جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان یکی از ترفندهایی است که دوستداران و علاقمندان گل و گیاه باید بدانند. با گرم شدن هوا این مشکل برای بسیاری از گیاهان پیش می آید. پس برای پرستاری بهتر از گل و گیاه این مطلب شادمگ را خوب مطالعه کنید .
آفتاب سوختگی و درمان آن در گیاهان
همانطور که موقع تمیز کردن برگ گیاهان متوجه شدید هر گل و گیاهی نسبت به زادگاه و محل زیست خود به مقدار معینی نور مستقیم خورشید نیاز دارد.
کمتر از میزان معین یا بیشتر از آن باعث پدید آمدن مشکلاتی برای گیاهان ما میشود. همانطور که قبلاً گفته شد نور کمتر از نیاز گیاه باعث پدید آمدن مشکلاتی برای گیاهان از جمله ریزش برگ، ساقههای دراز و برگهای کم و کوچک با فاصله زیاد از یکدیگر، گیاهی ضعیف و غیر شاداب و… بسیاری مشکلاتی دیگر اما در این مقاله میخواهیم درباره نور زیاد و آفتاب مستقیم و نگهداری از گیاهان آپارتمانی توضیح بدهیم.
هر گیاهی به یک رنج از نور نیاز دارد و همانطور که نور کمتر از رنج باشد گیاه آسیب میبیند نور بیش از اندازه نیز به گیاه آسیب وارد میکند.
گیاهان از لحاظ نیاز به نور به ۲ دسته کلی تقسیم میشوند.
۱_ گیاهان سایه دوست:
این گیاهان که شامل اکثر گیاهان آپارتمانی مانند پتوس، برگ انجیری، بنجامین، بنفشه آفریقایی ،کاج مطبق و… میباشد به سایه آفتاب نیاز دارند. البته منظور از سایه یک مکانی که آفتاب به صورت مستقیم به آن نتابد و محل تاریک برای این گیاهان خوب نیست. آفتاب مستقیم و کامل برای این گیاهان مناسب نبوده و آن ها را از بین میبرد. نور ملایم پشت پنجرهها با فاصله یک متری میتواند برای بسیاری از گیاهان آپارتمانی مناسب باشد.
۲_ گیاهان با نیاز به نور کامل:
این گیاهان که شامل اکثر کاکتوسها و ساکولنت ها، گیاهان گلدار و فصلی و… میباشد. این گیاهان به نور کامل خورشید نیاز دارند هرچند در سایه زنده میمانند اما رشد غیرطبیعی خواهند داشت و در نهایت از بین میروند و گل دهی نمیکنند. اما این گیاهان نیز تا یک رنجی از شدت نور خورشید را تحمل میکنند و نور شدید آفتاب بخصوص زمانی که گیاه را به یکباره به محل با نور شدید منتقل میکنیم میتواند باعث سوختگی گیاه شود.
نشانه آفتاب سوختگی گیاهان
نشانههای آفتاب سوختگی گیاهان لکههای تیره یا سفید یکی از نشانههای آفتاب سوختگی گیاهان است
از کجا بفهمیم گیاه آفتاب سوخته شده ؟
پرتوهای خورشید میتوانند باعث خشکشدن و پژمردگی برگها شوند. یکی از نشانههای مهم آفتاب سوختگی گیاهان بهوجودآمدن لکههای سفید یا تیره روی برگهاست. در این حالت، بهدلیل ازدسترفتن رطوبت، خاک گیاه خشک و سفت میشود. بهمحض مشاهده این نشانه، باید بهسرعت وارد عمل شوید. آرامشتان را حفظ کنید و صبور باشید. گیاهان برای احیاشدن به زمان نیاز دارند.
همیشه یادتان باشد هر گیاهی بهآسانی احیا نمیشود؛ بنابراین، سعی کنید از گیاهانی که خیلی دوستشان دارید بیشتر مراقبت کنید. بهترین زمان قلمه زدن گل یکی از نکاتی است که حتما باید اطلاعاتی در مورد آن بدانید.
دلیل آفتاب سوختگی گیاهان
قرارگرفتن در معرض نور شدید و مستقیم خورشید بهمدت طولانی برگها را میسوزاند و آنها را پژمرده میکند. معمولا در بهار و تابستان این مشکل رایجتر است؛ مخصوصا اگر گیاهان را در زمستان درون خانه بردهاید و با گرمشدن هوا میخواهید بهیکباره آنها را به بیرون از خانه منتقل کنید. گیاهان که در این مدت به نور کم عادت کرده بودند، زیر نور مستقیم خورشید میسوزند. به همین ترتیب، اگر گیاهی را که عاشق سایه است به بخشی از خانه که نور مستقیم خورشید میتابد منتقل کنید، گیاه آفتابسوخته میشود.
فقط زمانی میتوانید این گیاهان را نجات دهید که بلافاصله به دادشان برسید.
