برخورد با کودک نق نقو مهمترین راهکاری است که مادران و پدران دارای فرزند باید بدانند. چرا که نق نق فرزند می تواند اعصاب پدر و مادر را خیلی خرد کند و باعث کلافگی و درماندگی والدین شود. شادمگ در این مقاله از روش های برخورد درست با اینگونه کودکان سخن می گوید.
نق نق کردن کودکان
“این خیلی داغ است.” “من نمیخواهم به خانه مادر بزرگ بروم.” “این نخودها چندش آورند.” و … گوش دادن به شکایات مداوم کودک ممکن است صبر شما را لبریز کند. اما بدانید که شما تنها نیستید، برخورد با کودک لجباز و نق نقو نیاز به تحمل بالایی دارد!
شکایت و نق زدن مداوم برای کودک هم خوب نیست. اگر او عادت کند که همیشه بر روی نقاط منفی تمرکز کند، در معرض مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب قرار میگیرد.
همچنین احتمال دارد که در جامعه با مشکلات بیشتری مواجه شود. برای نمونه؛ گروه همسالانش نمیخواهند با بچهای که دائما شکایت میکند و نق میزند رفاقت کنند.
اگر فرزندتان درباره همه چیز شکایت میکند یا به طور منظم نق میزند، به او کمک کنید تا دید مثبتی پیدا کند. اگر دید منفی و عادتهای ناسالم اجتماعی را در کودکی رفع نکنید، ممکن است در بزرگسالی به فردی تبدیل شود که دائما شکایت میکند.
علل نق نق کودکان
یکی از علت های نق نق کردن این است کودکان کوچک نمیتوانند به خوبی منظور خودشان را با حرف زدن به بقیه برسانند و به شدت به خاطر این نکته کلافه میشوند. شاید بگویید، خیر من هر چه بگویم کودکم متوجه میشود، بله میفهمد چون دو قسمت متفاومت مغز درگیر فهم زبان و بیان کلامی هستند قسمت اول زودتر کامل میشود.
فهمیدن آن چیزی که شما به او میگویید گوش سالم و هوش متوسط لازم دارد و کودک دو ساله کاملا متوجه حرف های شما میشود، اما خود او نمیتواند همان حرف های معمولی را بیان کند. برای حرف زدن قسمت های زیادی با هم باید همکاری کنند. اگر شما زبان دومی را فرا گرفته باشید، این مسئله برای شما کاملا واضح است، شما باید کلمات را یاد بگیرید، بدانید معنی آنها چیست و کجا میشود از این کلمه ها استفاده کرد، کاملا این واژه را به حافظه بسپارید و بعد وقتی در موقعیت قرار گرفتید باید آن کلمه را از حافظه خودتان بازیابی کنید. پس تا این قسمت به
سه مرحله فهمیدن معنی کلمه و جایگاه استفاده از آن، یادگرفتن یا به حافظه سپردن و نهایتا به یاد آوردن آن می رسیم. قسمت زبانی ادا کردن درست کلمات هم موضوع دیگری است. پس طبیعی است که کودک برای حرف زدن مستاصل باشد و اگر والدین تند مزاج و عصبانی باشند، استرس کودک بالا میرود، اعتماد به نفس کودکتان برای حرف زدن به شدت پایین میآید، پس احتمال نق نق کردن کودک با گریه حرف زدن و ناله کردناش زیاد میشود.
تشخیص اختلال یا بیماری
سر کردن با کودک نق نقو مانند کودک لجباز سخت است. اما حداقل نگران رفتار خطرناکی در کودکان نق نقو نیستیم. کودک نق نقو کودکی است که به جای حرف زدن طبیعی مدام با گریه و غر حرف میزند. علت های نق زدن کودک می تواند متفاوت باشد اما این رفتار اصلا نشان دهندهی بیماری کودک نیست.
اگر کودک افرادی را در اطرافش داشته باشد که مدام در حال غر زدن و نق زدن باشند و مظلوم نمایی کنند، کودک این رفتار را یاد میگیرد یا ممکن است کودک دفعات اولی که با گریه و نق حرف زده است مورد توجه فوری قرار گرفته باشد، ولی وقتی طبیعی حرف میزند والدین به حرف هایش گوش ندهند. پس یاد میگیرد وقتی نق میزند زودتر به خواستهاش میرسد.
