهاست که، همزمان با شب یلدا تعدادی از جوانان به صورت دسته جمعی به درب منازل مردم رفته و پس از در زدن، شعر مخصوصی را میخواندند.
“شیلی میلی، خالی ده قولی، ده س کی وانو وه خیر بی پی لی (سلام علیکم، دست کدبانویی که خال (سعادت) بر پا دارد سخاوتمند و سعادتمند باد)
ئی مشهو ئه وه ل وه هاره خیر ده حونه ت بی واره (امشب آغاز بهاره امیدواریم باران خیر و برکت خونه شما رو فرا بگیرد.)
نانو په نیرو شیره کیخا حونه ت نه میره (نان و پنیر و حلوا به ما عطا کن تا برای صاحب خانه دعا کنیم که نمیره)”
صاحب خانه پس از شنیدن این شعر، درب منزل را باز کرده و مقداری پول، قند، خرما، شیرینی یا تنقلات دیگر را در ظرف همراه آنان میریزد. این رسم مشابه قاشقزنی در شب چهارشنبه سوری ما ایرانیان میباشد.
شب یلدا در گلستان
خانوادههای گلستانی عزیز در شب یلدا به منزل پدربزرگها و مادر بزرگهای خود میروند. هدف از این گردهمایی برای صله رحم و یا اگر با فامیلی کدورتی هست در این جمع از بین برود. آنان نیز با خواندن حافظ، شاهنامه و نَقل اندازی یا همان داستانهای شفاهی و همچنین خوردن تنقلات مخصوص یلدا و میوه های فصل، باغی و جنگلی از قبیل: هندوانه، انار، لیمو و پرتقال، ولیک و کندس و شیرینیهایی محلی همچون مَت و کَسمَک این شب را جشن میگیرند.
شب یلدا در قم
خانوادههای قمی عزیز در شب یلدا در بعضی از منازل اقوام نزدیک و صمیمی خود جمع میشوند. آنان به رسم آداب قدیم، در این شب، آجیلی از گندم برشته، سوهان، کشمش، کنجد، شاهدانه، گردو و فندق تهیه مینمایند و در کنار دیگر تنقلات نظیر میوههای فصل، شیرینی و پشمک این شب را سپری میکنند. همچنین رسم تفال به حافظ از سنتهای مرسوم این شب در قم میباشد.
آداب شب یلدا در سمنان
شب یلدا که در استان سمنان به یلدان یلدان معروف میباشد، آداب و آیین خاص خود را برای برگزاری دارد. نواختن نی همراه با زمزمه ترانهها و ادبیات محلی، خواندن شاهنامه و تفال به حافظ و انجام بازیهای قدیمی در کنار خوردن تنقلات مرسوم این شب رایج است. از جمله غذاهای معروف این شب میتوان به ته چین اسفناج و خورش فسنجان اشاره کرد. در برخی از روستاهای این استان و در بین برخی از دامداران مرسوم است، که در شب چله، گوسفندی را قربانی کنند که به چله کُشی معروف است.
آداب شب یلدا در کشورهای دیگر
جالب است بدانید که شب یلدا در کشورهایی مانند پاکستان، تاجیکستان و افغانستان هم جشن گرفته می شود.