آبیاری گیاهان در مسافرت خیلی راحت تر از آن است که تصورش را می کنید. قبل از سفر به گیاهان خود برسید و آنها را هرس کنید تا هم سالم تر بمانند هم آب کمتری برای مصرف نیاز داشته باشند. ما در شادمگ چندین روش کم هزینه ساده و کاملا عملی برای شما داریم که به شما کمک میکند.
نشانههایی که میگویند گیاه هنوز زنده است
کمی پوست گیاه را با ناخن خراش دهید، اگر بافت سبز روشن دیدید، گیاه قابلاحیاست.
از کجا بفهمیم گیاه هنوز زنده است و باید برای احیاکردنش تلاش کنیم؟ قبل از هر چیز صبر داشته باشید. خیلی زود دست از تلاش برندارید؛ مخصوصا اگر علاقه زیادی به آن گیاه دارید یا یکی از نمونههای کمیاب گیاهان است. گیاه را بررسی کنید تا ببینید آیا در گیاه نشانههای حیات دیده میشود یا نه:
۱. با ناخنتان کمی از ساقه را خراش دهید
بخش کوچکی از پوست یا ساقه گیاه را با ناخن خراش دهید. آیا هنوز بافت آن سبز است؟ اگر اینطور است، گیاه هنوز زنده است. منتها اگر رنگ بافت آن قهوهای شده است، ساقه از بین رفته است.
۲. ساقه را خم کنید
بهآرامی ساقه را دور انگشتتان بپیچانید. اگر انعطافپذیر است، هنوز زنده است. منتها اگر بشکند، از بین رفته است. کل طول ساقه را آزمایش کنید تا ببینید تا انتهای آن جایی هست که نشکند یا نه.
۳. جوانهها را بررسی کنید
هنگامی که مشغول براق كردن برگ گیاهان هستید حتما گلها و برگهای گیاه را بررسی کنید. یکی از غنچههای گل را با انگشتتان له کنید. اگر هنوز آبدار است و پلاسیده نشده است، گیاه مردنی نیست. چنانچه در دستتان حالت پوستهپوسته شد، یعنی دیگر نمیتوان گیاه را احیا کرد. اگر خود گیاه تا حدی جان دارد و فقط غنچهها مشکل دارند، غنچههای پلاسیده، نرمشده یا تغییر رنگ داده را دور بریزید.
با اینکه این آزمونها نشانتان میدهند میتوان گیاه را نجات داد یا نه، ممکن است گاهی درست نباشند؛ برای مثال، ممکن است ظاهر گیاه نشان دهد که زنده میماند، اما آسیبی که به آن رسیده است آنقدر شدید باشد که نتوان آن را جبران کرد.
چطور گیاه آفتابسوخته را احیا کنیم؟
مرحله اول جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان : منتقلکردن گیاه به سایه
اولین کاری که باید انجام دهید این است که برای اینکه آفتاب آسیب بیشتری به گیاه نزند، آن را به جایی که سایه دارد منتقل کنید.
از آنجا که گیاه به نور نیاز دارد، این کار را بهیکباره انجام ندهید.
اگر خانه شما نور کافی ندارد ولی از علاقمندان به نگهداری از گلو گیاه هستید پیشنهاد ما به شما نگهداری از گیاهان آپارتمانی سایه دوست است.
مرحله دوم جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان : آبیاری
در مرحله بعد، باید گیاه را آبیاری کنید. یادتان باشد گیاهی که برگهایش را بهدلیل آفتابسوختگی از دست داده است مانند گذشته به آب زیادی نیاز ندارد. کمکم به آن آب بدهید تا به درون خاک نفوذ کند. با انگشتتان به خاک دست بزنید ببینید مرطوب شده است یا نه. در غیر این صورت، ممکن است به ریشه آسیب بزنید. بعدها وقتی برگهای جدید رشد میکنند، میتوانید بهتدریج مقدار آب آن را اضافه کنید. وقتی گیاه به حالت عادی برگشت، میتوانید به همان اندازه و دفعاتی که قبلا عادت داشت به آن آب بدهید.
هر چه خاک گیاه سفتتر و خشکتر باشد به آب بیشتری نیاز دارد.
مرحله سوم جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان : جداکردن قسمتهای سوخته
پس از اینکه بهاندازه کافی گیاه را آبیاری کردید، حالا باید قسمتهای آفتابسوخته از جمله گلها و برگهای ازبینرفته گیاه را جدا کنید. اگر این کار را نکنید، گیاه بخشی از انرژی و مواد مغذی را که باید صرف قسمتهای سالمش کند برای ترمیم و احیای قسمتهای سوخته هدر میدهد. به همین دلیل نمیتواند جان بگیرد. ساقه گیاه را تا جایی که بافت سبز دارد قطع کنید.
اگر نمیتوانید بهراحتی تشخیص دهید، بهعنوان قانونی کلی، هر بار ۳۳ درصد از طول آن را ببرید تا جایی که بافت سبز را پیدا کنید.