مقابله با ترس کودک قطعا دغدغه همه والدین در یکی از برهه های سنی کودک است که شادمگ می تواند شما را کمک کند.
تربیت را از خودمان شروع کنیم
مادر و پدر مهم ترین الگوهای رفتاری بچه ها هستند. بنابراین همان طور که رفتارهای ناشایست فرزندتان را شناسایی می کنید ، این مسئله را در مورد خودتان هم به کار بگیرید چرا که تربیت کودکان همانا تربیت خود شماست و رفتار مناسب شما بهترین راه آموزش رفتار مناسب به کودکتان است .
به همین دلیل از کودک انتظار نداشته باشید رفتارهایی غیر از رفتارها و عملکردهای شما از خود بروز دهد زیرا آنان کار و رفتاری را انجام می دهند که آن را از شما دیده باشند نه اینکه فقط وصفش را شنیده باشند .
اگر دوست دارید فرزندتان در آینده فردی اهل مطالعه باشد ، باید شما را در حال مطالعه و کتاب خواندن ببیند وگرنه فقط با توصیه هایتان ، کتابخوان نخواهد شد .
برخورد با کودک نق نقو
در اینجا چند روش برای برخورد با کودک نق نقو به شما پیشنهاد میدهیم:
احساسات کودک را به رسمیت بشناسید
اگر چه ممکن است وسوسه شوید تا مانند پدر و مادر خود به کودک گریان بگویید: گریه نکن! یا الان چیزی بهت میدم تا گریه ات قطع شه! “، اما کوچک شمردن احساسات کودک، مشکل شما را حل نمیکند. در عوض، به طور خلاصه ناراحتی کودک را تایید کنید و از آن گذر کنید. برای نمونه بگویید: “من میدانم که تو الان خسته و ناراحتی، زیرا ما مدت زمان زیادی در ماشین بوده ایم، اما هنوز یک ساعت دیگر از راه باقی مانده”.
گاهی اوقات کودکان به این دلیل نق میزنند که میخواهند شما را در جریان احساسات ناخوشایند یا ناراحتیهای جسمی خود قرار دهند. در این موارد تأیید کردن ناراحتی کودک، میتواند نقطه پایانی بر نق زدنهای او باشد. کمی همدردی نشان دهید و به او بگویید که مواجهه با ناراحتی بخش جدایی ناپذیری از زندگی است و موجب تقویت رابطه والدین و کودک می شود.
اگر رفتار فرزند شما نیازمند مداخله بیشتری است، رفتار را تغییر دهید، نه احساسات. چیزی شبیه به این بگویید: ” به نظر میرسه که خیلی ناراحتی که اسباب بازی رو پرتاب کردی. من میفهمم که الان خسته و ناراحتی، اما دلیل نمیشه که اسباب بازی رو پرت کنی”.
اگر کودک بیشتر اعتراض کرد یا شروع به نق زدن کرد، آن را نادیده بگیرید. برای او روشن کنید که شما به تلاشهای او جهت جلب توجه منفی، اعتنا نمیکنید.
کودک را به حل مسئله تشویق کنید
اگر کودک درباره مسالهای به شما شکایت میکند، او را تشویق به حل آن مشکل کنید. چنانچه او هنگامی که در خارج از خانه مشغول بازی است، میگوید، “من خیلی گرممه”، بپرسید “فکر میکنی که باید چی کار کنی تا حالت بهتر شه؟ “
اگر او نیاز به پیشنهادهایی برای فکر کردن داشت، به او یادآوری کنید که میتواند در سایه بنشیند یا درخواست یک نوشیدنی خنک از شما داشته باشد.
آموزش مهارت حل مسئله برای فرزندتان روشن میکند که آمدن نزد شما و نق زدن موجب حل مساله نمیشود. اما میتوانید در حل مشکل به او کمک کنید یا او به تنهایی قادر به انجام این کار است.