مرحله چهارم جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان : کوددهی
بعد از جداکردن قسمتهای سوخته گیاه، کمی کود به آن اضافه کنید. این کار برای محافظت خاک و ریشهها از نور خورشید و حفظ رطوبت گیاه ضروری است. به گیاهی که برگ ندارد کمتر کود بدهید. در واقع، باید نصف مقدار کودی را که قبل از آفتاب سوختگی پای آن میریختید بریزید. روش دیگری هم وجود دارد و آن این است که همان مقدار کود را بدهید، اما بازه زمانی را تغییر دهید؛ یعنی اگر قبلا هر هفته به آن کود میدادید، این بار هر ۳ هفته یک بار این کار را انجام دهید.
وقتی گیاه دوباره شروع به رشد کند میتوانید مقدار و دفعات کوددهی را افزایش دهید.
اصلا شما از بهترین زمان کود دهی گیاهان آپارتمانی خبر دارید. اگر گل و گیاه زیادی در خانه دارید ابن مطلب شادمگ برای شما بسیار مفید خواهد بود.
راهکارهای جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان
بهتر است بدانید برای اینکه در روند آفتاب سوختگی گیاهان، آفتاب آسیب بیشتری به گیاه وارد نکند راهکار های مختلفی موجود است که در ادامه مراحل آن را به صورت کامل شرح داده ایم.
گیاه را به محیط سایه انتقال دهید:
برای اینکه آفتاب تاثیرات منفی بیشتری بر روی گیاهتان نداشته باشد بایستی آن را به جایی که سایه دارد انتقال دهید. البته از آنجایی که گیاه به نور نیاز دارد نباید این کار را به یک باره انجام دهید.
اقدام به آبیاری نمایید:
در مرحله دوم جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان بایستی گیاهتان را آبیاری کنید. به خاطر داشته باشید گیاهی که برگ هایش را به خاطر آفتاب سوختگی از دست داده مانند گذشته نیاز زیادی به آب ندارد. پس کم کم آبیاری را انجام دهید تا آب آرام به درون خاک نفوذ پیدا کند. سپس با انگشتانتان به خاک دست بزنید و ببینید که مرطوب شده یا خیر.
در غیر اینصورت ممکن است ریشه های گیاه آسیب ببینند. بعدها وقتی که برگ های جدید رشد می کنند می توانید به تدریج مقدار آب آن را اضافه نمایید و همچنین وقتی گیاه به حالت عادی برگشت می توانید به همان اندازه و دفعاتی که قبلا عادت داشته به آن آب بدهید. در واقع هر چقدر خاک گیاه سفت تر و خشک تر باشد نیاز آن به آب بیشتر خواهد شد.
قسمت های سوخته گیاه را حذف کنید:
پس از اینکه گیاهان را به اندازه کافی آبیاری کردید بایستی قسمت های آفتاب سوخته از جمله گل ها و برگ های از بین رفته گیاهتان را جدا کنید که در غیر اینصورت گیاهتان بخشی از انرژی و مواد مغذی را که باید صرف قسمت های سالم خود کند برای ترمیم و احیای بخش های سوخته هدر می دهد. به همین خاطر قابلیت جان گرفتن نخواهد داشت.
معمولا توصیه می شود ساقه گیاه را تا جایی که بافت سبز دارد قطع نمایید. البته اگر نمی توانید به راحتی تشخیص دهید می توانید به عنوان قانون کلی هر بار ۳۳ درصد از طول آن را برش دهید تا جایی که بافت سبز را پیدا کنید.
گیاهتان را تغذیه نمایید:
توصیه می شود که به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی گیاهان پس از جدا کردن قسمت های سوخته گیاه اقدام به تغذیه آن کنید. معمولا انجام این کار برای محافظت خاک و ریشه ها از نور خورشید و همچنین حفظ رطوبت گیاه بسیار موثر خواهد بود. به گیاهی که برگ ندارد کمتر کود بدهید مثلا نصف مقدار کودی را که پیش از آفتاب سوختگی پای آن می ریختید حالا بریزید.
همچنین می توانید همان مقدار کود را بدهید اما بازه زمانی را تغییر دهید یعنی اگر قبلا هر هفته به آن کود می دادید حال هر سه هفته یک بار این کار را انجام دهید.
تغییر موقعیت گیاه همزمان با تغییر فصل
وقتی میخواهید گیاهانی را که در زمستان به درون خانه بردهاید به محیط باز برگردانید، ابتدا ۲ ساعت، آنها را در آفتاب قرار دهید و ۲ تا ۳ روز به همین منوال ادامه دهید. سپس میزان قرارگیری آن را در معرض نور خورشید افزایش دهید. ۲ تا ۳ هفته این شیوه را تکرار کنید تا کمکم گیاه به نور خورشید عادت کند. به همین روش میتوانید در فصول سرد گیاهان را به خانه برگردانید.