وقتی کودکان مهارت حل مسئله داشته باشند، میزان نق زدن و شکایت کردن در آنها کاهش مییابد. به جای آن، اقداماتی انجام میدهند که شرایط را بهبود بخشند.
مراقب باشید، هنگامی که کودک درمانده شده یا شرایط سختی را میگذراند، به کمک او بروید. اگر در مواجهه کودک با هر مشکلی شما به کمک او بروید، او نیازی به تقویت مهارتهای خود نمیبیند و با گذر زمان، هنگامی که دیگر دوستان او مشغول حل مشکلاتشان میشوند، او منتظر میماند تا کسی به کمکش آید!
نیمه پر لیوان را به او نشان دهید
اگر کودک همواره و در هر موقعیتی تنها نکات منفی را میبیند، بهتر است شما نیز نکات مثبت را بیان کنید. این روش میتواند به کودک شما کمک کند تا یک دیدگاه متعادلتر نسبت به جهان بدست آورد.
اگر او میگوید: “من متنفرم از اینکه مجبوریم به دلیل بارندگی، پارک را ترک کنیم”. شما میتوانید بگویید: ” درک میکنم که از رفتن از پارک ناراحتی، ولی بجاش ما امروز قبل از آمدن باران در پارک حسابی بازی کردیم. “
صندلی نق زدن
صندلی خاصی را برای کودک در نظر بگیرید و اسمش را بگذارید”صندلی نق زدن”. بگذارید کودک بداند که گریه و زاری او دیگران را اذیت می کند به او بگویید: « باید بروی و روی صندلی نق زدن بنشینی تا بعدا بدون غرغر یا گریه بازی کنی.» بگذارید کودک دور از شما به گریه کردن و نق نق ادامه دهد.
به او در آگاهی یافتن از گزینه هایش کمک کنید
اجازه ندهید فرزند شما احساس قربانی بودن و گیر افتادن در شرایط سخت کند. اگر او همواره فکر کند که قربانی شرایط بد و آدمهای بدجنس است، هرگز برای بهبود اوضاع تلاشی نخواهد کرد.
به او کمک کنید تا بر چیزهایی که میتواند کنترل کند تمرکز کند. اگر او شکایت میکند که نمیتواند دوچرخه سواری کند، چون هوا بارانی است، سرگرمیهایی که در داخل خانه میتواند انجام دهد را به او یاد آور شوید.
میتوانید به او بگویید: ” میدانم از اینکه نمیتوانی دوچرخه سواری کنی ناراحت شدی، ولی کلی بازی هیجان انگیز هم میتوانی در خانه انجام دهی. “
به مشاور مراجعه کنید
گاهی اوقات نگرش بیش از حد منفی کودک میتواند ناشی از مشکلی در سلامت روان او باشد. برای نمونه، کودکان مبتلا به افسردگی، نگرشی منفی به همه چیز دارند و کودکان مضطرب اغلب بدترین سناریوهای ممکن را تصور میکنند.
اگر فکر میکنید شکایت مداوم فرزندتان ممکن است نشانهای از مسالهای جدیتر باشد، با پزشک متخصص کودک صحبت کنید.
از مکان خلوت شروع کنید
اگر نمی توانید نق زدن او را در مکان های عمومی تحمل کنید، تذکر به کودک را از مکان های خلوت شروع کنید . چنانچه در یک مکان عمومی این روش را انجام دادید و مثلا در مقابل خواسته خریدن چیزی مقاومت کردید و او شروع به جیغ کشیدن و نق زدن کرد مقاوم باشید و به نگاه های مردم توجه نکنید و خیلی عادی خرید خود را انجام داده و بعد خیلی راحت به طرف در خروجی بروید . اگر می توانید او را به قسمت خلوتی ببرید و تا وقتی ساکت نشده آنجا را ترک نکنید و به او بگویید با جیغ زدنش مزاحم دیگران شده و اگر ادامه بدهد باید همانجا بماند .
برخورد با کودک نق نقوی نوپا
هنگامی که صحبت از کودکان نوپا می شود، شرایط کمی متفاوت است. روشهای زیر در برخورد با کودک نق نقوی نوپا موثر هستند.
صدای او را ضبط کنید
دفعه بعدی که کودک شما بهانه گیری و نق نق میکند، صدای او را بر روی گوشی خود ضبط کنید. همچنین زمانی که آرام و طبیعی خواسته اش را با شما در میان میگذارد نیز صدایش را ضبط کنید. در فرصت مناسبی هر دو صدا را برای او پخش کنید و تفاوت میان صدای ” نق نق ” و صدای “آرام” را به او نشان دهید. توضیح دهید: “مردم شنیدن صدای” نق نق ” را دوست ندارند، گوششان اذیت میشود و فکر میکنند که تو هنوز یک بچه کوچولویی. “
آرام بمانید
فریاد نزنید” صداتو ببر! ” و به او برچسب “نق نقو” بودن نزنید. برای یک کودک نو پا، توجه منفی بهتر از بی توجهی است و برچسب زدن به کودک نوعی توجه نشان دادن منفی است و به او احساس خوبی از رفتارش میدهد (و شما قطعا این را نمیخواهید!)
کوتاه نیایید
به کودک بگویید که تنها به صدای “آرام” او پاسخ خواهید داد. با او تماس چشمی برقرار نکنید و به حرفهایش هیچ واکنشی نشان ندهید (هر قدر که عذاب آور باشد). اگر کودک با صدای “آرام” خواسته اش را بیان کرد، سعی کنید درخواست او را برآورده کنید یا گزینههای جایگزین را مطرح کنید (“من نمیتوانم الان به تو آب نبات بدهم، اما میتوانی یک موز یا انگور خوشمزه بخوری.) “
او را در آغوش بگیرید یا حواسش را پرت کنید
هنگامی که دلیل آوردن برای کودک جوابگو نیست (من آن اسباب بازی را نمیخرم. چون تو ده تا از آن را در خانه داری)، موضوع را تغییر دهید: (وای سارا، فردا قراره مریم بیاد خونه ما تا با تو بازی کنه! ). یک بغل سریع و مهربانانه نیز میتواند خلق و خوی کودک را تغییر دهد.
کمی شوخی و خنده اوضاع را تغییر میدهد
برای نمونه، وانمود کنید که شما نمیدانید صدای “نق نق” از کجا میآید. از کودک بخواهید که به شما کمک کند تا زیر مبل، داخل یخچال و پشت تلویزیون را به دنبال آن بگردد. یا به کودک پیشنهاد دهید برای تعمیر صدای “نق نق” کمی “روغن قلقلک” به آن بزنید.
با این حال، برخی از کودکان از کوچکترین شوخی نیز ناراحت میشوند. اگر کودک شما اینگونه است، این روش را رها کنید و به دنبال تاکتیک دیگری باشید.
روشهای پیشگیری از نق نق کردن نوپایان
قبل از شروع نق نق، به کودک توجه کافی نشان دهید. هنگامی که کودک با شما صحبت میکند، با توجه کامل به او گوش دهید. اگر در حال انجام کاری هستید و او به کمک شما نیاز دارد، سعی کنید در سریعترین زمان ممکن پاسخ او را بدهید.
مراقب خستگی و بی حوصلگی او باشید. اگر به نظر می رسد که کودک شما دیگر به مرز بی قراری و بی حوصلگی رسیده است، او را با یک فعالیت جدید و هیجان انگیز سرگرم کنید.
مراقب احساس درماندگی او باشید. انتظاری بیشتر از سن کودک، از او نداشته باشید. هنگامی که او بیش از حد نا امید میشود، به او کمک کنید تا احساسات خود را با کلمات بیان کند، او را یاری دهید و یا با یک بازی سادهتر او را سرگرم کنید.
به نیازهای جسمی او توجه کنید. سعی کنید کودک بیش از حد خسته نشود. در زمانهای مناسب غذا و میان وعده به او بدهید.
صدای “آرام” او را تشویق کنید. وقتی کودک با صدای دلپذیر چیزی را درخواست میکند، از او قدردانی کنید. (“عالیه! من شنید صدای “آرام و زیبای” تو را خیلی دوست دارم!) “